پژوهشنامه تربیتی

پژوهشنامه تربیتی

پژوهشنامه تربیتی سال ششم پاییز 1390 شماره 28

مقالات

۱.

اثربخشی آموزش هنر خوشنویسی بر کاهش میزان اضطراب دانشآموزان دختر دبیرستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هنردرمانی خوشنویسی آموزش خوشنویسی اضطراب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۳۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی هنر خوشنویسی بر کاهش اضطراب دانشآموزان دختر سال اول مقطع متوسطه منطقه یک آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 88 – 89انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بوده است. به منظور اجرای پژوهش از میان دبیرستانهای دخترانه منطقه یک آموزش و پرورش، یک دبیرستان به طور تصادفی انتخاب گردید. سپس صد و پنجاه و چهار نفر از دختران دانشآموز سال اول این دبیرستان با استفاده از پرسشنامه اضطراب زانک مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از آن سی نفر از دانشآموزانی که دارای بیشترین میزان اضطراب بودند انتخاب شدند و بطور تصادفی ساده در دو گروه پانزده نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. به گروه آزمایش، ده جلسه هنر خوشنویسی، هر جلسه بیست و پنج دقیقه برای هر فرد، آموزش داده شد و به پانزده نفر دیگر به عنوان گروه کنترل هیچ نوع آموزشی داده نشد. پس از اجرای برنامه مداخلهای و تکمیل مجدد پرسشنامه مذکور توسط دو گروه آزمایش و کنترل دادههای جمعآوری شده در پیش آزمون و پس آزمون از طریق تحلیل کواریانس مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل وجود داشت که بیانگر اثر بخش بودن آموزش هنر خوشنویسی بر کاهش میزان اضطراب میباشد.
۲.

بررسی رابطه به کارگیری روشهای تدریس فعال با ایجاد انگیزه به پژوهش در دانشجویان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: روش تدریس فعال انگیزه به پژوهش رشته ‌علوم انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی به کارگیری روشهای تدریس فعال با ایجاد انگیزه به پژوهش در دانشجویان رشتههای علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر انجام گرفته است. روش تحقیق از نوع همبستگی و ابزار اندازهگیری، پرسشنامه محقق ساخته میباشد. حجم جامعه 3251نفر از دانشجویان رشتههای علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان را در برگرفته که 344نفر به روش نمونه گیری تصادفی، به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. نتایج بدست آمده به شرح زیر است: - در سنجش کلی پاسخگویان اظهار کردهاند که، 5/4درصد استادان به میزان خیلی کم، 78/5درصد به میزان کم، 15/4درصد به میزان زیاد و 0/6درصد به میزان خیلی زیاد از روشهای تدریس فعال استفاده میکنند. - در سنجش کلی 2/6درصد از پاسخگویان دارای انگیزه به پژوهش به میزان خیلی کم، 19/2درصد به میزان کم، 48/1درصد به میزان زیاد و 30/1درصد به میزان خیلی زیاد میباشند. - بین متغیر به کارگیری روشهای تدریس فعال با انگیزه دانشجویان به پژوهش رابطهی معنیداری وجود دارد. - بین متغیر رشته تحصیلی و انگیزه دانشجویان به پژوهش رابطهی معنی داری وجود دارد. بیشترین انگیزه به پژوهش در رشتههای حقوق، علوم اجتماعی، علوم تربیتی مشاهده شد. - بین متغیر سن، جنس و سال ورودی با انگیزه دانشجویان به پژوهش رابطه ی معنی داری وجود ندارد. - بین متغیر به کارگیری روشهای تدریس فعال و رشتههای مختلف علوم انسانی رابطهی معنی داری وجود دارد. بیشترین میزان به کارگیری روشهای تدریس فعال در رشته علوم تربیتی مشاهده شد.
۳.

پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم بر مبنای جو سازمانی مدرسه و رضایت شغلی معلمان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: جو سازمانی رضایت شغلی پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۴۳۴
هدف از پژوهش حاضر، پیشبینی پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر پایه پنجم بر مبنای جو سازمانی و رضایت شغلی معلمان است. جامعه آماری این پژوهش را معلّمان پایه پنجم مدارس دخترانه دولتی شهرستان کرمان تشکیل میدهد که تعداد آنها صد و هفده نفر بودند و به دلیل تعداد کم حجم نمونه روش سرشماری بکار گرفته شد. جو سازمانی مدارس از طریق پرسشنامه جو سازمانی هالپین و کرافت و رضایت شغلی آنان از طریق پرسشنامه استیفن رابینز مورد سنجش قرار گرفت میانگین معدل دانشآموزان هر معلّم به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی بکار رفته است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSSاستفاده شده است، نتایج تحلیلهای رگرسیون چند گانه حاکی از آن بود که رضایت شغلی از طریق دو متغیر جو سازمانی )بیعلاقهگی، روحیه گروهی( قابل پیش بینی و بیشترین اثر مستقیم معنادار بر رضایت شغلی را بیعلاقهگی دارد و پیشرفت تحصیلی از طریق رضایت شغلی معلمان و چهار متغبر جو سازمانی )بیعلاقهگی، روحیه گروهی بین معلمان، نفوذ و پویایی مدیر، مزاحمت( قابل پیشبینی میباشد. روحیه گروهی بین معلمان بیشترین اثر مستقیم بر پیشرفت تحصیلی را دارد. از ترکیب دو معادله رگرسیون میتوان به این نتیجه رسید که روحیه گروهی و بیعلاقهگی )فقدان تعهد شغلی( علاوه بر این که رابطه مستقیم با پیشرفت تحصیلی دارند از طریق متغیر رضایت شغلی هم با پیشرفت تحصیلی ارتباط دارند و رضایت شغلی میتواند متغیر واسطه برای پیشبینی پیشرفت تحصیلی از طریق ابعاد جو سازمانی )فقدان تعهد شغلی، روحیه گروهی( باشد.
۴.

بررسی رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیستی- روانی نوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: نوجوانان والدین آگاهی والدین ویژگی های نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۱۹۵
در پژوهش حاضر رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیس تی- روان ی نوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان در ی ک گ روه 340نف ری دخت ران دبیرس تانی ) 14 -18سال( با اس تفاده از پرسش نامهی ویژگ یه ای زیس تی- روان ی نوجوان ان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387و پرسش نامهی نح وه برخ ورد وال دین ب ا فرزندان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387مورد بررس ی ق رار گرف ت. ب رای تجزیه و تحلیل دادهها علاوه بر ارائه فراوان ی، درص د، می انگین و انح راف معی ار، از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tمقایسه میانگینها ب رای گ روه مس تقل اس تفاده شد. در این پژوهش ض من بررس ی رابط ه ب ین متغّیره ای می زان آگ اهی وال دین از ویژگیهای نوجوان ان و س طح س واد و می زان درآم د وال دین ب ا نح وه برخ ورد ب ا فرزندان )مقتدر، مستبد و سهل انگار(، رابطه بین میزان آگاهی وال دین از ویژگ یه ای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزن دان نی ز بررس ی ش د. ه مچن ین نح وه برخ ورد مادران ش اغل و م ادران خان ه دار ب ا فرزن دان و نح وه برخ ورد پ دران در مش اغل مختلف با فرزندان مقایسه گردید. دادههای این پژوهش نشان داد که بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای نوجوانان با نحوه برخورد مقتدر، رابطه مثبت معنادار و با نحوه برخورد مستبد و سهل انگ ار رابط ه منف ی معن ادار وج ود دارد و ب ین س طح س واد والدین ومیزان درآمد خانواده با نحوه برخورد وال دین ب ا فرزن دان رابط ه معن اداری وجود دارد و والدینی ک ه تحص یلات ب الاتری دارن د مقتدران ه ت ر ب ا فرزن دان خ ود برخورد میکنن د. همچن ین ب ین می زان آگ اهی م ادران از ویژگ یه ای نوجوان ان ب ا پیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد، اما بین میزان آگاهی پدران از ویژگیهای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزن دان رابط ه معن اداری وج ود ن دارد و مقایسه نحوه برخورد مادران شاغل و خانه دار با فرزندان نشان داد که مادران خان ه دار برخوردی مقتدرانه تر از م ادران ش اغل ب ا فرزندانش ان دارن د. همچن ین می زان آگاهی مادران نسبت به ویژگیهای نوجوانان بیشتر از میزان آگاهی پدران است، ای ن تفاوت از نظر آماری معنا دار میباشد.
۵.

حافظه کاری و بهره هوشی:آیا دانش آموزان دوزبانه عملکرد بهتری از همتایان یک زبانه دارند(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: حافظه کاری بهره هوشی دوزبانه یک زبانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه و تعیین تفاوت حافظه کاری و هوش در دانشآموزان دختریک زبانه و دو زبانه انجام شد. روش: نمونهای متشکل از 366 دانشآموز دختر مقطع متوسطه با استفاده از روش نمونهگیری چندمرحله ای، انتخاب شدند. برای سنجش حافظه کاری از آزمون شاخص پردازش اطلاعات ))(IPIو برای سنجش بهره هوشی از ماتریسهای پیش رونده ریون استفاده شد. در این پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tگروههای مستقل، رابطه و تفاوت حافظه کاری و هوش در دانشآموزان یک زبانه و دو زبانه بدست آمد و نرمال بودن دادهها نیز با استفاده از آزمون کولموگراف اسپیرنوف مورد تایید قرار گرفت. یافتهها : نتایج بدست آمده نشان دادکه هر چند میانگین دانشآموزان دو زبانه در نمرات بهره هوشی بالاتر از نمونههای یک زبانهها بود، اما بین این دو گروه در نمرات بهره هوشی تفاوت معناداری مشاهده نشد. با این حال، تفاوت بین حافظه کاری در بین نمونههای یک زبانه و دو زبانه به نفع دوزبانهها معنادار بود. نتیجهگیری: هر چند دانشآموزان دو زبانه به دلیل تجربهها و ذخایر بیشتر و گستردهتر زبانی در حوزه ساختاری، آوایی و معنایی و انعطافپذیری زبانی، عملکرد بهتر و معناداری نسبت به همتایان یک زبانه در تکالیف حافظه کاری دارند؛ اما این برتری را در نمره بهره هوشی، به دلیل کم بودن وزن متغیر زبان در مقایسه با سایر متغیرهای تاثیرگذار و عوامل دیگری که بحث خواهند شد، نمیتوانند حفظ کنند.
۶.

تأثیر آموزش درس ریاضی به روش حل مسأله بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی شهر بروجن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: حل مسأله روش تدریس پیشرفت تحصیلی آموزش ریاضی رویکردهای یاددهی و یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۴ تعداد دانلود : ۳۴۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش درس ریاضی به روش حل مسأله بر پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانشآموزان کلاس چهارم ابتدایی انجام گرفت. جامعهی آماری این پژوهش شامل 1101دانشآموز دختر و پسر کلاس چهارم ابتدایی شهر بروجن بود. نمونههای مورد مطالعه شامل 48دانش آموز دختر و 52دانشآموز پسر از میان دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی بود که با روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و به روش تصادفی در گروههای آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. فرضیههای این پژوهش عبارتند از: (1روش تدریس حل مسأله، نمرات ریاضی گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل، در مرحلهی پس آزمون افزایش میدهد. (2روش تدریس حل مسأله، نمرات ریاضی پسران را نسبت به دختران، در مرحلهی پس آزمون افزایش میدهد. این پژوهش نیمه تجربی بوده و برای آن از طرح آزمون مقدماتی و نهایی با گروه کنترل استفاده شده است. ابزار مورد استفاده پیش آزمون و پس آزمون بودند. گروه آزمایش حدود 5هفته درس ریاضی را به روش حل مسأله آموزش دیدند ولی گروه کنترل به روش سنتی تحت آموزش قرار گرفتند. پس از خاتمه دوره، پس آزمون اجرا شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین میزان پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانشآموزانی که به روش حل مسأله آموزش دیدند با دانشآموزانی که به روش سنتی این درس را گذراندند تفاوت معنادار وجود دارد. ) P=0 /00و ( F=436/172و بین دانشآموزان دختر و پسر در میزان پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی تفاوت معنادار مشاهده (p 0/0 .2 ) .شد
۷.

تبیین ملاحظات جنسی و جنسیتی در رویکرد فمنیسم اگزیستانسیالیست و نقد چالشهای ارزشی آن بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: فمنیسم اگزیستانسیالیست ارزش شناسی جنسیت نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
فمنیستهای اگزیستانسیالیست، به عنوان یکی از گرایشهای فمنیستی معاصر در مقام ترسیم جایگاه مطلوب برای زنان و بیان چگونگی وصول زنان به این جایگاه، نظام ارزشی موجود را به چالش کشیدند. به اعتقاد آنها، در زمینه ارزش شناسی، دخالت نظام مردسالار باعث شده، زنان به جایگاه حقیقی و واقعی خویش نرسند، در حالیکه در اخلاق با رویکرد فمنیستی اگزیستانسیالیستی زنان جایگاه ارزشی خویش را مجدد به دست خواهند آورد. در نظام ارزشی جدید )فمنیستی اگزیستانسیالیستی( اخلاقیات، صفات و فضائل اخلاقی اموری جنسیت پذیر نیست، و هیچ تفاوت هنجاری و ارزشی بین زنان و مردان وجود ندارد، هر چه فضیلت مردانه نامیده شده، در زنان نیز وجود دارد. فضایلی هم که جامعه به زنان نسبت داده وهمی بیش نیست. رسیدن به جایگاه مطلوب ارزشی برای زنان به مانند مردان میسر است و زنان شایسته ترند تا به کمال نهایی برسند. لذا موارد هنجاری متفاوت بین دو جنس وجود ندارد و موارد هنجاری مشترک بین دو جنس قابل تصور است.
۸.

بررسی و مقایسه سواد خواندن در دانشآموزان پایه چهارم ابتداییدوزبانه )لر زبان( و یک زبانه استان چهارمحال و بختیاری بر اساس مطالعات (PLRIS 2006 )(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: دوزبانگی دانشآموزان دوزبانه دانشآموزان تک زبانه مطالعه پرلز سواد خواندن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۲۷۹
در این پژوهش سواد خواندن دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی که زبان مادری آنها لری بختیاری و زبان آموزش رسمی آنها فارسی )دو زبانه( و دانشآموزانی که زبان مادری و زبان آموزشی آنها فارسی بوده است )تک زبانه(، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. ابزار جمع آوری اطلاعات سئوالات آزمون پرلز 2006 میباشد. که به روش برگزاری آزمون از دانشآموزان انجام شد. جامعه آماری کلیه دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی مشغول به تحصیل که تعداد 13745نفر و حجم نمونه 240نفر دانشآموز لر زبان و فارسی زبان به نسبت مساوی با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. عملکرد این دو گروه از دانشآموزان به طور کلی در آزمون متون ادبی و اطلاعاتی در فرآیند »توانایی درک مطلب« و »توانایی تفسیر استنتاج« از متون درسی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد دانشآموزان فارسی زبان در همه زمینهها بیشتر از دانشآموزان لر زبان بوده است. بطور کلی یافتههای پژوهش اهمیت توجه بیشتر به آموزشهای پیش دبستانی و استفاده از معلمان بومی در درس خواندن و زبان فارسی را توصیه میکند و یکی از موفقیت دانشآموزان تک زبانه را در یک سان بودن زبان مادری و زبان آموزشی میداند. بنابر این توصیه میشود در مناطق دوزبانه حداقل تا پایه سوم ابتدایی باید به زبان مادری دانشآموزان اهمیت داده شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۱