بازیابی شأن اشیاء به استناد فتوتنامه‌ها (با استمداد از آراء هایدگر)
حوزه های تخصصی:
زندگی هرروزه ما همواره با ابزار و وسایل فراوانی همراه است؛ به گونه‌ای که زندگی بدون این اشیاء هرگز برای ما قابل تصور نیست. ولی بهره‌گیری از آنها عمدتا ناآگاهانه بوده و حتی به نوعی خود را مسلط بر اشیاء می دانیم. این همان مشکل عمده‌ای است که هایدگر از آن به عنوان مشکل بی‌خانمانی یا بی‌جهانی بشر امروزی یاد می‌کند؛ و سوغات تکنولوژی غربی است. در تعریف مختصر مشکل بی‌جهانی باید گفت، معنی جهان به عنوان مجموعه‌ای از اشیاء صرفا برداشتی ساده از آن است؛ و مفهوم جهان یا عالم بدین معناست که چنین مجموعه‌ای برای انسان حضور داشته باشد؛ و این فقدان را هایدگر، بی‌جهانی می‌نامد. راهکار وی برای حل این مشکل توجه به اشیاء ساده و کاربردی، یا به عبارتی زندگی در میان اشیاء است. ولی از گفتار هایدگر چنین استنباط می‌شود هر قوم باید با توجه به طبیعت و فرهنگ خویش، جهان خاص خود را بیابند. در این مقاله برای یافتن راه حل مشکل بی‌جهانی، به مطالعه تطبیقی جایگاه اشیا در منظر هایدگر و فتوتنامه‌ها پرداخته شد. زیرا فتوتنامه‌ها بهترین سند از چگونگی ارتباط پیشینیان خویش با اشیا پیرامونشان، قبل از تسلط تکنولوژی غربی به فرهنگ ما هستند. نتیجه این بررسی‌ها نشان داد فتوتنامه‌ها اسناد ارزشمندی هستند، که خبر از سکنای شاعرانه پیشینیان خود میان اشیاء (زیستن در میان اشیائی که در نور الهی هویدا هستند) می‌دهد و به نوعی می‌توانند ما را در حل این مشکل یاری دهند. همچنین از آنجا که فتوتنامه‌هایی از سایر ممالک اسلامی موجود است؛ نتایج این پژوهش می‌تواند به محدوده گسترده‌تری تعمیم یابد.