پژوهشنامه تربیتی

پژوهشنامه تربیتی

پژوهشنامه تربیتی سال شانزدهم بهار 1400 شماره 66 (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

ارائه مدل پیش بینی عملکرد تیمی مبتنی بر مولفه های یادگیری تیمی، رهبری تحول گرا و انعکاس گری تیمی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: عملکرد تیمی یادگیری تیمی رهبری تحول گرا و انعکاس گری تیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 916 تعداد دانلود : 238
پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل پیش بینی عملکرد تیمی مبتنی بر مؤلفه های یادگیری تیمی، رهبری تحول گرا و انعکاس گری تیمی انجام پذیرفت. روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نوع داده (کمی) بود. همچنین این پژوهش ازلحاظ گردآوری داده ها، از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل، کلیه کارکنان وزارت آموزش وپرورش در کل کشور به تعداد 1700 نفر بود. برای تعیین حجم نمونه، از روش کوکران استفاده شد و تعداد 313 نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. گردآوری داده ها به دو روش اسنادی و میدانی(پرسشنامه استاندارد و محقق ساخته) انجام پذیرفت. در تحقیق کنونی، به منظور تعیین روایی پرسشنامه از روایی ظاهری ، محتوایی و سازه استفاده شد و برای تعیین پایایی،از آلفای کرونباخ(عملکرد تیمی، 75/0،یادگیری تیمی، 81/0، رهبری تحول گرا، 79/0، و انعکاس گری تیمی، 87/0) و پایایی ترکیبی استفاده شده که همگی مورد تائید قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها، از آزمون های الگو یابی معادلات ساختاری و آزمون t تک گروهی استفاده شد. نتایج نشان داد که مؤلفه های یادگیری تیمی، رهبری تحول گرا، انعکاس گری تیمی ، عوامل پیش بینی کننده عملکرد تیمی می باشند.
۲.

رابطه بین ساختارمدارس با جامعه پذیری و مشارکت کاری معلمان دوره اول متوسطه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ساختارمدارس جامعه پذیری مشارکت کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 650 تعداد دانلود : 370
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ساختار مدارس با جامعه پذیری و مشارکت کاری معلمان دوره اول متوسطه شهرستان بندرگز صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری نیز شامل تمامی معلمان دوره اول متوسطه شهرستان بندرگز به تعداد 300 نفر می باشند که براساس جدول کرجسی و مورگان 169 نفر از معلمین زن و مرد با روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها نیز شامل پرسشنامه های استاندارد ساختارسازمانی رابینز و ایوانسویچ (1998)، جامعه پذیری بیگلیاردی و همکاران (۲۰۰۵) و مشارکت کاری توماس لاداهل وکنجر(۱۹۶۵) می باشد. از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام با استفاده از نرم افزار spss 20 استفاده شد. یافته ها نشان داد: بین رسمیت و تمرکز در ساختار مدرسه با جامعه پذیری و مشارکت کاری معلمان متوسطه شهرستان بندرگز رابطه مثبت و معناداری وجوددارد. بین مولفه پیچیدگی در ساختار مدرسه با جامعه پذیری و مشارکت کاری معلمان رابطه معکوس و معناداری وجود ندارد. بین مولفه های رسمیت و تمرکز بیشترین سهم را در پیش بینی جامعه پذیری و مشارکت کاری معلمان متوسطه شهرستان بندرگز دارا بودند .
۳.

رابطه جو عاطفی خانواده و سرزندگی تحصیلی با توجه به نقش واسطه گری خودپنداره تحصیلی: مدل سازی معادله ساختاری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: جو عاطفی خانواده خودپنداره سرزندگی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 788
هدف پژوهش حاضر تبیین سرزندگی تحصیلی در قالب یک مدل علّی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی شهرستان فسا در استان فارس در سال تحصیلی 97-96 تشکیل دادند که تعداد 209 نفر (96 دختر و 131 پسر) از راه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس جوعاطفی خانواده هیل برن (1964)، خودپنداره تحصیلی چن و تامپسون (2004) و سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری (1391) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون و آزمون معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد، جو عاطفی خانواده دارای تاثیر مثبت و معنادار بر خودپنداره تحصیلی بود و خودپنداره تحصیلی نیز دارای تاثیر مثبت و معنادار بر سرزندگی تحصیلی بود. هم چنین جو عاطفی خانواده با واسطه گری خودپنداره تحصیلی دارای تاثیر معنادار بر سرزندگی تحصیلی بود. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که برای ارتقاء سرزندگی تحصیلی دانش آموزان لازم است به جو عاطفی خانواده و خودپنداره تحصیلی آنان توجه شود. نتایج بر مبنای شواهد نظری و پژوهشی مورد بحث قرار گرفته است.
۴.

اثربخشی آموزش اشعار ریتمیک بر بهبود کارکرد حافظه فعال، کاهش لکنت و اضطراب کودکان مبتلا به لکنت زبان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: آموزش اشعار ریتمیک حافظه فعال اضطراب لکنت زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 350 تعداد دانلود : 950
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش اشعار ریتیمیک بر بهبود کارکرد حافظه فعال، کاهش لکنت و اضطراب کودکان مبتلا به لکنت زبان بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری بود. جامعه آماری، کودکان 12-6 ساله مبتلا به لکنت زبان مراجعه کننده به مراکز گفتار درمانی شهر اهواز در سال 1396 بود که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر از آنان انتخاب و با جایگزینی تصادفی در گروه های آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند و به مقیاس سنجش شدت لکنت کودکان (رایلی، 2009)، آزمون تکرار ناکلمه (باریک رو و همکاران، 1390) و مقیاس اضطراب آشکار کودکان (رینولدز وریچموند، 1985) پاسخ دادند. گروه گواه در انتظار ماند و آموزش اشعار ریتمیک برای گروه آزمایش طی 16 جلسه 90 دقیقه ای به صورت هر هفته 2 جلسه اجرا شد؛ در پایان مداخلات درمانی و 2 ماه بعد، مجدداً آزمودنی های گروه های آزمایش و گواه، توسط پرسشنامه های پژوهش ارزیابی شدند. داده های با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش اشعار ریتیمیک باعث بهبود کارکرد حافظه فعال و کاهش شدت لکنت زبان و اضطراب کودکان مبتلا به لکنت زبان می شود (01/0>p) و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار می ماند (01/0>p). آموزش اشعار ریتیمیک با تقویت نقش نیمکره راست در کنترل زبان و افزیش شاخه های عصبی از طریق شکل دادن و فعال کردن قشر مغز منجر به بهبود کارکرد حافظه فعال و کاهش لکنت و اضطراب کودکان مبتلا به لکنت زبان می شود.
۵.

تعیین نقش میانجی انگیزش تحصیلی در رابطه بین باورهای هوشی و تاب آوری تحصیلی در میان دانش آموزان دختر مقطع متوسطه بجنورد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: انگیزش تحصیلی باورهای هوشی تاب آوری تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 254
چکیده پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی انگیزش تحصیلی در رابطه بین باورهای هوشی و تاب آوری تحصیلی انجام گرفت. این پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی با مطالعه همبستگی (معادلات ساختاری) بود. نمونه مورد مطالعه پژوهش حاضر شامل 350 نفر از دانش آموزان دختر متوسطه شهر بجنورد در سال تحصیلی 1396-1395 بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای, انتخاب شدند. اعضای نمونه پرسشنامه های تاب آوری تحصیلی ساموتلز (2004), انگیزش تحصیلی هارتر (1981) و باورهای هوشی عبدالفتاح و ییتس (2006) را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS-21 وAMOS-21 و روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین انگیزه تحصیلی, باورهای هوشی و تاب آوری تحصیلی روابط معناداری وجود دارد (01/0˂P)؛ اما انگیزه تحصیلی نقش میانجی معناداری بین باورهای هوشی و تاب آوری تحصیلی ایفا نمی کند (05/0<P). با توجه به نتایج حاصله می توان گفت باورهای هوشی وو انگیزش تحصیلی از اهمیت بالایی در شکل گیری تاب آوری تحصیلی برخوردارند اما انگیزش تحصیلی به تنهایی قادر به ایفای نقش میانجی گرانه بین باورهای هوشی و تاب آوری تحصیلی و لازم است تا در این خصوص تأثیر سایر متغیرهای مداخله گر روانی و زمینه ای مورد بررسی قرار گیرد. واژگان کلیدی: انگیزش تحصیلی, باورهای هوشی, تاب آوری تحصیلی, دانش آموزان.
۶.

رابطه هوش هیجانی و رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی اعتماد مدیران و همبستگی ارزش(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هوش هیجانی رفتار شهروندی سازمانی همبستگی ارزش اعتماد مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 747 تعداد دانلود : 124
هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه هوش هیجانی و رفتارشهروندی سازمانی با نقش میانجی اعتماد مدیران و همبستگی ارزش می-باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه معلمان مدارس شهرستان بوانات در سال تحصیلی97-98 بودند که تعداد 160 نفر به عنوان نمونه و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های هوش هیجانی هوچلید(1983)، ادلمن(1989)، رفتار شهروندی سازمانی پودساکف(1991)، اعتماد (گابارو و آتوس(1976) و همبستگی ارزش کیبل و درو(2002) استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS20 وPLS استفاده گردید. نتایج نشان داد بین هوش هیجانی و همبستگی ارزش و اعتماد مدیران با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین هوش هیجانی مدیران و هوش هیجانی معلمان با همبستگی ارزش؛ و بین هوش هیجانی معلمان و اعتماد مدیران رابطه معناداری وجود دارد، به علاوه اعتماد مدیران و همبستگی ارزش ها نقش میانجی در رابطه بین هوش هیجانی و رفتار شهروندی دارد.
۷.

امکان سنجی آموزش ترکیبی در رشته عکاسی دانشگاه پیام نور اصفهان و ارزیابی اثربخشی آن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: امکان سنجی ارزشیابی آموزش از راه دور آموزش الکترونیکی عکاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 658 تعداد دانلود : 403
هدف پژوهش،امکان سنجی اجرای آموزش به شیوه ی یادگیری ترکیبی در رشته عکاسی و ارزشیابی اثربخشی آموزشی اجرای این شیوه در دانشگاه پیام نور است. تحقیق ازنوع توسعه- کاربردی بوده و با روش شبه آزمایشی انجام شده است. برای حصول منظور ابتدا 80 نفر از این دانشجویان بعنوان اعضای گروه نمونه انتخاب و به دو گروه 40 نفره آزمایش و کنترل، تفکیک شدند. در شروع مداخله یک پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش آمادگی شرکت در دوره ی آموزش الکترونیکی طراحی و در بین دانشجویان گروه آزمایش توزیع شد. نتایج نشان داد امکان برگزاری این شیوه ی آموزشی در میان این گروه از دانشجویان وجود دارد. سپس یک نرم افزار آموزش الکترونیکی طراحی شده و این گروه از دانشجویان به مدت یک ترم تحصیلی یکی از دروس رشته ی خود که (6 واحد عملی و 2 واحد تئوری) بود را با بهره گیری از این نرم افزاره، به شیوه ی یادگیری ترکیبی گذراندند. در انتهای پژوهش، نمرات پایان ترم دانشجویان دو گروه با یکدیگر مقایسه شد. نتایج حاصل نشان داد بین نمرات نهاییِ گروه دانشجویان حاضردرطرح ودانشجویان گروه شاهد، تفاوت آماری معنی داری وجود دارد. نمرات دانشجویان شرکت کننده در طرح به صورت معناداری از نمرات دانشجویان گروه شاهد پایینتر بود. پرسشنامه ای شامل 20 سوال نیز در اختیار دانشجویان گروه آزمایش قرار گرفت تا میزان رضایت آن ها را از این شیوه ی آموزش مورد بررسی قرار دهد ونتایج نظرسنجی نهایی نشان داد که اکثر دانشجویان از فایل آموزشی راضی بوده و از طریق آن اطلاعات مورد نظرشان را بدست آوردند و برای دروس دیگر نیز تمایل به استفاده از چنین نرم افزاری را دارند.
۸.

تاثیر آموزش فرزندپروری مثبت بر کاهش علایم لجبازی –نافرمانی و اختلال سلوک در کودکان سنین 7 تا 10 سال(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: فرزندپروری مثبت لجبازی - نافرمانی اختلال سلوک کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 466 تعداد دانلود : 95
مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی فرزندپروری مثبت به مادران برکاهش نشانه های لجبازی-نافرمانی و اختلال سلوک در کودکان انجام گرفت.روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود.جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان مقطع ابتدایی پسرانه مدارس شهر کهنوج 980 دانش آموز به همراه مادران آنها بود.40 نفر از کودکان که براساس پرسشنامه درجه بندی اسنپ چهار فرم والدین(1980) از لجبازی-نافرمانی بالا و براساس مقیاس پرسشنامه علائم مرضی تشخیص اختلال سلوک داده شده بودند ، به شیوه نمونه گیری در دسترس ، به عنوان حجم نمونه انتخاب و به دو گروه آزمایش (نفر20) و کنترل (20نفر) تقسیم شدند.گروه آزمون در 8 جلسه 90 دقیقه ای فرزندپروری مثبت شرکت کردند.نتایج تحلیل ها نشان داد که آموزش گروهی فرزند پروری مثبت بر کاهش لجبازی-نافرمانی واختلال سلوک آزمودنی های گروه آزمایش موثر بوده و در مورد لجبازی – نافرمانی دارای ماندگاری تاثیر است . می توان نتیجه گرفت آموزش گروهی فرزند پروری مثبت به مادران بر نشانه های لجبازی-نافرمانی و اختلال سلوک تاثیر دارد و باعث کاهش علایم آنها می شود.
۹.

شناسایی و رتبه بندی ابعاد مدارس پژوهش محور در آموزش و پرورش(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: مدرسه پژوهش محور آموزش و پرورش ابعاد مدارس پژوهش محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 682 تعداد دانلود : 907
هدف کلی پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه بندی ابعاد مدارس پژوهش محور در آموزش و پرورش استان مازندران بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی انجام شد. در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری آن را در بخش کیفی، مدیران و خبرگان آموزش و پرورش استان مازندران به تعداد 20 نفر و در بخش کمی، معلمان و کارکنان مدارس آموزش و پرورش استان مازندران به تعداد 39220 نفر تشکیل دادند که در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن قانون اشباع تعداد 10 نفر و در بخش کمی بر اساس فرمول کوکران، تعداد 380 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای- طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته مدارس پژوهش محور با 81 سوال استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار به تایید متخصصان رسید و پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ آن ها نیز بالای 7/0 محاسبه شد که مورد تایید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که؛ مدارس پژوهش محور دارای 13 بعد «فرهنگ پژوهش، ساختارحمایتی، منابع و امکانات، ارتباطات، خلاقیت، تدریس و آموزش، زیرساخت ها، شایستگی های منابع انسانی، تفکر انتقادی، یادگیری و تکالیف پژوهش محور، محتوای آموزشی، یادگیری مشارکتی و جمعی و برنامه ریزی» است و بعد فرهنگ پژوهش با بارعاملی 796/0 دارای رتبه بیشتر و بعد محتوای آموزشی با بارعاملی 453/0 دارای رتبه کمتر است.
۱۰.

تبیین الگوی فرایند خط مشی گذاری در نظام آموزش و پرورش ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: خط مشی فرآیند خط مشی گذاری آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 666 تعداد دانلود : 261
پژوهش حاضر با هدف تبیین الگوی فرایند خط مشی گذاری در نظام آموزش و پرورش ایران صورت گرفته است. روش تحقیق آمیخته اکتشافی و نوع تحقیق توصیفی پیمایشی بوده و داده ها به صورت مصاحبه و میدانی -گردآوری گردید. جامعه آماری مدیران، خبرگان و اساتید در حوزه خط مشی گذاری آموزش و پرورش بودند که در بخش کیفی با رویکرد نمونه گیری هدفمند، تعداد 14 نفر جهت مصاحبه و در بخش کمی برای گردآوری داده های مورد نیاز، تعداد 120 نفر از خبرگان و مدیران ستادی و استانی آموزش و پرورش و مراکز خط مشی گذاری آموزش و پرورش به روش نمونه گیری با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته با طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده گردید. برای تعیین روایی از روایی محتوایی و همزمان و برای تعیین پایایی و اعتبار ابزار اندازه گیری نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل مضمون و برای داده های کمی از شاخص های توصیفی، آزمون فریدمن نرم افزارSmart PLSو SPSS24 استفاده شد. تحلیل داده ها در نهایت به احصای 63 مضمون پایه، 13 مضمون سازمان دهنده، 3 مضمون فراگیر و شکل گیری الگوی نظری انجامید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۱