خوانشی نو از قیام ضداستعماری سنجرخان وزیری

چکیده

تاریخ معاصر ایران و بویژه منطقه کُردستان حوادث فراوانی را به خود دیده است. واکاوی هرکدام از آنها پرده از حقایق شیرین و تلخی برمی دارد که برای ساخت کنونی جامعه مفید و ضروری است. قیام سنجرخان وزیری در اواخر عصر قاجار که علیه اشغالگری ایران توسط روس ها و انگلیسی ها اتفاق افتاده از آن دست حوادث جریان ساز است که ابعاد و ویژگی های آن هنوز نیاز به تحلیل و تبیین دارد. در این نوشتار ضمن بازخوانی زندگی، قیام و مبارزه سنجرخان برعلیه بیگانگان با رویکرد تاریخی تحلیلی مختصات و ویژگی های منحصربه فرد قیام بررسی و بازگو شد. مردمی و خودجوش بودن، کاریزما و نقش نخبگانی برجسته رهبری قیام، عدم ارتباط و وابستگی به هیچ قدرت داخلی و خارجی، ملی و ایران گرا بودن قیام و نهایتاً تنها قیام کُردها در جنوب کُردستان را از ویژگی های آن برشمرد. اما با تأسف توأم با تعجب باید پرسید این قیام علیرغم ماهیت روشن و مستند و نیز وجود مستندات متعدد تاریخی چرا مورد کم توجهی واقع شده است بطوریکه در سطح ملی کسی با سنجرخان آشنا نیست و در سطح محلی به صورت محدود و معدود با این قیام آشنایی دارند. بنابراین معرفی و تبیین این قیام برای جامعه کنونی ایران که نیازمند تقویت و معرفی بنیان های هویتی قابل لمس برای نسل جوان می باشد، ضروری است.