مطالب

ترتیب بر اساس: جدیدترینمرتبط‌ترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۰٬۶۸۱ تا ۵۰٬۷۰۰ مورد از کل ۵۲۴٬۵۹۵ مورد.
۵۰۶۸۱.

چگونگی شکل گیری معنا در سوره نازعات از منظر نظریه ساختارگرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲شماره ۵۵ 151 - 179

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم تحلیل واژگانی تحلیل نحوی سوره نازعات نظریه ساختارگرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۲
نقد متون بر اساس نظریه ساختارگرا، امری است که اخیراً در محافل علمی رواج یافته است و بر اساس آن، از کوچک ترین علائم صوتی و موسیقایی تا بزرگ ترین آن یعنی واژگان و چگونگی کنار هم قرار گرفتن آن، در معنا مؤثر است و بر این اساس، بین شکل و معنا انسجام قابل ذکری وجود دارد. بدون تردید به کارگیری چنین نظریه هایی در باره قرآن که متنی به غایت ادبی است، مفاهیم بلند آن را هر چه روشن تر می نماید. این مقاله می کوشد نظم موجود در سوره نازعات را با توجه به نظریه ساختارگرا، در سطوح مختلف صوتی و واژگانی و نحوی و بلاغی، به قدر وسع نمایان سازد. با این هدف، سؤال پژوهش این است که متن سوره نازعات در قالب چه ساختار زبانی بیان شده و مفاهیم برآمده از آن در چه ساختاری ارائه شده است؟ روش تحقیق روشی توصیفی-تحلیلی است. در ابتدا نظریه ساختارگرا توضیح داده می شود و سپس مقاطع مختلف سوره، با توجه به این نظریه تبیین می گردد و در نهایت نتیجه تحقیق می آید. یافته ها حاکی از آن است که عناصر ساختار زبانی سوره نازعات در جهت انسجام کامل نسبت به موضوع سوره، یعنی حقیقت آخرت و وقایع هول انگیز آن است. مقاطع کوتاه و کوبنده ابتدایی با القای خوف و هراس از قیامت منطبق است و مقاطع بلند و ملایم انتهایی، با محتوای سازنده آن، یعنی سرانجام مؤمن و کافر، هماهنگ است. این هماهنگی و نظم در سطوح دیگر کلام، مانند سطح آوایی، واژگانی و نحوی و بلاغی نیز به چشم خورده و تأثیرگذاری آیات را دوچندان کرده است.
۵۰۶۸۲.

پیش بینی تاب آوری دانشجویان بر اساس جهت گیری های مذهبی

نویسنده:
منبع: رهیافت فرهنگ دینی سال ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۱ 21 - 45

کلیدواژه‌ها: تاب آوری مذهب جهت گیری مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۹۵
پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش پیش بینی کنندگی جهت گیری های درونی و بیرونی مذهبی در تاب آوری دانشجویان انجام شده است. برای رسیدن به این هدف، 320 دانشجو از بین کلیه دانشجویان پسر و دختر دانشگاه فرهنگیان فارس با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه جهت گیری مذهبی (درونی و بیرونی) آلپورت و راس و مقیاس تاب آوری بزرگ سالان همدال، فرایبورگ، مارتینوسن و روزنوینگ جمع آوری گردید. داده های این پژوهش با استفاده از روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم زمان بررسی شد. یافته ها نشان دادند جهت گیری های مذهبی درونی با کلیه ابعاد تاب آوری (شایستگی فردی، شایستگی اجتماعی، انسجام خانوادگی، منابع اجتماعی و ساختار فردی) به طور مثبت رابطه معنی داری دارد؛ اما جهت گیری مذهبی بیرونی تنها بعُد انسجام خانوادگی تاب آوری را به صورت منفی پیش بینی نمود و سایر ابعاد تاب آوری با جهت گیری مذهبی بیرونی دانشجویان رابطه معنی داری نداشتند. نتایج و تلویحات آن بر پایه پیشینه نظری مورد بحث قرار گرفت.
۵۰۶۸۳.

مکان یابی محل دفن بهداشتی زباله در شهر ایوان غرب استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۸ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۵) 15 - 28

کلیدواژه‌ها: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی GIS مکان یابی دفن زباله شهر ایوان غرب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۸۵
مقدمه: با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، یکی از مهمترین موضوعاتی که در کنار مسائل و مشکلاتی چون ترافیک، انواع آلودگی ها، زاغه نشینی و مانند آن مدیران شهری را به خود مشغول ساخته است، مدیریت بهینه پسماندهای تولیدی می باشد. امروزه با توسعه شهرها، افزایش سطح درآمد و رفاه جامعه و رشد شتابان اقتصادی و اجتماعی در کشورها، علاوه بر افزایش روز افزون تولید پسماند، تغییر الگوی مصرف نیز منجر به تغییر در کیفیت پسماند جامد شده است.هدف: مکان یابی محل دفن بهداشتی زباله در شهر ایوان غرب.روش شناسی تحقیق: در این مطالعه نقشه ها و اطلاعات مورد نیاز پس از گردآوری از منابع مختلف، با توجه به عوامل مؤثر در مکان یابی محل دفن پسماند به لایه های اطلاعاتی قابل استفاده در محیط نرم افزاری ArcGIS تبدیل شدند. از روش های مختلف تصمیم گیری، روش AHPبه دلیل کاربرد رایج و مؤثر، برای ارزیابی قابلیت دفن پسماند انتخاب شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر ایوان در 33 درجه و 50 دقیقه عرض شمالی و 46 درجه و 20 دقیقه طول جغرافیایی واقع شده است.یافته ها: معیارهای مورد استفاده شامل: کاربری اراضی، جنس خاک و قابلیت اراضی، کیفیت و عمق آب زیرزمینی، زمین شناسی، بارندگی، طبقات ارتفاعی، شیب، فاصله از شهر، فاصله از روستا، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از خطوط انتقال نیرو، فاصله از چاه و چشمه، فاصله از مناطق حفاظت شده می باشد.نتایج: مناسب ترین مکان 98/7 درصد از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است.
۵۰۶۸۴.

قدرت و قابلیت اهریمنان (اسوره ها) در مقابل انسان ها در اساطیر دینی هند و ایران باستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: الهیات تطبیقی سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 111 - 130

کلیدواژه‌ها: اهورامزدا دئوه اهریمن اسورا ایران هند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۱۶
هندیان و ایرانیان، کهن ترین اقوام آریایی، جهان بینی خاصی درباره نیروهای خیر و شری داشتند که انسان را احاطه کرده و بر زندگی آدمیان تأثیرگذار بوده اند. بررسی قدرت و قابلیت اهریمنان/اسوره ها و دستیارانشان و چگونگی اعمال نفوذ و تأثیرگذاری این نیروهای شر بر زندگی آدمیان از مسائل مهمی است که در این پژوهش بدان پرداخته شدهمچنین، تشابه و تباین عملکرد و قدرت انسان در برابر نیروهای زیانمند و شرور و چرایی این تفاو ت ها و تشابه ها در هند و ایران باستان از مسائل مهم دیگری است که در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی و با واکاوی منابع مهم هندی و ایرانی بدان ها پاسخ داده شده است. بر این مبنا نتایج حاصله حاکی از آن است که: با توجه به نگرش متفاوت هندیان و ایرانیان به نحوه پیدایش نیروهای اهریمنی، باور به قدرت و توانایی نیروهای شر نیز دارای تفاو ت هایی بود. در این بین هندیان به سبب آنکه اسوره ها و دئوه ها را از یک منشأ می دانستند، تسلط و نفوذ اسوراهای هندی و همیارانشان را بر انسان پذیرفتنی می یافتند؛ مقوله ای که در ایران به سبب گسستِ بنیادین نیروهای خیر و شر دگرگونه بود و انسان ایرانی برخلاف همنوعان هندی خویش قدرت رویارویی بیشتری با اهریمنان در خود مشاهده می کرد.  
۵۰۶۸۵.

ارزیابی دیدگاه تأثیر شرط باطل در ایجاد حق فسخ برای مشروط له در فقه و حقوق ایران با نگاهی به نظام های حقوقی خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 158 - 133

کلیدواژه‌ها: شروط باطل حق فسخ مشروط له استقرار قرارداد امر غیرقانونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۶
شروط باطل گاهی موجبات اختلال اصل عقد را فراهم می کند، مانند شروط خلاف مقتضای ذات عقد، گاهی موجب جهل به عوضین می شود و گاهی نیز از قبیل این دو قسم اخیر نیست. در دو صورت اول موجب بطلان عقد می شود، ولی در صورت سوم بنابر نظر مشهور موجب بطلان عقد نمی شود، لکن در اینکه آیا می-تواند بر عقد اثرگذار باشد یا نه؟ میان صاحب نظران اختلاف نظر جدی وجود دارد. بنابرنظر مشهور، اثرگذاری این گونه شروط بر عقد در قالب اعطای حق فسخ برای مشروط له ظهور پیدا کرده است. این پژوهش با روش تحلیلی – توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه ای در پی پاسخ به این سوال است که آیا شروط موردبحث موجب حق فسخ برای مشروط له می شود؟ فقهیان و حقوق دانان در این زمینه چه دیدگاه یا دیدگاه-های مطرح کرده اند؟ آیا اعطای حق فسخ برای مشروط له با موازین فقه معاملات سازگاری دارد؟ موضوعه نظام های حقوقی معاصر در این زمینه چیست؟ برآیند تحقیق نشان می دهد که گرچه دیدگاه ثبوت مطلق حق فسخ بدون تبعیت از قید و شرطی وفق مبانی و مستندات خیار تخلف از شرط است؛ ولی اصل استقرار قرارداد و اصل تمسک به امر غیرقانونی زمینه های سوق به دیدگاه تفصیل میان علم و جهل مشروط له نسبت به فساد شرط را ببیشتر فراهم می کند و از این حیث با منطق فقهی و حقوقی تناسب بیشتری دارد.
۵۰۶۸۶.

تأملی در معنای لغوی-تفسیری واژه «کظم»، با استناد به سیاق آیات، با رویکرد تحلیلی انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال ۲۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۷) 117 - 136

کلیدواژه‌ها: کظم معنای لغوی سیاق آیات ترجمه تفسیری تحلیل انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۹۱
جایگاه هر واژه در قرآن، بر اساس هدفی مشخص و منحصر به خود در بافت و سیاقی معنادار تعریف شده است. چنانچه یک معنا برای تمام مشتقات در همه آیات، در جلوه ای یکسان به کار رود، حاصلی جز دور شدن از مفهوم حقیقی قرآن ندارد. واژه «کظم» در شش آیه در معنای صفت مشبهه و در سه هیأت «کاظم»، «مکظوم» و «کظیم» استفاده شده است. هرچند برخی مفسران، چند معنای خاص را برای این واژگان ارائه داده اند، اما بیشتر ایشان در تفسیر این شش آیه، واژگان مذکور را به معنای «فروخوردن خشم» دانسته اند، که این تفسیر سبب ایجاد ابهامات در فهم آیات می شود. در این پژوهش با درنگ در تمامی معانی واژه «کظم» در فرهنگ عربی و کتب اصیل لغت، تأمل در بافت و سیاق آیات و با روش تفسیر قرآن به قرآن، این نکته حاصل می شود که واژه «کظم» در آیات مختلف از معانی گوناگونی برخوردار است که در کتب لغت و زبان عربی به آن تصریح شده است. بر این اساس، مفاهیمی همچون «پنهان شدن، کناره گیری و انزواطلبی، محبوس و زندانی شدن، فروخوردن خشم، دشواری در نفس کشیدن و ساکت شدن»، معانی ای است که برای این واژه در آیات مورد بحث به دست آمده است.
۵۰۶۸۷.

بررسی امکان تسری حکم سرقت در سال قحطی به زمان پیدایش بحران اقتصادی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فقه اجتماعی سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 187 - 212

کلیدواژه‌ها: دوران قحطی بحران اقتصادی حد سرقت ‌امتنان اضطرار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۸۱
بر اساس ماده 268 قانون مجازات اسلامی، یکی از شروط تحقق سرقت حدی، عدم وقوع جرم در زمان قحطی است. بنابراین، اگر سرقت در زمان قحطی صورت پذیرد، مشمول مجازات حدی نخواهد بود. مهم ترین مستند افزودن این شرط به شرایط اجرای حد سرقت، روایات و ادله نقلی است. با توجه به اینکه قحط سالی یکی از مصادیق رایج بحران های اقتصادی است، پاسخ به این پرسش که آیا ملاک حدی نبودن سرقت در زمان قحطی، قابلیت تسری به سرقت در زمان دیگر مصادیق بحران های اقتصادی را دارد یا خیر، حائز اهمیت است. پژوهش پیش رو سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و منابع کتابخانه ای، با مطالعه و تدقیق در متون روایی، فقهی و اصولی مرتبط، امکان تسری حکم سرقت در سال قحطی را به سرقت در زمان پیدایش دیگر بحران های اقتصادی بررسی کند. نتایج این بررسی حکایت دارد که درصورتی که مانند فقهای عامه و برخی از فقیهان امامیه سال قحطی را مترادف با تحقق اضطرار و ملاک جعل این حکم را تحقق اضطرار برای سارق بدانیم، تسری حکم به سرقت در زمان پیدایش بحران وجود نخواهد داشت، اما بر اساس دیدگاه برخی دیگر از فقیهان امامیه که معتقد به خصوصیت داشتن زمان قحطی هستند و ملاک تشریع این حکم را امتنان از ناحیه شارع دانسته اند، امکان تسری وجود دارد. 
۵۰۶۸۸.

نگرشی تطبیقی به نظریه «منطقة الفراغ» شهید صدر و «منطقة العفو» شیخ قرضاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 22 - 1

کلیدواژه‌ها: منطقه الفراغ منطقه العفو مصلحت عامه وضع حکم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
دوری از عصر معصوم(ع) و پدید آمدن حوادث جدید، نیاز روزافزون مسلمانان به دانستن حکم شرعی حوادث نوپدید را بیشتر کرد. این احساس نیاز، برخی از علمای اسلامی را به تکاپو انداخت تا با تأمل در جهان بینی اسلام، قائل به محدوده ای خالی از حکم شرعی شوند. در فقه امامیه، فقیه معاصر سید محمدباقر صدر، این محدوده را «منطقه الفراغ» نام نهاد. و در فقه اهل سنت، فقیه مصری یوسف القرضاوی، آن را «منطقه العفو» نامید. پژوهش حاضر با هدف مقایسه دو نظریه «منطقه الفراغ» و «منطقه العفو»، به روش توصیفی تحلیلی، به بررسی و تحلیل ویژگی ها و نقاط روشن و مبهم این دو نظریه، می پردازد. این دو نظریه تفاوت ها و شباهت هایی با همدیگر دارند که قابل بررسی هستند. با بررسی این دو نظریه، می توان گفت هر دو منطقه که با هدف عدالت اجتماعی و رعایت مصالح کلی جامعه، مطرح شده اند و در طرح آن جهان شمولی و جاودانگی شرع اسلام مورد توجه قرار گرفته است، خالی از حکم شرعی الزامی هستند. برای پر کردن این منطقه نیز ضروری است ضوابط و معیارهای مشخصی مطرح شود تا با اصول و قواعد کلی اسلام منطبق باشد. ضمن این که هر دو نظریه دارای نواقصی است که باید از سوی موافقان و یا حتی منتقدان آنها رفع و تکمیل شوند تا قابلیت اجرایی پیدا کنند.
۵۰۶۸۹.

تبیین راهکارهای عملی مؤثر در مبارزه با هوای نفس از دیدگاه ثقلین

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری آلاءالرحمن سال ۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 25 - 40

کلیدواژه‌ها: تمایلات نفسانی حدیث ثقلین راه کارهای عملی غفلت زدائی محاسبه نفس هوای نفس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۹۷
بر اساس آموزه های دینی، مبارزه با نفس، از واجبات هر مسلمان و کلیدی برای رشد اخلاقی اوست. چراکه هدف از زندگی دنیوی، صرفاً ارضای غرایز و تمایلات نفسانی نیست. بلکه هر انسانی، به ویژه مسلمانان، باید برای نیل به تعالی خویش که غایت خلقت اوست، تمایلاتش را مدیریت کند و به هر یک به اندازه ضرورت و نیاز بها دهد. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع تفسیری به دنبال پاسخ به این سوال است که از دیدگاه حدیث ثقلین، چه راه کارهای عملی برای مقابله با تمایلات نفسانی وجود دارد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که در آیات و روایات، راه کارهای متعددی به عنوان ابزارهای کارآمد در جهت مبارزه با هواهای نفسانی معرفی شده اند. از جمله این راه کارها می توان به تبعیت از عقل و شرع، یاد مرگ، محاسبه نفس، دوری از زمینه های گناه و... اشاره کرد. با به کارگیری این راه کارها می توان از غفلت رهایی یافته و به طور موثرتری با تمایلات نفسانی مقابله کرد.
۵۰۶۹۰.

بازخوانی سیاست تقریبی بینامذاهبی نادرشاه افشار (مطالعه موردی مجمع نجف)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی سال ۱۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۹ 18 - 29

کلیدواژه‌ها: تقریب مذاهب اسلامی نادرشاه افشار مجمع نجف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۶
اصطلاح «تقریب مذاهب اسلامی»، پارادیمی (چارچوب تصوری) است که ریشه در تاریخ امت اسلامی دارد. گرچه این اصطلاح در دوران معاصر و با جنبش «دارالتقریب» پدید آمد؛ اما مسئله آن چیزی نبوده است که در گذشته، اندیشمندان و سیاستمداران مسلمان از آن غافل باشند. دوران قرن دوم هجری که منجر به تغییر خلافت گردید و نیز ورود اندیشه های مختلف به سرزمینهای اسلامی منجر به شکل بندی فرق و مذاهب مختلف در حوزه دین اسلام و در نتیجه پدید آمدن اختلافات و نزاعهای جدی و دامنه دار شد. از میان افراد و اندیشمندانی که در صدد کاهش این اختلافات برآمدند، این مقاله به سیاست دینی نادرشاه افشار می پردازد و هدف از آن تبیین و تحلیل نگاه بینامذهبی نادرشاه به منظور کاهش درگیریهای میان دولتهای اسلامی و افزایش ارتباطات بین آنها در بستر تاریخ است.
۵۰۶۹۱.

نفی صفات از خداوند و رابطه آن با کمال اخلاص انسان و اعتقاد به امامت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انسان پژوهی دینی سال ۲۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 221 - 236

کلیدواژه‌ها: نفی صفات اخلاص صفات امام توحید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۸۹
سعادت، آرزوی دیرینه بشر  است که شناخت خداوند برای رسیدن به آن ضروری است. امام علی علیه السلام با بیان نفی صفات به شناخت خداوند پرداخته است. این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین این مسأله می پردازد که «چه تلازمی میان کمال اخلاص با نفی صفات از حق تعالی وجود دارد»؟ برای تحلیل این مسأله نظرات مختلف در باب صفات الهی، نقد آنها و دیدگاه هایی که می توانند به عنوان مصداق نفی صفات قرار گیرند،  معنای اخلاص و رابطه نفی صفات با اخلاص و رابطه توحید در صفات خداوند با وحدت در صفات امام تحلیل می شوند. یافته های پژوهش حاکی از آن است اخلاص تأویل کلمه طیبه لااله الا الله و ناظر به نفی هرگونه حیثیت از حق تعالی و بساطت حقیقی در مصداق و مفهوم صفات اوست که حتی ترکیب از حیثیات ذهنی در مفهوم صفات را نیز نفی می کند و عبد مخلَص نیز در اثر اعتقاد حقیقی در صفات کمالی اش چون خداوند متعال با حفظ مرتبه امکانی اش بسیط الحقیقه، و تجلی تمام عیار صفات او می گردد و در حدیث شریف سلسله الذهب پیروی از او شرط رسیدن به حقیقت کلمه لااله الا الله معرفی می شود.
۵۰۶۹۲.

رویکرد پدیدارگرایانه کوانتمی؛ نگاهی نو به مسئله نهادها و تغییرات نهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱۷ 19 - 33

کلیدواژه‌ها: اصل عدم قطعیت تجربیات ناسازگار تغییرات نهادی دوره گذار کنش های قصدمندانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۸۶
در این مقاله با به کارگیری تفاسیر ایده آل گرا از نظریه کوانتم، چارچوب مفهومی جدیدی تحت عنوان «رویکرد پدیدارگرایانه کوانتمی» برای تحلیل ماهیت نهادها و تغییرات نهادی معرفی شده است. دستاوردهای چارچوب نظری ما در مقایسه با نهادگرایان جدید عبارت اند از: فرض عقلانیت ناقص رد می شود؛ به طوری که شالوده عدم اطمینان فراگیر در جهان، پیش بینی ناپذیربودن انتخاب های بهینه فرد برای افراد دیگر در مقام سوم شخص است. ایجاد نهادها محصول هزینه - فایده کردن فرد قصدمند است که تصمیم می گیرد برای کاستن از عدم قطعیت ذاتی تصمیمات بهینه خود برای دیگران به چه میزان اطلاعات ذخیره شده در ذهن خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و از فردیت خود بکاهد تا زیست اجتماعی با دیگران امکان پذیر شود. براساس اصل عدم قطعیت هایزنبرگ نشان داده شد که منشأ تغییرات نهادی تجربیات ناسازگار با آثار خارجی فراگیر هستند؛ به طوری که باوجود وابستگی به مسیر نهادها، تغییرات آن تدریجی نیست؛ بلکه در یک دوره گذار صورت می پذیرد. به دلیل آثار خارجی، تجربیات ناسازگار قواعد بازی سابق مختل شده و نهادهای جدید، قوام و استحکام لازم را ندارند. کوتاه شدن دوره گذار درگرو مداخله مستقیم دولت ها در توزیع رانت جهت قوام بخشی به قواعد بازی جدید است.
۵۰۶۹۳.

مطالعه و تحلیل نقوش کاشیکاری های هفت رنگ خانهٔ قاجاری عطروش در شیراز به منظور دستیابی به تنوع نقوش و اشکال مختلف هر نقش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی ایران سال ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۱) 83 - 102

کلیدواژه‌ها: شیراز خانه قاجاری عطروش هنر قاجار کاشیکاری قاجاری نقوش کاشی هفت رنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۸۸
شیراز در دورهٔ قاجار در زمینه کاشیکاری صاحب سبک بود. حضور خانواده های هنردوست و کاشی نگاران هنرمند در دورهٔ قاجار باعث خلق کاشیکاری های زیبایی در این شهر شد و کاشی هفت رنگ به وفور در تزئین بناهای مختلف ازجمله خانه ها به کار رفت. از میان خانه های قاجاری دارای کاشیکاری در شیراز، خانهٔ عطروش نمونه های متنوع و بااهمیتی از کاشیکاری هفت رنگ دارد که برخی از آن ها در حال ازبین رفتن هستند. هدف پژوهش حاضر، مطالعه و تحلیل نقوش کاشیکاری های هفت رنگ خانهٔ عطروش به منظور دستیابی به تنوع نقوش و اشکال مختلف هر نقش در دورهٔ قاجار و ارائه تصاویر خطی این نقوش برای کمک به بازآفرینی کاشیکاری های خانه است که در حال نابودی هستند. پرسش پژوهش عبارت است از این که کدام نقوش و به چه شکلی در کاشیکاری های هفت رنگ خانه عطروش به کاررفته اند؟ روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی، و شیوه گردآوری اطلاعات آن کتابخانه ای است و داده ها به روش کیفی تجزیه وتحلیل شده اند. به منظور انجام پژوهش، 10 تابلوی کاشیکاری هفت رنگ در خانهٔ عطروش بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان داد نقوش متنوعی مانند نقوش گیاهی، جانوری، انسانی، اسطوره ای، نظامی، نقوش بیانگر مضامین روایتی- مذهبی، روایتی- ادبی و روایتی-روزمره در کاشیکاری ها به کاررفته اند. نقوش گیاهی به صورت گل و گلدان، و درخت و نقوش انسانی در قالب شخصیت مذهبی، ادبی، روحانی، فرد عادی و شکارچی تصویر شده اند. جانوران به صورت جانوران اهلی و وحشی و پرندگان عمدتاً در ترکیب با نقوش گیاهی دیده می شوند. نقوش اسطوره ای به شکل فرشته های بالدار و شیر و خورشید هستند. نقوش بیانگرِ مضامین روایتی به صورت اشاراتی به قصص قرانی، داستان های شاهنامه و پنج گنج نظامی و یا فعالیت های روزمره هستند و نقش نظامی به شکل سرباز ترسیم شده است.
۵۰۶۹۴.

صورت بندی هستی شناسیِ تئاتر واگرا با استفاده از نظریه مجموعه ها و نظریه سری ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تئاتر دوره ۱۰ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۹۵) 7 - 16

کلیدواژه‌ها: هستی شناسی تئاتر همگرایی واگریی نظریه مجموعه ها نظریه سری ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۰
آنچه موجب اهمیت یک هستی‌شناسی جدید برای تئاتر امروز می‌شود نیاز تغییری بنیادین در تمامی جنبه‌های این پدیده است. برای پاسخ به این نیاز اصلاحات جنبی کمکی به حفظ جایگاه تئاتر به عنوان هنری رهایی‌بخش نمی‌کند. این هستی‌شناسی جدید که در اینجا به عنوان هستی‌شناسی تئاتر واگرا مورد خطاب قرار می‌گیرد می‌کوشد پیش از هر تغییری چهارچوب انتزاعی ـ فکری جدیدی برای این موضوع فراهم آورد. برای صورت‌بندی این هستی‌شناسی می‌توان از ریاضیات مدد گرفت. در این روش ریاضیات به عنوان چهارچوب نظری این هستی‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در ادامه با توجه به آن‌که متغیرهای ریاضی را می‌توان از حوزه نماد‌شناسی به حوزه معناشناختی منتقل نمود، هرکدام از وضعیت‌های ریاضی با تبدیل به وضعیت‌های کلان تئاتر این امکان را به دست می‌دهد که با استفاده از نظریه‌های ریاضی، فرضیه‌های نوینی برای تئاتر مطرح نمود. تلاش این پژوهش آن است که ابتدا صورت‌بندی مشخصی از هستی‌شناسی موجود تئاتر امروز با کمک نظریه‌های ریاضی ارائه دهد و در ادامه صورت‌بندی هستی‌شناسانه جدیدی با استفاده از ریاضیات برای تئاتر واگرا بیان نماید و در انتها نشان دهد که هرگونه جنبه رهایی‌بخش در تئاتر نیازمند عدول از قواعد پیشین و تثبیت شده و دستیابی به نوعی واگرایی در تئاتر است.
۵۰۶۹۵.

بررسی نقش مصالح بومی در بناهای سنتی شهر کاشان از منظر پایداری زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معماری ایران پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۴ 193 - 213

کلیدواژه‌ها: معماری پایدار بناهای سنتی کاشان مصالح بومی محیط زیست مواد اولیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
معماری سنتی کاشان، دارای ویژگی های منحصربه فردی در ابعاد مختلف است که یکی از مهم ترین این ابعاد، مصالح به کاررفته در آن هستند. با توجه به اهمیت روزافزون بحث پایداری و همچنین تأثیر قابل توجه مصالح بر پایداری بنا، در این پژوهش به بررسی نقش مصالح بومی کاشان در پایداری زیست محیطی بناهای سنتی این شهر پرداخته شد. در این راستا ابتدا با مطالعه منابع متعدد، شاخص های تأثیرگذار بر پایداری زیست محیطی مصالح در مراحل مختلف حیات آن ها شامل استخراج و تولید، حمل و انبار، ساخت و ساز، بهره برداری و درنهایت تخریب و بازیافت، گرد آوری شدند. سپس با بررسی های میدانی در بافت تاریخی کاشان و مطالعات کتابخانه ای، مصالح بومی به کاررفته در آن استخراج گردیدند تا از دیدگاه شاخص های جمع آوری شده مورد ارزیابی قرار گیرند. این ارزیابی در هر شاخص با روش متفاوتی نظیر گردآوری اطلاعات عددی، تحلیل کیفی و یا تدوین پرسش نامه انجام شد. درنهایت، بر مبنای تحلیل های صورت گرفته و با استفاده از طیف لیکرت، در هر شاخص امتیازاتی بین 1 تا 5 به مصالح مذکور اختصاص داده شد تا با جمع آوری امتیازات هر مورد، یک مقایسه کیفی بین آن ها از دیدگاه تطابق با شاخص های پایداری زیست محیطی حاصل شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که از میان مصالح مورد بررسی شامل خاک، سنگ، گچ، آهک، مصالح نباتی و فلز، خاک با امتیاز 83 از 85 بیشترین تطابق و فلز با امتیاز 37 از 85 کمترین تطابق را با شاخص های مذکور دارند. با دقت روی تحلیل های موجود و امتیازات حاصل می توان دریافت که مهم ترین عامل تأثیرگذار بر امتیازات پایین فلز، فرایند ساخت پیچیده آن و طی مراحل فراوری در کارخانه است، برخلاف خاک که نیازمند ساده ترین روش تولید، بدون انجام فرایندهای پیچیده برای آماده سازی است. 
۵۰۶۹۶.

تحلیل فضایی مولفه های مصرف انرژی در استان های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اقتصاد صنعتی سال ۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۶ 1 - 16

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی مولفه های مصرف انرژی اقتصادسنجی فضایی تحلیل پوششی داده ها دیویژیا میانگین لگاریتمی استان های ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۸۵
شناسایی و تحلیل مولفه های مصرف انرژی می تواند فرصت هایی را برای بهینه سازی مصرف انرژی فراهم کند به ویژه اگر همراه با تحلیل فضایی باشد. هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل تابلویی فضایی عوامل تعیین کننده مولفه های مصرف انرژی (فعالیتی، شدتی و ساختاری) برای 31 استان ایران می باشد. برای این منظور، نخست با رویکرد تحلیل عاملی، مصرف انرژی با به کارگیری آخرین داده های قابل دسترس طی دوره زمانی 1396-1390 تجزیه شده و سپس، با استفاده از رگرسیون داده های تابلویی فضایی، عوامل تعیین کننده مولفه های مصرف انرژی استان های کشور بررسی شده است. براساس یافته های این مطالعه، اولاً مدل دوربین فضایی به عنوان مدل فضایی مطلوب انتخاب شده است. ثانیاً ارزش افزوده (شاخص فعالیت)، سهم صنعت (شاخص ساختار) و سهم شهرنشینی دارای اثرات مستقیم و سرریز معنادار بر مولفه های مصرف انرژی هستند. اثر مثبت سهم صنعت بر مولفه های ساختاری و شدتی می تواند ناشی از تغییر ساختار اقتصادی در جهت فعالیت های انرژی بر و با تکنولوژی پایین باشد. کارایی فنی نیز طبق انتظار اثر منفی و معنادار بر مولفه شدتی مصرف انرژی دارد و در این رابطه اثرات فضایی نیز اثر مستقیم را تقویت کرده است، براساس نتایج به دست آمده توصیه می شود اولاً در برنامه ریزی انرژی به ساختار فضایی استان ها توجه شود. ثانیاً توصیه می شود کارایی فعالیت های اقتصادی و سرمایه انسانی ارتقاء یابد. تاکید بر مولفه های شدتی و ساختاری در جهت کاهش مصرف انرژی می تواند اثرات مثبت متغیرهایی نظیر شهرنشینی را خنثی کند.
۵۰۶۹۷.

مبانی حجیت شهادت و اعتبار شهادت زنان در رویه قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه جزای تطبیقی دوره سوم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 189 - 200

کلیدواژه‌ها: شهادت اعتبار شهادت مردان و زنان شهادت در رویه قضایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۷۳
شهادت از موارد اثبات حق و حقیقت در دستگاه قضا می باشد که به رغم جمهوری اسلامی در عمده کشورها اعتبار و کیفیت آن برای هر دو جنس یکسان می باشد. از نظر فقها نیز شهادت اعلام و اخبار است که قطع و یقین در آن شرط اصلی است، ضمن آنکه در این مورد، اختلاف نظری بین فقه های مذاهب اسلامی وجود دارد. بر این اساس, این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به صورت میدانی و کتابخانه ای از متون فقهی و خصوصاً حقوقی به مبانی حجیت شهادت و اعتبار شهادت زنان در رویه قضایی پرداخت. در قوانین موجود در ایران ماهیت شهادت به صورت دقیق تبیین نشده و برای دریافت معنای آن باید به دکترین حقوقی و فقه و نظریات فقها تمسک جست. تفاوت جنسیت در شهادت، ازجمله مسائل پرحاشیه در حوزه حقوق می باشد، لذا ایده غالب در ایران چنین است که ضمیمه نمودن شهادت زنان به شهادت مردان، به معنای محرومیت از حقوق حقه زنان نبوده و صرفاً نوعی حمایت از آن ها به موازات تبعات شهادت می باشد. از طرفی, باتوجه به تحولات دنیای مدرن و نیازمندی های روز جامعه و همچنین با استناد به تحقیقات علمی مختلفی اثبات شده است که زنان و مردان از لحاظ ادراک و شناختی و حفظ و ثبت وقایع و یادآوری آن تفاوت فاحشی ندارند. بدیهی است که این مهم از بروز مخاصمات داخلی و نقض های قوانین حقوق بشری ممانعت نموده و رسیدگی عادلانه و منصفانه ایی را در دادرسی در پی خواهد داشت. این پژوهش دارای پیشنهادهای کاربردی و تحقیقاتی می باشد.
۵۰۶۹۸.

کاربست نظریه "مثلث عشق" استرنبرگ در خصوص شخصیت های "زن عاشق" در خسرووشیرین، لیلی ومجنون، و هفت پیکر نظامی به منظور خلق درام های عاشقانه بومی

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۷ و ۱۸ 100 - 121

کلیدواژه‌ها: خمسه نظامی لیلی ومجنون خسرووشیرین هفت پیکر عشق استرنبرگ زن عاشق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۷۶
هدف: عشق از مهم ترین مضامین موجود در دنیای ادبیاتِ همه فرهنگ های جهان، از جمله ادبیات فارسی، است. و به طبع این امر، نظریه های گوناگونی در باب عشق عرضه شده است. از جمله، استرنبرگ در نظریه مثلث عشق معتقد است که وجود مؤلفه های صمیمیت، شور و تعهد می توانند هفت نوع عشق را بسازد. هدف از پژوهش حاضر کاربست این نظریه در خصوص زنان عاشق در سه منظومه نظامی است. به عبارت دیگر، در این پژوهش می کوشیم نظریه استرنبرگ در باب عشق را در مورد زنان عاشق در سه منظوره مذکور به کار ببندیم تا ببینیم که عشق آنان از چه نوع است.روش شناسی پژوهش: این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. در بخش توصیفی اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه ای به دست آمده و در بخش تحلیلی برای دست یابی به هدف پژوهش، سه منظومه نظامی به طور کامل مورد مطالعه قرار گرفت و مضامین ارتباطات عاطفی، کنش ها و مکالمات شخصیت های زن داستانی که دلالت بر عشق دارند با توجه به نظریه مثلث عشق استرنبرگ استخراج شده و سپس به تحلیل محتوای این مطالب پرداخته شده است.یافته ها: ماحصل کاربست نظریه استنبرگ در باب عشق بر شخصیت های زن عاشق در سه منظومه نظامی در این مقاله این بود که چهار نوع عشق در آن ها یافت شد: عشق آرمانی، عشق کورکورانه، عشق متعهدانه و عشق رمانتیک.بحث و نتیجه گیری: عشق های زنان در سه منظوره مذکور بازتابی از ناخودآگاه جمعی ایرانیان در باب عشق است و به نظر می رسد که نظامی در بازنمایی این ناخودآگاه جمعی کوشیده است. اقبال عامّ مخاطبان به این مجموعه علی القاعده ریشه در همین امر دارد.
۵۰۶۹۹.

کاربست نظریّه "تحوّل شش گانه شخصیت در درام" در سریال های صاحبدلان، او یک فرشته بود، اغماء، و میوه ممنوعه

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال پنجم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۹ 151 - 167

کلیدواژه‌ها: رسانه درام شخصیت سیر تحول شخصیت نظریه تحول شش گانه شخصیت در درام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۹
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تحلیل سیر تحول شخصیت های درام از طریق کاربست نظریه «تحول شش گانه شخصیت در درام» با مطالعه موردی مجموعه های نمایشی صاحبدلان، او یک فرشته بود، اغماء و میوه ممنوعه است. این پژوهش درصدد است تا با مطالعه و بررسی درام های موردنظر، انواع سیر تحول شخصیت ها را مورد بررسی قرار دهد. هچنین این پژوهش قصد دارد نشان دهد تنوع تحول شخصیت ها در یک درام چه نقشی در کیفیت ساخت آن دارد. روش شناسی پژوهش: روش این پژوهش تحلیل محتوای کیفی است که شامل شیوه های تخصصی در پردازش داده های پژوهشی است. این روش در جست وجوی دریافت جنبه های ادراکی و احساسی پیام ها و یا درک موارد پنهانی و قابل استخراج از بیانات و محتواهاست. بنابراین پژوهشگر در این مسیر، افزون بر بیان وضعیت و چگونگی پدیده یا موضوع، به تبیین چگونگی و سایر ابعاد آن و همچنین تحلیل کیفی محتوای اثر می پردازد. یافته ها: انواع شش گانه تحول شخصیت، شامل: رستاخیز، سقوط، تعالی، تدنّی، از قهقرا بازگشتن، و به قهقرا رفتن، جملگی در درام های مورد بررسی در این پژوهش وجود داشتند. به عبارت دیگر، تحول شخصیت های این درام ها آن گونه که در ابتدای امر به نظر می رسد تنها از مقوله رستاخیز (توبه) نیست، بلکه انواع دیگر تحول ها نیز در این درام ها وجود دارند. با این همه، در مجموعه ای مثل صاحبدلان که تحول شخصیت متنوع تر است، کیفیت درام نیز بالاتر است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحلیل سیر تحول شخصیت ها در درام های موردنظر می توان به این نتیجه رسید که برای داشتن فیلمنامه ای با کیفیت مطلوب، باید علاوه بر متحول شدن شخصیت قهرمان، سایر شخصیت های یک فیلمنامه نیز تحول پیدا کنند، هرچند نه به اندازه قهرمان.
۵۰۷۰۰.

مدیریت هوشمند منابع سرمایه ای: طراحی سیستم ERP برای تعمیر و نگهداری عملکردمحور کلینیک ها

نویسنده:
منبع: مدیریت استراتژیک هوشمند سال دوم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 7 - 34

کلیدواژه‌ها: مدیریت هوشمند ERP تعمیر و نگهداری عملکردمحور شاخص های کلیدی عملکرد کلینیک های عمومی بهره وری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵۸
در سال های اخیر، افزایش استفاده از کلینیک های عمومی، اهمیت مدیریت غیرمتمرکز در مجموعه های پشتیبان مراقبت از بیمار را به وضوح نشان داده است. این تحقیق به بررسی طراحی و پیاده سازی یک سیستم برنامه ریزی منابع سرمایه ای (ERP) برای مدیریت تعمیر و نگهداری عملکردمحور کلینیک ها می پردازد. فرضیه اصلی این پژوهش بر این مبنا استوار است که عملکرد و نگهداری کلینیک ها را می توان با استفاده از شاخص های کلیدی عملکرد (KPIs) و بر اساس معیارهای عملکردی و هزینه های چرخه عمر، به طور دقیق کنترل و پایش کرد.مدل پیشنهادی، با تلفیق هشت KPI کلیدی و طراحی یک موتور استنتاجی در سیستم ERP، سیاست های تعمیر و نگهداری هوشمند را بر مبنای داده های عملکردی کلینیک ها ارائه می دهد. این سیستم، با استفاده از استدلال استقرایی و پروفایل کلینیک، راهکارهای مؤثر در بهبود بهره وری و کاهش هزینه ها را پیشنهاد می دهد. پیاده سازی این مدل در یک نمونه آزمایشی شامل 42 کلینیک عمومی، بهبود قابل توجهی در بازدهی عملیاتی (+25%) نشان داده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده از سیستم های ERP مبتنی بر عملکرد، می تواند به عنوان یک ابزار هوشمند در مدیریت استراتژیک منابع کلینیک ها، به ارتقای بهره وری و صرفه جویی مالی کمک کند.

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان