شهرام خلیل نژاد

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر رهبری دوسوتوان بر نوآوری سازمانی در صنعت بانکداری ایران است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی است و رویکرد کمی دارد و ازنظر ماهیت روش و گردآوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش صنعت بانکداری ایران و نمونه آن 28 بانک دولتی، خصوصی و قرض الحسنه شهر تهران است. یافته های این پژوهش نشان می دهد رهبری دوسوتوان بر جستجوگری دانش و نوآوری سازمانی، تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین جستجوگری دانش بر نوآوری سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد و این متغیر به عنوان میانجی گر رابطه رهبری دوسوتوان و نوآوری سازمانی نقش ایفا می کند، اما انعطاف پذیری راهبردی نقش تعدیل گر در رابطه جستجوگری دانش با نوآوری سازمانی ندارد. درنهایت به مدیران این صنعت پیشنهاد شد تا با توسعه آگاهی و قابلیت های خود، توانایی اعمال توأمان رفتارهای باز و بسته رهبری را برای بهبود نوآوری سازمانی توسعه دهند، پایگاه های دانش درون و برون سازمانی را گسترش داده و قابلیت جذب دانش را در سازمان توسعه دهند، نسبت به توسعه مراکز نوآوری اهتمام ورزند، نحوه مشارکت کارکنان در تصمیم گیری ها و ایده پردازی درجهت بهبود نوآوری سازمان را تسهیل کرده و فرهنگ نوآورانه را بر سازمان خود حاکم سازند.

در عصر حاضر صنعت بانکداری یکی از مهم ترین و استراتژیکی ترین صنایع کشور محسوب می شود و بانک ها برای بقا در عصر رقابتی و پویای بازار به بهره گیری از قابلیت های پویای نوآوری دوسوتوان نیازمند می باشند. بنابراین این پژوهش باهدف تعیین تأثیر تسهیم دانش بر نوآوری دوسوتوان با نقش میانجی سرمایه فکری و تعدیل گری نوآوری باز انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کمّی، از منظر هدف از نوع کاربردی و روش جمع آوری داده ها از نوع توصیفی_پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش بانک های دولتی، خصوصی و قرض الحسنه استان گلستان بوده است که در سطح سازمانی به اداره مرکزی همه آن ها (۲۶) بانک مراجعه شد و در هر بانک نیز بین ۵ نفر از کارکنان پرسشنامه توزیع شد که درمجموع ۱۳۰ پرسشنامه در قالب ۲۶ بانک جمع آوری شد. به طورکلی در این پژوهش از روش مدل سازی معادلات ساختاری برای تحلیل فرضیات استفاده شد؛ یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که تأثیر تسهیم دانش بر نوآوری دوسوتوان، تأثیر تسهیم دانش بر سرمایه فکری، تأثیر سرمایه فکری بر نوآوری دوسوتوان و تأثیر تسهیم دانش از طریق نقش میانجی سرمایه فکری بر نوآوری دوسوتوان مورد تأیید است. بااین حال تأثیر تسهیم دانش از طریق تعدیل گری نوآوری باز بر نوآوری دوسوتوان مورد تأیید نیست.

امروزه دیجیتالی شدن برای تمامی نهادها و بازارهای پولی و مالی یک الزام محسوب می شود و صنعت بانکداری نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ اما مهاجرت به سمت بانکداری دیجیتال برای بانک ها کار آسانی نیست و انقلاب دیجیتال به یک چالش اساسی برای این صنعت تبدیل شده است. بانک ها برای پایدار نگه داشتن کسب وکار خود نیازمند راه اندازی پلتفرم های دیجیتال و ایجاد اکوسیستم های قوی در اطراف آن ها دارند که توانایی تکامل و سازگاری با چالش های ناشی از فضای آشفته و نامطمئنی که سازمان ها در آن فعالیت می کنند و افزایش ناکارآمدی های داخلی را داشته باشند. لذا پژوهش حاضر باهدف مدل سازی مکانیزم های مولد تکامل اکوسیستم بانکداری دیجیتال ایران انجام شده است. برای این منظور از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته با بهره گیری از نظرات خبرگان حوزه بانکداری دیجیتال استفاده شده است. تجزیه وتحلیل متن مصاحبه های انجام شده منتج به شناسایی 674 مضمون، 181 کد، 59 زیرمقوله و 20 مقوله گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد عواملی بیرونی (شامل: حملات سایبری، موانع سیاسی و حاکمیتی، پیشرفت روزافزون فناوری ارتباطات و اطلاعات، تغییرات در محیط رقابتی و تضاد رابطه سرمایه گذاری در حوزه مالی و بانکی) و عوامل درونی (شامل: نداشتن زیرساخت امنیتی قوی در شبکه و ضعف در امنیت، ضعف در سرمایه انسانی دیجیتال، تغییر نیاز ها و خواسته های بازیگران، ضعف در مدل کسب وکار سنتی، عدم وجود چشم انداز مدیریتی به رشد بانکداری دیجیتال و الزامات نظارتی و قانونی) محرک هم-تکاملی عناصر اکوسیستم پلتفرم بانکداری دیجیتال است که با فعال شدن مکانیزم های مولد تقویت کننده و تحول آفرین رخ می دهد. پیامدهای تکامل اکوسیستم بانکداری دیجیتال را می توان در سه سطح کاربران، مالک و اجتماع طبقه بندی نمود.

مقدمه: سازمان های دوسوتوان به خوبی پارادوکس ها را مدیریت می کنند و هم زمان از کشف و بهره برداری، تغییر و ثبات، کارایی و انعطاف پذیری و دوقطبی های مانند آن ها بهره می گیرند. این پژوهش با تمرکز بر پلتفرم های آنلاین صنعت گردشگری به دنبال تبیین رابطه بین متغیرهای یادگیری اکتشافی و دوسوتوانی سازمانی است که به تازگی اهمیت بالایی یافته اند. همچنین، اثر متغیر میانجی نوآوری باز و تعدیل گر گرایش به کارآفرینی را در این رابطه بررسی می کند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین یادگیری اکتشافی با دوسوتوانی سازمانی با درنظر گرفتن نقش تعدیل گر گرایش به کارآفرینی در پلتفرم های صنعت گردشگری بود.روش شناسی: این پژوهش از نظر پارادایم، اثبات گرایانه و از منظر هدف، کاربردی است. پژوهش، رویکرد کمّی دارد و از نظر روش گردآوری اطلاعات، توصیفی - پیمایشی و از منظر زمانی یک پژوهش مقطعی است. گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه صورت گرفته است. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه به وسیله خبرگان و روایی سازه آن به وسیله روایی همگرا و واگرا مورد تأیید قرار گرفتند. در این راستا، ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب بخش های مختلف پرسشنامه، اعداد بالای ۷/۰ را نشان دادند. جامعه این پژوهش شامل کلیه کسب وکارهای پلتفرمی فعال در حوزه رزرو آنلاین مستقر در شهر تهران بودند. با توجه به فرمول کوکران، تعداد 44 کسب وکار به صورت تصادفی ساده (از طریق قرعه کشی) به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه پژوهش برای پاسخگویی در اختیار ۱ تا ۵ نفر از افراد کلیدی این کسب وکارها با جایگاه سازمانی مرتبط با موضوع پژوهش، مانند واحدهای تحلیل کسب وکار، برنامه ریزی، مدیران محصول و بازاریابی، قرار گرفت. در نهایت، 104 پرسشنامه جمع آوری شد که در نهایت با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی، این داده های گردآوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین یادگیری اکتشافی و دوسوتوانی سازمانی رابطه وجود دارد. علاوه بر این، نوآوری باز از یادگیری اکتشافی تأثیر پذیرفته و بر دوسوتوانی سازمانی اثر می گذارد؛ نقش میانجی آن نیز تأیید شد. اما، نقش تعدیل گر گرایش به کارآفرینی در رابطه بین نوآوری باز و دوسوتوانی سازمانی تأیید نشد.نتیجه گیری/ دستاوردها: یافته های پژوهش، نقش یادگیری سازمانی و گرایش به کارآفرینی را در دوسوتوانی سازمانی در پلتفرم های صنعت گردشگری را برای سیاست گذاران آشکار نمود. در واقع، این پژوهش نشان می دهد که جهت خلق دوسوتوانی، لازم است پلتفرم های صنعت گردشگری سازمانی بر توسعه یادگیری اکتشافی، تمرکز و سرمایه گذاری کنند. البته، این یادگیری اکتشافی بایستی با عبور از مسیر نوآوری باز به دوسوتوانی سازمان تبدیل شود. از این رو، این پلتفرم ها بایستی شاخص هایی نیز برای سنجش و پایش حرکت یادگیری اکتشافی در مسیر مناسب تعریف کنند.

قابلیت های پویا به ظرفیت یک سازمان برای ایجاد، گسترش یا تغییر هدفمند پایگاه منابع خود اشاره دارد. در همه کشورهای جهان، صنعت نفت و گاز هر کشور، نقش مهمی در اقتصاد و رشد آن دارد و در عصری قرار داریم که تغییرات سریع جهانی و نوآوری های فناورانه رخ می دهد و شرکت های نفت و گاز از این تغییرات بی تأثیر نیستند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی قابلیت های پویا در شرکت های دانش بنیان صنعت نفت و گاز می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کیفی و بنیادی با روش نظام مند و تحلیل مضمون است. در روش نظام مند، برای شناسایی و استخراج مقالات، جست وجوی نظام مند فقط به دو پایگاه داده ای داخلی شامل؛ پایگاه علوم اطلاعاتی جهاد دانشگاهی و خارجی شامل؛ اسکپوس (الزویر) و موسسه ی علوم اطلاعات شبکه علمی (تامسون روترز) محدود بوده است. برای سنجش روایی پژوهش از چک لیست استاندارد CASP استفاده گردید و در راستای سنجش پایایی پژوهش نیز از شاخص کاپای کوهن در نرم افزار SPSS استفاده شد که مورد تأیید قرار گرفت. با بررسی مقالات موجود، مولفه های قابلیت های شرکت های دانش بنیان در سه چهار بعد؛ قابلیت اکتشافی، رهبری، تحول دیجیتال و سرمایه اجتماعی خارجی شناسایی شدند. در بخش تحلیل مضمون؛ جامعه آماری پژوهش را پانزده نفر از مدیران عامل و کارشناسان شرکت های دانش بنیان فعال صنعت نفت و گاز که به روش قضاوتی انتخاب شدند، تشکیل می دهد. بعد از انتخاب مشارکت کنندگان از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته به سوالات پژوهش پاسخ داده شد. پس از بررسی و تحلیل مصاحبه های به دست آمده، 348 کد توصیفی به دست آمده که از این تعداد 44 مضمون اولیه، 14 مضمون سازمان دهنده و چهار مضمون فراگیر به دست آمد. با بررسی و تحلیل مضمون؛ ابعاد انسانی قابلیت پویا، پایداری راهبردی کسب و کار، قابلیت نوآوری و مدیریت دانش مضامین سازمان دهنده قابلیت های پویا را شکل می دهد. در نهایت، با تلفیق یافته های بخش مرور نظام مند و تحلیل مضمون، قابلیت های شناسایی شده در سه بعد اصلی؛ احساس، ربایش و بازآیی جا گرفتند. قابلیت های شناسایی شده می تواند مبنایی برای برنامه ریزی موثر شرکت های صنعت نفت و گاز و ایجاد مزیت رقابتی پایدار گردد.

شکل گیری تفکر راهبردی در سازمان های امروزی، مفهومی پیچیده است که نااطمینانی های روزافزون محیط کسب وکار، پرداختن به آن را اجتناب ناپذیر کرده است؛ مرور نظام مند ادبیات نشانگر جنبه های رفتار سازمانی در شکل گیری تفکر راهبردی است که خود را در کلان مضمون «توانمندی های ذهنی» متبلور می سازد؛ مقاله پیش رو، این توانمندی های ذهنی را در دو سطح «مضمون» و «زیرمضمون» مشخص می سازد. پژوهش حاضر با به کارگیری روش ترکیب مضمونی، 84 منبع منتخب را در بازه زمانی 1980 تا 2021 موردمطالعه قرار داده و برپایه 1110 کد پشتیبان استخراج شده از آن ها، مضامین 37 گانه (شامل 5 مضمون و 32 زیرمضمون) توانمندی های ذهنی در شکل گیری تفکر راهبردی سازمان را کشف و در قالب نقشه مضمونی (الگوی تحقیق)، صورت بندی کرده است. گفتنی است، در این پژوهش با استفاده از ممیزی بیرونی به و سیله 7 نفر از متخصصان مربوط، قابلیت اطمینان تحقیق و نیز کیفیت مضامین به دست آمده، ارتقا یافته است. شایان ذکر است، این مقاله منتج از اولین پژوهش به روش ترکیب مضمونی در موضوع تحقیق است و در 70.3% از مضامین مندرج در الگوی تحقیق، مفاهیم و واژگانی نو خلق شده است.

هدف. برای پاسخ به این پرسش که چرا سازمان هایی با منابع یکسان در یک صنعت یکسان، عملکردهای متفاوتی دارند، می توان به پژوهش در زمینه شایستگی های محوری پرداخت. پژوهش حاضر با رویکردی استقرایی، در پی شناسایی و اولویت بندی شایستگی های محوری پلتفرم های پوشاک برتر بوده است. روش شناسی. این پژوهش از لحاظ نتیجه، اکتشافی، از لحاظ هدف، کاربردی و از منظر زمان، مقطعی و از لحاظ رویکرد آمیخته است. در بخش کیفی پژوهش، شایستگی های محوری ای که برای پلتفرم های پوشاک برتر مورد مطالعه، موفقیت پایدار ایجاد کرده اند از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و همچنین با مطالعه و بررسی مصاحبه های دسته دوم، با اتکا بر روش تحلیل مضمون شناسایی شدند. سپس در بخش کمّی پژوهش، این شایستگی ها بر اساس نظر خبرگان، به وسیله مقایسه زوجی اولویت بندی شدند. نمونه پژوهش در بخش کیفی را ۱۹ نفر از خبرگان علمی و تجربی تشکیل دادند که به صورت هدفمند، در دسترس و گلوله برفی و بر اساس اصل اشباع نظری انتخاب شدند. در بخش کمّی پژوهش نیز ۳۰ نفر از خبرگان نمونه را تشکیل داده اند. برای سنجش پایایی بخش کیفی از ضریب هولستی استفاده شد. در بخش کمّی از نرخ ناسازگاری برای ارزیابی اعتبار بهره گرفته شد. به لحاظ زمانی، انجام این پژوهش از اردیبهشت لغایت شهریور ۱۴۰۲ به طول انجامیده است. یافته ها و نتیجه گیری. یافته های پژوهش نشان می دهد که پلتفرم های برتر دارای شش شایستگی هستند که به ترتیب محوریت عبارت اند از: مدیریت ارتباط با مشتری، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت فناوری اطلاعات، بازاریابی و برندینگ، انعطاف پذیری، توسعه کسب وکار.

توجه دولت ها به اقتصاد دانش بنیان و ظهور گسترده شرکت های دانش بنیان و همچنین خلق ارزش بر پایه دانش و اهمیت یافتن نیروی کار دانشی در سازمان ها، شیوه های نوین رهبری و مدیریت متناسب با موقعیت خاص این شرکت ها را می طلبد. در نظریه رهبری متناسب با نیروی کار دانشی که خواهان مراتبی از استقلال بوده، در محیط هایی با پیچیدگی بالا و در هم تنیدگی نقش ها مشغول به کار می باشند، رهبری اشتراکی به عنوان عامل افزایش عملکرد فردی، اثربخشی تیم ها و افزایش بهره وری در سازمان ها پیشنهاد شده است. این پژوهش با هدف واکاوی پیامدهای رهبری اشتراکی در شرکت های دانش بنیان و همچنین تعیین متغیرهای مؤثر بر فرآیند اجرای این سبک رهبری در شرکت های دانش بنیان صورت پذیرفت. این تحقیق، به لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه ای و کاربردی و به لحاظ روش از نوع تحقیقات توصیفی است که به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. مدیران و کارکنان شرکت های دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جامعه آماری تحقیق را تشکیل دادند. در بخش کیفی، نمونه گیری به روش هدفمند انجام و حجم نمونه براساس رسیدن به اشباع نظری تعیین شد. در بخش کمّی نیز نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. در خلال هیجده مصاحبه انجام شده، نتایج رهبری سازمانی در سطح فردی با افزایش انگیزش، تعهد سازمانی، رضایت شغلی و توسعه مهارت ها، در سطح تیمی انسجام گروهی، توانمندسازی تیمی و هویت گروهی و در بعد سازمانی بهره وری، یادگیری سازمانی و نوآوری احصا شد. همچنین در این مورد، اشتراک دانش به عنوان متغیر میانجی شناسایی شد. این عوامل با داده های به دست آمده از 127 پرسشنامه الکترونیک که با تکنیک حداقل مربعات جزئی تحلیل شدند، نیز تأیید شد.

این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای استراتژی های بازاریابی و فروش در صنعت فروشگاه های زنجیره ای انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی اکتشافی می باشد و در آن از روش تحقیق آمیخته بهره گرفته شده است. در بخش کیفی این پژوهش با روش تحلیل محتوا با 10 تن از متخصصان و خبرگان صنعت فروشگاه های زنجیره ای بر اساس نمونه گیری قضاوتی مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفته و در بخش کمّی با روش پیمایشی، 116 پرسشنامه میان مدیران بازاریابی و فروش سه شرکت فعال در این صنعت (هایپراستار، جانبو و افق کوروش) توزیع گشت. داده ها به روش معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل واقع شدند. یافته ها نشان داد که آمیخته بازاریابی مهمترین عامل سازنده استراتژی بازاریابی و بهره گیری از تکنولوژی های فروش مهم ترین عامل سازنده استراتژی فروش در صنعت فروشگاه های زنجیره ای است. شواهد حاکی از این است که حضور متغیر تعدیل گر محیط رقابتی صنعت فروشگاه های زنجیره ای بر رابطه میان استراتژی های بازاریابی و فروش اثرگذار است. اتخاذ رویکردی جامع نسبت به عناصر تشکیل دهنده استراتژی های بازاریابی و فروش، با در نظر گرفتن محیط رقابتی حاکم بر این صنعت و همچنین بهره گیری از روش های مبتنی بر محیط آنلاین از موارد مهمی هستند که تاکنون در تدوین استراتژی های بازاریابی و فروش شرکت های فعال در صنعت فروشگاه های زنجیره ای در ایران مورد توجه قرار نگرفته اند.

امروزه تصمیم گیری در سازمان ها بخصوص در محیط های پرسرعت به امری چالش برانگیز و دشوار تبدیل شده است و در صورت عدم وجود الگوی مناسب برای این منظور، سازمان ها به مخاطرات زیادی روبرو هستند. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی تصمیم گیری راهبردی برای مدیران صنعت بانکداری در شرایط محیطی پر سرعت انجام شد. به منظور انجام این پژوهش از روش کیفی استفاده شد و مشارکت کنندگان این پژوهش متشکل از 15 نفر از مدیران و خبرگان حوزه بانکداری بودند که با استفاده از نمونه گیری نظری از سه بانک انتخاب شدند و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد صنعت بانکداری برای اینکه بتواند به یک الگوی تصمیم گیری راهبردی در محیط های پرسرعت دست پیدا کند و این مدل بتواند تمامی نیازهای سازمان را در زمینه تصمیم گیری راهبردی برطرف کند، نیاز دارد تا شرایطی اعم از علّی، زمینه ای و تعدیل گر را ایجاد کرده و با توجه به فرایندها و راهبردهای مورد نظر، الگوی تصمیم گیری راهبردی را ایجاد کرده و به واسطه آن بتواند به عملکرد بهتری در سازمان دست پیدا کند.

استراتژی هم آواسازی فرآیند رهبری شبکه ای از مکمل ها برای دستیابی به یک هدف جمعی در کسب وکارهای پلتفرمی است. هدف پژوهش حاضر گونه شناسی نظریات شکل دهنده استراتژی هم آواسازی در کسب وکارهای پلتفرمی است. پژوهش حاضر از منظر هدف بنیادی، از منظر رویکرد کیفی، از منظر جمع آوری داده ها اسنادی و از نوع مطالعات کتابخانه ای بوده است. استراتژی پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی است. در این پژوهش، با استفاده از جستجوی نظام مند مطالعات مرتبط با استراتژی هم آواسازی در پایگاه های معتبر بین المللی استخراج شده و درنهایت 48 مطالعه برای بررسی های نهایی شناسایی شدند. در پایان، 25 نظریه مبنایی شکل دهنده استراتژی هم-آواسازی در قالب 4 رویکرد انتخاب طبیعی (ذینفعان، هزینه مبادله، نظریه بازی ها، مزیت مقیاس و صرفه ناشی از تنوع)، رویکرد اقدام جمعی (اکوسیستم ها، شبکه، اتحاد استراتژیک، مبادله اجتماعی و نوآوری باز)، رویکرد سیستمی/ساختارگرایی (یادگیری استراتژیک، سیستم ها، سیستم های مدولار، سیستم های پیچیده انطباقی، انتخاب واقعی، معماری و عدم تقارن اطلاعات) و رویکرد اقدام استراتژیک (قابلیت های پویا، رهبری استراتژیک، هم آواسازی منابع، مبتنی بر منابع باز، خلق ارزش مشترک، مدیریت مرزهای سازمانی، ارتباطات استراتژیک و مدیریت ادراک) شناسایی و دسته بندی گردید.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر یادگیری اکتشافی بر نوآوری مدل کسب وکار با میانجی گری چابکی راهبردی در شرکت های دانش بنیان است. این تحقیق از لحاظ زمان مقطعی، از لحاظ رویکرد کمی و از نظر هدف کاربردی و همچنین از نظر نحوه ی گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه ی آماری پژوهش شرکت های دانش بنیان حاضر در پارک علم وفناوری دانشگاه تهران درنظر گرفته شده است که جمع آوری داده ها در خصوص این سازمان ها به واسطه مدیران ارشد و میانی سازمان های مذکور صورت گرفته است که 280 عدد پرسشنامه درمیان مدیران 120 شرکت توزیع شده و درنهایت تحلیل داده ها با 232 پرسشنامه بازگشتی بر روی 120 سازمان انجام پذیرفته است. برای پاسخگویی به سوالات تحقیق با کمک نرم افزار SPSS22 و PLS3 SMART از روش های آماری و آزمون های متفاوت به نحوی که ذکر می شود استفاده شده: از آزمون تحلیل عاملی تاییدی جهت تأیید روایی سوالات و مشخص سازی عوامل کلیدی هر مولفه و از فن مدل یابی معادلات ساختاری جهت بررسی برازش مدل تحقیق با داده های جمع آوری شده استفاده شده است. نتایج نشان داد که با درنظر گرفتن نقش میانجیِ چابکی راهبردی در رابطه ی یادگیری اکتشافی و نوآوری مدل کسب وکار می توان آن را ضامنی بر اجرای موفقیت آمیز نوآوری مدل کسب وکار دانست. همچنین یافته ها حاکی از تأثیر مثبت و معنادار یادگیری اکتشافی بر نوآوری مدل کسب وکار و بر چابکی راهبردی است. علاه بر این چابکی راهبردی بر نوآوری مدل کسب وکار نیز اثر مثبت و معناداری دارد.

در نظریه نهادی سازمان ها هم به دنبال مزیت رقابتی (با تأکید بر رقابت بر سر منابع کمیاب و اهمیت دادن به محیط وظیفه ای) و هم مشروعیت اجتماعی (با تأکید بر دستیابی به مشروعیت از منظر ذی نفعان اجتماعی با نفوذ و اهمیت دادن به محیط نهادی) بوده و برای دستیابی همزمان به این دو هدف به رویه ها و فرایندهای مقتضی نیاز دارند. اما سیر مطالعات انجام شده در این بخش از سال 1977 نشانه عدم پاسخگویی به این نیاز درقالب ارائه مدلی تجربی از فعالیت های لازم برای تحقق این هم زمانی در سازمان ها است. این شکاف نظری به ویژه در بستر کشورهای درحال توسعه نظیر ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است. لذا فهم چگونگی برخورداری همزمان سازمان ها از مزیت رقابتی و مشروعیت به عنوان مساله اصلی پژوهش حاضر در نظر گرفته شد. در این پژوهش، گروه صنعتی گلرنگ به عنوان یک مطالعه موردی خاص در نظر گرفته شده و در چارچوب تحقیق کیفی - اکتشافی وضعیت آن مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور داده ها از طریق مصاحبه اکتشافی و نیمه ساختاریافته گردآوری و با استفاده از روش های تحلیل تم و کدگذاری تحلیل شدند. بررسی ها نشان داد مدیریت همزمان اقدامات رقابتی و مشروعیت آفرین از یک الگوی استراتژیک دوسوتوانی در 3 مرحله پی در پی تشکیل می شود: مرحله اول ایجاد نهاد و بستر رقابت جدید، مرحله دوم ایمن سازی محیط از تلاطم های نهادی و مرحله سوم اطمینان از جاری شدن برنامه ها و تضمین نتایج مطلوب. الگوی استراتژیک دوسوتوانی پیشنهاد شده در واقع معرف محدوده ای برای سازمان است که در این محدوده، سازمان می تواند مشروعیت خود را حفظ و در عین حال به تمایز توان رقابتی در قیاس با دیگران نیز دست یابد. بنابراین، سازمان اگر خارج از این محدوده اقدام به انتخاب استراتژی نماید، خود را در خطر از دست رفتن مشروعیت و یا تهدید اقدامات رقابتی برنامه ریزی شده قرار خواهد داد.

دستیابی به اقتصاد مبتنی بر دانش را می توان مؤلفه ای مهم و اساسی در رشد و توسعه کشور ها دانست، به طوری که در ایران مسئولان اهمیت و ضرورت این موضوع را به وضوح بیان کرده اند. در این راستا می توان به قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان اشاره کرد که در سال 1389 به تصویب رسید. ازاین رو اهمیت توجه به این نوع سازمان ها را بیش از گذشته می طلبد. هدف از این پژوهش ارائه مدلی برای اجرای استراتژی مبتنی بر رویکرد منبع محور در شرکت های دانش بنیان است که به روش کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات کیفی، مصاحبه عمیق و جامعه آماری این تحقیق، مدیران و استراتژیست های شرکت های دانش بنیان پارک فناوری پردیس است. روش نمونه گیری این تحقیق هدفمند با تکنیک گلوله برفی بوده و داده های گردآوری شده حاصل 15 مصاحبه عمیق، براساس مدل استراوس و کوربین (1998) تجزیه و تحلیل و با مدل کیفی استخراج شده است. در نهایت براساس تحلیل داده های به دست آمده، مقوله محوری که اجرای استراتژی در شرکت های دانش بنیان است شامل مقوله های فرعی «تناسب استراتژیک، ترجمه استراتژیک و اطمینان از تصمیم گیری صحیح و به موقع» است.

در اقتصاد جهانی شرکت هایی که مدل کسب وکار آن ها مبتنی بر تعاملات شبکه محور است، سریع ترین نرخ رشد را دارا هستند. در چنین اقتصاد شبکه محوری مزایای استراتژیک به طور فزاینده ای در کسب وکارهای پلتفرمی ایجاد می شود. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کیفی نتایج مطالعات صورت گرفته در حوزه استراتژی هم آواسازی در کسب و کارهای پلتفرمی انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از جستجوی نظام مند مطالعات مرتبط با استراتژی هم آواسازی در پایگاه های معتبر بین المللی استخراج شده و در نهایت 43 مطالعه برای بررسی های نهایی شناسایی شدند. پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی، از منظر رویکرد کیفی، از منظر جمع آوری داده ها کتابخانه ای است. سپس با اتخاذ استراتژی فراترکیب و رویکرد تحلیل مضمون به استخراج مفاهیم و الگوها از مطالعات منتخب پرداخته شد. در پایان، الگوی شکل گیری استراتژی هم آواسازی در 3 بعد اصلی (زمینه، محتوا و فرآیند)، 13 مؤلفه (افزایش سهم نوآوری پلتفرم، خلق مزیت رقابتی، خلق ارزش مشترک، پویایی دانش، صیانت پذیری نوآوری، پایداری شبکه، تدوین چشم انداز، تحریک نوآوری، مشروعیت بخشی، اهرم های رهبری، مدیریت مرزهای پلتفرم، مؤلفه ها و قوانین پلتفرم) و 38 شاخص شناسایی و دسته بندی گردید.

از آنجا که تیم های کارآفرین یکی از ارکان اصلی موفقیت در نوآفرین ها هستند، انجام تحلیلی جامع جهت شناخت عوامل ترکیب تیم کارآفرین برای کمک به شناخت ترکیب مناسب تیم ها دراکو سیستم نوآفرینی کشور لازم و ضروری به نظر می رسد. بنابراین این پژوهش با هدف ارائه تحلیلی جامع برای ترکیب تیم های کارآفرین در نوآفرین ها انجام شده است و با استفاده از مرورنظام مند و روش تحقیق کاربردی و توصیفی فراترکیب با استخراج 58 عنوان مقاله از پژوهش های منتشر شده در پایگاه های مختلف علمی بین سال های 1990 تا 2019 در زمینه ترکیب تیم های کارآفرین در نوآفرین ها، تحلیل جامعی برای ترکیب این تیم ها ارائه داده است. نتایج این تحلیل شامل 4 مقوله اصلی، 10 مفهوم و 36 کد است که چهار مقوله اصلی عبارتست از: همگنی- ناهمگنی ویژگی های اعضای تیم، ویژگی های جمعی اعضای تیم، ساختار تیم و جابجایی اعضای تیم. نتایج این پژوهش دلالت هایی برای ذینفعان و فعالان اکوسیستم نوآفرینی در ایران به ویژه در زمینه ارزیابی تیم های موفق توسط سرمایه گذاران خطرپذیر دارد. علاوه بر این تیم های نوآفرین نیز می توانند از یافته های این پژوهش برای تشکیل ترکیب مناسب تیم های خود استفاده کنند

امروزه جایگاه و نقش کسب و کارهای دانش بنیان در توسعه و پیشرفت کشور را می توان نقشی حیاتی دانست، زیرا این نوع سازمان ها علاوه بر ایجاد اشتغال، رشد اقتصادی بالا، ظرفیت های نوآوری را دارا هستند هدف این پژوهش ارائه مدلی برای اجرای راهبرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد در شرکت های دانش بنیان است. روش پژوهش حاضر از نوع ترکیبی (کیفی و کمی) با استفاده از نظریه داده بنیاد، و ابزار جمع آوری  داده ها در بخش کیفی مصاحبه عمیق و در بخش کمی، پرسشنامه است. جامعه آماری نیز در بخش کیفی  از مدیران شرکت های دانش بنیان و در بخش کمی از  کارکنان شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک فناوری پردیس تشکیل شده است و از نمونه گیری هدفمند، با تکنیک گلوله برفی استفاده شده است. داده های گردآوری شده حاصل از 15 مصاحبه عمیق، کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه و تحلیل شدند و مدل نهایی استخراج گردیده است. در روش کمی  از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری به روش حداقل مجذورات جزئی (PLS) مورد تحلیل قرار گرفت. براساس تحلیل داده ها،  مقوله محوری در مدل این تحقیق:  تناسب راهبردی، ترجمه موفق راهبردها، اطمینان از تصمیم گیری صحیح و به موقع، هستند. در پایان به بررسی راهکارهای مختلف جهت اجرای موفق راهبرد شرکت پرداخته و همچنین پیشنهادهایی در مورد تحقیقات آینده ارائه گردیده است.  

هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی موانع کلیدی اجرای راهبرد در سازمان های فرهنگی است. روش اجرای پژوهش حاضر آمیخته است. جامعه ی آماری پژوهش، خبرگان سازمان های فرهنگی کوچک مقیاس و دانشگاهی در شهر تهران بودند. حجم نمونه در بخش کیفی ۱۳ نفر از مدیران ارشد، مدیران میانی، مشاوران راهبردی و بنیان گذاران سازمان های فرهنگی کوچک مقیاس بوده اند که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شدند. در بخش کمی، ۲۰ نفر از این افراد با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تحلیل اطلاعات در بخش کیفی از تحلیل مضمون و در بخش کمی از تحلیل سلسله-مراتبی استفاده شده است. بر اساس نتایج یافته های تحقیق ، 12 مانع کلیدی برای اجرای راهبرد در سازمان های فرهنگی شناسایی و اولویت بندی شدند که به ترتیب اولویت بندی عبارتند از: ضعف در مدیریت مدیران، عدم تعهد کافی مدیران در اجرای راهبرد ها، فشار ذ ی نفعان و حامیان مالی، تخصص ناکافی نیروها، مشکلات فرهنگ حاکم بر نیروهای انسانی، ضعف در تدوین و بازنگری راهبرد ها، ساختار سازمانی نامناسب، ضعف در آموزش نیروها، باورنداشتن به ضرورت علمی بودن فعالیت ها، ضعف در شاخص های دقیق ارزیابی فعالیت های فرهنگی، عوامل مربوط به شغل و شاغل، ضعف در مقررات و دستورالعمل های سازمانی.

این پژوهش با هدف شناخت گونه های ذهنی گردشگران از منظر معنای مقصد گردشگری در شهر شیراز بررسی شده است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی است. با توجه به هدف این پژوهش مبتنی بر گونه شناسی ذهنی، روش کیو برای این منظور به کار گرفته می شود. جامعه آماری پژوهش افرادی بوده اند که دست کم یک بار تجربه سفر به شهر شیراز را داشته اند. روش انتخاب نمونه در این پژوهش بر مبنای نمونه گیری هدفمند بوده است. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی کیو استفاده شده است. یافته های این پژوهش هفت گونه ذهنی برای معنای مقصد گردشگری در شهر شیراز را شناسایی کرده است. این هفت نوع گونه شناسی عبارت اند از: لذت گرایان، جمع گرایان، ماجراجویان، آرامش طلبان، درون اندیشان، متمایزگران، یادکنندگان. درنهایت این ذهنیت های استخراج شده مورد تفسیر قرار گرفتند. این پژوهش به مدیران مقصد گردشگری برای بخش بندی بازار بر مبنای معنای مقصد گردشگری و هدف گیری آن فراهم می آورد.