هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر مولفه های اضطراب ریاضی و نگرش به ریاضی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی در درس ریاضی بود. آزمودنی های تحقیق شامل 987 دانش آموز کلاس اول دبیرستان (488 دختر و 499 پسر) بودند که به روش خوشه ای تصادفی از نواحی چهارگانه ای آموزش و پرورش شهرستان شیراز انتخاب شدند. ابزار سنجش ""مقیاس اضطراب ریاضی"" و ""مقیاس نگرش به ریاضی"" بود. تحلیل عاملی نشان داد که اضطراب ریاضی از چهار مولفه اضطراب درس ریاضی و عدد، اضطراب امتحان ریاضی، احساس منفی به ریاضی و نگرانی درباره ی ریاضی تشکیل شده و نگرش به ریاضی شامل دو مولفه التذاذ و ارزش است. شاخص پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی، نمره پایانی درس ریاضی دانش آموزان بود. تحلیل رگرسیون مرحله ای با کنترل دو متغیر جمعیت شناختی جنسیت و میزان تحصیلات پدر، نشان داد که قوی ترین عامل پیش بینی کننده ی پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی، مولفه ی نگرشی التذاذ است. به بیان دیگر، دانش آموزانی که از درگیر شدن با موقعیت هایی که مستلزم استفاده از دانش ریاضی است، لذت می برند و به درس ریاضی تعلق خاطر دارند، از پیشرفت تحصیلی در این درس برخوردار می شوند، یافته های پژوهش حاضر نشانگر آن بود که فزونی احساس منفی به ریاضی و افزایش اضطراب درس ریاضی و عدد، با کاهش پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی همراه است. تلویح یافته های ذکر شده برای دست اندکاران تعلیم و تربیت، توجه به نقش عوامل انگیزشی، به ویژه نگرش به ریاضی در پیشرفت ریاضی دانش آموزان، سوق دادن روش های آموزش ریاضی در جهت ایجاد علاقه به این درس و کاهش احساس های منفی و اضطراب است.
