تحلیل انتقادی ترجمه ساختار تعلیل منفی «أن + فعل مضارع» در قرآن کریم (بررسی موردی: ۳۰ ترجمه فارسی قرآن کریم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
یکی از مهم ترین پایه های فهم صحیح قرآن کریم، تحلیل نحوی آیات و شناخت صحیح ساختارهای به کاررفته در آنها است؛ امری که خود را در ارائه ترجمه ای قابل فهم و صحیح از این کتاب آسمانی نمایان می سازد. از جمله ساختارهای چالش برانگیز به کاررفته در قرآن کریم، ساختار تعلیل منفیِ به ظاهر مثبت متشکل از «أن+فعل مضارع» است. نحویان بصره و کوفه در تحلیل این ساختار به ترتیب در تقدیر گرفتن مفعول له مقدّر به شکل «کراههَ/ مخافهَ ...» یا در تقدیر گرفتن «لا»ی نافیه را پیشنهاد داده اند. پژوهش حاضر پس از احصای تمامی شواهد قرآنی این ساختار به عملکرد 30 ترجمه از قرآن به زبان فارسی پرداخته است و در اثنای بحث خود 6 آیه پرچالش را به تفصیل مورد تحلیل قرار داده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشترین عملکرد کوفی در میان مترجمان سی گانه متعلق به حدادعادل با 22 مورد از 30 مورد (73.33 درصد)، بیشترین عملکرد بصری متعلق به دهلوی با 11 مورد از 30 مورد (36.67 درصد)، بیشترین عملکرد نادرست متعلق به ترجمه تفسیر طبری با 16 مورد از 30 مورد (53.33 درصد) و کمترین عملکرد نادرست متعلق به انصاریان و یزدی با 1 غلط (3/3 درصد) است. همچنین بیشترین عملکرد بر مبنای وجهی غیر از وجه نحوی کوفی و بصری از آن فیض الإسلام با 11 مورد از 30 مورد (36.67 درصد) است. عدم وجود عملکردی نظام مند در میان مترجمان نشان می دهد که عملکرد ایشان بیش از اینکه مبتنی بر آرای بصری یا کوفی باشد،به مناسبت سیاق و ظهور عرفی آیه در نزد ایشان وابسته است.