پژوهشنامه تربیتی

هدف از انجام این پژوهش مقایسه اثر بخشی آموزش ذهن آگاهی و حافظه کاری بر بهزیستی تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه دوم بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر متوسطه دوم دولتی شهر سبزوار در سال تحصیلی 96-1395بوده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه بهزیستی تحصیلی تومینین- سوینی و همکاران (2012) استفاده شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است. تعداد 45 نفر که در متغیر وابسته دارای نمره پایین تر بودند و مایل به شرکت در جلسات آموزشی بودند به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه(هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. به فاصله یک هفته از اجرای پیش آزمون در مورد هر سه گروه ، یکی از گروه های آزمایش در معرض متغیر مستقل آموزش ذهن آگاهی(8 جلسه یک و نیم ساعته، هفته ای یک جلسه) و گروه دوم آزمایش در معرض آموزش حافظه کاری(20 جلسه نیم ساعته، هر هفته سه جلسه) قرار گرفت و گروه گواه هیچ گونه آموزشی را دریافت نکرد. نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی و حافظه کاری باعث افزایش بهزیستی تحصیلی در دانش آموزان می شود. نتایج نشان داد که بین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی و آموزش حافظه کاری تفاوت معناداری وجود دارد و آموزش ذهن آگاهی از آموزش حافظه کاری در افزایش بهزیستی تحصیلی موثرتر است.

هدف پژوهش تحلیل دیدگاه های زیباشناختی از منظر هگل و دلالت های تربیتی آن می باشد. پژوهش از نوع استنتاجی و قیاس عملی است. حوزه  پژوهش شامل کلیه  کتابهای هگل و سایر منابع حول مفاهیم زیبایی هگل، ابعاد آن، مبانی نظری زیبایی شناسی و تربیت هنری می باشد. در پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات فیش برداری است. در پژوهش از الگوی پیش رونده جهت رسیدن به اهداف،اصول و روشهای تربیت زیبایی شناسی استفاده گردیده است. یافته ها حاکی از آن است که رسیدن به تأمّل دیالکتیکی، تقابل بین حس و ذهن در جهت ایجاد خودآگاهی ذهنی، ایجاد هنرهای خلّاقانه و ابتکاری از جمله اهداف اساسی تربیت زیبایی شناسی از نظر هگل می باشد که فراخوانی تفکر متضاد در آگاهی انسان، فراخوانی احساسات متضاد در برخورد با آثار هنری و فراخوانی محتوای متضاد در هنر از جمله اصول مربوط به هدفِ رسیدن به تأمّل دیالکتیکی است؛ فراخوانی تناقض، ناسازگاری  و تضاد در ایده و درگیر شدن ایده با ایده ی متضاد، ترکیب کردن ایده با مخالف ایده، ارزیابی کردن ایده و اندیشه زایی از روشهای رسیدن به این هدف و اصول آن می باشد. نیل به تقابل بین حس و ذهن در جهت ایجاد خودآگاهی ذهنی در گرو اصولی چون به کار گیری مواد حسی و عنصر طبیعت و انتقال آن به آثار هنری می باشد که روش های یقین حسی، ادراک و خودآگاهی از روشهای رسیدن به این هدف و اصول می باشد. نیل به ایجاد هنرهای خلّاقانه و ابتکاری در گرو اصولی چون قرار دادن روح، هوش، خاطرات، ذوق و ابتکار در اثر هنری می باشد که روش ایجاد تضاد در ایده و تحول ایده، استفاده از نبوغ، تخیّل و انعکاس حالات روحی-روانی، علایق، ارزشها و ذهنیات هنرمند در اثر هنری از روشهای رسیدن به این هدف است.

هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی تاثیر آموزش به شیوه کندوکاو فلسفی بر میزان خلاقیت دانش آموزان پسر پایه ششم بود . روش پژوهش حاضر نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ششم شهرستان دزفول بود، که با روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای تعداد دو کلاس درس 25 و 23نفره از بین مدارس شهر دزفول انتخاب شدند. از هر دو گروه پیش آزمون های خلاقیت فرم ب تورنس، به عمل آمد و سپس شیوه کند و کاو فلسفی در گروه آزمایش به اجرا در آمد و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد.داده های حاصل یا روش های توصیفی و استنباطی (آزمون لوین، آزمون کلموگروف - اسمیرنف، تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA)،) توصیف و تحلیل شدند. نتایج حاصل نشان داد که استفاده از کندوکاوفلسفی باعث افزایش میزان خلاقیت دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه گواه شده است(05/0p <)

هدف تحقیق حاضر، تعیین رابطه بین بهره گیری از مهارت های خودتنظیمی و خودشکوفایی تحصیلی و پدیدارسازی برنامه درسی استارتاپ ساز در مدرسه کارآفرین با واسطه گری درگیری تحصیلی بوده است. برنامه درسی استارتاپ ساز، برنامه ای است که ذهنیت دانش آموزان را به گونه ای پرورش دهد که بتوانند کسب و کار های نوبنیادی را راه اندازی کنند.روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری کلیه معلمان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان به تعداد 3537 نفر در سال تحصیلی 97-1396 بوده است. شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بوده که بر اساس فرمول حجم نمونه کوکران و بطور تصادفی تعداد347 نفر برای تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل چهار دسته پرسشنامه بوده است که عبارتنداز: 1.پرسشنامه خودتنظیمی تحصیلی (سواری و عرب زاده، 1392)، 2.پرسشنامه خودشکوفایی تحصیلی (رضوانی منفرد و شفیع پور مطلق، 1395) 3.پرسشنامه درگیری تحصیلی دانش آموز (فردریکس، 2004) و 4. پرسشنامه محقق ساخته برنامه درسی استارتاپ ساز ادراک شده. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، درصد) و آمار استنباطی (آزمونهای کالموگروف-اسمیرنف و شاپیرو ویلک، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه گام به گام و مدل معادله ساختاری) استفاده شده است. بطورکلی نتایج تحقیق نشان داد، بین خودتنظیمی و خودشکوفایی تحصیلی و پدیدارسازی برنامه درسی استارتاپ ساز در مدرسه کارآفرین در سطح 05/0>P رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نیز نتایج نشان داد، مدل تجربی پیشنهادی تحقیق از برازش مطلوبی برخوردار بوده است.

هدف پژوهش حاضر، ارائه یک تحلیل معنایی از عوامل ، استراتژی ها و پیامدهای توانمندسازی کارکنان دانشگاه های منتخب ایران و کانادا است. از روش تحقیق تطبیقی کیفی با بهره گیری از رویکرد نظریه زمینه ای استفاده و مصاحبه عمیق با 12 نفر از صاحبنظران حوزه توانمندسازی در شش پردیس دانشگاه آزاد اسلامی ایران ( سه نفر در سه پردیس تهران و سه نفر در شهرهای مشهد ، تبریز و شیراز) و دانشگاه های منتخب کانادا (دانشگاه های مونترال، کبک، مک گیل، اوتاوا، یورک وتورنتو ) صورت پذیرفت. تحلیل محتوایی مصاحبه ها باعث استخراج 33 مفهوم اولیه در مرحله کدگذاری باز ، 4 مقوله عمده در مرحله کدکذاری محوری و 2 مقوله محوری هسته در مرحله کدگذاری گزینشی شد. یافته های مبتنی بر مدل معنایی نشان داد که در دانشگاه آزاد اسلامی هسته اصلی مبتنی بر " بی ثباتی نسبی " و در دانشگاه های کانادا از یک ساختار نظام مند و قانون محور مبتنی بر ثبات نسبی پیروی می کنند. هم چنین تفاوت تحلیلی نقش توانمندسازی کارکنان در نظرات دو گروه خبره نشانگر تاکید کارشناسان ایرانی بر تاثیر فردی توانمندسازی و خبرگان کانادایی بر اثرات سازمانی توانمندسازی است.

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر رویکرد فراشناختی ولز بر باورهای فراشناختی و نشخوار فکری افراد دارای اختلال وسواس جبری بود. این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش زنان خانه دار دارای اختلال وسواس جبری شهرستان بروجرد در سال های 97-1396 به تعداد 1297 نفر بودند. نمونه پژوهش 30 نفر بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 60 دقیقه ای (هفته ای دو جلسه) تحت درمان مبتنی بر رویکرد فراشناختی ولز قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های باورهای فراشناختی (ولز و کارترایت-هاتون، 2004) و نشخوار فکری (نولن-هوکسما و مارو، 1991) بودند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر باورهای فراشناختی و نشخوار فکری تفاوت معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، درمان مبتنی بر رویکرد فراشناختی ولز باعث کاهش باورهای فراشناختی و نشخوار فکری در زنان خانه دار دارای اختلال وسواس جبری شد (001/0p <). با توجه به اثربخشی شیوه درمانی بر کاهش باورهای فراشناختی و نشخوار فکری زنان خانه دار، توصیه می گردد که درمانگران و روانشناسان بالینی از درمان مبتنی بر رویکرد فراشناختی ولز در کنار سایر روش های درمانی برای بهبود باورهای فراشناختی و نشخوار فکری استفاده نمایند.

هدف تحقیق پیش بینی عملکرد ریاضی بر اساس خودپنداره ، انگیزش و اضطراب ریاضی دانش آموزان دختر بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود که به شیوه مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دختر پایه نهم مدارس شهر همدان بودند. بدین منظور نمونه ای مرکب از ۳۲۴ نفر از دانش آموزان دختر به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس خودپنداره ریاضی، انگیزش ریاضی ، اضطراب ریاضی و نمرات درس دریاضی دانش آموزان بود. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد خودپنداره بر عملکرد، اضطراب بر عملکرد، خودپنداره بر انگیزش ، خودپنداره بر اضطراب، اثر معنی داری داشتند. همچنین با میانجی گری اضطراب تأثیر انگیزش بر عملکرد معنی دار بود. به علاوه نتایج نشان داد مدل پیشنهادی از برازش مناسبی برخوردار است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که معلمان و والدین دانش آموزان می توانند با افزایش خودپنداره ریاضی، انگیزش ریاضی و کاهش اضطراب ریاضی دانش آموزان، عملکرد آن ها را در درس ریاضی بهبود بخشند.

هدف از این مطالعه، تعیین رابطه بین کیفیت زندگی کاری و هوش سازمانی با تعهد سازمانی کارکنان مدارس بوده است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان مدارس شهرهای شرق استان مازندران به تعداد 130 نفر بودند. نمونه آماری از طریق فرمول کرجسی و مورگان، 97 نفر تعیین و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از سه پرسش نامه استاندارد شده کیفیت زندگی کاری، هوش سازمانی و تعهد سازمانی استفاده شده است. روایی صوری ابزارها توسط صاحب نظران و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفته است. پایایی آن ها با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برای هر یک به ترتیب برابر 86/0، 95/0 و 80/0 به دست آمد. جهت بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی کاری و هوش سازمانی با تعهد سازمانی کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هم چنین سهم هر یک از مؤلفه های کیفیت زندگی کاری و هوش سازمانی در پیش بینی تعهد سازمانی کارکنان متفاوت است.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر باورهای اساسی بر شایستگی تحصیلی با میانجیگری هیجان های تحصیلی در دانش آموزان شهر تهران بود. روش پژوهش بر حسب هدف، کاربردی، بر حسب روش گردآوری داده ها توصیفی-همبستگی و همین طور از نظر نوع داده کمّی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1396 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 449 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های باورهای اساسی کاتلین و اپستاین (1992)، پرسشنامه شایستگی تحصیلی دیپرنا و الیوت (2000) و پرسشنامه هیجان های تحصیلی پکران و همکاران (2005) استفاده شد. داده ها با روش مدل یابی معادله های ساختاری تحلیل شدند. شاخص های برازش، برازندگی مطلوب مدل با داده های گردآوری شده را نشان دادند. یافته ها نشان دادند که اثر غیر مستقیم باورهای اساسی بر شایستگی تحصیلی و هیجان های تحصیلی تاثیرگذار است (01/0>p). بنابراین باورهای اساسی با نقش میانجی هیجان های تحصیلی می تواند بر شایستگی تحصیلی دانش آموزان تأثیر داشته باشد.

پژوهش حاضر، با هدف ارائه الگوی تاثیر سرمایه روانشناختی، رضایت از زندگی، همدلی، احساس گناه و شرمساری با خود بخشایشگری می باشد. جامعه آماری دانشجویان مقطع کارشناسی رشته علوم تربیتی دانشگاه پیام نور ساری به تعداد 260 نفربوده است، که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 152 نفر (63 پسر و 59 دختر)، تعیین و سپس با سهم جمعیت هر طبقه در جامعه، حجم نمونه با توجه به هر سال تحصیلی مشخص و پرسشنامه ها بین دانشجویان - که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند- اجرا شد، ابزارهای گردآوری داده ها شامل؛ شاخص واکنش گری بین فردی دیوس (1994)، مقیاس حالت شرم و گناه مارشال، سانفتنز و تانگنی (1995)، مقیاس خودبخشایگری ول، دی شی و واکینی (2008)، مقیاس رضایت از زندگی، دینر و همکاران (1985) و پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز و همکاران (2007)، بود. محقق با بررسی پیشینه و مدلهای مفهومی، مدل مفهومی را از خود بخشایشگری ارایه کرده است که در مطالعات مختلف تایید شده است. یافته ها نشان داد که بین سرمایه روانشناختی، رضایت از زندگی، همدلی و خود بخشایشگری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. یعنی با افزایش سرمایه روانشناختی، رضایت از زندگی و همدلی، خود بخشایشگری افزایش می یابد. همچنین بین احساس گناه و شرمساری و خود بخشایشگری رابطه معکوس و معناداری وجود دارد یعنی با افزایش احساس گناه و شرمساری، خودبخشایشگری کاهش می یابد. همچنین نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد؛ احساس شرم، همدلی و رضایت از زندگی اثر مستقیمی بر خودبخشایشگری دارند و رضایت از زندگی و همدلی نیز دارای نقش واسطه ای بودند.