راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

اهداف. طراحی فعالیت های گروهی نقش مهمی در آموزش پزشکان و آمادگی آنها برای ایفای نقش حرفه ای شان در آینده دارد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آزمون گروهی در ماندگاری اطلاعات در دانشجویان پزشکی انجام شد. روش ها. در مطالعه ای توصیفی- مقطعی، دانشجویان پزشکی کلاس فیزیولوژی مقطع علوم پایه به دو گروه A (16n=) و B (24n=) تقسیم شدند. در ابتدا، برای هر دو گروه آزمون به شکل انفرادی برگزار شد و سپس بلافاصله پس از پایان آزمون، دانشجویان گروهB به گروه های 3-2نفری تقسیم شدند و به همان سئوالات به شکل گروهی پاسخ دادند. هر دو گروه به شکل انفرادی در آزمون مجددی که یک ماه بعد با سئوالات آزمون 1 برگزار شد، شرکت کردند. آنالیز اطلاعات با آزمون Tزوجی انجام شد. یافته ها. میزان ماندگاری محتویات دوره در دانشجویان گروه A (63/0±86/13) به طور معنی داری (03/0p<) پایین تر از گروه B (31/0±02/15) بود. همچنین، میانگین نمرات پاسخ دهی انفرادی دانشجویان گروه B در آزمون اولیه (45/0±67/15) و میانگین نمرات پاسخ دهی گروهی همان دانشجویان به سئوالات (44/0±1/16) بود. عملکرد دانشجویان وقتی به شکل گروهی به سئوالات پاسخ دادند، به طور معنی داری بالاتر بود. نتیجه گیری. می توان از آزمون ها علاوه بر استفاده به عنوان وسیله ارزیابی دانشجویان، برای کمک به یادگیری دانشجو و آموزش کار گروهی بهره بُرد.

اهداف. عملکرد تحصیلی دانشجویان پزشکی تبیین کننده کفایت حرفه ای آنها و متاثر از عوامل مختلف است. در این میان، یکی از عواملی که در پذیرش دانشجو مورد کم توجهی قرار گرفته، پیشینه تحصیلی است. لذا، این مطالعه به منظور بررسی نقش معدل دیپلم در تبیین عملکرد تحصیلی کلیه دانش آموختگان رشته پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی کاشان انجام گرفت. روش ها. در این مطالعه مقطعی، کلیه دانش آموختگان پزشکی از سال 1365 تا انتهای 1382 (586 نفر) انتخاب شدند. داده ها به وسیله پرسش نامه ای حاوی اطلاعات دموگرافیک، معدل کتبی دیپلم و پیشرفت تحصیلی (معدل هر یک از مراحل آموزش پزشکی و معدل کل دوره) جمع آوری و با استفاده از آزمون تی مستقل، همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون خطی دو متغیره ، نقطه برش، حساسیت، ویژگی و ارزش اخباری مثبت و منفی تحلیل شد. یافته ها. بین معدل دیپلم با معدل هر یک از مراحل تحصیلی تفاوت معنی دار وجود داشت (01/0p<)؛ تفاوت معدل دیپلم با معدل کل دوره معنی دار نبود (76/0p<). بالاترین همبستگی بین معدل دیپلم با معدل دوره علوم پایه مشاهده شد. بالاترین قدرت پیش بین، معدل دیپلم مربوط به تبیین معدل علوم پایه بود. معدل دیپلم برای تشخیص معدل هر یک از مراحل تحصیلی ویژگی زیادی داشت و بهترین ویژگی و ارزش اخباری مثبت مربوط به تشخیص معدل دوره کارآموزی بود. نتیجه گیری. معدل دیپلم برای پیش بینی وضعیت تحصیلی آزمونی با اختصاصیت بالاست و از ارزش اخباری مثبت و منفی نسبتاً قابل قبول برخوردار است.

مقدمه. آموزش بالینی یکی از ارکان مهم آموزش پرستاری به حساب می آید. حدود نیمی از زمان آموزش دانشکده های پرستاری صرف آموزش بالینی می شود؛ به طوری که آموزش بالینی قلب، قسمت عمده ای از آموزش حرفه ای پرستاری را تشکیل داده و در شکل دهی هویت حرفه ای پرستاری نقش اساسی بازی می کند. سیستم آموزش بالینی فعلی پرستاری بیشتر بر حفظ اطلاعات تکیه دارد و مدرس در آن نقش اصلی و محوری را بازی می کند. هدف اصلی آموزش پرستاری، به کاربردن موارد آموخته شده کلاس-های نظری توسط دانشجو، در بالین و محیط واقعی و افزایش قدرت تصمیم گیری در شرایط واقعی و حاد است. هرچند که آموزش بالینی دارای فواید زیادی است، اما اجرای آن با مشکلات و موانعی روبرو است که برای تاثیر بهتر و اجرای موثر آن باید بر این مشکلات فایق آمد. نتیجه گیری.

مقدمه. از مراحل مهم در طراحی آموزشی، انتخاب روش تدریس است. مدرس بعد از انتخاب محتوا و قبل از تعیین وسیله، باید خط مشی مناسب تدریس را انتخاب کند و در این تصمیم گیری، باید به سه موضوع «ماهیت و طبیعت فراگیران»، «محتوای موضوع» و «محدودیت های زمانی» توجه داشته باشد. یکی از روش هایی که سابقه طولانی در نظام های آموزشی دارد، تدریس به روش سخنرانی است. ارایه اصول، مفاهیم و حقایق به طور شفاهی از طرف مدرس و یادگیری از طریق گوش کردن و یاداشت برداشتن از طرف فراگیر، اساس این روش را تشکیل می دهد و توضیح و توصیف پدیده ها از سوی مدرس نقش عمده ای دارد. روش سخنرانی دارای اصول و مراحل، آمادگی (از نظر تجهیزات، عاطفی و زمان)، مقدمه (ایجاد رابطه بین معلم و شاگرد و جلب توجه)، محتوا و متن (جامع بودن محتوا، سازمان دهی منطقی محتوا، استقرار توجه شاگردان در طول ارایه محتوا) و جمع بندی است که در صورتی که این مراحل به خوبی و با مهارت و انگیزه اجرا گردد، می تواند تاثیر مطلوب و اثربخشی بالایی در فراگیران داشته باشد. نتیجه گیری.

مقدمه. فرآیند آموزش عالی در هر جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. دانشگاه های عصر حاضر با دگرگونی عمده ای مواجه هستند. کمبود بودجه، افزایش شمار دانشجو، تغییر جمعیت دانشجویی، نیازهای آموزشی متنوع و جدید اجتماع به تغییرات سازمانی نیاز دارد، تغییراتی که با نیازهای جدید هماهنگ باشند. با آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، امکان «یادگیری بدون محدودیت زمانی و مکانی» متناسب با نیازهای دانشجو فراهم می شود. استفاده از فاوا نماد دوره جدیدی از آموزش است. فاوا، الگوی فکری آموزش را دگرگون، مدل های موجود آموزشی را غنی تر و شیوه های آموزشی جدیدی را نیز ایجاد می کند. این مدل ها ویژگی های آموزش مبتنی بر فناوری را به اشتراک می گذارند و شیوه های جدید آموزش و یادگیری را پیشنهاد می کنند که در آنها، یادگیرنده نقش فعالی داشته و بر یادگیری خودراهبر، مستقل، انعطاف پذیر و تعامل کننده تاکید دارد. نتیجه گیری.

مقدمه. امروزه آموزش به عنوان رکن اساسی در انتقال مفاهیم به فراگیران روش های گوناگونی پیدا کرده و گسترش روزافزون دسترسی به سخت افزارها و نرم افزارهای مناسب برای آموزش به شیوه چندرسانه ای، افق جدیدی را پیش روی دانشگاه ها و مراکز آموزشی نهاده است. به نظر می رسد که استفاده از این امکانات برای آموزش، به تحقق برخی از آرمان هایی که به عنوان ملاک های کیفیت آموزش از آن نامبرده می شود کمک می کند. هرچند برخی از دانشگاه ها و مراکز آموزشی، در سال های اخیر نسبت به استفاده از آموزش به شیوه چندرسانه ای اقدام نموده اند، اما هنوز شواهد زیاد در مورد نتایج ارزشیابی برنامه منتشر نشده است. آموزش از راه دور توسط شیوه های چندرسانه ای، توانسته است نیاز کاربران و فراگیران را در هر مکان و زمانی فراهم آورد، بی آن-که حتی نیاز به استاد درس مربوطه باشد. با این حال، روش آموزش چندرسانه ای محدودیت هایی نیز دارد که از آن جمله می توان به محدود شدن روابط اجتماعی فراگیران اشاره کرد. همچنین جایگزینی ارتباط غیرمستقیم به جای ارتباط چهره به چهره ممکن است به کاهش تجارب فراگیران بیانجامد. نتیجه گیری. با توجه به مزایای عمومی آموزش چندرسانه ای و قابلیت های ویژه آن در آموزش پزشکی و پیراپزشکی، به نظر می-رسد که ادغام آن در برنامه های جاری آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی به طوری که آموزش متداول به شکل تلفیقی از آموزش سنتی و آموزش از راه دور به شیوه چندرسانه ای ارایه شود، اجتناب ناپذیر و مفید است.

مقدمه. ارزشیابی فرآیند نظام مند گردآوری، تحلیل و تفسیر داده ها به منظور ارزش گذاری و قضاوت است. اساتید و معلمان باید از میان روش های مختلف ارزشیابی متناسب با اهداف آموزشی خود، بهترین روش را برگزینند. آزمون ها یا سئوالات چندگزینه ای یکی از رایج ترین آزمون ها در علوم پزشکی هستند. این آزمون ها به علت عینیت کامل، از حداکثر پایایی ممکن برخوردارند، اما روایی آنها هنوز مورد توجه صاحب نظران بحث ارزشیابی است. با این که آزمون های چندگزینه ای به صورت گسترده به خصوص در پرستاری و پزشکی استفاده می شوند، اما مطالعات در این زمینه حاکی از ایرادهای اساسی در طراحی این نوع سئوالات است. بنابراین، تجدیدنظر و مطالعه بیشتر اساتید در رابطه با قواعد طراحی سئوالات چندگزینه ای امری الزامی به نظر می رسد. نتیجه گیری. ...