درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۰۶۱ تا ۳٬۰۸۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
۳۰۶۱.

تغییر رویکرد از ژئوپلیتیک به ژئواکونومی در منطقه غرب آسیا و راهبردهای جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۰ 153 - 176

کلیدواژه‌ها: جغرافیا قدرت اقتصاد ژئواستراتژیک ژئوپلتیک ژئواکونومی غرب آسیا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۲۶
قلمروهای ژئواستراتژیک قبل از دو جنگ جهانی براساس اهداف نظامی ترسیم می گردید در نتیجه مناطق ژئوپلیتیک نیز می بایست توجیه کننده و در بردارنده اهداف و برنامه های نظامی می بودند و به همین علت به محض احساس کوچک ترین تغییر و تحول در ساختار نظام ژئوپلیتیکی هر کشور ایجاد درگیری نظامی و توسل به زور گریزناپذیر بود. به مرور زمان و پس از فروپاشی بلوک شرق و بوجود آمدن تغییرات و تحولات جدید در مقوله امنیت و مباحث استراتژیک و غلبه اهداف اقتصادی سیاسی بر موضوعات صرفاً سیاسی ساختارهای نظام های ژئوپلیتیکی به سمت تبدیل شدن به ژئواکونومی در حال حرکت می باشند از این رو قلمروهای ژئواستراتژیک حتی فرسنگ ها دورتر از مرزهای سرزمینی باید توجیهی اقتصادی- نظامی داشته باشد. این چرخش قابل ملاحظه ای است که ما امروزه شاهد تغییر در استراتژی های گوناگون قدرت ها به ویژه ایالات متحده آمریکا هستیم و روی همین اصل برای اولین بار دراواخر قرن دهه 90 میلادی واژه ژئواکونومی مطرح شد که برخی به اشتباه آن را جایگزین ژئوپلیتیک می دانند و گروهی هم به اشتباه فکر می کنند که دوران ژئوپلیتیک به سر آمده و دوران ژئواکونومیک مطرح است. در حالی که این یک اشتباه در تعبیر مفاهیم است زیرا واژه ژئواکونومی در واقع تغییر نام و هدف ژئواستراتژی است. به تعبیر صحیح تر در مفهوم ژئواکونومی، اهداف با دخل تصرف در استراتژی های اقتصادی، با بهره گیری از بستر ژئوپلیتیک به اهداف استراتژیک تغییر شکل داده اند.
۳۰۶۲.

تهدیدات و فرصت های راهبرد کلان آمریکا (در دوره جو بایدن) در غرب آسیا بر مدیریت راهبردی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بحران پژوهی جهان اسلام دوره ۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 97 - 117

کلیدواژه‌ها: منطقه خاورمیانه موازنه سازی کنترل از راه دور محور تحت نفوذ بین الملل گرایی لیبرال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۳۰
تأثیر تغییر استراتژی هژمون برتر در منطقه غرب آسیا و تغییر قواعد و زمین بازی، مسئله ای مهم و تأثیرگذار بر محیط امنیتی– سیاسی ایران است. سؤال اصلی این پژوهش این است که راهبرد ایالات متحده در دوره بایدن در منطقه غرب آسیا چیست و چه تأثیری بر امنیت ملی ایران دارد؟ به نظر می رسد که استراتژی بایدن در قبال ایران از موازنه سازی مستقیم به موازنه از راه دور تغییر یافته است. این استراتژی نیز موجد فرصت هایی نظیر آزادی عمل بیشتر ایران و باز گذاشتن دست این کشور در محور تحت نفوذ خود و تهدیدات همچون انزوای بیشتر ایران در منطقه نفوذش با توجه به متحدشدن کشورهای عرب منطقه با اسرائیل (برنامه صلح ابراهیم) خواهد بود. واگذاری منطقه غرب آسیا به متحدین منطقه و نظارت کیفی بر آن و اولویت دادن به مبارزه با برنامه هسته ای ایران مهم ترین استراتژی دولت بایدن در منطقه است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی انجام شده و شیوه ی جمع آوری داده ها  به صورت کتابخانه ای و استفاده از منابع معتبر اینترنیتی بوده است.
۳۰۶۳.

تبیین رویکرد منازعه و همکاری در حوزه آبریز اروندرود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 66 - 105

کلیدواژه‌ها: ایران و عراق رودخانه های مرزی رودخانه اروندرود منازعه و همکاری هیدرودیپلماسی امنیتی زدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۲۹۹
آبراه های مرزی در منطقه خاورمیانه با محرک هایی مانند تغییرات آب و هوایی، افزایش جمعیت، توسعه اقتصادی و شهرنشینی، باعث افزایش تقاضا و فشار برمنابع آب شیرین شده است. این مساله در حوضه رودخانه های مشترک باعث کمبود آب و به رویکردی تنش زا تبدیل شده و ابعاد جدیدی را به تعاملات دولتی افزوده است و باعث ایجاد مثلثی از ناامنی آب، منازعه و همکاری در میان کشورها در مورد بهره برداری و مدیریت آن گردیده است. اختلاف بر سر بهره برداری، مدیریت، تعیین خط مرزی و میزان کیفیت آب شیرین در رودخانه اروندرود باعث گردیده که ادراک همکاری و منازعه توأمان در این حوضه آبی وجود داشته باشد. مفاهیم منازعه_ همکاری محور تعاملاتی را سازمان دهی می کنند و بر مبنای تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این محور سطوح ادراکی شکل می گیرد. پژوهش پیش رو با روش توصیفی _ تحلیلی، قیاسی _ فرضیه ای و بنیان نهادن چارچوب نظری به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که چگونه می توان رویکرد منازعه و همکاری در سیاست خارجی ایران در حوضه رودخانه اروندرود را مدیریت نمود؟ سیاست آبی ایران در رودخانه اروندرود از طریق امنیتی زدایی و دیپلماسی آبی می تواند بحران آب را مدیریت نماید. پردازش این مهم با استفاده از چارچوب مفهومی و برآیند اختلافات آبی ایران و عراق در رودخانه اروندرود به عنوان مطالعه موردی بررسی می گردد.
۳۰۶۴.

الگوی نوسازی تدافعی، رویکرد روابط خارجی و توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 106 - 132

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران الگوی های توسعه روابط خارجی مدرنیزاسیون تدافعی دولت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۲۷۱
در طول قرن بیستم کشورهای مختلف، راهبردهای گوناگونی را برای دستیابی به توسعه اقتصادی اتخاذ کردند که از این جمله می توان به الگوهای توسعه از قبیل نوسازی یا مدرنیزاسیون، عدم وابستگی، جایگزینی واردات و توسعه صادرات اشاره کرد. برنامه ریزی توسعه نیز یکی از روندهای نوظهور در اقتصاد سیاسی جهان بود که در قالب راهبردهای مزبور با هدف دستیابی سریع تر به توسعه اقتصادی انجام می شد. رویکرد روابط خارجی بسیاری از کشورها نیز تحت تاثیر پیگری اهداف توسعه قرار گرفته و از این رو از مولفه های تاثیرگذار بر توسعه اقتصادی کشورها به شمار می آمد. جمهوری اسلامی ایران نیز تجارب بسیاری در زمینه پیگیری راهبردهای توسعه اقتصادی از جمله نوسازی تدافعی داشته و برنامه های مختلفی را نیز در این راستا پیگیری کرده است. پرسش اساسی مقاله حاضر در مورد ارزیابی راهبرد نوسازی تدافعی و رویکرد روابط خارجی آن بر توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران است. برای پاسخ به این مسئله، دوره آغازین پبشبرد راهبرد نوسازی تدافعی پس از دفاع مقدس و به خصوص برنامه های اول و دوم توسعه به عنوان مطالعه موردی، با روش توصیفی تحلیلی بررسی گردید و این نتیجه حاصل شد که در دوره اجرای راهبرد نوسازی تدافعی، گرچه در برخی از حوزه ها همچون کشاورزی موفقیت های محدودی حاصل شد، اما در عمده بخش ها از جمله تجارت خارجی، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، رشد اقتصادی، تولید، رشد صنعتی، بخش خدمات، عدالت اجتماعی و تورم ناکام ماند.
۳۰۶۵.

فرصت ها و چالش های حضور انجمن های علمی ایران در مجامع بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۴) 355 - 373

کلیدواژه‌ها: علم انجمن علمی توسعه الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۸۸
علی رغم خصوصیت جهانی علم و تبعا توسعه علمی، در ایران به طور کلی مفهوم توسعه در قالب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مطرح شده و بر همین اساس انجمن های علمی نیز که در خدمت توسعه علم هستند باید در جهت خصوصیات اسلامی و بومی جامعه ایران باشند. نظر به اشتراکات توسعه به گونه ای که در غرب مطرح شده و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در وجوه مادی مانند رفاه اجتماعی، حضور انجمن های علمی ایرانی در مجامع بین المللی می تواند تسهیل کننده جذب علوم و فنون و تسریع پیشرفت در چارچوب ایرانی اسلامی باشد اما از طرف دیگر در رابطه با حضور انجمن ها در مجامع بین المللی چالش هایی نیز در رابطه با مبانی نظام جمهوری اسلامی، که در اسناد بالادستی از جمله سند چشم انداز بیست ساله انعکاس یافته اند، وجود دارد. از جمله اینکه قرار گرفتن انجمن ها در معرض هژمونی فرهنگ و تمدن غرب در مسیر انتقال علم می تواند این انجمن ها را از چارچوب ایرانی اسلامی خارج کند. در مجموع در اسناد بالا دستی برای جذب علم و فناوری از مراکز تولید آن و در عین حال حفظ خصوصیات بومی جامعه ایران تلاش شده است.  این مقاله به نقش انجمن های علمی ایران در انتقال تجارب و دانش متمرکز است، روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها نیز کتابخانه ای است.
۳۰۶۶.

جایگاه سازمان های بین المللی در ساز و کار موازنه نرم در عصر پساجنگ سرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۷) 403 - 371

کلیدواژه‌ها: موازنه سخت موازنه نرم هژمون سازمان های بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۶
ساختار نظام بین الملل پس از جنگ سرد، به زعم عده ای از اندیشمندان نوعی ساختار تک -تک /چندقطبی است که در آن آمریکا قدرتی بلا منازع بوده و در این نظام، برقراری موازنه سخت سنتی علیه تنها ابرقدرت امکان پذیر نمی باشد. به همین دلیل نظریه موازنه نرم در تکمیل نظریه موازنه قدرت سنتی و برای بازداشتن آمریکا از این سیاست مطرح شد. در واقع در شرایط کنونی با برتری آمریکا موازنه نرم عبارت از هماهنگی آگاهانه اقدامات دیپلماتیک به منظور کسب نتایجی بر خلاف ترجیحات آمریکا است. باتوجه به تحول در ساختار نظام بین الملل از نظام دوقطبی به تک قطبی بر پایه یک جانبه گرایی آمریکا نقش سازمان های بین المللی به عنوان نماد چند جانبه گرایی در مقابل آمریکا در عصر بعد از جنگ سرد افزایش یافته است. از این منظر سازمان های بین المللی منطقه ای و جهانی به مثابه ابزاری دیده می شوند که طی آن کشورها در پی ایجاد موازنه در برابر قدرت هژمون آمریکا به طور مسالمت آمیز هستند.پرسش پیش روی نگارندگان آن است که نقش سازمان های بین المللی در نظریه موازنه نرم قدرت پسا جنگ سرد چگونه ارزیابی می گردد؟ انگاره ای که در مقام پاسخ ارائه می گردد آن است که سازمان های بین المللی منطقه ای و جهان شمول در کنار دیگر ابزارهای نرم موازنه سازی،از جایگاه ویژه ای در دوران پساجنگ سرد برخوردارند. این نوشتار با روش توصیفی و تحلیلی و گردآوری کتابخانه ای داده ها و با رهیافت توازن نرم قدرت به هماوردی با پرسش و انگاره برگفته برآمده است.
۳۰۶۷.

مطالعه تطبیقی ابتکار جاده و کمربند چین با طرح مارشال آمریکا و طرح مولوتوف شوروی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 7 - 29

کلیدواژه‌ها: ابتکار جاده و کمربند طرح مارشال طرح مولوتوف چین آمریکا شوروی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۶۳
دردوران پس از جنگ جهانی دوم تاکنون کشورهای ابرقدرت و پیروز در جنگ ابرپروژه های اقتصادی برای گسترش نفوذ اقتصادی و سیاسی خود و توسعه و گسترش تجارت با کشورهای همپیمان و گاهی رقیب ارائه کرده اند. برخی از این طرح ها با اهداف ایدئولوژیک یا تقابل با رقیب طراحی و ارائه شدند و برخی دیگر بر اهداف اقتصادی تمرکز بیشتری داشته اند. این پژوهش دنبال پاسخ به این سوال است که این ابتکارات و طرح های بین المللی دنبال چه اهدافی بودند و این اهداف تا چه میزان با یکدیگر شباهت دارد. این مقاله مهمترین ابتکارات بین المللی از این دست در 70 سال گذشته را معرفی کرده و برای اولین بار ابتکار جاده و کمربند چین (BRI) را با روش مطالعه تطبیقی از منظر اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، تجاری و ژئوپولتیک با طرح مارشال آمریکا (Marshall Plan) و طرح شورای همکاریهای اقتصادی متقابل شوروی (CMEA یا Comecon) مقایسه میکند. هدف اصلی مقاله پاسخ به این سوال است که چه نقاط تشابه و افتراق بین طرح جاده و کمربند چین با طرح مارشال آمریکا و طرح مولوتوف شوروی وجود دارد. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. این مقاله استدلال می کند که گرچه این ابتکارها شباهت هایی با یکدیگر دارند و هدفشان پاسخگویی به نظم نابسامان جهانی و بهبود اقتصادی از طریق سرمایه گذاری های کلان سیاسی-اقتصادی و کمک به روند توسعه دیگر کشورها میباشد، اما نتایج و تاثیر آنها بر ساختارهای اقتصادی ملی و بین المللی می تواند متفاوت باشد.
۳۰۶۸.

مقابله با خشونت خانگی علیه زنان با رویکردی بر رویه قضایی دادگاه حقوق بشر اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 55 - 75

کلیدواژه‌ها: کنوانسیون اروپایی حقوق بشر خشونت خشونت خانگی دیوان حقوق بشر اروپا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۲۸۴
با توصیه عمومی شماره 19 کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان، خشونت علیه زنان برای اولین بار به عنوان نوعی تبعیض بر اساس جنسیت پذیرفته و در سیستم رفع تبعیض علیه زنان ادغام شد، که قبلا به صراحت خشونت علیه زنان را مورد پذیرش قرار نمی داد. لاجرم دولت ها موظف به مبارزه با خشونت علیه زنان شده اند که به عنوان نوعی تبعیض بر اساس جنسیت در حقوق بین الملل حقوق بشر پذیرفته شده است. کنوانسیون اروپایی حقوق بشر نیز در همین راستا مقرراتی را در جهت مبارزه با خشونت خانگی علیه زنان وضع کرده است. مطابق با این تعهدات، دولت نه تنها موظف به حمایت از قربانیان خشونت و مجازات مرتکب است، بلکه باید ریشه ها و علل خشونت را نیز از بین ببرد. سوالی که در این رابطه مطرح می شود این است که این مقررات به چه نحوی در رسیدگی و آرای دیوان حقوق بشر اروپا نمود پیدا کرده است؟ بنابراین به صورت نظری و با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین رویکرد رویه قضایی دادگاه حقوق بشر اروپا در خصوص مقابله با خشونت خانگی علیه زنان هستیم. وقتی خشونت خانگی علیه زنان در چارچوب حقوق بین الملل حقوق بشر در تصمیمات دادگاه حقوق بشر اروپا مورد تحلیل قرار می گیرد، مشاهده می شود که آرای دادگاه حقوق بشر اروپا نیز این شکل از خشونت را با احکام حقوق بشر اروپایی ناسازگار می داند و می پذیرد که دولت های عضو تعهدات عملی در این زمینه داشته باشند.
۳۰۶۹.

مدل های حقوقی حاکمیت قانون با تمرکز بر حق وتو اعضای دائم شورای امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 179 - 194

کلیدواژه‌ها: حاکمیت قانون حق وتو عدالت شورای امنیت نابرابری حقوقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۹۳
یکی از بنیادها و مبانی حاکمیت قانون برابری دولت ها در حقوق و تکالیف است، در حالی که حق وتو به رغم قانونی بودن ناقض این اصل می باشد. برقراری صلح و امنیت جهانی و ایجاد همکاری های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از اساسی ترین نیازهای بشر بوده، با تاسیس سازمان ملل متحد، سعی بر این بوده است که از طریق ارکان اصلی این نهاد و با پیشبرد هدف های صلح بین المللی، رفاه عمومی جهانیان، را جامه عمل پوشاند. ولی تا کنون خاصیت سیاست قدرت برخاسته از رهیافت رئالیستی به کندی هرچه بیشتر روند صلح و رفاه بین المللی دامن زده است. حق وتو در اختیار قدرت های بزرگ از جمله ابزارهای موثر سیاست قدرت رئالیستی است و از فعلیت یافتن اهداف حاکمیت قانون ممانعت می نماید. بر همین مبنا، این پژوهش با روش توصیفی– تحلیلی در صدد پاسخگویی به این سوال می باشد که، چه راهکارهای برای محدود کردن حق وتو که حاکمیت قانون را مخدوش نموده، وجود دارد ؟ که برای اطمینان از حاکمیت قانون و حفظ و ترویج چندجانبه گرایی، اصلاحات شورا نه فقط یک گزینه است و نه یک گزینه اختیاری؛ بلکه تنها راه حل است. هدف مقاله مزبور، بررسی راهکارهای است که در زمینه تحدید حق وتو وجود دارند.
۳۰۷۰.

Examining the Role of Faqih in the System Building According to Imam Khomeini; from Supervision to Velayat Regarding the Qur'an Teachings and Etrat(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۴, Issue ۱۲, Spring ۲۰۲۲ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: Spragens Imam Khomeini Crisis Kashf al-Asrar Velayat-e faqih Quran Etrat

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۲۶۹
The views and thoughts of Imam Khomeini indicated that his political thought is undoubtedly inspired by Shia faith and Fiqh (Islamic jurisprudence), i.e., the school of the Qur'an and Etrat. However, we should not ignore the impact of socio-political conditions and developments in society on their formation because using the teachings of the Qur'an and Etrat as well as Ijtihad, Shia jurisprudence can be flexible following various events and conditions of the community. The present study aimed to explain the reasons for the change and evolution of Imam Khomeini's views over time by comparing his views on the political system and the role of fuqahā (Islamic jurists) in the system building. To this aim, two important works of Imam have been studied, namely "Kashf al-Asrar," written in the early 1320s SH and "Velayat-e Faqih" introduced in the late 1340s SH. Based on the theoretical framework of Spragens’ crisis, the hypothesis of the study says that although Imam Khomeini has faced a similar crisis in each period, in his view, the severity of the crisis and, most importantly, the causes of the crisis are completely different and have led to different solutions. Consequently, Imam Khomeini considers the inefficiency of the rulers as the cause of the situation in Kashf al-Asrar, and the key is the supervision of fuqahā. But in Velayat-e-Faqih, the cause of the problem is recognized as the political system's inefficiency. The answer is to overthrow the existing system and establish an Islamic government based on Velayat-e Faqih
۳۰۷۱.

ایران و آمریکا: از مهار تا بازدارندگی استراتژیک با تمرکز بر دوره بوش پسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۰ (پیاپی ۷۰) 151 - 176

کلیدواژه‌ها: بازدارندگی ثبات بازدارندگی نظام بین الملل جنگ عراق بازدارندگی دوکانونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۳۱۰
با به قدرت رسیدن بوش در سال 2001 و تسلط نومحافظه کاران در دولت او، برداشت هیات حاکمه آمریکا از ساختار و ماهیت نظام بین الملل و پویش های آن ذیل واقعه یازده سپتامبر 2001 شکل گرفت. این برداشت ها در قالب دکترین بوش رویکردی ناسازگار با ماهیت و ساختار نظام بین الملل پساجنگ سرد تئوریزه شد که نتیجه آن، نخست تهاجم نظامی به افغانستان و سرنگونی حکومت طالبان در سال 2001 و سپس در فضایی دراماتیک تهاجم به عراق و سرنگونی رژیم صدام در سال 2003 شد. در این شرایط بسیاری هدف بعدی اقدام نظامی دولت بوش را جمهوری اسلامی می دانستند که هیچگاه محقق نشد. این مقاله با اتکا بر ناسازگاری مذکور (متغیر مداخله گر) به این موضوع می پردازد که چرا ایالات متحده پس از جنگ عراق، جمهوری اسلامی را مورد تهاجم نظامی قرار نداد؟ این موضوع در ادبیات استراتژیک، ذیل نظریه و استراتژی بازدارندگی بررسی می شود. بر این اساس فرضیه بحث آن است که افزایش قدرت و نفوذ ایران (متغیر مستقل) بعنوان مهمترین پیامد جنگ عراق در روابط ایران و آمریکا موجب شد تا دولت بوش از تهاجم نظامی به ایران بازداشته شود (متغیر وابسته). یافته این پژوهش دستیابی به الگوی دوکانونی بازدارندگی ایران در مقابل تهاجم آمریکا است.
۳۰۷۲.

آینده مواجهه ایران و آمریکا در دولت بایدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال هفتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۴ 7 - 29

کلیدواژه‌ها: ایران آمریکا تحلیل بازیگر توافق هسته ای رقابت منطقه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۳۳۱
با توجه به استقرار دولت بایدن در ایالات متحده، تحلیل آینده روابط و مواجهه ایران و آمریکا ضرورت جدی دارد. لذا مساله اصلی این نوشتار، شناسایی سناریوهای محتمل در این خصوص می باشد. از لحاظ روش شناسی این پژوهش با رویکرد آمیخته(کمّی و کیفی) انجام شده و داده ها با رویکرد بازیگرمحور و با استفاده از نرم افزار بازیگرمحور مکتور تحلیل شده اند. یافته های خبرگی نشان می دهد به جز دو بازیگر محوری ایران و آمریکا، دیگر بازیگران مؤثر شامل اسرائیل، چین، روسیه، عربستان، ترکیه، سوریه و عراق می باشند. سناریوی محتمل، توافق هسته ای و رقابت منطقه ای است که در آن برخی اهداف تمامی بازیگران به طور نسبی محقق می شود. زیرا بر مبنای ایده موازنه قدرت، هم ایران با رفع تحریم ها تا حدی عمق راهبردی خود را بهبود می بخشد و هم آمریکا از رشد برنامه هسته ای ایران جلوگیری می کند. علاوه بر اینکه در سطح منطقه ای نیز با مدیریت تنش، از خصومت اجتناب شده و البته به سوی همکاری نیز حرکت نمی کنند.
۳۰۷۳.

بررسی تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر افول هژمونی آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 29 - 54

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی تمدن غرب هژمونی افول آمریکا بیداری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۱ تعداد دانلود : ۳۴۳
انقلاب اسلامی ایران را می توان در ردیف انقلاب های بزرگ تاریخ دانست که باعث ایجاد تحولات مهمی در دنیای معاصر شده است. انقلابی که از زمان پیدایش به مثابه گفتمانِ غیر (دیگری) تمدن غربی، همواره در نزاع با این گفتمان بوده است. لذا سؤال اصلی که مطرح می گردد این است که با توجه به تقابل جدی این دو نگاه، انقلاب اسلامی چه تأثیری بر افول هژمونی آمریکا داشته است؟ (مسئله)؛ بر همین اساس در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش کیفی و مطالعه اسنادی، داده ها و مطالب مرتبط با این مسئله مطالعه و مورد بررسی قرار گیرد (روش)؛ نتایج بررسی ها حاکی از این است که انقلاب اسلامی از یک سو در سطح گفتمانی، اندیشه لیبرالیسم غربی را به صورت جدی به چالش کشیده است و از سوی دیگر با اقداماتی مانند کناره گیری از اتحاد راهبردی با آمریکا، تسخیر سفارت این کشور در ایران، ایجاد روحیه بیدارگری اسلامی در منطقه غرب آسیا، تضعیف جایگاه و قدرت رژیم صهیونیستی، حمایت از جنبش های ضد استکباری و به چالش کشیدن قدرت نظامی آمریکا، تأثیر بسزایی در گسترش حرکت های آزادی خواهانه - به طور خاص بیداری اسلامی- و در نتیجه افول هژمونی آمریکا داشته است (نتایج).
۳۰۷۴.

بررسی نهادمندی حزب دموکرات ایران (قوام) بر اساس آرای ساموئل هانتینگتون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۰ (پیاپی ۷۰) 43 - 69

کلیدواژه‌ها: ح‍زب دم‍وک‍رات ای‍ران احمد قوام حزب توده فرقه دموکرات آذربایجان ساموئل هانتینگتون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۱ تعداد دانلود : ۳۷۰
حزب دموکرات ایران (قوام)، از جمله احزابی بود که در پی سقوط حکومت رضاشاه در ایران تشکیل گردید. این حزب توسط نخست وزیر وقت ایران، احمد قوام، بوجود آمد. حزب دموکرات در ابتدا بواسطه حمایت قوام، گسترش فراوانی یافت ولی در ادامه، ستاره اقبال حزب رو به افول نهاد و در نهایت با عزل قوام از نخست وزیری، حزب دموکرات نیز منحل شد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که آیا حزب دموکرات ایران خصیصه های یک حزب نهادمند را دارا بوده است؟ این پژوهش با استفاده از نظریات هانتینگتون در باب نهادمندی، به بررسی شاخصه های نهادمندی حزب دموکرات ایران می پردازد. همچنین این پژوهش می کوشد با مطالعه حزب دموکرات، به بررسی علل ناکارآمدی احزاب در تاریخ معاصر ایران نیز بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهند که بر مبنای شاخصه های هانتینگتون، حزب دموکرات فاقد ویژگی های نهادمندی بوده است و اساساً در مورد علل ناپایداری احزاب در ایران، می توان به فقدان نهادمندی این تشکل ها استناد نمود. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی– تحلیلی است. منابع مورد استفاده در پژوهش، شامل آثار کتابخانه ای، مجلات علمی و اسناد مراکز معتبر پژوهش تاریخ معاصر می باشند.
۳۰۷۵.

نقش مراجع و روحانیون ایرانی مقیم عراق در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران معاصر (1320-1304)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۶) 227 - 270

کلیدواژه‌ها: روحانیت حکومت پهلوی عتبات عالیات مرجعیت شیعه عراق اصلاحات اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۳۸۴
مقاله حاضر به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که روحانیون و مراجع تقلید ایرانی مقیم عراق چه تأثیری بر تحولات دوره پهلوی اول داشتند و واکنش آنها نسبت به آن بخش از اقدامات حکومت رضاشاه که پیامدهای مهمی بر مذهب و جایگاه روحانیت در ایران داشت، چه بود؟ فرضیه اصلی  این است که روحانیون و مراجع تقلید ایرانی مقیم عراق نتوانستند آن گونه که باید در تحولات دوره حکومت رضاشاه منشأ اثر باشند. این امر از موضوعات مختلفی ریشه می گرفت که در این مقاله به تفصیل  مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر روش تحلیل و توصیف تاریخی است. اسناد تاریخی، منابع دست اول تاریخی، منابع تحقیقی نویسندگان داخلی و خارجی مربوط به دوره پهلوی اول و جراید از منابعی هستند که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته اند.
۳۰۷۶.

رابطه ی بین کاهش ارزش تأخیری در تصمیم گیری بین-زمانی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال ۳۱ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۰۲ 79 - 98

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری بین-زمان کاهش ارزش تأخیری وضعیت اجتماعی - اقتصادی تحصیلات درآمد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۳۰۲
در تصمیمات بین-زمانی، پیامدها در زمان های مختلفی ارائه می شوند. افراد در این تصمیمات پاداش های همراه با تأخیر را کم ارزش تر از پاداش های آنی و فوری می دانند. این رفتار با مفهوم کاهش ارزش تأخیری شناخته می شود که با مفاهیم تکانشگری و خود کنترلی مرتبط است و از این رو به موضوع مهمی در حوزه های مختلف بدل شده است. نرخ کاهش ارزش تأخیری در افراد مختلف مقدار متفاوتی دارد. هدف این پژوهش بررسی رابطه ی وضعیت اجتماعی-اقتصادی به همراه ویژگی های جمعیت شناختی با کاهش ارزش تأخیری افراد در دوره ای از کشور است که نرخ تورم بالایی تجربه می شود. بدین منظور از پرسشنامه انتخاب پولی(MCQ) برای سنجش نرخ کاهش ارزش تأخیر افراد استفاده شده است. تحصیلات و درآمد به عنوان شاخص های وضعیت اجتماعی-اقتصادی به همراه سن، جنسیت و وضعیت تأهل در نظر گرفته شدند. نتایج نشان می دهد افرادی با تحصیلات بالاتر کمتر پاداش های آینده را بی ارزش می دانند و رفتار تکانشی کمتری دارند. با این حال، درآمد رابطه ی معناداری با نرخ کاهش ارزش تأخیری نشان نداد. بالا بودن درآمد در زمینه ی تورمی، برخلاف سایر مطالعات با تکانشگری کمتر رابطه ندارد. در کل، وضعیت اجتماعی-اقتصادی با نرخ کاهش ارزش تأخیری رابطه ای منفی دارد. در مدل رگرسیون چندگانه، با کنترل جنسیت و وضعیت تأهل، سطح تحصیلات می تواند نرخ کاهش ارزش تأخیریِ کمتر را پیش بینی کند. (R 2 =0.123, Adjusted R 2 =0.098, F=5.026, p-value=0.003)
۳۰۷۷.

طراحی مدل اجرای خط مشی حمایتی- خدماتی مبتنی برسبک مدیریت جهادی (مطالعه موردی بنیاد شهید و امور ایثار گران استان های فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویر احمد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۹۵ 5 - 35

کلیدواژه‌ها: مدیریت سبک مدیریت جهادی اجرای خط مشی بنیاد شهید و امور ایثارگران مدیریت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۹۰
هدف: طراحی الگوی اجرای خط مشی های بنیاد شهید و امور ایثارگران مبتنی بر سبک مدیریت جهادی استان های جنوبی کشور است. سؤالهای اصلی چیستی ابعاد و مؤلفه های مدل و رابطه بین آنهاست.این پژوهش از نظر نتیجه ،جزء تحقیقات توسعه ای واز لحاظ هدف ،جزء تحقیقات کاربردی است. متدولوژی: روش تحقیق توصیفی- پیمایشی و در دو مرحله کیفی-دلفی و کمّی در دو سطح توصیفی و استنباطی آزمون ضریب همبستگی پیرسون، مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزارهای SPSSوAmos استفاده شده است. داده ها با نمونه تصادفی ۳۰۸ نفری ازجامعه۱۴۰۰ نفری کارکنان بنیاد شهیداستانهای جنوبی مورد مطالعه انتخاب گردید. یافته ها: ابعاد هشتگانه و مؤلفه های بیست و نه گانه مدل استخراج و طبقه بندی شده است. میزان ضریب بتا و ضریب همبستگی بین مؤلفه های سبک مدیریت جهادی و خط مشی های بنیاد شهید، بررسی و اعتبار سنجی گردید. نتیجه گیری: بالا بودن میانگین پاسخ گویی به گویه های سبک مدیریت جهادی به جزء دو مولفه رهبری و کنترل، از نتایج این تحقیق است. همچنین در سطح معنی داری کمتر از0/5و با دقت 99/0 فرضیه های تحقیق پذیرفته شده است. با توجه به مدل نهایی، سبک رهبری مدیریت جهادی با ضریب مسیر۷۲%بر اجرای خط مشی های بنیاد شهید و امور ایثارگران اثر مثبت و مستقیم دارد. در بعد ارزشی- نگرشی ، بیشترین سطح میانگین مربوط به مؤلفه بصیرت مداری و کمترین میانگین مربوط به مولفه آرمان خواهی است. پیشنهادها: تقویت جانشین پروری،تقویت سیستمهای نظارت دوره ای ازواحدهای،تقویت بیشتر معتمدین و شوراهای مشورتی، واگذاری مسئولیت به ایثارگران واجد شرایط، توسعه تفویض اختیار به واحدهای اجرایی
۳۰۷۸.

واکاوی دو رویکرد «ساختارگرایی» و «اهمیّت گرایی» در شناسایی «تعهدات عام الشمول» حقوق بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۸ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 219 - 246

کلیدواژه‌ها: تعهدات عام الشمول مسئولیت بین المللی دولت ها رویکرد ساختارگرایی رویکرد اهمیّت گرایی قاعده آمره حقوق بین الملل قاعده عرفی حقوق بین الملل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۴ تعداد دانلود : ۴۱۵
یکی از مفاهیم کلیدی که در توسعه حقوق بین الملل نقش مهم داشته است، مفهوم تعهدات عام الشمول بوده است. این تعهدات از آن جهت که از ارزش های بنیادین جامعه بین المللی حمایت می کنند، از سایر تعهدات حقوق بین الملل متمایز بوده و برخلاف تعهدات دوجانبه و متقابل حقوق بین الملل، به تمامی دولت ها تعلق داشته و براین اساس تمامی دولت ها در رعایت آنها دارای منفعت حقوقی هستند. علیرغم اینکه درباره مفهوم تعهدات عام الشمول به عنوان بخشی از بدنه حقوق بین الملل، کمتر تردید شده است، ضوابط شناسایی و محتوای آن همواره محل بحث بوده است؛ از این رو، چیستی این تعهدات و ارائه راهکاری دقیق برای شناسایی آن یکی از مسائل مناقشه برانگیز و دشوار حقوق بین الملل به شمار می آید. این مقاله در پی پاسخگویی به این سؤال است که «با توسل به چه رویکردهایی می توان تعهدات عام الشمول را در پهنه حقوق بین الملل مورد شناسایی قرار داد؟». روش بررسی این پژوهش، تحلیلی-توصیفی می باشد و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. با هدف زدودن ابهامات در خصوص چگونگی شناسایی تعهدات عام الشمول، دو رویکرد «ساختارگرایی» و «اهمیّت گرایی» به عنوان رویکردهای پیشنهادی در این راستا مورد واکاوی قرار خواهند گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد رویکرد «اهمیّت گرایی» با ارائه دو راهکار، نخست شناسایی تعهدات عام الشمول بواسطه قواعدآمره حقوق بین الملل و دوم، شناسایی تعهدات عام الشمول از طریق قواعد عرفی حقوق بین الملل (تعهدات عام الشمول غیرآمره)، برای این منظور مناسب تر است.
۳۰۷۹.

مدل توانمندسازى جوانان براى تحقق تمدن نوین اسلامى مبتنى بر بیانیه گام دوم انقلاب

نویسنده:
منبع: پژوهش های گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ 269 - 296

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی جوانان بیانیه گام دوم تمدن نوین اسلامی و مدل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۳۸
جوانان به عنوان موتور پیش ران حرکت ، نقش اساسی و محوری در تحقق تمدن نوین اسلامی دارند . به رغم بحث ها و گفت وگوهای فراوانی که در این زمینه میان نظریه پردازان دانشگاهی ، مدیران و رهبران صورت گرفته، هنوز به چگونگی تربیت و توانمندسازی جوانان برای پذیرش این مسئولیت خطیر ( تمدن سازی) و موفقیت در آن پرداخته نشده است. هدف این مقاله آن است که با بهره گیری از بیانیه گام دوم انقلاب، «مدل توانمندسازی جوانان برای ایجاد تمدن نوین اسلامی» را طراحی و ارائه کند. پرسش اصلی این است که آیا مدلی برای توانمندسازی جوانان از بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب اسلامی برای تحقق تمدن نوین اسلامی می توان استخراج و طراحی کرد ؟ پرسش های فرعی تحقیق نیز عبارت اند از: عوامل مؤثر بر توانمندسازی جوانان از نگاه بیانیه گام دوم کدام اند ؟ متغیر های زمینه ساز برای توانمندسازی جوانان از نگاه بیانیه گام دوم کدام اند؟ موانع و درنهایت پیامد ها و نتایج توانمندسازی جوانان چیست؟ در این مقاله از روش شناسی نظریه داده بنیاد (GT ) برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. یافته های به دست آمده «مدلی» با رویکرد پارادایمی است که شامل ابعاد و مقوله هایی به این شرح می باشد: عوامل توانمندساز در چهار مقوله «معنوی و اخلاقی» ، «معرفت شناختی» ، «روان شناختی» و «جامعه شناختی» درمجموع سی وهفت متغیر، عوامل زمینه ساز شامل پانزده متغیر، موانع و عوامل بازدارنده توانمندسازی شامل یازده متغیر، پیامد ها و نتایج توانمندسازی مشتمل بر شانزده متغیر و اهداف کلان توانمندسازی حاوی سه هدف اصلی.
۳۰۸۰.

سنجش انسجام درونی ارکان رژیم سیاسی در همپرسه قوانین افلاطون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۱ 1 - 28

کلیدواژه‌ها: رژیم سیاسی قوانین انجمن شهر شورای شبانه و پاسداران قانون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۷ تعداد دانلود : ۲۳۲
این مقاله با بهره گیری از نظریۀ «اسپریگنز» و با ملاحظۀ بحران های موجود در جامعه، منطق درونی و ارتباط ارکان رژیم موجود در همپرسه قوانین را بر اساس وظایف و اختیارات آنها بررسی می کند. حاصل کار، ترسیم الگویی از رژیم سیاسی است که براساس ترکیبی از عناصر اصلی دو رژیم پادشاهی و دموکراسی تکوین یافته و مهم ترین اهداف آن، تأمین سعادت و امنیت اعضای جامعه است. در این رژیم، نهاد پادشاهی در رأس است، ولی نهادهای شورایی قدرتمندی همچون شورای شبانه، پاسداران قانون و انجمن شهر متشکل از نخبگان با تجربه پیش بینی شده است که هرچند نقش پادشاه را در ادارۀ امور تعدیل می-کنند، در موارد متعددی دچار تداخل وظایف هستند. در مجموع چینش نهادهای این رژیم به گونه ای است که به دلیل عدم انسجام درونی، امکان پویایی و نوآوری اساسی و یا شکوفایی شهروندان را سلب نموده و حالتی ایستا و متصلب را در ابعاد گوناگون زندگی استمرار می بخشد. همچنین این رژیم را می-توان الگویی حد فاصل میان دو جامعۀ آرمانی و واقعی دانست که هرچند از الگوی همپرسه جمهور فاصله زیادی دارد، بالفعل شدن آن در واقعیت نیز بسیار بعید می نماید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان