مقاله حاضر پیرامون برجسته سازی و ابراز اهمیت ادب مقارن در توحید آداب اسلامی و نزدیکی آن به یک دیگر در تمامی گوشه-های جهان را به تصویر می کشد؛ قبل از همه ادب مقارن به جهانی بودن ادب اسلامی از آغازین روزها اعتراف دارد، و به همین دلیل تأثیرپذیری بعضی از آداب دیگر از آداب عربی نیز گواهی خوبی برای این ادعا است. هدف این مقاله بیان تفاوت ها، تشابه و نقش ادب مقارن در توحید آداب اسلامی است، همچنین به تصویر کشیدن داشته های ادبی ملت های مختلف و نقش آفرینی ادب مقارن در توحید می باشد. این مقاله سخن پیرامون منشأ و تأثیرپذیری بین آداب عربی، پشتو و فارسی دری در داستان پردازی های ادبا ادبیات مزبور را بگونه ای همه جانبه مورد عنایت قرار داده است که بطور مثال، نمونه ادبی در آداب مذکور داستان لیلی و مجنون انتخاب شده است. ادب قصصی موقوف به یک قوم و گروه نیست بلکه تراوش های ذهنی و فکری انسان ها در تمام جهان است. یافته ها نشان می دهد که داستان لیلی و مجنون در آداب عربی، پشتو و فارسی با هم قرابت های زیادی در شخصیت قهرمانی داستان دارد، که همان قیس است ولی تفاوت های نیز با هم دارند.