طراحی و تبیین مدل نهادی کردن برنامههای راهبردی جامعه از طریق رسانه‌های جمعی : مورد سند چشم انداز بیست ساله( ایران 1404)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله ارائه الگویی رسانهای بهمنظور نهادینه کردن برنامههای راهبردی جامعه می‌باشد. بر اساس الگوی ارائه شده رسانه‌های جمعی از طریق اثرگذاری بر چارچوبهای شناختی، هنجاری و تنظیمی جامعه واقعیتهای اجتماعی را نمودار میدهند، وانگهی مهمترین ویژگی یک عمل نهادی شده نیز واقعیت اجتماعی شدن آنست. بدینمنظور میبایست محتوای رسانهای خود از انطباقشناختی، هنجاری و تنظیمی لازم با اهداف و ویژگیهای مورد انتظار برنامهریزان برخوردار باشد. با استفاده از روش دلفای مهمترین ویژگیهای مورد انتظار یاد شده در مورد برنامه چشم‌انداز بیست ساله مشخص شده و از بین رسانه‌های جمعی نیز تلویزیون به دلیل فراگیر بودن آن انتخاب شد. بهمنظور آزمون مدل به تحقیقی پیمایشی پرداخته شد که جامعه آماری آن کلیه شهـروندان ساکن شهـر تهران در فاصله سنی 20 الی 64 سال بوده و با استفاده از فرمول کوکران نمونه معرفی از آنها انتخاب و به روش تصادفی ساده مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که برنامههای تلویزیون انطباق محتوایی لازم را با ویژگیهای مورد انتظار طراحان چشم‌انداز ملی از ابعادشناختی، هنجاری و تنظیمی ندارند، همچنین در جامعه نیز این انطباق فرهنگی از حیث شناختی، هنجاری و تنظیمی وجود نداشته و از سویی ویژگیهای یاد شده در جامعه نهادینه هم نیستند. بهمنظور تبیین مدل به روش مدلسازی معادلات ساختاری و از نرمافزار لیزرل استفاده شد. با بهکارگیری آزمون تحلیل مسیر کلیه اثرات معنیداری در مدل تأیید شده و از سویی براساس شاخصهای تناسب مدل، آن مدل مناسبی تشخیص داده شد، بهعبارتی نتایج آزمون مدل نشان داد که آن از قدرت تبیین مطلوبی برخوردار است، بهنحوی که الگوی رسانهای یاد شده 38 درصد تغییرات در میزان نهادی شدن ویژگیهای مورد بررسی را در جامعه تبیین میکند و بقیه به عوامل دیگری غیر از برنامههای تلویزیون مربوط میشود.