پژوهشنامه تربیتی

مقدمه: اضطراب سخنرانی از عوامل مختلفی نشأت می گیرد، دو عامل مهم در این زمینه تعادل عاطفی و هوش اجتماعی با واسطه-گری انتظار پیامد و برانگیختگی هیجانی می تواند باشد. بنابراین این تحقیق با هدف مدل یابی رابطه تعادل عاطفی، هوش اجتماعی و اضطراب سخنرانی با واسطه گری انتظار پیامد و برانگیختگی هیجانی در دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان انجام شد. روش : این پژوهش همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان استان کرمان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای 740 نفر انتخاب شدند و به مقیاس های اضطراب سخنرانی ﭘﺎل (1996)، ت عادل ع اطفی برادبورن (۱۹۶۹) ، هوش اجتماعی سیلورا و همکاران (2001)، انتظار پیامد بنز و ویتون (1997) و برانگیختگی هیجانی گروس و جان (2003) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد مدل تبیین تعادل عاطفی، هوش اجتماعی و اضطراب سخنرانی با میانجی گری انتظار پیامد و برانگیختگی هیجانی در دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان از برازش قابل قبولی برخوردار است. تعادل عاطفی و هوش اجتماعی بر اضطراب سخنرانی، انتظار پیامد و برانگیختگی هیجانی اثر مستقیم دارند. انتظار پیامد در رابطه بین تعادل عاطفی و هوش اجتماعی با اضطراب سخنرانی نقش واسطه ای ایفا می کند. همچنین برانگیختگی هیجانی در رابطه بین تعادل عاطفی و هوش اجتماعی با اضطراب سخنرانی نقش واسطه ای ایفا می کند. نتیجه گیری: طبق نتایج بدست آمده می توان نتیجه گیری کرد اضطرلب سخنرانی دانشجویان که یکی از شایع ترین اضطراب های اجتماعی در بین دانشجویان می باشد

این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای ارتقاء اثربخشی مدارس متوسطه دوم استان هرمزگان انجام شد. جامعه آماری آن در بخش کیفی شامل افراد خبره در حوزه اثربخشی مدارس و در بخش کمّی شامل کلیه مدیران، دبیران و هنرآموزان مدارس در استان هرمزگان در سال تحصیلی 97-1396 (6800=N) بود. حجم نمونه در بخش کیفی با توجه به اصل اشباع داده ها، 10 نفر و در بخش کمّی بر اساس فرمول کوکران 364 نفر برآورد شد. برای انتخاب نمونه در بخش کیفی از نمونه گیری هدفمند و در بخش کمّی از نمونه گیری طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختمند و در بخش کمّی، پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی مصاحبه با روش مثلث سازی و پایایی آن از طریق کاپای کوهن 792/0 به دست آمد و در بخش کمّی روایی ﻫﻤﮕﺮا از طریق محاسبه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ وارﯾﺎﻧﺲ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه و روایی واﮔﺮا از طریق محاسبه جذر AVE به تأیید رسید. پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ برای کل پرسش نامه 86/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از کدگذاری باز و محوری و در بخش کمّی از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی و t تک نمونه ای استفاده شد. نتایج به دست آمده به شناسایی 6 بُعد و 16 مؤلفه و 65 شاخص منجر شد.

هدف این مقاله بررسی عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری نظریه تربیتی معلمان ابتدایی در مناطق دوزبانه است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با بهره گیری از طرح روایت پژوهی انجام گرفته است. میدان پژوهش شامل کلیه ی معلمان دوزبانه شهرستان سراوان بوده است که با روش نمونه گیری هدفمند از کلیه معلمان دوزبانه در مقطع ابتدایی 4 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه های روایی و نیمه ساختاریافته و همچنین یادداشت های میدانی بود. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با استفاده از تحلیل محتوی مضمونی انجام گرفت. تحلیل عمیق دیدگاه های معلمان، موجب شناسایی و دسته بندی شش مضمون سازمان دهنده شامل: تجربیات زندگی شخصی (تجربه تعامل با کودک در زندگی شخصی، شرایط خانوادگی، آشنایی با نظام های آموزشی موفق)، تجربیات قبل از خدمت (تجربیات دانش آموزی، تجربیات دانشجویی، تجربه مشابه معلمی)، تجربیات حین خدمت (تعامل با دانش آموز و شرایط کلاس درس، تعامل با همکاران، آزمودن ایده ها در عمل)، ویژگی های شخصیتی معلم (ویژگی های ارثی، ویژگی های اکتسابی)، ماهیت کودک ( ویژگی های کودک امروزی، ویژگی های کلی کودک) و آموزش (روان شناسی و نظریه های مرتبط، آموزش عملی یا کارورزی، نظریه های مرتبط با تربیت) گردید. یافته ها همچنین نشان داد که هر معلم نظریه تربیتی منحصربه فردی دارد که عمدتاً با نظریه های تربیتی معرفی شده توسط نظریه پردازان تربیتی تطابق کامل ندارد؛ بلکه یا ترکیبی از چند نظریه یا شکلی جدید از باور در مورد مؤلفه های فرایند تربیت هستند.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی شاخصه های لازم جهت طراحی الگوی مناسب مدیریت تحول آفرین برای مدارس متوسطه است. پژوهش از طریق رویکرد ترکیبی (کیفی-کمی) انجام گرفت. در مرحله کیفی از روش داده بنیاد استفاده شد و برای دستیابی به مدل پژوهش از مصاحبه نیمه ساختاریافته بهره گرفته شد و جامعه مورد بررسی متشکل از منتخبین خبرگان شامل اساتید دانشگاهی و مدیران کلان آموزش و پرورش بود که در زمینه موضوع مورد نظر تخصص و تجریه داشتند. به این منظور ، تعداد 30 نمونه از طریق نمونه گیری هدفمند غیراحتمالی و رویکرد اشباع نظری انتخاب شد. در بخش کمی، جامعه آماری، شامل تمام مدیران و معلمان مدارس متوسطه شهرستان اردبیل، در سال تحصیلی 1400-1399، به تعداد 1714 نفر بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970)، از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده، 314 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد، سپس پرسشنامه مقایسه زوجی تهیه و توسط مدیران و معلمان مرتبط تکمیل گردید. اعتبارسنجی بخش کیفی به روش بازآزمون انجام گرفت و در بخش کمی نیز از روش شاخص روایی محتوایی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که گویای اعتبار و پایایی هر دو بخش کیفی و کمی بود. نتایج نشان داد، عوامل تسهیل در برنامه ریزی و آموزش؛ مدیریت و نگهداشت منابع انسانی؛ خلق نوآوری؛ رهبری حمایتی؛ خودمدیریتی؛ رهبری انگیزشی؛ طراحی سیستم مدیریت عملکردسازمانی، اثربخشی و استراتژی محوری عوامل مدیریت تحول آفرین هستند. همچنین، برازش الگوی مدیریت تحول آفرین با استفاده از روش تحلیل عاملی تأیید شد. بنابراین، نتیجه گیری شد، الگوی ارائه شده دارای چارچوب مطلوب برای مدیریت تحول آفرین مدارس متوسطه است.

هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی مدل برنامه درسی بر اساس واقعیت افزوده برای نظام آموزش ابتدایی ایران است. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی است که با استفاده از روش تحلیل مضمون و به شیوه استقرائی، عناصر برنامه درسی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده شناسایی و استخراج شدند. جامعه آماری پژوهش، متخصصان و صاحب نظران برنامه درسی و کارشناسان و متخصصان تکنولوژی آموزشی و متخصصان حوزه IT و تعدادی از معلمان مراکز مختلف آموزشی کشور بود که بر اساس نمونه گیری هدفمند 32 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که تا حد اشباع ادامه یافت. در نهایت شبکه مضامین با استفاده از روش آتریاد - استرلینگ کدگذاری، تحلیل و ترسیم شد. به منظور بررسی روایی و پایایی این پژوهش، از روش ارزیابی گوبا و لینکلن (1989) استفاده شد. بدین منظور، چهار معیار:1 - مقبول بودن 2- تائیدپذیری3 اطمینان پذیری4 انتقال پذیری برای ارزیابی مدنظر قرار گرفت. از منابع مکمل با مراجعه به تحقیقات علمی و مقالات و کتاب های مختلف دربارۀ موضوع پژوهش جهت غنای داده ها و افزایش اعتبار آنها مورد استفاده قرار گرفت. هم چنین، پژوهشگر با بیان مفاهیم مصاحبه-های مختلف نزد پژوهشگران دیگر و همچنین درخواست بررسی متن مصاحبه ها توسط مصاحبه شوندگان آن ها را راستی آزمایی کرد . پس از کدگذاری و تحلیل داده های مصاحبه، تعداد 52 مضمون پایه استخراج شد. از این مضامین پایه تعداد 4 مضمون سازمان دهنده و در نهایت 1مضمون فراگیر که شکل دهنده عناصر برنامه درسی مبتنی بر فناوری آموزشی بودند، شناسایی و استخراج شدند.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی درگیری تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی بود. طرح تحقیق پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون همراه با گروه کنترل بوده و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در پایه پنجم ابتدایی منطقه 13 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود. نمونه گیری از نوع در دسترس شامل بر 30 دانش آموزان از یک دبستان دولتی انجام شد که به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل در دو کلاس گمارش تصادفی شدند. گروه آزمایش، تحت آموزش به روش معکوس قرار گرفتند و گروه کنترل طبق شیوه مرسومِ معلم خود پیش رفتند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه ی خودتنظیمی بوفارد (1995)، پرسشنامه ی درگیری تحصیلی ریو (2013) و پرسشنامه ی انگیزش تحصیلی هارتر (1981) که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس در نرم افزار spss20 تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل از نظر خودتنظیمی تحصیلی، درگیری تحصیلی و انگیزش تحصیلی تفاوت معناداری (P<0.05) وجود داشت. به عبارت دیگر آموزش به روش معکوس، باعث افزایش انگیزش تحصیلی، درگیری تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی دانش آموزان شد.

هدف این پژوهش واکاوی نقش تربیتی مدارس در پیشگیری و مدیریت بزهکاری اطفال است. در این پژوهش ضمن بررسی نقش معلمان، مشاوران، برنامه های انجمن اولیا و مربیان، همکاری خانواده ها با مدارس با توجه به نقش تربیتی خانواده ها اثر بخشی برنامه ها و آموزش های مدارس در کاهش بزهکاری اطفال مورد بررسی قرار گرفته است. محقق در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی وظایف آموزشی و پرورشی مدارس، به بررسی و نقش مدارس در پیشگیری از بزهکاری پرداخته است. حوزه پژوهش کلیه متون روایی مرتبط با نقش تربیتی و پرورشی مدارس، پژوهش های انجام شده و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. جمع آوری داده ها در این پژوهش کتابخانه ای و با استفاده از منابع الکترونیکی، تحقیقات انجام شده و مراجعه به برخی پرونده های تربیتی دانش آموزان بزهکار بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش بر اساس رویکرد توصیفی تفسیری است. با توجه به این که رشد شخصیتی و اجتماعی فرد حاصل تأثیر و تأثر با محیط است و از آنجایی که دانش آموزان بیشترین وقت خود را در محیط مدرسه و خانواده می گذرانند مدارس می توانند با همکاری خانواده ها نقش مهمی در پیشگیری و مدیریت بزهکاری دانش آموزان ایفا کنند.

هدف این پژوهش شناسایی شایستگی های برنامه درسی دوره کارشناسی رشته مهندسی نفت در دانشگاه نسل چهارم است که به روش کیفی، از نوع پدیدارشناسی انجام شده است. جامعه پژوهش، اساتید دانشکده نفت اهواز در سال تحصیلی 1400-1399 بود. حجم نمونه پژوهش به روش هدفمند براساس اشباع نظری تعیین شد و پژوهشگر در نفر پنجم به اشباع اطلاعاتی رسید. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود. داده ها به روش تحلیل محتوا، کدگذاری و تحلیل شد و شایستگی های برنامه درسی رشته کارشناسی مهندسی نفت در قالب 4 درون مایه که از ویژگی های دانشگاه نسل چهارم است، شامل: توانایی انتقال یادگیری در محیط کار، با 4 شایستگی (کاربرد دانش تخصصی درموقعیت های عملی، مهارت در به کارگیری نرم افزارهای تخصصی، مهارت گزارش نویسی پروژه های نفتی و توانایی کسب مهارت در واحدهای صنعتی)؛ بومی سازی با 2 شایستگی (توجه به فرایندهای بومی سازی و توانایی طراحی پروژه های تحصیلی)، نوآوری و خلاقیت با 3 شایستگی (مهارت به روز کردن دانش تخصصی، توسعه مهارت ها بر اساس زمینه های شغلی و توانایی کسب اطلاعات جدید درصنعت نفت) و بین المللی سازی با تمرکز بر شرایط محلی و منطقه ای با 3 شایستگی (توانایی مشارکت در فرایندهای پژوهشی– علمی، توانایی مشارکت در پروژه های صنعتی و مهارت های محاوره ای و تخصصی زبان انگلیسی)، شناسایی شد.

پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع و اهداف موردنظر، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری این تحقیق، تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه ناحیه دو مدارس شهر اردبیل در سال تحصیلی 1400 تعداد 4800 نفر دانش آموزان بودند. برای انتخاب نمونه ی آماری مناسب و قابل قبول برای اجرای آزمون ها و گردآوری داده ها، از فرمول کوکران برای مشخص کردن حجم و اندازه ی نمونه ی آماری استفاده شد. بر اساس فرمول نمونه گیری فوق، تعداد 355 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتند از پرسشنامه سبک های پردازش اطلاعات پسینی و اسپاین (1999)، پرسشنامه اضطراب امتحان فریدمن (1997)، پرسشنامه حل مسئله پارکر (1997) و پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (۲۰۱۰)، داده های جمع آوری شده از اجرای پرسشنامه ها مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفتند. ابتدا برای خلاصه کردن و توصیف داده های عوامل دموگرافیک از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد متغیرها) و در بخش دوم، برای آزمون فرضیه ها از آمار استنباطی با استفاده از نرم افزار 22 - spss جهت بررسی سؤال و فرضیه های پژوهش استفاده شد؛ و تحلیل مسیر با نرم افزار لیزرل انجام شد. می توان نتیجه گرفت که بین سبک های پردازش اطلاعات و نقش میانجی گری اضطراب امتحان و انعطاف پذیری شناختی با حل مسئله رابطه معناداری وجود دارد مدل معادلات ساختاری هم مورد برازش قرار گرفت.

این پژوهش به بررسی نقش واسطه ای جو عاطفی خانواده در رابطه بین ناگویی هیجانی و مشکلات تنظیم هیجان در دانش آموزان پسر متوسطه اول شهر بجنورد(8400 نفر) می پردازد. پژوهش در دسته تحقیقات بنیادی و توصیفی از نوع همبستگی قرار می گیرد. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 367 نفر انتخاب شدند. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. ابزار گردآوری داده-ها پرسشنامه جو عاطفی خانواده (هیل برن، بی)، ناگویی هیجانی تورنتو و مشکلات تنظیم هیجانی گراتز می باشند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. نتایج حاصل از فرضیه ها نشان داد ضریب مسیر میان متغیر ناگویی هیجانی و مشکلات تنظیم هیجان(0.778) بیانگر این است که ناگویی هیجانی به میزان 77.8 درصد از تغییرات متغیر مشکلات تنظیم هیجان را به طور مستقیم تبیین می کند و به طور غیرمستقیم و از طریق متغیر واسطه ای جو عاطفی خانواده به میزان 80.4 درصد بر متغیر مشکلات تنظیم هیجان تاثیر دارد. بنابراین با بالا رفتن ناگویی هیجانی در دانش آموزان، مشکلات تنظیم هیجان نیز در آن ها بیشتر می شود و نتایج نشان داد جو عاطفی خانواده می تواند نقش موثری در رابطه بین ناگویی هیجانی و مشکلات تنظیم هیجان ایفا کند.