راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

اهداف: هیجانات مختلف در زندگی روزمره، اثرات متفاوت روی افراد می ­ گذارند و هریک از این هیجانات، به گونه­ای نقش تسهیل کننده و یا بازدارنده روی عملکردهای مختلف شناختی و رفتاری دارند. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر یکی از هیجانات یعنی خُلق، بر عملکرد شناختی و رفتاری دانشجویان دختر و پسر بود. روش ها: این مطالعه شبه تجربی در سال 1389 در شهر تبریز انجام شد. 36 دانشجوی دانشگاه تبریز با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و در سه گروه 12 نفره با القای خُلق مثبت، القای خُلق منفی و کنترل قرار گرفتند. در جلسه آزمایش، بعد از القای خُلق در سه سطح، داده­های مربوط به متغیرهای وابسته (عملکرد رفتاری و شناختی) به ترتیب با استفاده از دستگاه کرونوسکوپ و آزمون محقق­ساخته (شمارش معکوس اعداد) اندازه­گیری شد. داده­ها به کمک نرم­افزار SPSS 16 با روش تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شد. یافته ها: متغیر جنسیت بر روی عملکر رفتاری و شناختی تاثیر معنی­دار نداشت (05/0 >p )، ولی متغیر خُلق هم بر عملکرد شناختی و هم بر عملکرد رفتاری دارای تاثیر معنی­دار بود (05/0>p ). اثر تعاملی جنسیت با خُلق روی هیچ یک عملکردهای رفتاری و شناختی معنی­دار نبود (05/0>p ). نتیجه گیری: خُلق القایی، می­تواند عملکرد افراد را تحت تاثیر قرار دهد. القای خُلق منفی بر عملکرد شناختی و رفتاری افراد، اثرات مخرب و القای خُلق مثبت دارای اثرات مثبت است و این موضوع در مساله تقدم شناخت و هیجان، حاکی از تقدم هیجان بر شناخت است.

اهداف: جوهره اصلی فعالیت هر موسسه آموزشی، برنامه درسی آن است و برنامه درسی وسیله­ای برای انتقال اطلاعات است. هدف این مطالعه، بررسی دیدگاه­های دانشجویان و اعضای هیات علمی دانشکده پزشکی قم درباره وضعیت موجود برنامه درسی مقطع علوم پایه در راستای تعیین میزان رضایت دانشجویان بود. روش ها: در این پژوهش توصیفی، جامعه آماری 107 نفر دانشجو و 20 نفر اعضای هیات علمی دانشکده پزشکی قم در سال 90-1389 بودند و به­دلیل محدود بودن جامعه، حجم جامعه و نمونه برابر بود. ابزار گردآوری داده­ها پرسش نامه­ محقق­ساخته براساس مقیاس لیکرت بود. تجزیه و تحلیل داده­ها با روش­های آماری توصیفی و استنباطی به کمک نرم­افزار SP SS 15 انجام شد و با توجه به ماهیت سئوال­های پژوهش از آزمون T تک­نمونه­ای استفاده شد. یافته ها: 4/46% نمونه­ها مذکر و 6/53% مونث بودند. 70% دانشجویان پزشکی عمومی قم نسبت به برنامه­های درسی در حال اجرای مقطع علوم پایه تا حدودی رضایت داشتند و تفاوت معنی­داری بین نظرات دختران و پسران وجود نداشت (05/0 p ). نتیجه گیری: از نظر دانشجویان پزشکی و اعضای هیات علمی دانشکده پزشکی قم ، ارایه برنامه درسی در مقطع علوم پایه مطابق با استانداردهای آموزش پزشکی است و اکثر دانشجویان نسبت به برنامه های درسی در حال اجرای مقطع علوم پایه تا حدودی رضایت دارند. از نظر دانشجویان، توجه به نیازهای موجود در آموزش بالینی، نقش موثری در ارتقای کیفیت برنامه درسی مقطع علوم پایه دارد.

اهداف: به­کارگیری روش­های مشارکتی نوین در آموزش، تاثیری چندگانه بر یادگیری دارد. بر این اساس، مطالعه­ حاضر با هدف بررسی تاثیر روش حلقه­های پژوهشی بر بهبود مهارت­های ارتباطی، نگرش به تحقیق و یادگیری نظری و عملی درس اقدام پژوهی انجام گرفت. روش­ها: این مطالعه به روش نیمه آزمایشی با طرح گروه کنترل و پیش­آزمون- پس­آزمون در سال تحصیلی 90-1389 انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان مرکز تربیت معلم شهید مقصودی بود که دو کلاس به تعداد 44 دانشجو بودند. نمونه ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. عمل آزمایشی (تدریس به صورت حلقه­های پژوهشی) به صورت تصادفی به یکی از گروه­ها انتساب داده شد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسش­نامه­ نگرش به تحقیق، پرسش نامه­ مهارت­های ارتباطی، چک­لیست ارزیابی طرح­های اقدام پژوهی و آزمون اقدام پژوهی بود. روش حلقه­های پژوهشی 12 جلسه اجرا شد. نتایج با آزمون تحلیل کوواریانس و T مستقل به کمک نرم­افزار SPSS 18 تحلیل شدند. یافته­ها : روش حلقه­های پژوهشی، تاثیر مثبت و معنی داری بر مهارت­های ارتباطی (89/7= F و 001/0= p )، نگرش به تحقیق ( 23/7= F و 01/0= p ) و نمره عملی اقدام پژوهی (18/3= t و 003/0= p ) داشت، اما اثر معکوسی بر نمره نظری اقدام پژوهی (33/2= t و 024/0= p ) داشت. نتیجه­گیری: روش حلقه­های پژوهشی، روشی نوین بوده که تاثیرات چندگانه­ای بر رشد دانشجویان دارد. بنابراین پیشنهاد می شود نظام­های آموزش عالی، برای دستیابی به کیفیت این گونه روش­ها را به کار گیرند.

اهداف: از آنجا که برنامه ­ نویسی از مهم ­ ترین دروس رشته کامپیوتر است، برای راهنمایی بهتر دانشجویان و انتخاب روش مناسب ­ تر تدریس مدرسین باید بدانند که کدام یک از توانایی­های ذهنی دانشجو تاثیر بیشتری بر یادگیری این درس دارد. این پژوهش با هدف بررسی رابطه نمرات دروس برنامه­نویسی دانشجویان کامپیوتر با سطح دو عامل خلاقیت و مهارت­های فراشناختی آنها انجام شد. روش ها: این پژوهش همبستگی چندگانه در سال 1389 انجام شد. 200 دانشجوی دختر و پسر رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه، به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. از آزمون­های خلاقیت CREE و آزمون حالات فراشناختی اُنیل و عابدی برای اندازه گیری خلاقیت و مهارت­های فراشناختی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، رگرسیون چندمتغیره، همبستگی پیرسون، آزمون های T و مجذور کای به کمک نرم­افزار SPSS 12 استفاده شد. یافته ها: سطح مهارت­های فراشناختی دانشجویان رابطه معنی داری با مقطع تحصیلی آنها داشت (01/0= p ) ، اما برای خلاقیت چنین رابطه معنی داری دیده نشد (05/0 p ) و مهارت­های فراشناختی (05/0 >p) دانشجویان رابطه چندگانه با نمرات دروس برنامه نویسی آنها داشت. نمرات دروس برنامه­نویسی دانشجویان رابطه معنی داری با جنسیت و مقطع تحصیلی آنها نشان داد (05/0> p). نتیجه گیری: مدرسین کامپیوتر می­بایست به جای تاکید بر تکرار و تمرین بیشتر با کمک روش­های تدریس مناسب به ارتقای خلاقیت و مهارت­های فراشناختی دانشجویان به عنوان ابزاری برای بهبود یادگیری دروس برنامه­نویسی کمک کنند، زیرا رشد این عوامل ذهنی، تاثیر خوبی بر یادگیری مستقل و خودتنظیم دانشجویان دارد.

اهداف: از آنجایی که افزایش بهره وری در سازمان های خدماتی یکی از مشخصه های جوامع پیشرفته امروزی است، ارزیابی عملکرد بخش آموزش عالی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . این مطالعه به منظور اندازه­گیری بهره ­ وری در موسسات آموزش عالی شهرستان سیرجان انجام شد . روش ها: این مطالعه توصیفی گذشته­نگر در سال 1389 در شهر سیرجان انجام شد. جامعه پژوهش شامل کل 6 موسسه آموزش عالی شهرستان سیرجان بود. اندازه­گیری بهره­وری با استفاده از شاخص بهره­وری عوامل کل مالم­کوئیست و به کمک روش تحلیل فراگیر داده ها بود و از متغیرهایی از قبیل تعداد کادر علمی، تعداد فارغ التحصیلان، تعداد دروس ارایه شده در بخش آموزش و همچنین تعداد کتب موجود، تعداد آزمایشگاه­ها و کارگاه­های در حال بهره برداری، تعداد مقالات و کتب و طرح­های پژوهشی در بخش پژوهش استفاده شد. برای سنجش مقادیر از روش تحلیل فراگیر داده و نرم افزار DEAP2 و برای سازماندهی اطلاعات از نرم افزار Excel استفاده شد. یافته ها: میانگین بهره­وری کل عوامل در بخش پژوهش 989/0 به دست آمد که حکایت از کاهش رشد بهره وری به میزان 1/1% در طول دوره داشت. میانگین بهره­وری کل عوامل در بخش آموزش 312/1 به دست آمد که حکایت از رشد بهره وری به میزان 2/31 % در طول دوره داشت. نتیجه گیری: در مجموع بهره­وری کل عوامل در بخش پژوهش در موسسات آموزش عالی شهر سیرجان کاهش یافته که علت اصلی آن می­تواند تغییرات تکنولوژیکی باشد و بهره­وری کل عوامل در بخش آموزش رشد داشته که از علل عمده آن می­تواند تغییرات کارآیی مدیریتی باشد.

مقدمه: در راستای تحقق بهره وری سازمانی، آموزش کیفی، موثر و کارآی کارکنان از اهمیت به سزایی برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی ارزیابی اجرای آموزش های مجازی در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران انجام شد. روش­ها: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1389 انجام شد. تعداد 144 نفر از مدیران و کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار اصلی این مطالعه پرسش نامه محقق ساخته ای بود که با استفاده از ابزارهای پژوهشی صاحب نظران طراحی شد. برای تحلیل داده­ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون T تک نمونه ای به کمک نرم­افزار SPSS 11 استفاده شد. یافته­ها: مولفه های فنی- تکنولوژی، فرهنگی- اجتماعی، آموزشی، حقوقی- اداری، راهبردی و اقتصادی، عوامل موثر و قابل قبول برای ارزیابی اجرای آموزش مجازی بودند. همه مولفه های الگو به جز مولفه راهبردی از وضعیت مطلوبی برای اجرای آموزش مجازی برخوردار بودند. نتیجه­گیری: اجرای آموزش مجازی در مولفه های فنی- تکنولوژی، فرهنگی- اجتماعی، آموزشی، حقوقی- اداری و اقتصادی، در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران مفید است.

مقدمه: آمار دانش­آموختگان بیکار دانشگاه­ها، نمایانگر ارتباط نامناسب برنامه­های درسی آموزش عالی با حوزه صنعت و مشاغل و توانایی­های بالقوه موجود در صنایع است و فقدان تخصص­های لازم در صنایع و افزایش بیکاران تحصیل­کرده فاقد مهارت­های لازم را نمایان می­سازد. برنامه­ریزی درسی مبتنی بر شایستگی، راهبردی است که می­توان از آن به­منظور پرورش شایستگی­های اساسی در دانشجویان و فراهم نمودن متخصصان تحصیل­کرده برای اشتغال در صنعت و کاهش دانش­آموختگان بیکار و افزایش اثربخشی در حوزه آموزش عالی و صنایع سود جست. این مقاله مروری با هدف تشریح جایگاه برنامه درسی مبتنی بر شایستگی نگارش شد. نتیجه­گیری: تحقیقات اندکی که در زمینه اشتغال دانش آموختگان آموزش عالی در ایران صورت گرفته نشان می دهد که برنامه های درسی آموزش عالی در پرورش و تقویت شایستگی های مورد نیاز دانش آموختگان از توفیق چندانی برخوردار نبوده اند و پس از ورود به حوزه شغلی به دلیل نداشتن شایستگی ، موجب اتلاف هزینه و کاهش اثربخشی در حیطه شغلی می شود. به منظور پرورش دانش آموختگانی شایسته می توان از رویکرد برنامه درسی مبتنی بر شایستگی سود جست. تدوین کنندگان برنامه های درسی باید به این نکته توجه داشته باشند که برنامه درسی بایستی به گونه ای تدوین شود که شایستگی های لازم را به منظور موفقیت دانش آموختگان در موقعیت های شغلی و مسایل زندگی در آنها ایجاد و تقویت نماید.

مقدمه: یادگیری خدمات­محور، فن تعلیم و فلسفه آموزشی خدمات جامعه را با یادگیری ارادی ارتباط می­بخشد. این شیوه آموزشی به عنوان یک نوآوری آموزشی در دامنه وسیعی از فعالیت­های آموزشی فراگیران از کودکستان تا مقاطع دانشگاهی مطرح است. در این راهبرد فراگیران با مشارکت فعال در تجربیات خدماتی سازمان­یافته پیشرفت می­کنند و مهارت­های فردی و اجتماعی، مسئولیت­پذیری اجتماعی و مهارت­های حل مساله در آنان پرورش می یابد. این راهبرد موجب پیشرفت تحصیلی دانشجو، دوری از آموزش سنتی و افزایش تعامل بین دانشکده­های پرستاری و جامعه می شود. این موضوع ضرورت تغییر فرهنگی را در دانشکده های پرستاری مطرح می نماید. مقاله مروری حاضر با هدف بررسی اثرات و جنبه­های مختلف یادگیری خدمات­محور نگارش شد و ضمن مروری بر منابع راهبرد یادگیری خدمات محور، مفهوم، گام­های اجرا، سودمندی و زوایای متعدد این شیوه یادگیری بررسی شد. نتیجه­گیری: استفاده از یادگیری خدمات­محور در دانشگاه­ها رو به افزایش است و دانشکده­های پرستاری بیشترین سهم را در به کارگیری این شیوه آموزشی به خود اختصاص داده­اند. ضروری است که دانشجویان مقاطع مختلف پرستاری به آموزش سیستماتیک در زمینه روش های یادگیری فعال ازجمله یادگیری خدمات محور دست پیدا کنند تا ضمن آشنایی و به­کارگیری این شیوه، نیازهای تحقیقاتی در این زمینه به فراموشی سپرده نشود.