ویژگی شیعیان واقعی؛ قناعت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این مقال شرحی است بر کلام امیرمؤمنان علی علیه السلام در صفات شیعیان واقعی. قناعت از دیگر نشانه های شیعیان واقعی است. برای فهم قناعت باید دو مفهوم اسراف و خرسندی از مصرف بهینه را درک کرد. در اسلام ثروت فراوان نکوهیده نیست، اسراف و تبذیر ناپسند است. فرد باید به قدر نیاز مصرف و از زیاده روی در مصرف با هدف لذت طلبی اجتناب کند. فرد قانع باید کم مصرف کند و اسراف نکند و از اسراف نکردن دیگران خشنود باشد. ازاین رو، حرص و طمع همواره با قناعت در تضاد و ناسازگار است. بهترین راهکار برای دستیابی به قناعت، شناخت سیرة معصومان و تأسی به آنان است؛ روح تعبد و ولایت مداری را باید در خود تقویت کند. علت توصیه به قناعت در اسلام، این است که انسان اگر همواره در پی تهیه مال و ثروت اندوزی باشد، میل سیری ناپذیری به لذایذ دنیوی موجب می شود همه عمر خود را صرف کسب مال دنیا کند و همیشه هم احساس می کند کم است. درحالی که هدف خلقت قرب الهی و نیل به سعادت است که نیازهای مادی دنیا مقدمه و ابتدایی اند و به طور مستقیم به زندگی ابدی و اخروی مربوط نیستند. توجه به قناعت و استفاده درست از امکانات مادی و اجتناب از اسراف و طمع ورزی برای این است که نیروهای ما بیش از اندازه صرف نیازهای مادی نشود و از نیازهای اصیل باز نمانیم.