اشتراک گذاری داده های پژوهشی، مطالعه موردی: اعضای هیئت علمی پزشکی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: ساده سازی پژوهش ها و ایجاد حجم بزرگی از داده ها به دلیل توسعه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، به ارائه الگوی علمی نوینی در پژوهش های علمی با عنوان الگوی علمی چهارم پژوهش یا پژوهش های مبتنی بر داده انجامیده است. لذا این پژوهش به تحلیل وضعیت اشتراک گذاری داده های پژوهشی، میان پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی کرمان پرداخته است. روش شناسی: پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بالغ بر 521 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 220 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ایی محقق ساخته است که روایی آن از طریق صوری سنجیده شده است و ضریب آلفای کرونباخ 886/. نشان دهنده اعتبار پرسشنامه می باشد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی مورد نیاز، همچون فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: وضعیت اشتراک گذاری داده های پژوهشی از جنبه عوامل انسانی با میانگین 67/3 در شرایط نسبتا مطلوبی قرار دارد. در بین متغیرهای عوامل انسانی، عامل درک اهمیت و ضرورت اشتراک گذاری داده با میانگین 21/4 از وضعیت بهتری نسبت به سایر گویه ها برخوردار است. همچنین وضعیت اشتراک گذاری داده های پژوهشی عوامل فنی با میانگین 58/2 و از جنبه عوامل سازمانی با میانگین 35/2 در وضعیت نسبتا مطلوب قرار دارد. در میان گویه های عوامل سازمانی به ترتیب برگزاری دوره های آموزشی، حمایت مدیران عالی سازمان، استانداردها و آئین نامه ها، وجود برنامه خاصی برای اشتراک گذاری داده و مجراهای ارتباطی میان پژوهشگران از وضعیت نامطلوبی برخوردار است. همچنین اشتراک گذاری داده های پژوهشی از جنبه عوامل حقوقی با میانگین 36/2 دارای وضعیت نسبتا مطلوبی است. چارچوب های قانونی، وضعیت کنترل شیوه دسترسی به داده ها و الزام سازمان به اشتراک گذاری داده ها در طرح های پژوهشی، در وضعیت نامطلوبی است. عوامل فرهنگی در ارتباط با اشتراک گذاری داده ها، با میانگین 95/3 در وضعیت مطلوبی است. از بین گویه های این بُعد، فقط دو گویه سازوکارهای تشویقی و انگیزشی و کاهش رقابت ناسالم در وضعیت نسبتا مطلوب قرار دارند نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از این است که جهت بهره مندی جامعه علمی پژوهشی کشور از مزایای فراوان اشتراک گذاری داده می توان برنامه هایی چون تشویق فرهنگ اشتراک گذاری داده، برگزاری دوره های آموزشی، طراحی موافقت نامه اشتراک گذاری داده، حمایت از حریم خصوصی و محرمانگی داده، حمایت های مالی، تقویت زیرساخت های فناوری را در دستور کار سازمان های پژوهشی و دانشگاه ها قرار داد. همچنین طراحی و اجرای یک برنامه مدیریت داده منظم باعث خواهد شد تا ارتباط با حوزه های تولید، ساماندهی، مدیریت و آماده سازی داده های تخصصی پزشکی، فرایند اشتراک گذاری را برای بهره برداری های آینده آماده کند.Research data Sharing Case study: Medical faculty members
Purpose: Advances in information and communication technologies have facilitated the research and production of large volumes of data, and this has led to a new paradigm in scientific research called the fourth paradigm of science. The purpose of this study was to evaluate the status of research data sharing among researchers at Kerman University of Medical Sciences. Methodology: This study is a descriptive survey research. The study population consisted of all faculty members of Kerman University of Medical Sciences with 521 members. The sample size was estimated 220 using Cochran formula. Data collection tool was a researcher-built questionnaire. Cronbach's alpha coefficient was used to calculate the reliability of different parts of questionnaire. Data were analyzed using descriptive statistics including frequency, percentage, mean and standard deviation. Findings: The status of research data sharing in terms of human factors with an average of 3.67 is in relatively desirable condition. Among the human factor variables, the factor of understanding the importance and necessity of data sharing with an average of 4.21 is in a better position than other items. Also, the status of research data sharing of technical factors with an average of 2.58 and in terms of organizational factors with an average of 2.35 is in a relatively desirable condition. Among the items of organizational factors, respectively, holding training courses, support of senior managers of the organization, standards and regulations, the existence of a special program for data sharing and communication channels between researchers are in an unfavorable condition. Also, the sharing of research data in terms of legal factors with an average of 2.36 is relatively desirable. Legal frameworks, control of data access, and the organization's obligation to share data in research projects are in poor condition. Cultural factors related to data sharing, with an average of 3.95 are in good condition. Among the items of this dimension, only two items of incentive and motivation mechanisms and reducing unsound competition are in a relatively desirable condition. Results: The results indicated that Data management programs will enable communication with the areas of production, organization, management and preparation of specialized medical data, providing a sharing process for future exploitation. Encouraging the culture of data sharing, holding training courses, designing data sharing agreements, protecting privacy and data confidentiality, financial support, and strengthening the technology infrastructure are among the suggestions of this research.
تبلیغات
