شرکت های دانش بنیان

سایش اجتماعی زمانی اتفاق می افتد که احساسات منفی علیه یک شخص یا کارمند ابزار شود یا مسائلی وجود داشته باشد که شخص یا کارمند را از دستیابی به اهداف خود یا اهداف سازمانی بازدارد که این مهم در بلند بلندمدت موجب اینرسی و سکونسازمانی می شود . لذا، پژوهش حاضر با هدف پایش تاثیرپذیری اینرسی سازمانی از سایش اجتماعی با تبیین نقش میانجی آشفتگی رفتاری مدیران انجام پذیرفت. این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان شرکت های دانش بنیان در استان لرستان هستند که برای تعیین حجم نمونه فرمول کوکران به کار گرفته شد و تعداد اعضای نمونه 384 نفر برآورد شد که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند . ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه است که روایی آن ها با به کارگیری روش اعتبار محتوا و پایایی آن ها با محاسبه آلفای کرونباخ تائید شد. در این پژوهش، برای بررسی و آزمون فرضیه ها و مدل مفهومی، رویکرد معادلات ساختاری و نرم افزارهای Smart Pls2 و Spss 19 به کار گرفته شد. نتایج بررسی فرضیه ها نشان داد سایش اجتماعی بر اینرسی سازمانی تاثیر مثبت و معنی داری دارد. هم چنین نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که آشفتگی رفتاری مدیران نقش میانجی در تاثیر سایش اجتماعی بر اینرسی سازمانی دارد.

امروزه با پیچیده تر شدن فناوری ها، شرکت ها دیگر قادر نیستند به تنهایی به توسعه محصولات و خدمات نوآورانه بپردازند. از این رو، همکاری میان آنها در جهت نوآوری در محصول و فناوری به امری مهم تبدیل شده است. در این راستا، شبکه سازی با هدف نوآوری به عنوان یکی از روش های همکاری مورد توجه سازمان ها و شرکت ها قرارگرفته است. اما برای تحقق این نوع از شبکه ها باید به عواملی که بسترساز شکل گیری این مدل همکاری هستند، توجه کرد. در این راستا مقاله حاضر به شناسایی عوامل مؤثر بر شکل گیری شبکه های نوآوری در شرکت های دانش بنیان از نظر تاثیرگذاری هر یک از مؤلفه ها می پردازد. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش، روش میدانی و از نوع همبستگی بوده و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار spss و بهره گیری از روش تحلیل عاملی اکتشافی صورت گرفته است. این پژوهش مجموعه عوامل مؤثر بر شکل گیری شبکه های نوآوری را در چهار دسته ارتباطات، توسعه همکاری، توانمندی های داخلی و تسهیل کنندگان دسته بندی می کند. نتایج همچنین نشان می دهد که متغیرهایی مانند وجود متخصصان، قوانین و اجرای مناسب، آشنایی شرکت ها با نوع فعالیت های یکدیگر، وجود پایگاه دانش و اعتماد از اهمیت بالایی برخوردارند.

ه دف از ای ن پ ژوه ش، ب ررس ی تأثیر توانمندی های نوآوری فناورانه ب ر تجاری سازی فناوری و ع م ل ک رد ش رک ت ه ای دان ش ب ن ی ان و در م رح ل ه ب ع د، ب ررس ی تأثیر ع ام ل ت ق وی ت ک ن ن ده و ت ع دی ل گ ر ن اپ ای داری ه ای م ح ی طی است. ج ام ع ه آم اری ای ن پ ژوه ش شامل 88 نفر از مدیران ش رک ت های دان ش ب ن ی ان م س ت ق ر در ش ه رک ع ل م ی و ت ح ق ی ق ات ی اص ف ه ان می باشد. داده ه ای ای ن پژوهش، ب ه وس ی ل ه پ رس ش ن ام ه ج م ع آوری ش ده اند. ن ت ای ج ای ن پ ژوه ش ت وص ی ف ی -ه م ب س ت گ ی و ک مّ ی است ک ه ب ه ص ورت م دل س ازی م ع ادلات س ازی و ب ه روش ح داق ل م رب ع ات ج زئ ی (ب ه وس ی ل ه ن رم اف زار smart PLS  و SPSS ) اس ت خ راج ش ده اس ت. یافته ها ن ش ان م ی د هن د ک ه تأثیر پنج توانمندی یادگیری، تحقیق و توسعه، برنامه ریزی راهبردی، سازمانی و تولید  ب ر تجاری سازی در ای ن ش رک ت ه ا ق اب ل ت أی ی د اس ت ، در ح ال ی که ای ن ش رای ط ب رای توانمندی بازاریابی و تخصیص منابع وج ود ن دارد. ه م چ ن ی ن ن ت ای ج ب ر تأثیر م ث ب ت و ق اب ل م لاح ظه تجاری سازی فناوری ب ر عملکرد شرکت اش اره دارد. از میان عوامل تأثیرگذار ناپایداری های محیطی، تأثیر دو متغیر ت ع دی ل گ ری ن اپ ای داری بازار در م س ی ر ب ی ن تجاری سازی فناوری و ع م ل ک رد شرکت ت أی ی د ن م ی ش وند، اما تأثیر تعدیل گری ناپایداری فناوری مورد پذیرش است.

پارک های علم و فناوری با هدف تسهیل توسعه فناوری و تجاری سازی محصولات و خدمات جدید فناوری محور شکل گرفته اند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی خدمات تجاری سازی پارک های علم و فناوری و اولویت بندی این خدمات بر اساس نیاز واقعی شرکت های مستقر انجام شده است. این مطالعه کاربردی در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با کمک 227 نفر از کارکنان 93 شرکت مستقر در پارک و کارمندان واحد تجاری سازی پارک و با ابزار پرسشنامه و مصاحبه صورت گرفته است. دسته بندی خدمات تجاری سازی پارک با تحلیل عاملی اکتشافی در این مطالعه منجر به شناسایی 10 عامل گردید. همچنین رتبه بندی این دسته ها و خدمات، با استفاده از روش تحلیل ارزیابی وزن دهی تدریجی انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد بازاریابی، تأمین مالی و سرمایه گذاری، امور قراردادها و ضمانت نامه ها، آموزش و مشاوره به ترتیب بیشترین اولویت را برای شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران دارند؛ بنابراین ارائه این گونه خدمات می تواند در موفقیت و توسعه آن ها راه گشا باشد.

با شرکت های دانش بنیان به عنوان قلپ تپنده و محرک اصلی رشد و توسعه اقتصاد دانش بنیان از اهمیت فراوانی برخوردارند. با توجه به اهمیت این شرکت ها، شناسایی و برطرف ساختن چالش ها آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از چالش های جدی شرکت های دانش بنیان تأمین سرمایه مالی مورد نیاز آنها، متناسب با مرحله توسعه این شرکت ها می باشد که با توجه به ماهیت متفاوت فعالیت آنان نیاز به ساز و کارهای متفاوتی نسبت به سایر بنگاه های اقتصادی دارد. درک لزوم تأمین سرمایه مالی در این شرکت ها اهمیت صندوق های تامین مالی حوزه فناوری همچون صندوق نوآوری و شکوفایی را افزایش داده است و نوع تعامل شرکت های دانش بنیان و صندوق های تامین مالی و افزایش رضایتمندی شرکت های دانش بنیان به یکی از مسائل سیاستی در حوزه نوآوری تبدیل شده است. در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش شناسی ترکیبی کمی و کیفی و با تمرکز بر استراتژی پژوهش مطالعه موردی، عوامل موثر بر کاهش رضایتمندی شرکت های دانش بنیان در همکاری با صندوق نوآوری و شکوفایی از نگاه مجریان و سیاستگذاران شناسایی و تحلیل شوند. در همین راستا، بر اساس 18 عامل مؤثر شناسایی شده و بررسی آن در صندوق نوآوری و شکوفایی، چارچوب عوامل موثر بر کاهش رضایتمندی شرکت های دانش بنیان در همکاری با صندوق های تامین مالی ارائه شد.

رایانش ابری آخرین پاسخ فناوری برای رفع نیاز انسان به محاسبات سنگین است. این پژوهش به بررسی تأثیر تجزیه وتحلیل کسب وکار دانشی بر مدیریت امنیت داده های رایانش ابری با توجه به نقش میانجی فرهنگ داده محور و عقلانیت تصمیم گیری امنیت داده های رایانش ابری پرداخته است؛ لذا پژوهش حاضر از حیث هدف یک پژوهش کاربردی بوده و از حیث گردآوری داده ها از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، خبرگان حوزه رایانش ابری شرکت های دانش بنیان در پارک علم و فناوری تهران (دانشگاه تهران) به تعداد 135 نفر بوده است. در پژوهش حاضر به علت محدود بودن تعداد اعضای جامعه آماری (135 نفر) از روش سرشماری برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. ابزار گردآوری داده پرسشنامه های استاندارد از وانگ و همکاران (2020)، کائو (2015)، دیلن و دمیرکان (2013)، کایرن و همکاران (2012)، کایرن و شوکلی (2011)، چانگ و لین (2007) است که پایایی و روایی آن بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها نیز در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. جهت آزمون فرضیه ها و برازش مدل، از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری و رویکرد حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS2 استفاده شد. نتایج نشان داد که تجزیه وتحلیل کسب وکار دانشی بر فرهنگ داده محور و فرهنگ داده بر عقلانیت تصمیم گیری داده های رایانش ابری تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین عقلانیت تصمیم گیری داده های رایانش ابری بر مدیریت امنیت داده های رایانش ابری تأثیر مثبت معنادار دارد.

با توجه به نام گذاری سال های 1397، 1398 و 1399 به نام حمایت از کالای ایرانی، رونق تولید و جهش تولید از سوی مقام معظم رهبری، تحریم های پی درپی کشور و آمار بالای بیکاری فارغ التحصیلان جوان دانشگاهی، اهمیت و توجه به شرکت های دانش بنیان دوچندان شده است. در بیان مقام معظم رهبری اساسی ترین پایه های محکم اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش بنیان است. در این میان شرکت های دانش بنیان موتور محرکه و توسعه این اقتصادها هستند، بااین حال اثربخشی قابل ملاحظه شرکت های دانش بنیان، آمارها نشان می دهد که بیشتر این شرکت ها در طول زمان یا از بین می روند یا کوچک باقی می مانند و تعداد اندکی از آنها به شرکت های بزرگ تر تبدیل می شوند. با توجه به اهمیت شرکت های دانش بنیان در رشد اقتصادی کشور، لازم است پژوهشی جامع در مورد استخراج عوامل موفقیت این شرکت ها انجام شود. ازاین رو پژوهش حاضر که با روش کیفی (رویکرد فراترکیب) انجام شده، به دنبال شناسایی عوامل موفقیت شرکت های دانش بنیان و طبقه بندی آنهاست. بر این اساس ابتدا 479 مقاله بررسی شد که از میان آنها 99 مقاله برای تجزیه وتحلیل نهایی استفاده شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری استفاده و 32 کد شناسایی و اعتبار کدها از طریق آزمون کاپای کوهن به کمک نرم افزار SPSS نسخه 22 تأیید شد. پس از استخراج شاخص های مستخرج از روش کیفی فراترکیب، برای تعیین وزن شاخص ها از روش آنتروپی شانون استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل موفقیت شرکت های دانش بنیان را می توان در سه مقوله سازمانی، محیطی و فردی تحلیل کرد. نتیجه پژوهش نشان داد که به ترتیب شاخص های برخورداری از نیروی انسانی دانش محور و خبره، سیاست های پشتیبان دولت و توانمندی بازاریابی و فروش به عنوان مهمترین عوامل مؤثر بر موفقیت شرکت های دانش بنیان هستند. در پایان براساس یافته ها و نتایج پژوهش پیشنهادهای لازم ارائه شده است.

این پژوهش با هدف بررسی شرایط علّی، راهبردهای کنش و کنش متقابل برای تحقق کارآفرینی و شکل گیری عمل کارآفرینانه در تجاربِ زیسته بنیان گذاران شرکت های دانش بنیان انجام شده است. مقصود از عمل کارآفرینانه، کنشی در جهت کارآفرینی است. روش تحقیق نظریه زمینه ای و تجزیه و تحلیل داده ها کیفی بود. جامعه مطالعه شده  53 کارآفرین مشهد بودند که مصاحبه عمیق با 20 نفر انجام گرفت. تعیین کننده حجم نمونه، اشباع نظری و روش نمونه یابی بیشترین تفاوت بین مشارکت کننده ها بوده است. مقوله محوری براساس یافته های بخش شرایط علّی، بازاندیشی هویت شخصی با شش زیرمقوله تنوع روش های عمل کارآفرین، رسیدن به آگاهی،  بازپرسی از خود، تصمیم گیری معطوف به آینده، تبادل اندیشه و کنش (رفت و برگشت بین اندیشه و عمل) و شیوه های جدید تفکر و زندگی حاصل شد. هویت کارآفرین یک امر «داده شده» نیست؛ بلکه به طور مرتب ساخته می شود. بازاندیشی یعنی افراد پیوسته فعالیت های خود را بازسنجی می کنند.  ویژگی ها و اقدامات فرد توسط داده ها و اطلاعات تازه، مدام بازنگری می شود و به گونه اساسی  اصلاح و دگرگون می شود. در راهبردهای کنش و کنش ﻣﺘﻘﺎﺑﻞِ کارآفرینان، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، اداره کﺮدن، اﻧﺘﻘﺎل دادن ﻳﺎ ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ ﭘﺪﻳﺪه ها ﺗﺤﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﺻﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه از ﺳﻮی کﻨﺸﮕﺮان ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮد و براساس یافته های این تحقیق کیفی، کارآفرینان با اشتیاق کارآفرینانه، مهارت دیدن اثربخش، شنیدن اثربخش، مهارت حل مسئله و با تغییر در شیوه مدیریت در واکنش به شرایط به وجودآمده موفقیت را طی می کنند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر دانش صنعتی و تاریخچه سازمانی بر عملکرد توسعه محصول جدید در شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری بوشهر بود. این پژوهش بر اساس یافته های تحقیق میدانی شکل گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارکنان شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری بوشهر هستند که تعداد تقریبی آنان برابر با 135 نفر می باشد، که با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی ساده، و بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران 100 نفر به عنوان نمونه انتخاب و بررسی شدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه حافظه سازمانی و عملکرد توسعه محصول جدید استفاده شد. جهت بررسی مؤلفه های مربوط به متغیرهای مورد مطالعه از نظر اساتید و برای بررسی پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که برای حافظه سازمانی 82/. و برای عملکرد توسعه محصول جدید 75/. بدست آمد. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین متغیرهای دانش صنعتی و تاریخچه سازمانی و توسعه محصول جدید رابطه معناداری وجود دارد.

. پژوهش حاضر از نوع کاربردی- توسعه ای می باشد. از رویکرد کیفی به منظور گردآوری داده ها استفاده شد. به منظور جمع آوری داده های کیفی با 10 نفر از مدیران، معاونان، کارشناسان و خبرگان شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری در محدوده جغرافیایی شهر تهران و اساتید دانشگاه که دارای سابقه تدریس و تألیف در حوزه ی کارآفرینی بوده، مصاحبه عمیق از نوعِ رودررو و حضور در محل کار آن ها انجام شد. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. در این پژوهش از رهیافت پیشنهادی استراوس و کربین در حوزه نظریه داده بنیاد برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. مدل نهایی پژوهش مبتنی بر نتایج نشان داد که کارآفرینی دیجیتالی خود متشکل از سه عامل فرعی می باشد که عبارتند از، بهسازی نوآوری دیجیتالی و تجاری سازی و بخش ICT، آنالیز فرصت و مدیریت منابع. شرایط علی شامل، دانش و مهارت کارآفرینی دیجیتالی، اتخاذ چشم اندازهای بازاریابی، حمایت مالکیت فکری و اشتغال زایی و خلق شغل بوده و پدیده محوری پژوهش در کنار عوامل مداخله گر(عوامل رقابتی و مشتریان، زیرساخت های قانونی و توسعه فناوری) و عوامل زمینه ای (عوامل و شایستگی های فردی کارآفرینی و عوامل محیطی) راهبردها و استراتژی ها را برای مواجهه با پدیده کارآفرینی دیجیتالی را مشخص می کنند. طبق یافته های این پژوهش، این راهبردها شامل، قابلیت های پویا، مشتری، بازار و مالی بود. در نهایت اتخاذ این راهبردها با هدف مدیریت نمودن کارآفرینی دیجیتالی در سازمان می توان پیامدهای مختلفی به همراه داشته باشد که عبارتند از، فروش و سود بالاتر، نوآوری و توسعه خدمات دیجیتالی و ایجاد ارزش افزوده.

تحریم برخی از صنایع در کشور طی سالیان گذشته، موجب شد تا بسیاری از شرکت های بزرگ صنعتی به دنبال تأمین نیازمندی ها از شرکت های داخلی باشند. در این شرایط و با توجه به اینکه بسیاری از نیازمندی ها در سایه همکاری شرکت ها رفع می شود، توسعه همکاری فناوارنه ضروری به نظر می رسد. علیرغم لزوم همکاری های فناورانه در شرایط کنونی، همکاری های فناورانه با چالش های جدی روبروست و در برخی از موارد این همکاری ها شکل نمی گیرد. در اینجا دولت می تواند با به کارگیری ابزارهایی این همکاری ها را توسعه دهد. هدف مقاله حاضر، شناسایی ابزارهای سیاستی توسعه همکاری های فناورانه شرکت های بزرک صنعتی با شرکت های دانش بنیان برای نیل به وضعیت مطلوب در ایران است. در این راستا با بررسی اسناد و مستندات و مصاحبه هدفمند از خبرگان این حوزه، ابزارهای سیاستی توسعه همکاری های فناورانه استخراج و با روش تحلیل مضمون موردبررسی قرار گرفت. این ابزارها را می توان در سه دسته ابزارهای تحریک عرضه، ابزارهای تحریک تقاضا و ابزارهای بهبود زیرساخت دسته بندی کرد.

هدف اصلی تحقیق، شناخت عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در شرکت های دانش بنیان است، که می توان بدین صورت آن را مطرح نمود که کدام یک از عوامل حسابرسی عملکرد بیشترین تاثیر را در پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در ایران دارد، که در چ ارچوب فرض یات پ ژوهش و با تکیه بر مباحث نظ ری و مطالع ه تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع، زوایای نظری کار مورد بررسی قرارگرفت و نقش عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی مشخص گردید، که سه عامل محیطی، انسانی و فنی حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی شناسایی شد. به منظور بررسی فرضیه ها، جامعه آماری متشکل از 146 نفر از حسابداران، حسابرسان و مدیران مالی شرکت های دانش بنیان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، پس از انجام پیم ایش و توصیف آماری ویژگیهای مورد بحث، نتایج داده ها مورد آزمون قرار گرفتند، هر سه فرضیه این تحقیق مورد تایید قرار گرفت، نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می دهد که عوامل محیطی حسابرسی عملکرد بالاترین تاثیر را بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی دارد و عوامل فنی و انسانی دارای تاثیر برابر هستد.

جذب، انگیزش و حفظ کارکنان دانشی در یک اقتصاد دانش بنیان، یعنی جایی که اقدامات مدیریت دانش و همگرایی جهانی فناوری، ماهیت کار را باز تعریف نموده است، بسیار حیاتی است؛ در حالی که موفقیت سازمان های امروزی به دانش افراد آن متکی است، حفظ کارکنان دانشی به سبب تحرک و سیالیت بالای آن ها، به عنوان یک چالش همچنان باقی است. هدف از پژوهش کیفی- اکتشافی حاضر، بررسی و شناسایی منابع و عوامل هم پیوندی شغلی دانشگران در شرکت های دانش بنیان ایرانی با محیط کاری آن ها است. برای این منظور، پس از مطالعه عمیق مبانی نظری هم پیوندی شغلی، چارچوب پرسش های مصاحبه نیمه ساختاریافته طراحی گردید. سپس، به منظور جمع آوری داده های میدانی، با مدیران و خبرگان منابع انسانی 17 شرکت دانش بنیان به روش نمونه گیری هدفمند، به شکل نمونه گیری گلوله برفی، مصاحبه صورت گرفت. متعاقباً مصاحبه ها ترانویسی شد و با به کارگیری نرم افزار MAXQDA2018 و روش تحلیل تم شش مرحله ای کلارک و براون، کدگذاری گردید؛ نتیجتاً منابع هم پیوندی شغلی دانشگران، متشکل بر 372 کد فرعی در قالب 27 تم فرعی و 9 تم اصلی شامل منابع فردی- انسانی، اقدامات حمایتی، فرآیندهای بین فردی، منابع مرتبط با شغل و محیط کاری، مدیریت دانش، بهبود و پایداری منابع انسانی، اقدامات پیمایش و سنجش، ساختار سازمانی و موانع و چالش ها، شناسایی، تحلیل و طبقه بندی شدند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، معماری منابع انسانی هوشمند با رویکرد تحول دیجیتال است. با توجه به گسترش کارکردهای فناوری های تحول آفرین در کسب وکارها و رشد اقدام های دانشی، ضرورت طراحی یک مدل ساختاری برای موضوع تحول دیجیتال در سیستم های مدیریت منابع انسانی شرکت های دانش بنیان، در تعالی و زبدگی آنها نقش بسزایی ایفا می کند.روش: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی توسعه ای است و با رویکرد پیمایش مقطعی اجرا شده است. برای شناسایی مقوله های زیربنایی معماری منابع انسانی هوشمند مبتنی بر تحول دیجیتال، از روش تحلیل مضمون و نرم ا فزار مکس کیودا و برای ارائه رویکرد ساختاری، از روش ساختاری تفسیری و نرم افزار میک مک استفاده شده است. یافته ها: پس از تحلیل مضمون متن مصاحبه با 17 خبره از نخبگان دانشگاهی، مدیران منابع انسانی و مدیران تحول دیجیتال در شرکت های دانش بنیان، کدگذاری باز انجام گرفت و ۲۴۵ کد شناسایی شد. در نهایت از طریق کدگذاری محوری، ۳ مقوله فراگیر، ۸ مقوله سازمان دهنده و ۶۲ مضمون پایه مشخص شد که مقوله های فراگیر در قالب عوامل مدیریتی، عوامل فرایندی و عوامل منابع انسانی دسته بندی شدند. نتیجه گیری: بر اساس تحلیل های انجام شده، می توان گفت که راهبردهای معماری سازمانی، مدیریت منابع انسانی، فناوری محوری، مشارکت کارکنان و معماری منابع انسانی، بیشترین قدرت نفوذ در طراحی مدل ساختاری و همچنین، بیشترین قدرت اثرگذاری بر مدیریت دانش و یادگیری سازمانی را دارند و هوشمندسازی منابع انسانی از طریق توجه به این دو عامل قابل احصا است.

شرکت های دانش بنیان به عنوان منابع مهم درآمد، اشتغال و در نهایت نیروی محرکه تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی شناخته می شوند که با توجه به نقش قابل توجهی که در توسعه اقتصادی دارند و همچنین مشکلات حضور در بازار محصولات دانش بنیان، لزوم استفاده از مدلی کاربردی برای استفاده از بازاریابی دیجیتال در شرکت های دانش بنیان آشکار می شود که در این پژوهش مدل پارادایمی بازاریابی دیجیتال با استفاده از نظریه داده بنیاد استخراج شده است. این پژوهش با بهره گیری از رویکرد نظام مند نظریه داده بنیاد انجام شده است و داده ها از طریق مصاحبه عمیق با 16 نفر از خبرگان حوزه بازاریابی دیجیتال در شرکت های دانش بنیان جمع آوری شده است. پس از تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها، مدل پارادایمی بازاریابی دیجیتال ارائه گردید که نتایج پژوهش شامل شرایط علی(ماهیت سازمان، تکینک های بازاریابی دیجیتال، مدیریت زمان و هزینه، محیط رقابتی پیچیده)، شرایط زمینه ای(آمادگی فرهنگی، آمادگی تکنولوژیکی، آمادگی ساختاری)، شرایط مداخله گر(چالش های محیطی و فردی)، مقوله محوری(پیاده سازی بازاریابی دیجیتال)، راهبردها(گسترش ارتباطات همه جانبه، آموزش دیجیتال، نوآوری تکنولوژیکی، توسعه تاکتیک های بازاریابی آنلاین) و پیامدها(توسعه کارآفرینی و اقتصادی، توسعه رقابتی پایدار، هوشمندی محیطی و صنعتی، توسعه بهره وری، تصمیم گیری هوشمندانه) می باشد که شرکت های دانش بنیان با در نظرگرفتن مدل پارادایمی پژوهش، می توانند درک درست و جامعی نسبت به اجرای بازاریابی دیجیتال در این شرکت ها دست پیدا کنند و نسبت به اجرای صحیح و کاربردی آن اقدام نمایند و از این طریق به اهداف سازمانی خود دست پیدا کنند و شاهد کسب مزیت رقابتی نسب به دیگر شرکت های رقیب نیز باشند.

دستیابی به اقتصاد مبتنی بر دانش را می توان مؤلفه ای مهم و اساسی در رشد و توسعه کشور ها دانست، به طوری که در ایران مسئولان اهمیت و ضرورت این موضوع را به وضوح بیان کرده اند. در این راستا می توان به قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان اشاره کرد که در سال 1389 به تصویب رسید. ازاین رو اهمیت توجه به این نوع سازمان ها را بیش از گذشته می طلبد. هدف از این پژوهش ارائه مدلی برای اجرای استراتژی مبتنی بر رویکرد منبع محور در شرکت های دانش بنیان است که به روش کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات کیفی، مصاحبه عمیق و جامعه آماری این تحقیق، مدیران و استراتژیست های شرکت های دانش بنیان پارک فناوری پردیس است. روش نمونه گیری این تحقیق هدفمند با تکنیک گلوله برفی بوده و داده های گردآوری شده حاصل 15 مصاحبه عمیق، براساس مدل استراوس و کوربین (1998) تجزیه و تحلیل و با مدل کیفی استخراج شده است. در نهایت براساس تحلیل داده های به دست آمده، مقوله محوری که اجرای استراتژی در شرکت های دانش بنیان است شامل مقوله های فرعی «تناسب استراتژیک، ترجمه استراتژیک و اطمینان از تصمیم گیری صحیح و به موقع» است.

توسعه صادرات و حمایت از بین المللی شدن بنگاه ها همواره در دستور کار نهادهای حمایتی قرار دارد. برنامه های توسعه صادرات ازجمله سیاست هایی هستند که برای رفع موانع حضور شرکت ها به ویژه شرکت های کوچک ومتوسط در بازارهای بین المللی اجرا می شود. اگرچه در حال حاضر صادرات محصولات دانش بنیان سهم ناچیزی از صادرات کشور را به خود اختصاص داده اند، لکن در پی توسعه کمی و کیفی زیست بوم شرکت های دانش بنیان در سال های اخیر و موفقیت نسبی این شرکت ها در تامین نیاز کشور، این شرکت ها ظرفیت بالقوه ورود به بازارهای جهانی را دارا هستند و این امر در تداوم حیات آنها بسیار مهم است. در این مقاله مروری جامع بر مطالعات جهانی حوزه برنامه های توسعه صادرات صورت گرفته و مفاهیم، ویژگی ها و مؤلفه های اصلی این برنامه ها بیان شده است. در این مقاله با ارائه دسته بندی موضوعی از مطالعات صورت گرفته، این مطالعات از ابعاد سطح توسعه یافتگی جوامع، کارکردها و ساختار مدیریتی و مالی نهادهای توسعه صادرات، کارایی و اثربخشی برنامه های توسعه صادرات و اقتضائات خاص محصولات با فناوری پیشرفته بررسی خواهد شد. یافته های این تحقیق نشان داده است پنج محور اساسی شامل سطح آگاهی از برنامه های توسعه صادرات، حمایت بر اساس اندازه یا تجربه صادراتی شرکت، میزان مشارکت بخش خصوصی در هیئت مدیره نهادهای توسعه صادرات و در نهایت حضور نماینده دولتی و دیپلماتیک فعال در کشورها به عنوان محورهای تصمیم گیری اصلی در حوزه تدوین برنامه های حمایتی و تخصیص منابع شناسایی شده است. درنهایت نیز باهدف ارتقای دانش کنونی مدیران، دلالت هایی از مطالعات انجام شده برای سیاست گذاران حوزه صادرات شرکت های دانش بنیان ارائه خواهد شد.

توانایی تصور آنچه که احتمالاً اتفاق خواهد افتاد (آینده پژوهی) یکی از ویژگی های بسیار مهم شرکت های موفق می باشد. حال اگر این شرکت، شرکت دانش بنیان باشد که اساس رقابت و مزیت رقابتی آن ها بر مبنای دانش است بیشتر خواهد بود. ازاین رو در این پژوهش سعی شده است با آینده نگری مؤلفه های مزیت ساز رقابتی در شرکت های دانش بنیان، سناریوهای محتمل و درنتیجه استراتژی های مناسب برای این شرکت ها تدوین شود. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش از نوع پیمایشی و در سطح اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش را 97 نفر از مدیران و خبرگان موجود در46 شرکت دانش بنیان مستقر در شهرک فناوری صنایع شیمیایی شیراز و هلدینگ دانش بنیان فتکو تشکیل دادند که با توجه به نوع و مراحل پژوهش ، تیم های 15 نفره ، 7 نفره و 6 نفره به صورت قضاوتی انتخاب شدند . در مرحله اول با بررسی ادبیات موضوع 4 دسته اصلی سیاسی- راهبردی، اقتصادی-مالی، اجتماعی – فرهنگی و فناوری انتخاب شد و سپس با استفاده مجدد از ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان 30 مؤلفه شناسایی شد و آنگاه با استفاده از نظر تیم 15 نفره از خبرگان و به روش دلفی 26 مؤلفه مزیت ساز رقابتی نهایی شد. در مرحله دوم جهت تعیین تأثیرات متقابل مؤلفه ها، این مؤلفه ها وارد 2 پرسشنامه شد و یک تیم 7 نفره از خبرگان اقدام به تکمیل آن ها نمودند. یکی از این پرسشنامه ها جهت استفاده در تجزیه وتحلیل MICMAC و دیگری جهت استفاده در نرم افزار سناریو ویزارد تدوین شد. وجود سناریو در خروجی نرم افزار سناریو ویزارد و پایایی 95% پرسشنامه MICMAC اعتبار و سازگاری درونی این 2 پرسشنامه و داده های مربوطه را تضمین می کند. نتایج نرم افزار سناریو ویزارد 8 سناریوی قابل قبول (قوی) را ارائه داد که در این میان 3 سناریوی خوش بینانه، بدبینانه و محتمل ترین مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. با دسته بندی مؤلفه های مزیت ساز در 4 دسته سیاسی/راهبردی، اقتصادی/مالی، اجتماعی/ فرهنگی و فناوری، نتایج سناریوهای سه گانه نیز در این دسته بندی ارائه شد. در مرحله آخر نیز از تیم 6 نفره ای برای تدوین اقدامات و سیاست های لازم استفاده شد که این تیم درنهایت 12 اقدام برای سناریوی خوش بینانه، 9 اقدام برای سناریوی محتمل و 4 اقدام برای سناریوی بدبینانه پیشنهاد دادند. درمجموع می توان گفت که در شرکت های دانش بنیان گسیل توان مدیریت دانش به سمت چهار مقوله تولید بیشتر، توسعه بازار، نتیجه گرایی پروژه و کیفیت بیشتر می تواند سناریوی مطلوب برای رسیدن به حداکثر استفاده از امکانات و فرصت ها را فراهم آورد.

 پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی دوسوتوانی رفتاری کارکنان در شرکت های دانش بنیان انجام شده است. روش تحقیق به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد نظام مند است. نمونه گیری به روش نظری و با بهره مندی از تکنیک های هدفمند و گلوله برفی انجام شد که بر مبنای آن مصاحبه هایی نیمه ساختارمند با مدیران و کارشناسان ارشد باتجربه شرکت های دانش بنیان و نخبگان دانشگاهی در حوزه سلامت صورت گرفت. سپس نتایج تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به ایجاد نظریه داده بنیاد در حوزه دوسوتوانی رفتاری کارکنان برای شرکت های دانش بنیان منجر شد. برای تأمین اعتماد و روایی مصاحبه ها، ضمن مرور پژوهش های قبلی و بهره مندی مستمر از نظرات خبرگان در کلیه مراحل و فرایندهای این پژوهش، از سه راهبرد مدنظر کرسول و میلر استفاده شده است. نتایج نشان داد، شایستگی اکتشاف و بهره برداری به عنوان پدیده محوری دوسوتوانی رفتاری کارکنان بر مبنای شرایط علی نگرش/رفتار/ادراک، مهارت ها، تقویت روحیه و انگیزه درونی در شرکت های دانش بنیان محقق می شود. توسعه ماهیت کاری سازمان، الزامات قانونی- اخلاقی، یادگیری و توسعه، الزامات رهبری، انگیزه بیرونی به عنوان عوامل زمینه ای، امنیت روانی، پویایی محیطی به عنوان عوامل مداخله گر شناسایی شد. تقویت فرهنگ توانمندسازی، پذیرش فرهنگ اشتراک دانش، یکپارچگی و انسجام و مدیریت جریان دانش و اطلاعات به عنوان راهبردهای اثربخش تشخیص داده شد که پیامدهای اجرای آن رفتار و عملکرد نوآورانه و رضایت شغلی بالا (پیامدهای مثبت) و عوامل استرس زا (پیامد منفی) می باشد.

برخورداری از تکنولوژی تولیدات دانش بنیان، حسب نوع صنعت می تواند قدرت زیادی به دولت ها بخشد و بنابراین حمایت از این شرکت ها ضرورت دارد. قانون گذار نیز دولت را به حمایت از این شرکت ها ملزم کرده، لیکن به سبب ناهماهنگی اداری و فقدان برخی زیرساخت ها، این حمایت ها بازدهی مورد انتظار را نداشته است. در این پژوهش به روش تحلیلی- توصیفی، چالش های اداری حمایت از شرکت های دانش بنیان بررسی شد. چنین نتیجه شد که متولی امتیازبندی شرکت ها، چندان تخصصی نبوده و تنها مالکیت شرکت شتاب دهنده را معیاری بر امتیاز پژوهشی می داند که این امر موجب تنها حضور و بهره مندی از مزایای شرکت های دانش بنیان توسط شرکت های مادر شده که بازدهی مورد انتظار را ندارند. از طرف دیگر برخی امتیازات در نظر گرفته شده برای شرکت های دانش بنیان در عمل توسط مقررات اداری نهادی دیگر بی اثر گردیده است. سازمان امور مالیاتی با تقسیم بندی ناصحیح مشاغل، امکان بهره مندی شرکت های دانش بنیان از مزایای معافیت مالیاتی را سلب کرده و گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز با وضع آئین نامه حمایت از ملوانان، امکان ورود کالای مشابه محصولات دانش بنیان به کشور را فراهم داشته است. در سکوت قانون، مالکیت معنوی قابلیت رهن گذاری نداشته و نیاز است که از نظر اداری، چنین امتیازی برای مالکیت مذکور لحاظ شود که نوعی حمایت از شرکت های دانش بنیان محسوب می گردد.