آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۲۱

چکیده

در عصر اطلاعات، اطلاعات علمی- فنی زیربنای هرگونه تصمیمات جدی اجرایی و تحقیقاتی محسوب می‌گردد. موج اطلاعات در سالهای اخیر به شکل چشمگیری گسترش یافته و در زمانی قابل پیش‌بینی میزان این اطلاعات رشد سریع‌تری خواهد یافت. از این رو ضرورت سازماندهی این گونه اطلاعات اهمیت بیشتری می‌یابد در این میان آنچه حائز اهمیت است روشهای دستیابی به آن می‌باشد. اطلاعات مرتبط بایستی به سرعت و در حداقل زمان قابل دسترسی گردد. سیستمهای رایانه‌ای شامل نظام مدیریت اطلاعات، نظام خبره، بانکهای اطلاعاتی و نظام‌های پردازش و بازیابی اطلاعات است. هر چند نظام‌های اطلاعاتی گوناگونی در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند لکن در طراحی آنها مشکلات و سئوالات مشترکی مطرح می‌باشند: 1- چگونگی سازماندهی دانش موجود و نتایج تحقیقات علمی 2- چگونگی بازیابی اطلاعات و هدایت کاربر در جهت استفاده صحیح از نظام اطلاعاتی بنابراین هر نظام بازیابی اطلاعاتی متشکل از انبوهی از اسناد و مدارک و نیز حجم قابل توجهی از پرسش‌ها و سؤالات است و شیوه‌هایی را دربر می‌گیرد که به تناسب هر یک از پرسش‌های جستجوگر، اسناد و مدارک متناسب و مرتبط با آن را بازیابی و در اختیار قرار دهد. این شیوه عبارتند از: 1- ذخیرهء اطلاعات (به کارگیری عناصری جهت بازیابی و ارائه اطلاعات ذخیره شده) این بخش محتوای مدرک علمی را توصیف نموده و به شکلی ارائه ‌می‌دهد که براساس ویژگیهای آن اسناد و مدارک بازیابی می‌شوند. یکی از این روشها، کاربرد اصطلاحنامه و تعیین توصیفگرها براساس نظام منطقی مفاهیم و ارائه محتوای مدارک است. 2- بازیابی اطلاعات (به کارگیری عناصری جهت تعیین نیازهای اطلاعاتی کاربران) این بخش می‌تواند سؤالات و نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان را به گونه‌ای شکل دهد که بواسطه اطلاعات حاصل از نیازسنجی استفاده‌کنندگان، مدارک مناسب بازیابی شوند. 3- اشاعه اطلاعات (به کارگیری عناصری جهت ارائه و اشاعه اطلاعات بازیابی شده) در این بخش نتایج حاصل از جستجوی اطلاعات مورد نیاز کاربر در اختیار وی قرار می‌گیرد. در این مقاله به طور ویژه، مبحث واژه‌گزینی در نمایه‌سازی مدارک و اسناد به منظور بازیابی اطلاعات و در نتیجه فرآیند ترجمه اسناد به زبان نمایه‌سازی و کاربرد اصطلاحنامه‌ها به عنوان پشتوانه نمایه‌سازی ماشینی با رویکرد به فعالیتهای اصطلاح‌شناختی در مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

تبلیغات