مطالعات مدیریت صنعتی

مطالعات مدیریت صنعتی

مطالعات مدیریت صنعتی سال 20 پاییز 1401 شماره 66 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ترکیب روش شناسی سیستم های نرم در دو سطح به منظور بهبود سیستم ارتقای شغلی کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش شناسی سیستم های نرم فرایند محتوا ارتقاء شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 873 تعداد دانلود : 567
رویکردهای نرم تحقیق در عملیات متاثر از پارادایم تفسیری در مسائلی که شامل ذینفعان متعدد با دیدگاه های متفاوت و تضاد منافع می باشند از توانمندی بالایی برای ساختاردهی و به دنبال آن بهبود مسائل برخوردار هستند. این روش ها با تعریف مسئله و مدلسازی مشارکتی به ساختاردهی و بهبود شرایط آشفته اقدام می کنند. در این مطالعه روش شناسی سیستم های نرم به عنوان یکی از معروف ترین روش های تحقیق در عملیات نرم در دو سطح مورد استفاده قرار گرفته است. در ابتدا با استفاده روش شناسی سیستم های نرم فرایندمحور، فرایند دخالت در سیستم ارتقاء شغلی کارکنان یک شرکت فعال در حوزه نفت و گاز طراحی شده است. در ادامه به کمک روش سیستم های نرم محتوامحور نارضایتی کارکنان از این سیستم بر اساس جها ن بینی های متنوع مدیران وکارمندان بررسی شده است. در این مرحله شرایط به منظور بیان آزادانه دیدگاه های افراد در سطوح قدرت متفاوت سازمان فراهم شده است. سپس تعاریف بنیادین و مدل های مربوطه در قالب مدل ایده آل نهایی جمع بندی شده است. در پایان با ایجاد فهم مشترک اقدام توافقی از طریق مذاکره برای کاهش میزان نارضایتی کارکنان از سیستم ارتقاء شغلی پیشنهاد شده است.
۲.

طراحی مدلی برای بررسی تأثیر مداخله دولت در رقابت بین زنجیره تأمین سبز و غیر سبز عامل محور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تأمین سبز زنجیره تأمین غیرسبز مداخله دولت رفاه اجتماعی مدل عامل محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 637 تعداد دانلود : 675
امروزه با توجه به آلودگی های زیست محیطی که محصولات مختلف ایجاد می کنند، اتخاذ سیاست-هایی از سوی دولتها در زمینه بهبود عملکرد زیست محیطی زنجیره تامین بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. زنجیره تامین سبز منافع زیادی را مانند صرفه جویی در منابع انرژی، کاهش آلاینده ها و... در پی خواهد داشت. مداخله ی دولت برای توسعه این زنجیره ها به صورتهای مختلفی مانند پرداخت یارانه، اخذ مالیات، فروش مجوز و انجام تبلیغات است. در این پژوهش، دو تولیدکننده با زنجیره های تامین سبز و غیرسبز در بازار رقابتی با یکدیگر رقابت کرده و محصولات خود را از طریق یک خرده فروش مشترک به فروش می رسانند و دولت نیز به عنوان رهبر در بازی استاکلبرگ مداخله می کند. این زنجیره ها بر اساس انتخاب روش های قیمت گذاری عامل محور و عمده فروشی به چهار مدل مختلف طراحی شده است و دراین مدل ها دولت با انجام تبلیغات برای محصولات سبز در دو مدل اول و دوم و با اخذ مالیات از تولیدکننده محصول غیرسبز در مدل های سوم و چهارم درصدد حداکثر کردن رفاه اجتماعی و بهبود محیط زیست است. به منظور تجزیه و تحلیل و مقایسه مدلها از روش نظریه بازیها استفاده شد. نتایج نشان می دهد که به طور کلی دخالت دولت باعث بهبود وضعیت زیست محیطی و رفاه اجتماعی می شود و در حالت انجام تبلیغات، تأثیر بهتری بر روند کلی بازار و همچنین بر رفاه اجتماعی نسبت به استراتژی اخذ مالیات دارد.
۳.

متوسط کارایی درآمد و اندازه مقیاس بهینه در تحلیل پوششی داده های تصادفی: مطالعه موردی مراکز پستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اندازه مقیاس بهینه کارایی متوسط کارایی درآمد تحلیل پوششی داده های تصادفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 800 تعداد دانلود : 655
اگر قیمت های خروجی های واحد های تحت ارزیابی مشخص باشد ، ارزیابی کارایی درآمد واحد ها یکی از مهم ترین ارزیابی هایی است که می تواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد واحدها ارائه دهد . در این مقاله، ابتدا تعریف جدیدی از اندازه مقیاس بهینه ، براساس بیشینه سازی اندازه متوسط کارایی درآمد ارائه می شود و سپس اندازه متوسط کارایی درآمد در دو فضای محدب و نامحدب تعریف می شود که این اندازه، مستقل از بازده به مقیاس و فرض یکسان بودن بردار قیمت های ورودی و خروجی واحد ها است . در ادامه ، اندازه متوسط کارایی درآمد برای ارزیابی واحد هایی با ورودی ها و خروجی های تصادفی به کار گرفته شده و مدل هایی جهت محاسبه آن در فضای تصادفی ارائه می شود. در پایان نیز، روش پیشنهادی، در یک مثال تجربی برای محاسبه اندازه متوسط کارایی درآمد مجموعه ای از مناطق پستی ایران مو رد استفاده قرار می گیرد.
۴.

مرور نظام مند ادبیات در بخش بندی تأمین کنندگان (مدل ها، رویکردها، تکنیک ها و روند آینده)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بخش بندی تامین کننده مرور نظام مند ادبیات تحلیل شبکه استنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 874 تعداد دانلود : 27
بخش بندی تامین کننده به عنوان یکی از فعالیت های کلیدی مدیریت ارتباط با تامین کننده برای شرکت هایی که دارای تامین کنندگان متعدد می باشند، محسوب می شود که می تواند به عنوان مزیت رقابتی شرکت ها از آن یاد نمود. بخش بندی تامین کننده در دهه اخیر توجه تعداد زیادی از محققان را به خود جلب کرده است. هدف تحقیق حاضر، مرور نظام مند تحقیقات بخش بندی تامین کننده جهت تعیین روند آینده این حوزه تحقیقاتی می باشد. برای این منظور، از مرور نظام مند ادبیات و تحلیل شبکه استنادی همزمان استفاده می شود. بعد از تعیین پروتکل جستجو و شاخص هایی جهت انتخاب مقالات، در نهایت 48 مقاله انتخاب شدند. مقالات انتخاب شده مطابق با گام های روش های مرور نظام مند ادبیات و تحلیل شبکه استنادی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی نشان از استقبال محققان از رویکرد پرتفولیو، تکنیک های تصمیم گیری و مدل دو بعدی سود و عرضه در تحقیقات بخش بندی تامین کننده می داد. با بررسی و تحلیل همه جانبه تحقیقات، روند تحقیقاتی آینده پیش بینی شد و این حوزه نیازمند تحقیقات بیشتری در پارادایم های زنجیره تامین، تاثیر بخش بندی تامین کننده بر عملکرد و تحلیل مدیریت ارتباط با تامین کنندگان به عنوان یک کل که بخش بندی تامین کننده یکی از اجزا آن است، می باشد.
۵.

طراحی مدلی تلفیقی برای خوشه بندی اقلام انبار و تخصیص آن ها به محل انبارش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خوشه بندی انبار مدل برنامه ریزی ریاضی تخصیص تعمیم یافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 985 تعداد دانلود : 985
مدیریت و عملیات انبارداری یکی از بخش های ضروری در سازمان های تولیدی و خدماتی است. انبارداری یکی از اجزای اصلی هزینه بر در فعالیت های سازمان و سزاوار توجه بیشتر محققین به این حوزه است .این تحقیق مسئله انبارش بر اساس خوشه بندی اقلام را با در نظر گرفتن کلیه عوامل مؤثر در ذخیره سازی محصولات در انباری با محصولات حجیم و متنوع بررسی نموده است. هدف اصلی این تحقیق کاهش هزینه های حمل ونقل به هنگام جمع آوری و تحویل سفارش ها و استفاده مؤثرتر از فضای انبار می باشد. از تکنیک تحلیل خوشه ای کامینز برای حل مسئله خوشه بندی و از مدل برنامه ریزی ریاضی تخصیص تعمیم یافته برای حل مسئله تخصیص دسته های اقلام به محل های انبارش استفاده گردیده است که یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح باهدف مینیمم کردن هزینه حمل ونقل به هنگام جمع آوری و تحویل سفارش ها است. این تحقیق با شناسایی و در نظر گرفتن شاخص های تأثیرگذار و با استفاده از مدل برنامه ریزی ریاضی تخصیص تعمیم یافته و فرموله کردن شرایط واقعی مسئله و حل آن بصورت بهینه توانسته است رویکردی جامع را در خوشه بندی و تخصیص اقلام ارائه دهد و مدیران شرکت ها می توانند از این مدل برای کاهش هزینه های انبار خود استفاده نمایند. نوآوری تحقیق حاضر استفاده از خوشه بندی در مسئله تخصیص محل های انبارش به اقلام انبار و سپس مدل سازی ریاضی آن می باشد. مدل پیشنهادی در شرکت خانه سازی مشهد اجرا شد. به منظور اعتبارسنجی مدل، تعدادی مسئله شبیه سازی شده از مسئله واقعی طرح و با نرم افزار گمز حل شد.
۶.

توسعه مدل چندهدفه زنجیره تأمین با تقاضای تصادفی: رویکرد بهینه سازی مبتنی بر شبیه سازی و تدوین سناریو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تامین مدل چندهدفه تقاضای تصادفی بهینه سازی مبتنی بر شبیه سازی سناریو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 296 تعداد دانلود : 793
یکپارچه سازی تصمیمات در زنجیره های تامین منجر به کاهش هزینه ها و زمان تحویل سفارشات به مشتریان می شود ولی عدم قطعیت در پارامترهای مختلف از جمله تقاضا، آن را دچار اختلال می کند. عدم قطعیت در تقاضا، منجر به افزایش علاقه مندی در استفاده از مدل های برنامه ریزی احتمالی و شبیه سازی در مدل سازی زنجیره تامین شده است. هدف کلی از این پژوهش، مدل سازی و توسعه مدل شبکه زنجیره تأمین چند سطحی، چند محصولی، چند دوره ای با اهداف متعارض همچون کمینه کردن هزینه، کمینه کردن زمان تحویل و بیشینه کردن قابلیت اطمینان کل سیستم است. شبکه زنجیره تأمین مورد بررسی دارای 4 سطح تأمین کنندگان، تولید کنندگان، توزیع کنندگان و خرده فروشان است. در این پژوهش، فرض این بود که تقاضا تصادفی و از یک تابع توزیع احتمالی پیروی می کند. بنابراین از تکنیک شبیه سازی برای برآورد هزینه ها شامل هزینه های حمل و نقل و هزینه فروش از دست رفته و سایر هزینه ها استفاده شد. پس از تدوین مدل چندهدفه، برای مسئله مورد بررسی سناریوسازی بر اساس دیدگاه های مختلف نسبت به سطوح موجودی (حداقل موجودی، حداکثر موجودی و سطح متوسط موجودی) صورت گرفت و بر اساس هر سناریو مقادیر مرتبط با اهداف مورد بررسی برآورد شد. در انتها نیز بر اساس جواب های پارتوی بدست آمده برای هر حالت از مدل،با روش تصمیم گیری ویکور به رتبه بندی نهایی جواب های و انتخاب بهترین حالت از مدل پیشنهادی اقدام شد.نتایج حاکی از آن بود که سناریوی دوم یعنی در نظر گرفتن سطح متوسط موجودی به عنوان بهترین راهکار برای مدل تشریح شده انتخاب شد.
۷.

مدل بهینه سازی چند هدفه جهت ارزیابی ریسک در زنجیره تأمین حلقه بسته پایدار تحت شرایط عدم قطعیت در پارامترها: استفاده از رویکرد ارزش در معرض ریسک شرطی (CVaR)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تامین حلقه بسته پایدار ارزش در معرض ریسک شرطی(CVAR) برنامه ریزی تصادفی عدم قطعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 142 تعداد دانلود : 794
در این تحقیق مدلی برای یک زنجیره تامین حلقه بسته پایدار با در نظرگرفتن ملاحظات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به همراه ریسک ناشی از عدم قطعیت در پارامترها ارائه میگردد که برای مدلسازی این مسئله از برنامه ریزی تصادفی استفاده شده و همچنین با استفاده از مقیاس ارزش در معرض ریسک شرطی به اندازه گیری ریسک ها پرداخته میشود. هدف این مدل ماکسیمم کردن سود طراحی شبکه، کاهش نرخ بیکاری و افزایش فرصت های شغلی ناشی از احداث مراکزو مینیمم کردن کربن تولید شده حاصل از حمل و نقل های درون شبکه، مراکز تولید، بازیافت، تعمیر، تولید مجدد می باشد. از دیگر اهداف این مسئله می توان به مینیمم کردن ریسک ناشی از عدم قطعیت در هزینه حمل ونقل و تقاضای مشتری نیز اشاره نمود. در پایان جهت نشان دادن کارایی مدل، مثالی تحت شرایط قطعیت و عدم قطعیت با معیار اندازه گیری ریسک حل نموده و جوابهای بهینه پارتو آنها با هم مقایسه میگردد. نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب می باشد که با افزایش ریسک، سود ناشی از شبکه زنجیره تامین کاهش یافته و جهت مواجه شدن با ریسک می بایست هزینه بیشتری را متحمل گردید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷