علوم اجتماعی (دانشگاه فردوسی مشهد)

علوم اجتماعی (دانشگاه فردوسی مشهد)

علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال هجدهم بهار و تابستان 1400 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیل ثانویه رابطه شاخص های اقتصادی با نشاط اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شاخص های اقتصادی نشاط اجتماعی اشتغال بیکاری استان های ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف از انجام دادن پژوهش حاضر، بررسی رابطه شاخص های اقتصادی با نشاط اجتماعی در مقیاس کشوری به تفکیک استانی (30 استان) بود که به روش تحلیل ثانویه انجام شد. داده های مربوط به نشاط اجتماعی از مطالعه منتظری و همکاران (1391) و داده های مربوط به شاخص های اقتصادی از نتایج آمارگیری کارگاه های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر مرکز آمار ایران (1391) اخذ شده بود. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل توصیفی (میانگین، انحراف معیار، حداقل نمره، حداکثر نمره) و تحلیل استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شد. یافته ها نشان داد که میانگین شاخص کلی شادکامی 43/3 است و در سطح متوسطی قرار دارد. بیشترین میانگین نشاط اجتماعی با 69/3 به استان زنجان متعلق است و کمترین مقدار این متغیر 12/3 است که به استان یزد تعلق دارد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ استان زنجان، شادترین استان کشور محسوب می شود. علاوه بر این، بر طبق نتایج مشخص شد که بین شاخص های اقتصادی مختلف نظیر ضریب جینی، نرخ مشارکت، ارزش افزوده، نرخ اشتغال ناقص، نرخ بیکاری، سرانه تولید، سرانه ارزش افزوده و سهم اشتغال صنعت از کل اشتغال با نشاط اجتماعی رابطه معنا دار وجود نداشت؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ به رغم تصور عمومی، میزان اثرگذاری شاخص های اقتصادی بر نشاط اجتماعی شهروندان ضعیف است و سهم ضعیف آن را در تبیین نشاط اجتماعی می توان چنین تشریح کرد که شاخص هایی چون اشتغال کامل، نرخ بیکاری پایین، ضریب جینی بالا و مواردی از این دست به تنهایی نمی توانند در شادکامی افراد اثر داشته باشند.
۲.

بررسی مکانیسم تأثیر سرمایه های فرهنگی-اقتصادی زوجین بر میزان استحکام خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استحکام سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی ساختار قدرت نوع روابط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۳۸
امروزه تلاش برای استحکام خانواده ها یکی از مهم ترین مسائل در جهان در حال تغییر است. مراد از خانواده مستحکم صرفاً در زیر یک سقف زندگی کردن نیست. ثبات به این مسئله اشاره دارد که آیا ازدواج سالم باقی می ماند یا اینکه منحل می شود. حال اگر خانواده را یک فضای اجتماعی در نظر بگیریم که موقعیت افراد (در این تحقیق زوجین) در آن برحسب حجم و نوع سرمایه آنان مشخص شود و کارکرد های سرمایه را به عنوان یک رابطه اجتماعی که به دارنده خود قدرت و منزلت اعطا می کند در نظر بگیریم، پس در این پژوهش برآنیم تا به بررسی این مسئله بپردازیم که مکانیسم تأثیر سرمایه های فرهنگی و اقتصادی زوجین بر میزان استحکام خانواده چگونه است؟ هدف از پژوهش حاضر بررسی  مکانیسم تأثیر سرمایه های فرهنگی- اقتصادی زوجین بر میزان استحکام خانواده در شهر سنقر است. مکانیسم های درنظرگرفته شده در این پژوهش ساختار قدرت در خانواده و نوع روابط زوجین است که سرمایه های فرهنگی و اقتصادی از طریق آن ها بر استحکام خانواده تأثیر می گذارند. در تدوین چارچوب نظری این پژوهش، ترکیبی از نظریه های مربوط به خانواده مستحکم، نظریه های مربوط به مکانیسم ساختار قدرت، نظریه های مربوط به مکانیسم نوع روابط و نظریه سرمایه فرهنگی-اقتصادی بوردیو استفاده شده است. روش مطالعه حاضر کمی و پیمایشی بوده و داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه ساخت یافته و استاندارد گردآوری شده است. جامعه آماری همه خانوارهای شهر سنقر بودند و با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 373 نفر محاسبه شده است. روش نمونه گیری طبقه ای است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشتر خانواده ها در این شهر از لحاظ استحکام خانواده جزو خانواده های نسبتاٌ متوازن و منسجم هستند. از لحاظ مکانیسم ساختار قدرت، بیشتر زوجین دارای میزان مشارکت کم در درون خانواده هستند و از لحاظ نوع رابطه بیشترین درصد زوجین دارای رابطه نیمه دموکراتیک اند. براساس نتایج تحقیق، سرمایه اقتصادی بر استحکام خانواده تأثیر مستقیم ندارد، ولی سرمایه فرهنگی هم به شکل مستقیم و هم از طریق مکانیسم بر استحکام خانواده تأثیر می گذارد.
۳.

شرایط علّی و راهبردهای شکل گیری عمل کارآفرینانه (مطالعه کیفی تجارب زیسته بنیان گذاران شرکت های دانش بنیان مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عمل کارآفرینانه شرکت های دانش بنیان شرایط علی و راهبردهای کنش/ کنش ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ کارآفرین کارآفرینی سیال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
این پژوهش با هدف بررسی شرایط علّی، راهبردهای کنش و کنش متقابل برای تحقق کارآفرینی و شکل گیری عمل کارآفرینانه در تجاربِ زیسته بنیان گذاران شرکت های دانش بنیان انجام شده است. مقصود از عمل کارآفرینانه، کنشی در جهت کارآفرینی است. روش تحقیق نظریه زمینه ای و تجزیه و تحلیل داده ها کیفی بود. جامعه مطالعه شده  53 کارآفرین مشهد بودند که مصاحبه عمیق با 20 نفر انجام گرفت. تعیین کننده حجم نمونه، اشباع نظری و روش نمونه یابی بیشترین تفاوت بین مشارکت کننده ها بوده است. مقوله محوری براساس یافته های بخش شرایط علّی، بازاندیشی هویت شخصی با شش زیرمقوله تنوع روش های عمل کارآفرین، رسیدن به آگاهی،  بازپرسی از خود، تصمیم گیری معطوف به آینده، تبادل اندیشه و کنش (رفت و برگشت بین اندیشه و عمل) و شیوه های جدید تفکر و زندگی حاصل شد. هویت کارآفرین یک امر «داده شده» نیست؛ بلکه به طور مرتب ساخته می شود. بازاندیشی یعنی افراد پیوسته فعالیت های خود را بازسنجی می کنند.  ویژگی ها و اقدامات فرد توسط داده ها و اطلاعات تازه، مدام بازنگری می شود و به گونه اساسی  اصلاح و دگرگون می شود. در راهبردهای کنش و کنش ﻣﺘﻘﺎﺑﻞِ کارآفرینان، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، اداره کﺮدن، اﻧﺘﻘﺎل دادن ﻳﺎ ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ ﭘﺪﻳﺪه ها ﺗﺤﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﺻﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه از ﺳﻮی کﻨﺸﮕﺮان ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮد و براساس یافته های این تحقیق کیفی، کارآفرینان با اشتیاق کارآفرینانه، مهارت دیدن اثربخش، شنیدن اثربخش، مهارت حل مسئله و با تغییر در شیوه مدیریت در واکنش به شرایط به وجودآمده موفقیت را طی می کنند.
۴.

طراحی مدل کارآفرینی اجتماعی بومی در ایران با رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارآفرینان اجتماعی کارآفرینی اجتماعی بومی فرایند خلق ارزش اجتماعی نظریه داده بنیاد 6 سی گلیزر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۶۸
  این پژوهش، تفسیری، رویکرد آن کیفی و استراتژی آن روش شناسی نظریه داده بنیاد با رویکرد ظاهرشونده (گلیزری) است که مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی ایران را احصاء کرده است و مدل بومی طراحی شده است. جامعه پژوهش، خبرگان کارآفرینی اجتماعی و مؤسسان شرکت های اجتماعی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند، 19 نفر تا اشباع نظری انتخاب شدند و  با آنان مصاحبه عمیق صورت پذیرفت. در راستای تجزیه و تحلیل داده ها، از بسته نرم افزاری MAXQDA نسخه 10 استفاده شد و فرایندهای کدگذاری باز، انتخابی و نظری انجام شد. پس از تجزیه و تحلیل های انجام شده، در طی فرایند کدگذاری و مقایسه مستمر کدها با داده های اولیه، 35 مفهوم استخراج شد. برای بررسی استحکام پژوهش از چهار معیار قابلیت اعتبار، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تأیید پذیری استفاده شد. در این مدل، علل (نیازها، مسائل، چالش ها، بحران های اجتماعی و زیست محیطی، وجود فرصت های اجتماعی)، عوامل همبسته یا کوواریانس ها (انگیزه های فردی و اجتماعی، عوامل فرااجتماعی، دانش کارآفرینی فرد، پیشینه تحصیلی، دانش و تجربه پیشین، عوامل خانوادگی، ابعاد شخصیتی، الگوهای نقش)، اقتضائات یا عوامل تعدیلگر (مهارت های سازمانی کارآفرینانه، زیرساخت های سرمایه ای، گونه های مختلف سازماندهی، همگرایی نهادهای حمایتی، تیم و شبکه سازی، داشتن مدل کسب وکار، مراکز آموزشی و پژوهشی، منتورها و مراکز رشد، رفع مشکلات کارآفرینان اجتماعی)، شرایط میانجی (مشروعیت کارآفرینی اجتماعی، ثبات و همه جانبه نگری، جذابیت فعالیت های کارآفرینی اجتماعی)، پیامدها (ایجاد ارزش های معنوی، اجتماعی و اقتصادی) و عوامل زمینه ای (عوامل فرهنگی– اجتماعی، عوامل جغرافیایی، عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، قوانین و خط مشی ها، رسانه ها) حول مقوله محوری «فرایند خلق ارزش اجتماعی» شناسایی شدند. پژوهش حاضر، زوایای نوین و بینش ارزشمندی درباره کارآفرینی اجتماعی برای محققان آینده، کارآفرینان اجتماعی، سیاست گذاران و تصمیم سازان این حوزه در کشور فراهم کرده است و می تواند برای آنان راه گشا باشد.
۵.

امنیت حیاتی و شکاف جنسیتیِ مذهبی در ایران: مطالعه تطبیقی درون کشوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امنیت حیاتی دینداری شکاف جنسیتی مذهبی توسعه انسانی نابرابری اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
این گزاره که «زنان مذهبی تر از مردان اند» یکی از معدود گزاره های تعمیمی است که دانشمندان علوم اجتماعی، به ویژه جامعه شناسان دین بر آن اتفاق نظر داشته اند؛ با وجود این، تبیین چرایی آن یک معمای علمی محسوب شده و نظریه های متعددی برای تبیین این شکاف جنسیتی در دینداری ارائه شده است. این مقاله پژوهشی با هدف وارسی اعتبار تجربی نظریه امنیت حیاتی در ایران، حول محور این پرسش سازمان یافت که تا چه حد شاخص های امنیت حیاتی می توانند شکاف جنسیتیِ دینداری در ایران را تبیین کنند؟ در این راستا، ابتدا استدلال های نظریه امنیت حیاتی در قالب فرضیات تحقیق فرموله شد. سپس با واحد تحلیل قرار دادن «استان» و استفاده از روش تطبیقی درون کشوری، فرضیه های مذکور با داده های مربوط به همه استان های ایران مقابله شد تا میزان انطباق و تناظر پیش بینی های نظریه امنیت حیاتی با شواهد تجربی ارزیابی شود. درنهایت، یافته های مربوط به آزمون تجربی رابطه میان امنیت حیاتی با شکاف جنسیتیِ دینداری در ایران با روش تطبیقی درون کشوری و تحلیل بین استانی نشان داد که هیچ یک از فرضیات بازنمای تئوری امنیت حیاتی تأیید نمی شوند. درحقیقت، یافته های این تحقیق نتوانست حمایت جدی و قابل اعتمادی برای تئوری امنیت حیاتی در تبیین شکاف جنسیتیِ دینداری در بافت جمعیت مسلمانان و قلمروی استان های کشور ایران فراهم آورد. با توجه به همگرایی نتایج این پژوهش درون کشوری با پژوهش بین کشوری نوریس و اینگلهارت در سال 2008 میلادی درباره ناتوانی تجربی نظریه امنیت حیاتی در تبیین شکاف جنسیتیِ دینداری می توان نتیجه گرفت که پایه تجربی این نظریه برای تبیین شکاف جنسیتیِ دینداری، ضعیف و غیرمستحکم است.
۶.

تبیین جامعه شناختی مصرف نمایشی پوشاک (مطالعه موردی: شهر بیرجند- دی ماه 1399)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مصرف مصرف نمایشی پوشاک بیرجند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۳۶
امروزه مصرف پوشاک، کارکرد اصلی خود را تا حدود زیادی ازدست داده و در ورای تأمین نیازهای واقعی، به عرصه ای برای ابراز هویت و پاسخ گویی به نیازهای اجتماعی افراد، بدل شده است.هدف از این پژوهش، تبیین جامعه شناختی مصرف نمایشی پوشاک در شهر بیرجند بوده و سعی شده است تا تأثیر عاملیت انسانی و عوامل ساختاری در تکوین این پدیده، موردبررسی قرار گیرد. ازآنجاکه محقق با تمرکز بر روی متغیرها، قصد مطالعه یک واقعیت اجتماعی از بیرون را داشته است، رویکرد مناسب، رویکرد کمی بوده است؛ لذا داده های لازم برای آزمون فرضیات تحقیق، با روش پیمایش و از طریق پرسشنامه، گردآوری شده است. بر این اساس، محقق با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، 383 نفر از ساکنان شهر بیرجند را با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، برگزیده است.اعتبار صوری ابزار از طریق قضاوت داوران، شاخص وزنی متغیرها به وسیله آزمون تحلیل عاملی و پایایی ابزار با آزمون آلفای کرونباخ، محاسبه گردیده است.نتایج این تحقیق نشان داد که متغیرهای همنوایی، تمایزطلبی، جلوه گری، فرصت های خودنمایی، محدودیت های اجتماعی و عادات مصرفی، بر مصرف نمایشی پوشاک، تأثیر معناداری داشته اند . البته دسترسی به منابع، تأثیر معناداری بر این متغیر نداشته است. به علاوه، ازنظر میزان مصرف نمایشی پوشاک، بین زنان و مردان، تفاوت معناداری مشاهده نشده است.یافته های این پژوهش، با بخشی از مباحث نظری که از سوی نظریه پردازانی چون: زیمل، وبلن و بوردیو، درباره مصارف نمایشی و کارکرد هویت بخشی آن ها ارائه شده است، در جامعه موردمطالعه، همسویی دارد.
۷.

ارزیابی کیفیت دانشگاه های ایران از بعد اجتماعی - فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی بعد اجتماعی فرهنگی دانشگاه ها کیفیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۰۰
پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی پدیدار شناسانه است. که با هدف ارزیابی کیفیت دانشگاه های ایران از بعد اجتماعی - فرهنگی انجام گردید. مشارکت کنندگان در این مطالعه 21 نفر از دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه کردستان، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه تهران و دانشگاه سیستان و بلوچستان بودند که به صورت هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. همچنین اعتبار و روایی داده ها با استفاده از روش بازبینی مشارکت کنندگان در پژوهش ارزیابی شد. دادهﻫﺎی حاصل نیز ﺑا استفاده از روش ﺗﺤﻠﯿﻞمحتوای استقرایی بر اساس پارادایم تفسیری – برساختی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که این موسسات از کیفیت مناسبی در حوزه اجتماعی - فرهنگی برخوردار نیستند و مشکلات اجتماعی – فرهنگی دانشگاه ها با دو عامل در ارتباط است که عبارتند از: عوامل سازمانی (کم توجهی به دموکراسی، صلح محور نبودن و بی توجهی به تربیت شهروند جهانی، فضامند نبودن دانشگاه، فعال نبودن انجمن های صنفی/ علمی) و عوامل فردی (آگاهی محدود جامعه و بی توجهی به علم، مشخص نبودن فلسفه زندگی، روحیات فردی متضاد با محیط آکادمیک، بی توجهی به تفاوت ها، کم رنگ شدن دین اسلام، تهاجم فرهنگی). همچنین به منظور حل مشکلات مذکور راهبردهایی از قبیل: توسعه کرسی آزاداندیشی، تعامل فرهنگی – اجتماعی با دانشگاه های جهان اسلام، ترسیم سند چشم انداز فرهنگی، شناسایی وسازماندهی نخبگان علمی.
۸.

تحلیل کیفی زمینه ها و شرایط شکل گیری رقابت منفی در بین دانش آموزان متوسطه شهر قوچان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی رقابت پویش روایتی شعر دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۹۹
این مطالعه با هدف واکاوی زمینه ها و شرایط شکل گیری رقابت دانش آموزان متوسطه در شهر قوچان انجام شد. رویکرد حاکم؛ کیفی و از پارادایم تفسیری و پویش روایتی بهره گیری و برای جمع آوری داده ها، از مصاحبه ساختار نایافته استفاده شد. قلمروی پژوهش در سال تحصیلی 99 - 1398 و دو دبیرستان پسرانه در شهر قوچان بود. با بیست و دو نفر مصاحبه انجام گرفت که17 نفر دانش آموز و 5 نفر دبیر بودند. دانش آموزان مشارکت کننده با استفاده از روش گلوله برفی و بر اساس معیار دارا بودن ویژگی های رقابتی انتخاب شدند. برای اعتبار بخشی به یافته های پژوهش از فنون سه سویه سازی و توصیف غنی و وارسی متون بازنویسی شده توسط مصاحبه شونده ها استفاده شد. تحلیل یافته ها از طریق تحلیل مضمون (تماتیک) و از طریق کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت. گزارش این پژوهش همراستای با تجویز استفاده از زبان هنر در پژوهش های روایتی، به صورت نظم (شعر) تدوین یافت. عواملی همچون کسب محبوبیت، جلوگیری از تحقیر،توانایی رقابت کردن ، مقایسه های والدین، ،جلب توجه معلم و ترس از پیشی گرفتن رقبا؛ از جمله مواردی بود که موجب تشدید رقابت منفی بین دانش آموزان می شد. ارزیابی فعال ومستمر معلمان، ایجاد نیاز یادگیری در دانش اموزان برای ایجاد اشتیاق درونی وفراغت از جلب توجه دیگران و آموزش وآگاه سازی خانواده در خصوص آسیبهای رقابت؛ از پیشنهادهای این مطالعه بود.
۹.

مطالعه پدیدار شناختی تجارب زنان روزنامه نگار از پدیده نابرابری جنسیتی در محیط شغلی مطبوعات (مورد مطالعه: زنان شاغل در شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نابرابری جنسیتی زنان روزنامه نگار پدیدار شناسی فمینیستی روش شناسی کیفی تجربه زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۸
در دوران معاصر و هم زمان با ورود مدرنیته به جامعه ایران، زنان ایرانی به باز تعریف هویت خویش در سایه دگرگونی-های کلان اجتماعی پرداختند. اما روند تغییر نقش های سنتی زنان، و حضور آنان در سپهر عمومی، فرآیندی بی چالش نبوده است. آن ها در فرآیند هویت یابی خویش هم چنان با ساختار نابرابری جنسیتی دست به گریبانند. در این پژوهش با رویکردی فمینیستی و با روشی کیفی و پدیدارشناختی به مطالعه تجربه زیسته زنانی پرداخته ایم که با حضور در حیطه اشتغال در مطبوعات، روزگاری متفاوت با مردان هم قطار خویش را تجربه می کنند. بر این اساس با تکنیک نمونه گیری هدفمند به مصاحبه روایی و عمیق با 16 تن از زنان شاغل در مطبوعات شهر مشهد پرداختیم. تجربه توزیع نابرابر قدرت، ثروت، منزلت و فرصت ها، تقسیم کار جنسیتی، حضور کلیشه های جنسیتی، جامعه پذیری جنسیتی، حضور ایدئولوژی های جنسیتی، کوری جنسیتی محیط کار، احساس محرومیت نسبی، خود ابژه سازی و تکیه بر سرمایه جنسی توسط برخی از زنان در محیط کار، و استراتژی های زنان در برابر ساختار نابرابری جنسیتی، مضامین و مفاهیمی است که به توضیح تجربه زنان مشارکت کننده در این پژوهش از پدیده نابرابری جنسیتی در محیط اشتغال می پردازد. نتایج این پژوهش نشان داد که زنان روزنامه نگار ایرانی هنوز هم با پدیده نابرابری جنسیتی در محیط شغلی دست به گریبانند. عطف توجه به تجارب زیسته مطرح شده در این تحقیق، راهگشای گام هایی عملی در رفع موانع جنسیتی این گروه شغلی خواهد بود.
۱۰.

بررسی رابطه کنش های اجتماعی با دانش محیط زیستی (موردمطالعه: ساکنان شهر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کنش های اجتماعی طبیعت دانش محیط زیستی شهروندان بوشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۸
هدف کلی این مقاله به بررسی رابطه کنش های اجتماعی، ارتباط با طبیعت با دانش محیط زیستی شهروندان ساکن بوشهر پرداخته است. اهمیت محیط زیست چه در ابعاد منطقهای و ملی و چه در بعد بینالمللی ضرورت توجه علمی به عوامل مختلف به ویژه نقش عوامل انسانی در تخریب یا حفظ محیط زیست را به همراه داشته است. در این راستا، رابطه انسان و محیط زیست به صورت خاص مورد توجه جامعهشناسان و اندیشمندان علوم اجتماعی سراسر جهان قرار گرفته است.این پزوهش بصورت پیمایش انجام شده است وجامعه آماری افراد ساکن شهر بوشهر بوده که با استفاده از جدول لین تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده که تحلیل آن از طریق نرم افزارآموس صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد میان متغیر کنش های اجتماعی، ارتباط باطبیعت با متغیردانش محیط زیستی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج معادلات ساختاری نشان داد که شاخص ریشه میانگین برابر 07/0، نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی برابر 95/2، برازش مقتصد نیز برابر92/0 می باشد. با توجه به شاخص های معادلات ساختاری مدل های ارائه شده از برازش خوبی برخوردار بوده. نتیجه اینکه کنش های اجتماعی و رابطه با طبیعت نقش مهمی در دانش های محیط زیستی دارند.
۱۱.

شناسایی ابعاد و مولفه های رهبری کارآفرینانه و تأثیر آن بر کارآفرینی سازمانی در شرکت سایپا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رهبری کارآفرینانه کارآفرینی سازمانی سایپا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۵۲
این مقاله برگرفته از پژوهشی توصیفی به روش آمیخته، به منظور شناسایی ابعاد و مولفه های رهبری کارآفرینانه و بررسی تأثیر آن بر کارآفرینی سازمانی در شرکت خودروسازی سایپا در بازه زمانی زمستان سال 99، تدوین شده است. بخش کیفی پژوهش با رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد و بخش کمی بروش پیمایش انجام گرفته است. جامعه آماری شامل اعضای هیئت مدیره، مدیران ارشد، میانی، کارشناسان شرکت بوده و شیوه نمونه گیری هدفمند و تصادفی طبقه ای است. داده های کیفی، از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر گروه خبرگان، و داده های کمی با تکمیل پرسشنامه توسط 358 نفر نمونه ، جمع آوری شده است. داده های کیفی از طریق فرآیند کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و داده های کمی نیز بر اساس مدل یابی معادلات ساختاری (تحلیل عاملی تأییدی و مدل ساختاری) تحلیل شده است. براساس یافته های پژوهش، مدل رهبری کارآفرینانه با شناسایی 5 بعد و 13 مؤلفه، شامل هدایت گری (هدف گرایی، الهام بخشی، الگوسازی)، تسهیل گری (قابلیت ادراکی، قابلیت ارتباطی، توانمندسازی)، حمایت گری (ایجادتعهد، ایجادانگیزه، هوش هیجانی)، مربی گری (جهت گیری تیمی، مشارکت جویی) و عامل کارآفرینی (قابلیت حرفه ای، قابلیت کارآفرینی)، ارائه شده است. نتایج مربوط به شاخص های ارزیابی مدل اندازه گیری یعنی تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم و مدل ساختاری مورد آزمون در این پژوهش از جمله معیار های روایی سازه ای و پایایی و نیز شاخص های برازش مدل ها، نشان دهنده قابل قبول و مناسب بودن آنها است. نتایج این تحقیق نشان می دهد مهمترین عوامل تأثیرگذار رهبری کارآفرینانه بر کارآفرینی سازمانی در شرکت سایپا، در وهله اول عامل کارآفرین بودن خود رهبران و در وهله دوم عامل هدایت گری رهبران است.
۱۲.

تحلیل کیفی دیدگاه های جوانان در مورد فاصله گذاری اجتماعی در طول بیماری همه گیر کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحقیق کیفی کووید -19 فاصله گذاری اجتماعی جوانان واکسن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۱۵
فاصله گذاری اجتماعی یک توصیه مهم در حوزه بهداشت عمومی است، که برای کاهش شیوع بیماری کووید-19 اجرا شده است. این ویروس بخصوص در میان جمعیت جوان در حال افزایش است، اما اطلاعات دقیقی در مورد چگو نگی رفتار آنان در مورد فاصله گذاری اجتماعی وجود ندارد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است، که به بررسی چگونگی مشارکت جوانان در رعایت فاصله گذاری اجتماعی و دلایل پیروی و یا نقض دستورالعمل های بهداشتی پرداخته است. جامعه آماری جوانان(14 تا 24 ساله)، کشور است که بصورت هدفمند گزینش شده اند. همچنین داده های جمع آوری شده به صورت استقرایی کدگذاری و با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. تقریباً اکثر شرکت کنندگان عنوان نمودند که، فاصله اجتماعی را رعایت کردند(81/0)619. همچنین، 344 نفر از پاسخگویان(45/0)، مواردی را از خود یا دیگران در راستای زیر پا گذاشتن پروتکل های بهداشتی گزارش نمودند، که اغلب برای دیدار با دوستان، خانواده یا افراد مهم دیگر بوده است. (51/0) 388 نفر، رعایت فاصله اجتماعی را به دلیل حکم قانونی ستاد ملی کرونا و تعطیلی مشاغل، عنوان نمودند. (32/0) 245 نفر، اعلام کردند، فاصله گذاری اجتماعی تاثیر منفی بر روابط متقابل خود با دیگران داشته است. در ادامه، برای محافظت از سلامت افراد جامعه، بیش از یک چهارم ازپاسخ دهندگان برای محافظت از سلامت دیگران(ازجمله بستگان و افراد آسیب پذیر) فاصله اجتماعی را رعایت کردند(76/0) 581 نفر. همچنین، افراد واقع در سنین19 تا 24 سال، تصورات درست و همنوا تری با قوانین بهداشتی نسبت به سایر سنین داشته اند(68/0).

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۷