اخلاق راهنمایی پژوهش؛ چالش های اخلاقی راهنمایی پایان نامه ها و رساله ها در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف این مقاله شناسایی چالش های اخلاقی راهنمایی رساله ها و پایان نامه و تدوین کدهای اخلاقی متناسب با این چالش هاست. فرایند رسیدن به این هدف، دارای چهار گامِ تعیین اصول اخلاقی، استخراج چالش های اخلاقی، بررسی ارتباط چالش ها با زمینه دانشگاهی ایران، و تدوین کدهای اخلاقی راهنمایی رساله ها و پایان نامه ها بوده است. بر این اساس، در گام نخست مجموعه ای از اصول اخلاقی که می توانند زیربنای اخلاقی حرفه راهنمایی پژوهش باشند معرفی و توجیه می شود. در گام دوم چالش های راهنمایی پژوهش را از ادبیات موضوع، پژوهش ها و همچنین آیین نامه های دانشگاه های متعدد، استخراج می شود. در گام سوم با نظرسنجی از تعدادی از اعضای هیئت علمی و دانشجویان/فارغ التحصیلان تحصیلات تکمیلی، در قالب تکنیک دلفی، به این سوال پاسخ می دهیم که این چالش ها چه اندازه در زمینه دانشگاهی ایران نیز رخ می دهند، و همچنین چه چالش های دیگری را می توان به چالش های استخراج شده اضافه کرد. نتایج این گام حاکی از ارتباط بالای این چالش ها با زمینه ایران هستند. باتوجه به اینکه استادان و دانشجویان به عنوان دو ذینفع اصلی حرفه راهنمایی پژوهش در این پژوهش مشارکت داشتند امکان مقایسه چشم انداز اخلاقی آن ها با هم فراهم بود. در برخی موارد، دانشجویان و اساتید دیدگاه های واگرایی نسبت به میزان اهمیت و وقوع برخی از چالش ها داشتند. درنهایت، در گام چهارم، بر اساس چالش های به دست آمده و متناسب با مصادیق آن ها، 36 کد مستقل برای مجموعه چالش های تدوین، و ارتباط و جامعیت کدها با کمک یک گروه کانونی سنجیده شد.Research Supervision Ethics; Identifying the Ethical Challenges of Dissertations/Theses Supervision in Iran and Providing Code of Ethics
The purpose of this paper is to identify the ethical challenges of dissertations/theses supervision in Iran and to provide the codes of ethics for supervisors according to the challenges. The process of achieving this goal has consisted of four steps: determining ethical principles for supervision as a profession, identifying ethical challenges, examining the relationship between the challenges and the Iranian academic context, and codifying the ethical duties of supervisors. Accordingly, in the first step, a set of ethical principles that can be an ethical basis for research supervision as profession is justified. In the second step, research supervision challenges are extracted from the literature- researches as well as the regulations of various universities and institutes. In the third step, surveying a number of faculty members and graduated/ graduate students we asked them how many of the challenges occur in the Iranian academic context, and also what other challenges can be added to our list of the challenges. The results of this step indicated the high relevance of the challenges to Iranian academic context. Due to the fact that both groups of supervisors and students participated in this research, it was possible to compare their ethical perspectives as well. In some cases, students and faculty members had divergent views on the importance and occurrence of some of the challenges. Finally, in the fourth step, based on the obtained challenges and in accordance to their instances, 36 independent codes were provided, and their relevance and comprehensiveness was evaluated in a focus group.