مقایسه اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل و تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: یکی از پردامنه ترین چالش های مدارس، قلدری است. هدف این پژوهش بررسی مقایسه ای اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل و تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری بود.روش: روش پژوهش آزمایشی، با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر با نشانه های قلدری دوره متوسطه اول و دوم شهر گرگان در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 45 نفر انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش1 آموزش تحلیل رفتار متقابل، گروه آزمایش 2 مهارت تنظیم هیجان را در 8 جلسه 60 دقیقه ای دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه های بزرگنمایی غیرانطباقی ریسکیند و همکاران (2000)، گسست اخلاقی و قلدری تورنبرگ و جانگرت (2014) بود. داده های پژوهش با تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم افزار spss-23 تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد بین اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل و تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0>p)، به عبارتی دیگر آموزش تحلیل رفتار متقابل نسبت به آموزش تنظیم هیجان بر بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری تاثیر بیشتری دارد (05/0>p).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش تحلیل رفتار متقابل با بهره گیری از فنونی مانند تجزیه و تحلیل و درک رفتار خویش و همینطور، کسب آگاهی و قبول مسئولیت اثربخشی بیشتری بر کاهش بزرگنمایی غیرانطباقی و گسست اخلاقی در نوجوانان دارای رفتار قلدری دارد.Comparison of the Effectiveness of Mutual Behavior Analysis and Emotion Regulation Training on Maladaptive Exaggeration and Moral Disruption in Adolescents with Bullying Behavior
Background and purpose: The purpose of this research was to compare the effectiveness of interaction analysis and emotion regulation training on maladaptive exaggeration and moral disruption in adolescents with bullying behavior.Method: The experimental research method was pre-test-post-test design with the control group. The statistical population included male students with signs of bullying in the first and second high schools of Gorgan in the academic year 2022-2023, 45 people were selected by multi-stage cluster random sampling and randomly assigned to two experimental groups and one control group (15 people in each group). were placed Experimental group 1 received interaction analysis training, experimental group 2 received emotion regulation skills in 8 sessions of 60 minutes, The research tools were Riskind et al.'s (2000) maladaptive magnification questionnaires, Thornberg and Jangert's (2014) moral disengagement and bullying questionnaires. Research data were analyzed by multivariate covariance analysis and spss-23 software.Findings: The results showed that there is a significant difference between the effectiveness of mutual behavior analysis and emotion regulation training on maladaptive exaggeration and moral disruption in adolescents with bullying behavior (p<0.05), in other words, mutual behavior analysis training compared to emotion regulation training on Magnification of non-conformity and moral discontinuity has a greater effect on adolescents with bullying behavior (p<0.05).Conclusion: Teaching mutual behavior analysis using techniques such as analyzing and understanding one's own behavior and accepting responsibility is more effective in reducing exaggeration and moral breakdown in adolescents with bullying behavior.