راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره چهاردهم مرداد و شهریور 1400 شماره 3 (پیاپی 67) (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

ساخت و بررسی پایایی و روایی پرسشنامه تکوین هوش معنوی دانش آموزان دوره دوم متوسطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: پرسشنامه هوش معنوی دانش آموزان پایایی روائی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۳۲۶
مقدمه : پرداختن به مقوله هوش معنوی و توجه به چگونگی شکل گیری آن بویژه در دانش آموزان دوره دوم متوسطه که به لحاظ سنی در مقطع حساسی قرار دارند، نتایج ارزشمندی در زمینه معنویت و کاربرد آن در تامین سلامت روانی دانش آموزان در پی دارد. پژوهش حاضر از توع مطالعات آمیخته اکتشافی است که به منظور طراحی و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه تکوین هوش معنوی دانش آموزان دوره دوم متوسطه انجام شد. روش ها: جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تبریز به تعداد 35414 نفر بود. حجم نمونه بخش کمّی با استفاده از فرمول کرجسی و مورگان تعیین و با روش تصادفی خوشه ای ،380 نفر انتخاب گردید. پس ازمصاحبه با 21 نفر از شرکت کنندگان بخش کیفی اشباع داده ها حاصل شد و بر اساس آن پرسشنامه طراحی گردید. برای تعیین روایی محتوایی پرسشنامه به صورت کیفی از نظر شش صاحبنظر و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی وتحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم با روش حداکثر درست نمایی استفاده شد. یافته ها : نتایج تحلیل نشان داد که تکوین هوش معنوی دانش آموزان با مولفه پیامدها بیشترین ضریب تأثیر(78/0) و با مولفه زمینه کمترین ضریب تأثیر(64/0) را دارد. نتایج تحلیل، نشانگر برازش مطلوب مدل طرح شده با داده های تجربی بود و روایی تکوین هوش معنوی دانش آموزان در سطح سوالات و مولفه ها تأیید شد. نتیجه گیری : در این مطالعه سه مولفه اصلی شکل گیری هوش معنوی دانش آموزان بدست آمد. طبق نتایج، پرسشنامه تکوین هوش معنوی دانش آموزان با روائی بالا، ابزاری است که برای کاربرد در پژوهشهای آموزشی و روانشناختی،دارای اعتبار است.
۲.

مروری بر روش های نوین ارزشیابی در آموزش بالینی دانشجویان علوم پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: ارزشیابی بالینی ارزشیابی نوین دانشجویان علوم پزشکی و عملکرد بالینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۰۷
مقدمه : آموزش بالینی، بخش مهم آموزش در علوم پزشکی می باشد. از جمله مهم ترین موانع اصلی آموزش بالین مشکلات مربوط به سیستم ارزشیابی می باشد. مطالعاتی با نتایج ضد و نقیض در زمینه ی روش های ارزشیابی بالینی انجام شده است. مطالعه حاضر با هدف مرور نظامند بر تحقیقات انجام شده جهت تعیین روش ارزشیابی بالینی مناسب انجام شده است. روش ها: این مطالعه یک پژوهش مروری نظام مند است که جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Iran doc ، Health.barakat ، SID ، MedLib بین سال های 1398- 1388 و همچنین در بین پایگاه های ISI ، PubMed ، Elsevier ، Science Direct ، Ovid ، Pro Quest ، Google Scholar بین سال های 2010-2019 با استفاده از کلید واژه های Clinical Evalution Evalution ,Medical Sciences Students , Performance Evalution و معادل فارسی آن ها انجام شد و نهایتاً 15 مطالعه که معیارهای ورود به این پژوهش را داشتند انتخاب و بررسی شدند. نتایج: تجمیع مطالعات نشان داد هر کدام از روش های ارزشیابی دارای مزایا و معایبی می باشد از جمله روش ارزشیابی360 درجه می تواند در اصلاح وضعیت نارضایتی دانشجویان مفید واقع شود. در مقایسه ی کارپوشه با لاگ بوک مهم ترین تفاوت بین این دو این است که کارپوشه شامل تفکرات انتقادی دانشجو می باشد. مشاهده ی عملکرد مستقیم امکان بازخورد و ارزشیابی را بدون صرف منابع مالی و انسانی زیاد فراهم می کند. از جمله معایب آزمون مورد بلند این می باشد که روایی و پایایی آن کم می باشد. نتیجه گیری : در یک روش ارزشیابی ویژگی های روایی، پایایی، کاربردی بودن و بازخورد مثبتی که آن روش روی کارآموز ایجاد خواهد کرد، اهمیت زیادی دارند همچنین با توجه به این که توانمندی بالینی دارای ساختاری کاملاً پیچیده است، برای ارزیابی معتبر آن به روش های چندگانه و ترکیبی نیازمندیم و استفاده از هر روش بسته به هدف ارزشیابی دارد.
۳.

نگرش نسبت به تقلب تحصیلی و ارتباط آن با انگیزه پیشرفت تحصیلی و عزت نفس دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: نگرش تقلب تحصیلی انگیزه پیشرفت تحصیلی عزت نفس دانشجویان علوم پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱۵ تعداد دانلود : ۳۷۹
مقدمه : تقلب به عنوان یکی از عوامل مهم تهدید کننده یادگیری در میان دانشجویان شایع است بنابراین شناسایی عوامل تاثیرگذار بر نگرش نسبت به تقلب تحصیلی ضروری می باشد. این مطالعه با هدف بررسی نگرش نسبت به تقلب تحصیلی و ارتباط آن با انگیزه پیشرفت تحصیلی و عزت نفس در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1396 انجام شد. روش ها: در این پژوهش توصیفی همبستگی 332 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان بر اساس مطالعه مقدماتی و به روش تصادفی در مطالعه شرکت داشتند. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش از پرسشنامه های خصوصیات دموگرافیک، تقلب تحصیلی، انگیزه پیشرفت هرمنس و عزت نفس روزنبرگ استفاده شد. اطلاعات پس از جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تی مستقل و ANOVA آنالیز شدند. سطح معناداری 05/0 درنظر گرفته شد. یافته ها : نتایج نشان داد که بین میانگین نمره نگرش نسبت به تقلب و انگیزه پیشرفت تحصیلی ارتباط معکوس و معناداری وجود داشت، به عبارتی با افزایش نمره نگرش نسبت به تقلب نمره انگیزه پیشرفت تحصیلی کاهش می یافت و بالعکس( ۰.۲ 2- = , r ۰.۰۰0= P ). بین نمره نگرش نسبت به تقلب و عزت نفس ارتباط معکوس و معناداری وجود داشت به طوری که با افزایش نمره نگرش نسبت به تقلب، عزت نفس نیز کاهش می یافت( ۰.۱3 - = , r ۰.۰15= P ). نتیجه گیری : در آسیب شناسی تقلب تحصیلی، بهتر است به عواملی چون عزت نفس و انگیزه پیشرفت تحصیلی در ابتدای ورود به دانشگاه توجه شود تا درجات کمتری از آسیب تحصیلی مشاهده گردد .
۴.

تأثیر الگوی نقشه مفهومی در رشد تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته آموزش پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: الگوی نقشه مفهومی تفکر انتقادی پیشرفت تحصیلی دانشجویان روش تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۶۵
مقدمه : بسیاری از روشهای متداول آموزشی دانشگاهها، دانش آموختگانی را تربیت می کنند که از حل کوچکترین مسایل فردی و اجتماعی خود ناتوان هستند در صورتی که روش های آموزشی باید به گونه ای طراحی شوند که یادگیرنده را به تفکر ترغیب نماید. از این رهگذر پژوهش حاضر تأثیر الگوی نقشه مفهومی در رشد تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته آموزش پزشکی را مورد واکاوی قرار داده است روش ها: روش تحقیق از نوع نیمه تجربی بود و با استفاده از طرح دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون انجام شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد رشته ی آموزش پزشکی دانشگاههای علوم پزشکی ایران و تهران در سال تحصیلی 1396-1397 که دو گروه 17نفره از آنها به عنوان نمونه ی در دسترس مشارکت داشتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی سنجش تفکر انتقادی کالیفرنیا و آزمون پیشرفت تحصیلی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار spss24 و آزمونهای کالموگروف - اسمیرنوف، تی مستقل و تحلیل کواریانس تحلیل گردید یافته ها : تفاوت های مشاهد شده در میزان تفکر انتقادی (04/0 = P-value ) و پیشرفت تحصیلی (00/0 = P-value ) بین دو گروهِ کنترل و آزمایش تنها از جهت به کارگیری الگوی نقشه مفهومی بوده و پیش آزمون تأثیر معناداری بر آن نداشته است. نتیجه گیری : نتایج پژوهش حاکی از تاثیر مثبت الگوی نقشه مفهومی بر افزایش تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی بود. بنابراین اساتید و مسئولین آموزش عالی بایستی زمینه های لازم در جهت رشد تفکر انتقادی و کاربرد الگوی نقشه مفهومی را فراهم آورند.
۵.

موانع رفتار اطلاع یابی دانشجویان پرستاری در دروس زبان انگلیسی عمومی و زبان تخصصی از دیدگاه اساتید: مطالعه کیفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: رفتار اطلاع یابی موانع اطلاع یابی زبان انگلیسی عمومی زبان تخصصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۶۶۱
مقدمه : بررسی رفتار اطلاع یابی دانشجویان پرستاری در دروس زبان انگلیسی عمومی و تخصصی بسیار ضروری به نظر می رسد. از طرفی رفتار اطلاع یابی می تواند تحت تأثیر عوامل متعددی قرار گیرد . با این رویکرد، هدف اصلی این پژوهش، شناسایی موانع رفتار اطلاع یابی دانشجویان پرستاری در دروس زبان انگلیسی عمومی و تخصصی از دیدگاه اساتید بود. روش ها: روش پژوهش حاضر کیفی و به روش تحلیل محتوا از نوع عرفی انجام شد. مشارکت کنندگان در این پژوهش شامل 7 نفر از اعضای هیأت علمی آموزش زبان انگلیسی بود که سابقه تدریس به دانشجویان پرستاری در شهر کرمانشاه را داشتند، بود. این پژوهش در سال 1398 انجام شد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند صورت گرفت. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه بود که به روش مصاحبه ی نیمه ساختار یافته انجام شد. یافته ها یافته های این پژوهش نشان داد که در مجموع 143 واحد معنایی در 19 عامل و 3 مقوله اصلی بدست آمد. سه مقوله اصلی یعنی عوامل رفتاری، عوامل سازمانی و عوامل محیطی نقش اصلی را در موانع رفتار اطلاع یابی دانشجویان پرستاری در دروس زبان انگلیسی عمومی و زبان تخصصی از دیدگاه اساتید دارند. نتیجه گیری نتایج کلی نشان داد که عدم توجه به هر کدام از عوامل تأثیرگذار بر رفتار اطلاع یابی دانشجویان علوم پزشکی باعث خواهد شد که آن ها تکیه صرف بر کتاب درسی داشته باشند، فقط به روخوانی و یا ترجمه متون تکیه کنند و از دسترسی به منابع عظیم اطلاعاتی که آن ها را در یادگیری مهارت های ارتباطی یاری می کنند باز بمانند. ضروری به نظر می رسد که توجه خاص به عوامل اشاره شده معطوف شود تا از رفتار اطلاع یابی دانشجویان به صورت بهینه بهره گرفته شود.
۶.

اثربخشی تعدیل سوگیری شناختی وابسته به تهدید بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پایه دوازدهم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تعدیل سوگیری شناختی وابسته به تهدید اختلال اضطراب امتحان دانش آموزان دختر آزمایه دات پروب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۳۴۷
مقدمه : اضطراب امتحان یکی از شایع ترین اختلالات روانی است که نقش مخرب در سلامت روانی و آموزشی دانش آموزان دارد بنابراین این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی تعدیل سوگیری شناختی وابسته به تهدید بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پایه دوازدهم انجام شد . روش ها: در این مطالعه ی آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر سال دوازدهم منطقه 3 شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 بودند . 300 نفر از دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و برای غربالگری آزمودنی های دارای اضطراب امتحان از پرسشنامه ساراسون و برای سوگیری شناختی از دات پروب استفاده شد. در نهایت 32 نفر به صورت تصادفی در گروه آزمایش (16) و گروه کنترل (16) جایگزین شدند. در گروه آزمایش تعدیل سوگیری در 8 جلسه اجرا شد ،قبل و بعد از مداخله،اضطراب امتحان سنجیده شد . یافته ها : نتایج نشان داد میانگین نمرات اضطراب امتحان در گروه آزمایش از 93/23 به 75/17 کاهش معنادار نشان داد و در گروه کنترل از 87/23 به 06/24 رسید و تغییر معناداری نداشت . نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که اصلاح سوگیری شناختی وابسته به تهدید بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پایه دوازدهم مؤثر بوده است (05/0 P< ). نتیجه گیری : به نظر می رسد استفاده از یک برنامه ی تعدیل سوگیری شناختی چندجلسه ای برای تسهیل رهاسازی توجه از تهدید می تواند در درمان اضطراب امتحان کاربردهای بالینی داشته باشد .
۷.

بررسی اثربخشی بازی رایانه ای آموزشی تولیدشده بر درگیری تحصیلی دانش آموزان پسر پایه اول دوره متوسطه دوم شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: آموزش بازی رایانه ای آموزشی درگیری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۳۰
مقدمه : پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازی رایانه ای آموزشی تولیدشده بر درگیری تحصیلی دانش آموزان پسر پایه اول دوره دوم متوسطه تهران انجام شده است. روش ها: این مطالعه با توجه به اهداف و فرضیه ها از نوع طرح های آزمایشی بین گروهی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل است و با توجه به شیوه جمع آوری داده ها از نوع نیمه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر پایه اول دوره متوسطه دوم شهر تهران که در سال تحصیلی ۹۶-۹۷ در حال تحصیل بودند تشکیل می دهد. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند یک مدرسه در منطقه ۲ تهران به عنوان نمونه انتخاب شده و۵۰ نفر در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. جهت جمع آوری داده های موردنیاز از پرسشنامه درگیری تحصیلی استفاده شد. یافته ها : نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری نشان داد سطح معناداری کوچک تر از 01/0 است (01/0> p ). بدین ترتیب فرض صفر آماری رد و مشخص گردید که بین دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل، در نمرات مربوط به درگیری تحصیلی و مؤلفه های آن در پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری : مطابق با نتایج حاصل از پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که بازی رایانه آموزشی تولیدشده بر متغیر درگیری تحصیلی و مؤلفه های آن مؤثر بوده و موجب افزایش آن شده است.
۸.

مدل یابی سرزندگی تحصیلی بر اساس باورهای فراشناختی با نقش واسطه ای درگیری تحصیلی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: سرزندگی تحصیلی درگیری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۴۵۰
مقدمه : متغیرهای زیادی در بهبود سرزندگی تحصیلی دانش آموزان نقش دارند . لذا این پژوهش با هدف مدل یابی سرزندگی تحصیلی بر اساس باورهای فراشناخت با واسطه گری درگیری تحصیلی در دانش آموزان انجام گرفت. روش ها: طرح پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر پایه دهم و یازدهم متوسطه شهر فریدونکنار در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 601 نفر تشکیل می داد که تعداد 342 نفر با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) و باورهای فراشناختی ولز(1997) و پرسشنامه درگیری تحصیلی زرنگ (1391) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری( SEM ) استفاده شد. یافته ها : نتایج یافته ها نشان داد که مدل پژوهش دارای برازش است و 37 درصد سرزندگی تحصیلی توسط باورهای فراشناختی و درگیری تحصیلی قابل تبیین بود. همچنین بین باورهای فراشناختی با سرزندگی تحصیلی همبستگی منفی معنادار و بین درگیری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی همبستگی مثبت معناداری وجود داشت. نتیجه گیری : نتایج پژوهش حاکی از اهمیت نقش باورهای فراشناختی و درگیری تحصیلی در پیش بینی سرزندگی تحصیلی دانش آموزان می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده اجرای برنامه هایی به منظور بهبود باورهای فراشناختی و افزایش درگیری تحصیلی و رفتاری در دانش آموزان می تواند منجر به افزایش سرزندگی تحصیلی در آنان شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۲