مطالب مرتبط با کلیدواژه

قدرت نرم


۱.

مدیریت رسانه ای و مهندسی افکار عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رسانه بحران رسانه قدرت نرم امنیت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۶۶ تعداد دانلود : ۳۵۳۳
بحران سازی و بحران زدایی یکی از کارکردهای رسانه ها با کمک گرفتن از ابزارها و اهرم های نوین می باشد. رسانه ها با استفاده از راهبردها و فراراهبردها در ایجاد شرایط بحرانی می توانند در تحولات سیاسی-اجتماعی و فرهنگی جدید در گستره وسیعی نقش آفرینی کنند و موجب شکل دهی افکار عمومی گردند. چرا که امپراتور رسانه ای با بهره گیری از امکانات سرشار موجب شکل گیری نوعی استبداد اطلاعاتی از طریق گزینش و انتشار اطلاعات و اخبار انحصاری، تراست های خبری و اطلاعاتی و کارتل های رسانه ای در پرتو انقلاب اطلاعاتی شده است. همچنین استبداد رسانه ای که رواج گسترده ای پیدا کرده است، با استفاده از ابزارها و اهرم ها و با اتکا به فناوری افکار عمومی جهان را به سوی خود جلب کرده و به ارایه چهره ای مخدوش از برخی از نظام های سیاسی، فرهنگ ها، قوم ها و یا دین های رقیب پرداخته است. چنین رسانه هایی به شکلی نظام مند نسبت به جهت دهی افکار عمومی، گرایش ها، عقاید و نگرش ها و رفتارها تلاش مضاعفی را به کار می بندد. به گونه ای که برخی -همچون آلوین تافلر و هایدی تافلر (1376)- از آن به جنگ جهانی فرهنگی-اطلاعاتی تعبیر کرده اند و به نقش اطلاعات درعرصه جهانی اذعان دارند. در این مقاله رویکردی مدیریتی به بحران رسانه ای مبنای کار قرار گرفته است. این رویکرد شامل مدیریت بحران از طریق واکنش سریع جلوگیری از انتشار اطلاعات کنترل شده، بازنگری در امیددهی و جز آن می باشد. همچنین سعی شده فرایند بحران سازی در جهان امروز -که به عنوان قدرت نرم ارتباطاتی نامیده شده است- بررسی و به این سوال پاسخ داده شود که مدیریت بر رسانه چگونه و با اعمال چه شیوه ها و راهبردهایی افکار عمومی را در جهت رسیدن به هدف های تعیین شده هدایت می نماید.
۲.

فرایند بحران سلطه در ایران معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم پرستیژ فرهنگى تصویرسازى مطلوب دیپلماسى فرهنگى محبوبیت بین‏المللى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۴
کسب وجهه و اعتبار بین المللى و نفوذ در افکار عمومى جهانیان یا به تعبیر برخى اندیشمندان دست‏یابى به قدرت نَرم به موازات و حتى فراتر از کسب همین نتیجه در سطح ملى از جمله اهداف مهم و در عین حال تصریح نشده دیپلماسى کشورها در ارتباطات فیمابین است. این مهم به تناسب موقعیت و جایگاه و امکانات و فرصت‏هاى هر کشور در عرصه بین الملل به شیوه‏هاى مختلف و از مجارى و کانال‏هاى متعدد، تعقیب مى‏شود. دفاع از ارزش‏هاى مقبول همگانى، صدور اقلام و مصنوعات فرهنگى و مادى با کیفیت، اتخاذ مواضع منطقى و ظاهرپسند، تحرک جدى در عرصه‏هاى دیپلماتیک، مشارکت فعّال در اقدامات بین المللى، میزبانى نشست‏ها و مسابقات بین المللى، اعطاى کمک‏هاى بشردوستانه، جذب گردشگر، تبلیغات برون مرزى و ... بخشى از سیاست‏هاى رایج و تجربه شده‏اى است که معمولاً هر کشور به فراخور حال، در جهت نیل به این مقصود از آن بهره مى‏گیرد. در این نوشتار، سیاست‏هاى اجرایى دو کشور ایران و امریکا در منطقه خاورمیانه، در راستاى تأمین این مهم به اجمال مورد بررسى قرار گرفته است.
۳.

نرم افزار گرایی در رفتار خارجی آمریکا، چالشهای نوین در برابر هویت امنیتی - فرهنگی ج . ا . ایران

کلیدواژه‌ها: هویت آمریکا قدرت نرم جمهورى اسلامى ایران نرم افزارگرایى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۲
بهره گیرى دولت آمریکا از منابع نرم قدرت بعد از جنگ سرد، پیامدهاى خاصى را براى هویت امنیتى و فرهنگى کشورهاى مخاطب به همراه دارد. در مقاله حاضر پرسش اصلى معطوف به چالش ها و حوزه هاى تهدیدزایى نرم افزارگرایى آمریکا در سیاست خارجى اش نسبت به جمهورى اسلامى ایران است. فرضیه مقاله این است: نرم افزارگرایى (در رفتار خارجى ایالات متحده)، بر ابعاد هویتى ملاحظات امنیتى ملت ایران تأثیر مستقیم دارد. چارچوب نظرى بحث از تئورى جوزف ناى اتخاذ شده است.
۴.

ژئوپلیتیک قدرت نرم ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسلام زبان فارسی ژئوپلیتیک تشیع قدرت نرم قدرت نرم ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲۰
قدرت نرم به آن دسته از قابلیت ها و منابع یک کشور چون فرهنگ، آرمان یا ارزش های اخلاقی اطلاق می شود که به صورت غیرمستقیم بر منافع یا رفتارهای دیگر کشورها اثر می‎گذارد. بهره گیری از ابعاد نرم افزاری قدرت سبب می شود از هزینه های محسوس قدرتمندی کشورها به طرز شگفت انگیزی کاسته شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سطح تحلیل منطقه ای و مقایسه میزان تاثیرگذاری این ُبعد از قدرت کشورمان برحسب مناطق مختلف ژئوپلیتیکی است.در این نوشتار از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و مدل سنجش ماتریسی برای محاسبه وزن و جایگاه نسبی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در هفت منطقه ژئوپلیتیکی بر اساس مولفه های ده گانه سنجش قدرت نرم کشورها در قالب 18 شاخص، استفاده شده است. اطلاعات نیز از طریق منابع کتابخانه‎ای، اینترنتی و بهره گیری از پایگاه های خبری با تکیه بر داده‎های عینی ـ تاریخی گردآوری و سعی شده تا از معتبرترین و جدیدترین اطلاعات آماری و توصیفی مراکز مطالعاتی داخلی، منطقه‎ای و بین‎المللی استفاده شود.یافته های تحقیق نشان می دهد جمهوری اسلامی ایران بیشترین کاربرد مولفه های قدرت نرم را در میان کشورهای اوراسیای مرکزی (76/28 درصد) و کمترین میزان (3/69 درصد) را به نسبت منطقه آمریکای لاتین داشته است. همچنین مشخص شد بالاترین میزان اعمال قدرت نرم ایران در مناطقی است که ساکنان آن بیشتر با زبان فارسی در ارتباط هستند. ضمنا جمهوری اسلامی ایران بیشترین موفقیت در کاربرد عوامل متغیر قدرت نرم را در زمینه بهره گیری از موسسات ایران شناسی در سایر کشورها داشته است.
۵.

گسست ها و پیوندهای حقوق بشری اروپا ، خاورمیانه و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ایران ایدئولوژی حقوق بشر منافع ملی اتحادیه اروپا قدرت نرم قدرت سخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۹
شاید تا دیروز موضوع حقوق بشر نمی توانست سبب ساز گسست و پیوند روابط میان دو بازیگر بین المللی شود. ولی امروزه به ادعای کشورهای باختر زمین، حقوق بشر می تواند ماهیت روابط بازیگران نظام بین الملل را دستخوش تغییر و تحول کند. اتحادیه اروپا در همین زمینه گاه شرط حقوق بشر در روابط سیاسی و بازرگانی با برخی از واحدهای سیاسی را به کار می گیرد. نوشتار پیش روی با در نظر داشتن مفروض یاد شده، این فرضیه را به آزمون می گذارد که اتحادیه اروپا به دلیل هزینه بالا و ناتوانی در بهره مندی از قدرت سخت hard power خواهان اثرگذاری و ایجاد روابط خارجی با ایران ...
۶.

چالش های اطلاعاتی در گفتمان امنیت ملی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امنیت ملی قدرت نرم نبرد اطلاعاتی عملیات اطلاعاتی سازمان های اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۷
"مفهوم و چارچوب گفتمان امنیت ملی در عصر اطلاعات و ارتباطات دچار تغییر شده است. پایان جنگ سرد، انقلاب اطلاعات و ارتباطات، جهانی شدن، گسترش شبکه های مجازی، و برخی رخدادهای سیاسی نظیر واقعه یازده سپتامبر و گسترش فعالیت های تروریستی، مسائل امنیتی جدیدی را پیش روی تحلیل گران امنیت ملی گذاشته است... "
۷.

فراتکنولوژی و تحول مفهوم قدرت در روابط بین الملل

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم قدرت مولد فراتکنولوژی قدرت اجباری قدرت ساختاری قدرت نهادی فراقدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴۹ تعداد دانلود : ۲۶۵۱
با تغییر عرصه سیاست بین‏الملل در نتیجه توسعه فراتکنولوژی‏ها و شکل‏گیری عرصه سیاست هنجاری، زمینه ساخت مجدد هویت ها، منافع، مفاهیم و قلمرو سیاسی فراهم شده و به تشدید تعاملات بین‏المللی، شتاب تغییرات نهادی، توسعه فرایند به هم پیوستگی جهانی، اهمیت‏یافتن هنجارها و افزایش نقش بازیگران غیردولتی انجامیده است. در نتیجه، نحوه برداشت از قدرت و سازوکارهای اعمال آن نیز متحول و پیچیده‏تر شده است. هدف این نوشتار، بررسی مفهوم قدرت با توجه به دگرگونی‏های ایجادشده در عرصه سیاست بین‏الملل و توسعه چارچوبی مفهومی است که تمام ابعاد آن را پوشش دهد. بدین منظور، ابتدا مفهوم سنتی قدرت و رابطه آن با تکنولوژی بررسی می‏شود و سپس، نقش فراتکنولوژی‏ها در تغییر عرصه سیاست بین‏الملل و تاثیر آن بر مفهوم قدرت بیان خواهد شد.
۸.

قدرت نرم افزاری ایران در دوران ریاست جمهوری خاتمی (1384-1376)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گفتگوی تمدن ها قدرت نرم جامعه ی مدنی تشنج زدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۱۵
این تحقیق در پی آن هست که تأثیر عوامل نرم افزاری را بر افزایش قدرت ملی ایران در دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی (1384-1376) بررسی و تجزیه و تحلیل کند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به تغییر و تحولاتی که در مفهوم کلاسیک قدرت به وجود آمده، اشاره می کند و با بهره برداری از روش تحلیلی به رابطه بین سیاست ای نرم افزاری دولت آقای خاتمی و افزایش اقتدار ملی ایران می پردازد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در عصر انفجار اطلاعات و جهانی شدن، عناصر قدرت نمی تواند منحصر به قدرت سخت باشد و علاوه بر عناصر محسوس و ملموس قدرت در حوزه های نظامی، اقتصادی و سیاسی، نباید از عناصر نرم فزاری و فرهنگی قدرت در افزایش توان یک کشور غفلت کرد. تلاش آقای خاتمی برای تقویت جامعه مدنی و قانون گرایی در عرصه ی سیاست داخلی و اتخاذ سیاست تشنج زدایی و گفتگوی تمدن ها، به عنوان بدیلی در مقابل پارادایم غالب ستیز تمدن ها، منجر به افزایش قدرت نرم افزاری ایران شد. ارتقای جایگاه و پرستیژ ایران در نظام بین ا لملل، تغییر نگرش و تصویر غیرواقعی از دولت و ملت ایران، تقویت روابط ایران با کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا و جذب بیشتر سرمایه گذاری خارجی نیز از نتایج افزایش قدرت نرم افزاری ایران در این دوره محسوب می گردد.
۹.

قدرت نرم، تهدید نرم: پیشنهادی در راستای سیاست سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسلام فرهنگ قدرت نرم تمدن ایرانی تهدید نرم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران جنگ نرم (تهاجم فرهنگی)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی امنیت جمهوری اسلامی ایران
تعداد بازدید : ۲۹۱۳ تعداد دانلود : ۱۳۷۹
مقاله حاضر تلاش دارد با تاکید بر یکی از ابزارهای دفاع و تهاجم هم زمان (قدرت نرم) - بدون آنکه وارد بحث های ماهوی تهدیدات نرم شود - به گوشه ای از توانمندی های بالقوه و بالفعل اقتدار نرم نظام پرداخته، تلاش نماید تا نکات مثبت بهره برداری از این منبع عظیم قدرت ملی را هم در مقابله با تهدیدات نرم و هم در تحت تاثیر قرار دادن سایر جوامع هدف به شکلی آفندی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. در حقیقت فرض اصلی این مقاله آن است که تمرکز بیش از اندازه بر مفهوم «تهدید نرم»، نظام جمهوری اسلامی را از منابع «قدرت نرم» خود، خصوصاً در حوزه فرهنگ و تمدن، غافل ساخته، ناخودآگاه ساختار و چارچوبه های سیاستگذاری و اجرای سیاست های تدوینی را در قالب یک لاک دفاعی شکل می دهد.
۱۰.

تاثیرات جمهوری اسلامی ایران بر لبنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: لبنان انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی قدرت نرم امام خمینی+

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۰۴
انقلاب شکوهمند اسلامی ایران همه مؤمنان به اسلام را به خود جذب کرد و به عنوان یکی از مهم ترین رویدادهای قرن بیستم، آثار ویژه ای در سطوح منطقه ای و بین المللی بر جای گذاشت. با توجه به این که انقلاب اسلامی، مولود قدرت نرم ارزش های دینی ـ اسلامی است، به شکل قابل توجهی در لبنان به دلیل وجود شرایط و زمینه های مساعد آن کشور که ریشه در عوامل مختلفی از جمله روابط تاریخی و فرهنگی دیرینه بین دوکشور و اکثریت شیعیان در آن دارد، تاثیرگذار بوده است. با توجه به موارد مذکور، نگارنده ضمن بررسی تاثیر جمهوری اسلامی ایران بر کشور لبنان، بر اساس نظریه سه بعدی، سعی در اثبات آن دارد که مؤلفه سیاسی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، با توجه به شرایط مناسب و مساعد لبنان نسبت به دیگر مؤلفه ها، تاثیر بیشتری بر آن کشور داشته است.
۱۱.

بررسی جایگاه قدرت نرم در سیاست: از دوران باستان تا زمان معاصر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ارزش های فرهنگی قدرت فرهنگی قدرت نرم قدرت سخت توانایی تشویق تهدید و اقناع قدرت هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۳۲۹
نوشتار حاضر به روش اسنادی ابتدا ریشه های قدرت نرم را از گذشته های دور بررسی می کند، سپس، عوامل تشکیل دهنده آن را تشریح و امکانات و محدودیت های عمده بر سر راه اعمال آن را ارزیابی می نماید. قدرت نرم از قرن ها قبل از میلاد مورد توجه اندیشمندان و حکمرانان در چین، یونان مصر و ایران قرار داشته است. در دهه های گذشته، و قبل از اینکه جوزف نای قدرت نرم و جایگاه آن را بخصوص در حوزه سیاست خارجی مفهوم سازی نماید، دانشورانی چون آلفرد دو گرازیا، کلاوس نور و جان کنث گالبرایت شکل هائی از قدرت را تبیین کردند که با قدرت نرم شباهت و معنی قانونمندی، مشروعیت و دموکراسی داشته و در مقابل قدرت سخت با زور و شیوه های تولید گذشته ربط داده شده است. منابع قدرت نرم را معمولا ارزش های فرهنگی، بازیگران سیاسی، فرهنگ و خط مشی های سیاستمداران و نهادها تشکیل می دهند، اما برخی اوقات حتی نیروهای نظامی، که قاعدتا بر قدرت سخت متکی هستند، توانسته اند نقش قدرت نرم را بازی کنند و دیکتاتورهایی چون هیتلر و استالین را موفق سازند تا از امکانات آن برای اهداف خود بهره گیرند. قدرت نرم را از طریق نظرخواهی از افکار عمومی، مصاحبه بانخبگان سیاسی و مطالعات موردی می توان اندازه گرفت.
۱۲.

درآمدی برشناخت قدرت لطیف

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ولایت فطرت کمال عقل جزوی قدرت نرم عزت انس وهم بازی فریب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۸ تعداد دانلود : ۶۴۶
در ادبیات گفتمان غرب؛ قدرت نرم برایند تاثیرهایی است که از راه رسانه، دیپلماسی و دیگر ابزارها، توسط جامعه مخاطب پذیرفته می شود و توان نفوذ آن تا عقل حسابگر است که جنبه های سطحی «جامعه طبیعی» و حداکثر «جامعه فلسفی» را در بر می گیرد! قدرت نرم ویژگی های خاص خود را دارد که برآمده از خاستگاه گفتمان تمدن غرب است و تا سطحی از وجود انسان را پوشش می دهد که در نهایت، لبه ابتدایی لایه عقل وجود آدمی (عقل معاش اندیش) است که جامعه ای را ایجاد می کند که اقتضای عمل در آن، انجام عمل توسط فرد دیگر است؛ یعنی معامله؛ که در ادبیات غرب به وسیله توماس هابز به عنوان «قرارداد اجتماعی» مطرح شد. اما جامعه دینی که بر دو پایه امت و امام شکل می گیرد، حس تدین که به واسطه زحمات انبیاء علیهم السلام در بشر ایجاد شده، مقتضی قیام به حاجت برادر است؛ ولو حاجتی در مقابل آن نبوده باشد و لذا ناموس عون بر قائمه همت عالیه انسانیت مستقر شده و ترغیب به آن در شریعت مطهره فوق حد احصا است. این ویژگی ها که منحصراً در اختیار جامعه ولایی است، تولید نوعی از قدرت می کند که از برترین قدرتهاست و در این نوشتار، « قدرت لطیف» نامیده شده و تلاش بر شرح آن است. نگاه از این افق به عمل و نیت و حرکت اجتماعی، نه تنها معنا و مفهوم وضعی قابل حس و درک مادی می دهد، بلکه آن را به قامتی می آراید که لذتی پایدار نیز عطا می کند.
۱۳.

کالبدشکافی قدرت نرم و ابزارهای کاربردی آن

کلیدواژه‌ها: رسانه رایانه قدرت نرم عملیات روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲۷ تعداد دانلود : ۱۸۳۲
مولفه قدرت نرم اخیراً در ادبیات سیاسی جهان و رهیافتهای قدرت جایگاه مناسبی پیدا کرده است و هر روز زوایای جدیدی از آن کاویده و عرصه آن گسترده تر می شود. فهم درست این پدیده با نگاهی تطبیقی به قدرت سخت حاصل می شود. قدرت سخت اگر چه در طول تاریخ سیاسی انسان تحول بسیار یافته و تمامی گونه های آن یکسان و بسیط ارزیابی شده است، لیکن قدرت نرم پدیده ای پیچیده و مرکب است. قدرت نرم بر خلاف قدرت سخت که دارای ماهیتی ایستا و بسیط است، ماهیتی ژلاتینی و چند بعدی دارد. کاربرد قدرت سخت و ناکامی های کارکردی بسیار در آن، سبب شده است تا به ابزار های جدید رو آورده شود؛ ابزارهایی که هزینه های کمتری برای آن تقبل کرده و از تلفات جانی و مالی تا حد زیادی بکاهد و در عین حال، افکار عمومی را با خویش همراه سازد. از این رو، به قدرت نرم توجه شد و کشورهای غربی و قدرتمندان در دهه های اخیر به استفاده از این قدرت رو آورده اند. این مقاله، به تشریح ماهیت و چهره های قدرت و بررسی نظری آن، به همراه ابزارهای قدرت نرم در سه بُعد رسانه ای، رایانه ای و عملیات روانی خواهد پرداخت.
۱۴.

بنیان های نظری موازنه قوای هوشمند در شبکه های فاقد معیار منطقه ای : گامی به سوی ارائه نظریه نوین موازنه قوای منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم موازنه قوا قدرت سخت قدرت هوشمند موازنه قوای هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶۱ تعداد دانلود : ۱۷۳۴
موازنه قوا به عنوان یکی از قدیمی ترین نظریه های روابط بین الملل مطرح است که در حال حاضر نیز یکی از کارآمدترین نظریه ها در رهیافت واقع گرایانه از روابط بین الملل میباشد. رئالیست ها بر این باورند که موازنه بخشی در پاسخ به تغییرات توازن قدرت رخ می دهد. اما تحولات سیستم بین الملل از جمله تغییر چارچوب سیستمی و افزایش سطح ارتباطات در سیستم، برخی از ابعاد این نظریه را متحول ساخته است. تحولات مذکور بنیان های مفهومی و نظری موازنه قوا را تغییر داده و سبب ناکارآمدی نظریه کلاسیک موازنه شده است. در این راستا به منظور دنبال نمودن ناکارآمدی های نظریه موازنه قوا و راه حل های آن، پژوهش حاضر ورای قدرت سخت و حتی قدرت نرم بر قدرت هوشمند به مفهوم توانایی ترکیب قدرت سخت و نرم به گونه ای که سبب هم افزایی آنها شود، تأکید دارد. این مقاله عناصر نظریه های رئالیستی با مدل موازنه بخشی شبکه ای را با یکدیگر ترکیب می نماید. همچنین این پژوهش نظریه شبکه را بررسی و به شبیه سازی آن در روابط بین الملل و مطالعات منطقه ای می پردازد. از این منظر با بهره گیری از شبکه های فاقد معیار نگارنده نظریه موازنه قوای هوشمند در شبکه های فاقد معیار منطقه ای را به عنوان نظریه جدید به ادبیات روابط بین الملل تقدیم می کند و اصول اساسی طراحی موازنه هوشمند و الگوهای سه گانه آن از جمله الگوی نهادی، ارتباطی و پیوندی را تجزیه تحلیل می نماید.
۱۵.

جایگاه قدرت نرم در قدرت ملی با تاکید بر جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت جمهوری اسلامی ایران قدرت ملی قدرت نرم قدرت سخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰۹ تعداد دانلود : ۲۱۴۷
قدرت، توانایی یک بازیگر در استفاده از منابع و امکانات جهت تاثیرگذاری بر رویدادهای بین المللی به نفع خود است. کشورها برای حفظ موجودیت، امنیت و رفاه شهروندان خود و نیز مقابله با تهدیدات خارجی ناگزیرند سیاست ها و برنامه هایی را جهت افزایش توانمندی و قدرت ملی خود به کار گیرند. شرایط جدید نظام بین الملل باعث شده است مولفه های جدیدی در ساختارهای رسمی بین الملل نقش ایفا کنند و کشورها برای تامین منافع ملی خود ابزارها و راه های جدیدی را به کار گیرند که مهم ترین آنها را می توان بهره گیری از «قدرت نرم» دانست. جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت حساس استراتژیک و ژئوپلیتیک خود ناگزیر است ضمن توجه و تقویت جنبه های مختلف قدرت سخت (توان نظامی و اقتصادی) به تقویت ابعاد قدرت نرم خود نیز بپردازد. ایران زمانی می تواند از قدرت نرم خود بهره برده و به تقویت قدرت ملی خود دست یابد که استراتژی ، راهبرد و نیز ارزش های مطلوب خود را به گونه ای ارائه دهد که از دو بعد ملی و فراملی از مولفه های تولید قدرت خود نهایت بهره برداری را به عمل آورد. پژوهش حاضر تلاش دارد با رویکردی توصیفی- تحلیلی به شناسایی عوامل و مولفه های قدرت نرم بپردازد و جایگاه این مولفه ها را در قدرت نرم ایران بررسی کند. نتایج تحقیق نشان می دهد مولفه های قدرت نرم در مجموع اثرگذاری مثبتی بر قدرت ملی ایران دارند، اما کشور ما نتوانسته است از مولفه های فراملی موثر بر قدرت نرم، بهره برداری بهینه و مناسبی کند.
۱۶.

طراحی الگوی برنامه ریزی درسی با رویکرد کاهش تهدیدات نرم

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش برنامه ریزی درسی قدرت نرم تهدید نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۱ تعداد دانلود : ۹۴۶
اهداف : آموزش و پرورش از طریق کارکردهای خود ، می تواند تهدیدات نرم علیه کشور را کاهش داده و موجبات افزایش قدرت نرم را فراهم آورد. این پژوهش با هدف طراحی الگوی برنامه ریزی درسی که با توسعه قدرت نرم، کاهش تهدیدات نرم علیه کشور را موجب شود، انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی و اکتشافی در سال 1390 با استفاده از بررسی اسنادی و کتابخانه ای و تکنیک های بارش ذهنی نظرسنجی و بحث گروهی انجام شد. جامعه آماری، کارشناسان برنامه ریزی درسی وزرات آموزش و پرورش و اساتید متخصص حوزه علوم تربیتی در دانشگاه های تهران بودند. نمونه گیری به روش هدفمند طبقه ای در دو طبقه انجام شد و 80 نفر برای انجام مطالعه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. داده ها با توجه به سئوالات پژوهش و با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی مانند تحلیل عاملی، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: پس از انجام تحلیل عاملی، الگوی مورد نظر در 6 بعد «دینی، فلسفی و ارزشی»، «سیاسی- امنیتی»، «اقتصادی»، «اجتماعی»، «روان شناختی» و «مدیریت برنامه ریزی درسی»، 16 مولفه و 71 شاخص نمود پیدا کرد. نتیجه گیری: حفظ و گسترش ارزش های اسلامی، حفظ و تامین منافع و نیازهای سیاسی- امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و روان شناختی از مهم ترین اهداف و ارزش هایی قلمداد می شوند که تهدید علیه آنها، تهدید علیه امنیت ملی به حساب می آید و از جمله اقداماتی که می توان در این زمینه انجام داد، ایجاد تغییراتی در برنامه ریزی درسی مدارس و دانشگاه ها و سوق دادن آنها به سمت افزایش قدرت ملی و در نهایت کاهش تهدیدات نرم است.
۱۷.

جنبش های اجتماعی به مثابه قدرت نرم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنبش های اجتماعی قدرت نرم بعد سوم قدرت اداره امورپلیسی جنبش های نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۸۰
زمینه و هدف: در چند دهه اخیر ظهور جنبش های اجتماعی، گستره متنوعی از اشکال رفتار جمعی را مطرح ساخته که از نظر اهداف، ماهیت و روش مبارزه، با جنبش های کلاسیک (سنتی) تفاوت اساسی دارد. این رویکرد جدید، معطوف به قدرتی است که به تعبیر استیون لوکس «بعد سوم قدرت» نام گرفته است. قدرتی که ماهیت آن متفاوت شده و چهره تازه ای یافته که مبتنی بر ذهنیت پردازی و اقناع سازی است. در ایران، تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی، به ویژه در کلان شهرها و نیز توسعه ارتباطات، زمینه های مناسبی را برای شکل گیری این گونه جنبش ها فراهم ساخته اند. هدف این تحقیق شناسایی ابعاد این جنبش ها و بررسی میزان گرایش آنان به قدرت نرم می باشد و در این راستا سؤال اساسی تحقیق این است که در ایران کنونی تا چه میزان رویکرد جنبش های اجتماعی معطوف به بعد سوم قدرت (قدرت نرم) گردیده است؟ روش: روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه، در قالب طیف لیکرت می باشد. جامعه آماری شامل فرماندهان و مدیرانی است که به لحاظ اقتضای شغلی، با جنبش های اجتماعی ارتباط نزدیک داشته اند. که به تعداد 72 نفر و از طریق روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که در ایران چند دهه اخیر، جنبش های اجتماعی به بعد سوم قدرت (قدرت نرم) گرایش یافته اند. آنها از نظر ویژگی و ماهیت، معطوف به فرهنگی شدن، ارزشی و هنجاری شدن، اقناع سازانه و خشونت گریزی گردیده و عمدتاً از ابزارهای خاصی چون رسانه، هنر، نمادگرایی و ... برای نشان دادن اعتراض و مبارزه استفاده کرده اند. نتیجه اینکه، مدیریت و کنترل آنها باید با در نظر گرفتن این واقعیت ها صورت پذیرد.
۱۸.

کاربرد قدرت نرم از ناحیه استکبار؛ رویکردی قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست قرآن کریم قدرت نرم استکبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۲ تعداد دانلود : ۷۰۳
اگرچه قدرت، مسئلة محوری سیاست است، اما وجوه مختلف برآمده از قدرت، حکایت از ماهیت و کاروی ژه های خاص آن دارد. «قدرت نرم» که بر وجهه «جذابیت» تأکید دارد، در واقع، تلاشی است که بازیگر از طریق به کارگیری آن درصدد «همانندسازی» جامعة رقیب و پیشبرد اهداف است. خط مشی قرآن کریم بیانگر حضور فعال دو جریان الهی و استکباری است. جریان هایی که با ماهیت متفاوت و غایت خاص، در مقابل هم صف آرایی می کنند و همواره خداوند متعال در آیات متعددی به این امر اذعان کرده است. جریان استکباری به سردمداری ابلیس و اطرافیانش در برابر حق، تکبر ورزیده و درصدد است از هر طریق ممکن (سخت و نرم) مانع از پذیرش حق از ناحیه مردم شود. تقابل و رویارویی این دو جریان در قالب دو جنبة ایجابی و سلبی قابل پیگیری است. این نوشتار تقابل جریان استکباری با جریان الهی حاکم بر سیاست در قرآن را با اهتمام به کارکردهای ایجابی و سلبی قدرت نرم با استناد به آیات قرآن مورد کندوکاو قرار می دهد. در این راستا، استفاده از وجوه نرم افزارانه قدرت از ناحیه استکبار در دو سطح «ارکان» و «شیوه ها و تدبیرها» در پاسخ به این سؤال که «چگونه جریان استکباری از طریق کاربرد قدرت نرم به پیشبرد اهداف خود در مقابل جریان الهی می پردازد؟» با به کارگیری روش «تحلیل محتوای کیفی» مورد تدقیق قرار گرفته است. جریان استکباری با به کارگیری ارکان «جامعیت»، «استمرار»، «سیاست گام به گام» و «بهره برداری از نقاط ضعف» از طریق تدبیرهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و روانی می کوشد با شیوه هایی همچون تهدید، تحقیر، تطمیع، تهمت زدن، شایعه پراکنی، سازش کاری، تحریک احساسات و در نهایت، جوسازی و انحراف افکار عمومی، مخاطبان پیام توحیدی را اغفال نماید و درمقابل جریان الهی صف آرایی کند.
۱۹.

استراتژی «دولت- ملت سازی» آمریکا در افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمریکا افغانستان قدرت نرم قدرت هوشمند دولت- ملت سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۸۲۱
آمریکا پس از 11 سپتامبر با کسب اجماع جهانی فرصت بی نظیری برای خود ایجاد کرد که علاوه بر حضور نظامی و مبارزه با طالبان و گروه های افراطی به فعالیت های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مبادرت ورزد. هدف اصلی آمریکا در این رویکرد تغییر هویت مردم افغانستان در راستای منافع خود بوده است. آسیب پذیری نیروهای نظامی آمریکا و متحدانش و عدم کسب موفقیت در نابودی و محو طالبان و گروه های افراطی با گذشت زمان، انگیزه آمریکا را برای دولت سازی و ملت سازی افزایش داده است تا از این طریق و با کم رنگ کردن شکست های نظامی خود، شرایط تأمین اهدافش را فراهم آورد. در این مقاله تلاش می شود در پاسخ به این سؤال که سیاست آمریکا به منظور دولت- ملت سازی در افغانستان چه ابعادی دارد و چرا به شکست انجامیده است، فعالیت های آمریکا در زمینه تأثیر بر هویت مردم و شکل دهی فرآیند ملت سازی افغانستان بررسی گردد. فرضیه اصلی در تبیین چرایی شکست آمریکا عدم شناخت دقیق ویژگی ها و فرهنگ مردم افغانستان و ناکارآمد بودن سازوکارها و نهادهای آمریکایی است.
۲۰.

نقش سازمان های اطلاعاتی در ارتقای قدرت نرم کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی هنر رسانه قدرت نرم ‏‫سازمان اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۸ تعداد دانلود : ۸۳۴
سازمان های امنیتی و اطلاعاتی، نقش بالقوه و بالفعل عمیقی در ارتقا و بهره بری از منابع اقتدار نرم کشور بر عهده دارند. در این خصوص می توان از طریق برخی شواهد، به یقین (و یا با درصدی بالا) از دخالت و خط دهی نهادهای اطلاعاتی به سیستم های سیاست خارجی، اقتصادی و یا فرهنگی کشور برای بهبود وجهه خود یا تخریب وجهه حریف سخن به میان آورد. مقاله حاضر تلاش دارد با حرکت در محدوده های تعریف شده فوق، در حد امکان نقش سازمان های اطلاعاتی و امنیتی را در تقویت وجوه قدرت نرم کشور بررسی کند. فرضیه اصلی آن است که عملکرد نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در ارائه و نشر اطلاعات می تواند به عنوان ابزار اقناع و در جهت ارتقای قدرت نرم کشور به کار رود.