بهروز محمودی

کارآفرینی یکی از پیشران های توسعه کشوراست که دراسناد بالادستی مورد تأکید قرار گرفته است.توفیق درکارآفرینی خود نیازمند دانش و بصیرتی برآمده از تجارب کارآفرینان موفق است.دراین بین برنامه های گفتگو محورصداوسیما مخزنی ازدانش است که کمترمورد توجه محققان قرار گرفته است و می تواند باهدف استخراج عوامل موفقیت کارآفرینان مورد کاوش قرار گیرد. هدف اصلی ازانجام این پژوهش شناسایی عوامل کلیدی موفقیت کارآفرینان در ایران با استفاده ازرهیافت نظام مند(اشترواس و کوربین)نظریه داده بنیان می باشد.جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل51 تعدادی کارآفرین شرکت کننده دربرنامه هفتگی تلویزیونی پایش بین سال های 94-1392است که با استفاده ازروش نمونه گیری هدفمند، مصاحبه، گزینش و بررسی شده است. فرایند گردآوری اطلاعات تا سطح اشباع نظری و آستانه سودمندی اطلاعات قابل دسترس(43 مصاحبه)ادامه یافت.پس از پالایش کدهای اولیه به کمک نرم افزارMAXQDA،عوامل کلیدی موفقیت کارآفرینان براساس صورت بندی نظریه داده بنیان بدین شرح پدیدار گشتند:شرایط علی شامل:تربیت خانوادگی،ویژگی های شخصیتی و الگوهای اجتماعی؛شرایط زمینه ای شامل:پنجره فرصت و حمایت های دولت؛شرایط مداخله گرشامل:تجربه ی کار در کودکی و نوجوانی،تجربه کارحرفه ای،دارابودن سرمایه اجتماعی،شم کسب و کار،دانش تخصصی و تعهدبه جامعه و کشور؛روحیه کارآفرینی به عنوان مقوله محوری؛راهبردها شامل:مهارت های مدیریتی،شبکه سازی و قصد کارآفرینی ست که در نهایت به انجام ابتکارات کارآفرینانه ی جدید به عنوان پیامد منتج می شود.

امروزه با پیچیده تر شدن فناوری ها، شرکت ها دیگر قادر نیستند به تنهایی به توسعه محصولات و خدمات نوآورانه بپردازند. از این رو، همکاری میان آنها در جهت نوآوری در محصول و فناوری به امری مهم تبدیل شده است. در این راستا، شبکه سازی با هدف نوآوری به عنوان یکی از روش های همکاری مورد توجه سازمان ها و شرکت ها قرارگرفته است. اما برای تحقق این نوع از شبکه ها باید به عواملی که بسترساز شکل گیری این مدل همکاری هستند، توجه کرد. در این راستا مقاله حاضر به شناسایی عوامل مؤثر بر شکل گیری شبکه های نوآوری در شرکت های دانش بنیان از نظر تاثیرگذاری هر یک از مؤلفه ها می پردازد. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش، روش میدانی و از نوع همبستگی بوده و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار spss و بهره گیری از روش تحلیل عاملی اکتشافی صورت گرفته است. این پژوهش مجموعه عوامل مؤثر بر شکل گیری شبکه های نوآوری را در چهار دسته ارتباطات، توسعه همکاری، توانمندی های داخلی و تسهیل کنندگان دسته بندی می کند. نتایج همچنین نشان می دهد که متغیرهایی مانند وجود متخصصان، قوانین و اجرای مناسب، آشنایی شرکت ها با نوع فعالیت های یکدیگر، وجود پایگاه دانش و اعتماد از اهمیت بالایی برخوردارند.