درخت حوزه‌های تخصصی

پیشینه و اهداف: علیرغم نقش مهم معلمان،اطلاعات کمی در مورد دانش معلم برای استفاده از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در آموزش وجود دارد. همینطور، تحقیقات کمی در مورد سنجش دانش حرفه ای معلمان برای آموزش مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد. علاوه بر این، ملاحظات و ارزیابی های اخلاقی در مورد هوش مصنوعی هنوز از دیدگاه معلم مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین، درک کمتری از نحوه تفسیر و ارزیابی معلمان تصمیمات مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد. در نهایت، شواهد تجربی محدودی وجود دارد که توضیح می دهد چگونه مهارت های آموزشی معلمان برای استفاده از هوش مصنوعی با ارزیابی اخلاقی آن ها مرتبط است. با توجه به این شکاف ها، هدف از این تحقیق آشکار ساختن دانش معلمان برای استفاده از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی برای آموزش مؤثر بر اساس TPACK است. ارزیابی تصمیمات توسط ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به مؤلفه دانش متفاوتی از دانش آموزشی نیاز دارد. ما ارزیابی اخلاقی را به عنوان یک مؤلفه دانش متمایز برای ارائه دیدگاهی قابل درک و صریح مورد بررسی قرار دادیم. در مطالعه حاضر، TPACK با ارزیابی های اخلاقی ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی گسترش یافت. به عبارت دیگر، ما سعی کردیم دانش اخلاقی را که معلمان باید برای ادغام اخلاقی ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی داشته باشند، شناسایی کنیم.روش ها : رویکرد پژوهش کیفی و روش به کار رفته سنتزپژوهی وابزار مورد استفاده چک لیست است .روش تجزیه وتحلیل داده ها بر اساس کدگذاری اشتراوس وکوربین، کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت پذیرفته است. جامعه پژوهش،کلیه پژوهش ها و اسناد علمی در قالب مقالات و پایان نامه ها در بازه زمانی 2024-2014 و برای مقالات داخلی بازه زمانی 1398-1402 است. در نهایت، پس از غربالگری های صورت گرفته 59 منبع به صورت مستقیم مورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان دادند که معلمان به عنوان محور اصلی اجرای سیاست های برنامه درسی، در مواجهه و تعامل با هوش مصنوعی نیازمند تحول در دانش،مهارت و نگرش و کسب شایستگی های ویژه هستند. در پژوهش حاضر تحول در دانش حرفه ای معلمان با ظهور هوش مصنوعی در قالب چارچوب TPACK تعیین شده است و از آنجا که از شرایط تعامل موفق با هوش مصنوعی درک مسائل اخلاقی این فناوری است، بحث اخلاق نیز با معرفی TEPCK مورد تاکید قرار گرفته است. تحول در اموزش معلمان با ظهور هوش مصنوعی در 8 مولفه ی " دانش فناوری هوش مصنوعی"،" مهارت های عملیاتی"،" دانش پداگوژیکی هوش مصنوعی"،" دانش محتوایی هوش مصنوعی"،" دانش محتوایی هوش مصنوعی"،" مهارت های تحلیلی و انتقادی"،" دانش اخلاقی و حقوقی"،" مهارت های ارتباطی"و" توسعه حرفه ای مداوم"شناسایی شده است. نتیجه گیری: توانایی های هوش مصنوعی در آموزش به طور کامل مورد استفاده قرار نگرفته است. برای ادغام موثر هوش مصنوعی در آموزش، دانش فنی و آموزشی ویژه معلمان هوش مصنوعی ضروری است .علاوه بر این، به دلیل مسائل اخلاقی جدید ناشی از هوش مصنوعی، معلمان نیز باید دانش ارزیابی تصمیمات مبتنی بر هوش مصنوعی را داشته باشند. هیچ یک از مطالعات قبلی تاکنون دانش معلم را برای استفاده آموزشی و اخلاقی از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی بررسی نکرده است. با در نظر گرفتن این شکاف، ضمن به روز رسانی TPACK معلمان برای تعامل با هوش مصنوعی، به جنبه های اخلاقی نیز پرداخته شد.

هدف: هرچند اهمیت طرح های ابتکاری و نوآورانه در حوزه های مختلف و از جمله در عرصه آموزش وپرورش برکسی پوشیده نیست، امّا باید این واقعیت را در نظرداشت که اثربخشی طرح های نوآورانه درگرو اجرای درست و مناسب آن هاست. براین اساس، هدف پژوهش حاضر تبیین مؤلفه های ارزیابی اثربخشی اجرای نوآوری در آموزش و پرورش بود.روش: رویکرد پژوهش کیفی و روش تحقیق تحلیل محتوا بود. مشارکت کنندگان پژوهش شامل: چهار گروه اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، تدوین کنندگان سند تحول بنیادین، مسئولین اجرای سند و متخصصان مطلع بود. روش نمونه گیری، هدفمند با بهره گیری از استراتژی موردهای بحرانی بود که بر اساس قاعده اشباع داده ها به12نفر رسید. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه-ساختارمند جمع آوری و با روش تحلیل مضمون اترید- استرلینگ تحلیل شد. جهت قابلیت اطمینان از روش پایداری (پایایی بین کدگذاران مستقل) و برای باورپذیری از تحلیل موردی منفی و مثلث سازی (اجماع پژوهشگران) بهره گرفته شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش چهار مضمون فراگیر شامل: ویژگی های نوآوری(اصالت، روزآمدی، دوام، اهمیت، فواید اجتماعی، قابلیت اجرا، ظرفیت ایجاد تغییر، سادگی و جامعیت)، ویژگی های کاربران نوآوری(تفکر، روابط انسانی مؤثر، انگیزه و صلاحیت)، ویژگی های سازمان مجری نوآوری (منابع سازمانی کافی، پشتیبانی، حمایت از شبکه سازی، نگرش مثبت، شفافیت، مهارت های مدیریتی، سابقه اثربخشی، بلوغ سازمانی، انعطاف پذیری، تصمیم گیرنده بودن و استقلال سازمان) و ویژگی های عناصر محیطی مؤثر بر نوآوری (محیط فیزیکی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، ایجاد فرصت های یادگیری در محیط، شواهد شفاف، شبکه ها و حمایت و تسهیل گری در محیط) در قالب27 مضمون سازمان دهنده و160 مضمون پایه برای ارزیابی اجرای اثربخش نوآوری در آموزش، شناسایی و استخراج شد که نشاندهنده ابعاد و مؤلفه های ارزیابی اثربخشی نوآوری آموزشی است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میزان استفاده و نگرش به شبکه های اجتماعی مجازی در پیش بینی سرزندگی و رضایت تحصیلی دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را همه دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهرستان راسک در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ به تعداد ۲۱۵۰ نفر تشکیل داد که از بین آن ها تعداد ۳۵۶ دانش آموزان به صورت در دسترس و به شکل آنلاین به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه میزان و نگرش به استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی حجازی و همکاران (۱۳۹۵)، پرسشنامه سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و همکاران (۱۳۹۱) و پرسشنامه رضایت تحصیلی مطلق و همکاران (۱۳۸۷) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم زمان در SPSS-26 انجام گرفت. نتایج نشان می دهد که رابطه منفی و معنی داری بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با سرزندگی تحصیلی و رضایت تحصیلی وجود دارد. همچنین رابطه مثبت و معنی داری بین نگرش به شبکه های اجتماعی مجازی با سرزندگی تحصیلی و رضایت تحصیلی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان مید هد که میزان استفاده و نگرش به شبکه های اجتماعی به ترتیب با 18/0- و 54/0 قادر به پیش بینی سرزندگی تحصیلی است. همچنین میزان استفاده و نگرش به شبکه های اجتماعی به ترتیب با 21/0- و 40/0 قادر به پیش بینی رضایت تحصیلی دانش آموزان است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان دریافت که میزان استفاده و نگرش به استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر مهمی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارد.

هدف از پژوهش حاضر تاثیر الگوی طراحی محیط یادگیری الکترونیکی مبتنی بر علوم اعصاب تربیتی (دانش ذهن، مغز و تربیت) بر مولفه های کارکردهای اجرایی دانش آموزان در برنامه درسی ریاضی بود. روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی بودند که از بین آن ها 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) با روش تمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. گروه آزمایش با استفاده از الگوی شش مولفه ای یادگیری الکترونیکی سازگار با مغز (توجه، ارتباط، هیجان، یادگیری فاصله ای، عوامل محیطی و عوامل اجتماعی) در مدت شش جلسه در محیط تعاملی الکترونیکی Nearpod آموزش دیدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف (2000) بود. مولفه های این پرسشنامه شامل مهارت های تنظیم رفتار: بازداری پاسخ، انعطاف پذیری شناختی، کنترلی هیجان و مهارت های فراشناخت: برنامه ریزی، سازمان دهی مواد، نظارت، حافظه کاری، آغازگری بود. داده ها با روش کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد الگوی محیط یادگیری الکترونیکی سازگار با مغز بر مولفه های کارکردهای اجرایی (انعطاف پذیری شناختی، بازداری پاسخ و حافظه کاری) تاثیر دارد (001/ 0p<). بر این اساس، می توان نتیجه گرفت معلمان می توانند از الگوی محیط یادگیری الکترونیکی در طراحی دروس مختلف تحصیلی استفاده کنند.

هدف: مرکز سنجش به عنوان ابزاری انعطاف پذیر و معتبر طی بیش از یک سده ی گذشته برای اهداف مختلفی ازجمله اهداف مدیریتی و نظامی مورداستفاده قرار گرفته است. به رغم ظرفیت شگرف مراکز سنجش، شناخت کافی در خصوص نحوه و میزان استفاده از این مراکز در حوزه آموزش وجود ندارد؛ لذا این پژوهش باهدف مرور منظم پیشینه موجود درباره کاربست مرکز سنجش در آموزش و نتایج حاصل از آن انجام شده است.روش پژوهش: این مقاله، مرور منظمی از پیشینه کاربست مرکز سنجش در آموزش و نتایج حاصل از آن است. به منظور انتخاب مقالات مرتبط، پنج پایگاه اطلاعات علمی شاملScienceDirect, SAGE, JSTOR Springer,  و  ERICمورد جستجو قرار گرفتند. پس از خارج کردن مقالات نامتناسب با هدف پژوهش، مرور کامل بر روی 28 مقاله باقی مانده انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد استفاده از مرکز سنجش در آموزش با سه هدف کلی پیش بینی عملکرد، انتخاب و توانمندسازی افراد انجام شده است. همچنین مشخص شد مرکز سنجش در نیل به اهداف خود در غالب پژوهش های انجام شده، موفق بوده است.نتیجه گیری: یافته ها نشان داد مرکز سنجش، ابزاری معتبر و روا برای دستیابی به اهداف پژوهش هایی است که از آن در حیطه آموزش استفاده کرده بودند و می تواند برای سنجش طیف گسترده ای از فعالیت های آموزشی ازجمله پیش بینی عملکرد متقاضیان ورود به دوره های آموزشی یا دانشجویان، انتخاب مدیران آموزشی، انتخاب متقاضیان ورود به دوره های آموزشی یا دانشجویان، توانمندسازی آن ها و توانمندسازی و پیش بینی عملکرد مدیران آموزشی مورداستفاده قرار گیرد.

چه دانش ها، مهارت ها و نگرش هایی را دانشجویان باید در زمان فارغ ا لتحصیلی کسب نموده باشند؟ و چگونه می توانیم مطمئن شویم که دانشجویان به این توانایی ها دست یافته اند؟ اینها دو سؤال اساسی است که آموزش مهندسی در چند دهه اخیر، به دنبال پاسخ به آن بوده و قدم های ارزنده ای را برای پاسخ به آنها برداشته است. به طور هم زمان، دو سؤال عمده در آموزش مهندسی کشور عبارتند از: کاستی های برنامه های آموزش کارشناسی مهندسی ایران کدام است؟ و چگونه می توان با رفع این کاستی ها کیفیت آموزش مهندسی را ارتقا داد؟ در چند دهه گذشته، برنامه ریزی آموزش مهندسی ایران، به صورت متمرکز صورت گرفته است. در نتیجه، بخش قابل توجهی از نقاط قوت و ضعف برنامه های آموزشی مصوب کشور، مشترک هستند. هدف این پژوهش شناسایی کاستی های برنامه های آموزش مهندسی و ارائه راهکارهای اجرایی برای برطرف کردن آنهاست. به این منظور، با استفاده از دو الگوی معتبر جهانی، کاستی های برنامه ها شناسایی شد و در هر مورد، راهکار اجرایی برای برطرف نمودن آنها تدوین و پیشنهاد گردید. در ادامه، راهکارهای پیشنهادی مورد راستی آزمایی قرار گرفت و کارایی آنها به اثبات رسید. اجرای راهکارهای پیشنهادی، قدمی مثبت برای گذر از کمیت به کیفیت در آموزش مهندسی ایران است.

پیشینه و اهداف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه تحلیل رفتگی شغلی، انعطاف پذیری روان شناختی و تاب آوری در معلمان مرد و زن مقطع متوسطه شهر داراب بود. روش ها : روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش علی - مقایسه ای بوده است. جامعه آماری شامل معلمان مرد و زن مقطع متوسطه شهرستان داراب است که تعداد آن ها 1742 نفر است که با شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر حسب جدول مورگان تعداد 314 نفر (تعداد 161 معلم مرد و 153 معلم زن) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد سنجش پرسش نامه تحلیل رفتگی شغلی مسلش و جکسون (1981)، پرسش نامه انعطاف پذیری روان شناختی یا پذیرش عمل بوند و همکاران (2011) و پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون (2003)، بود. تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد بین فرسودگی شغلی، تاب آوری و انعطاف پذیری شناختی معلمان زن و مرد تفاوت معنی داری وجود دارد و میانگین متغیرهای فرسودگی شغلی در معلمان مرد نسبت به مدیران زن پایین تر، میانگین نمرات تاب آوری در معلمان مرد نسبت به مدیران زن بالاتر است و میانگین انعطاف پذیری شناختی در معلمان زن و مرد یکسان است. همچنین میانگین مؤلفه های فرسودگی شغلی در معلمان مرد نسبت به معلمان زن پایین تر است و میانگین تمامی مؤلفه های تاب آوری معلمان مرد نسبت به معلمان زن بالاتر است. نتیجه گیری: انعطاف پذیری روانشناختی از سازه های مهم در افزایش تاب آوری در مشاغل مختلف ازجمله حرفه معلمی است. 

هدف پژوهش حاضر، واکاوی دوره های یک ساله مهارت آموزی داوطلبان آموزگاری ماده 28: چالش های پیوند نظریه و عمل است. رویکرد پژوهش کیفی و با راهبرد پدیدار شناسی تفسیری به اجرا در آمد. جهت جمع آوری داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند بهره جسته شد. میدان تحقیق در پژوهش حاضر شامل کلیه معلمان مدارس استان کرمانشاه است که از طریق برنامه های ماده 28 جذب سازمان آموزش وپرورش شده اند. از شیوه نمونه گیری هدفمند جهت انتخاب مشارکت کنندگان استفاده به عمل آمد و ملاک ادامه پژوهش مبتنی بر مقوله اشباع نظری بود. یافته ها نشان داد در ارتباط با سؤال اول پژوهش،پژوهشگران درنهایت به 5 مقوله درباره چالش های برنامه درسی یک ساله مهارت آموزی معلمان ماده 28 دست یافتند که عبارت اند از: چالش مرتبط به برنامه ها و سیاست های دانشگاه، چالش مرتبط با برنامه های درسی، چالش مرتبط به مهارت آموزان، چالش مرتبط به عوامل محیطی (محیط فرهنگی و اجتماعی) و چالش مرتبط به استادان و تدریس آن ها است. همچنین در ارتباط با سؤال دوم پژوهش پژوهشگران به 3 مقوله اصلیِ عوامل همسو و کمک کننده مهارت آموزان در عمل (کلاس درس)، ازجمله اثربخش بودن محتوای دروس آموزش پژوهی، نقش آفرینی استادان در فرآیند مهارت آموزی ماده 28 و اثربخش بودن محتوای برنامه درسی کارآموزی دست یافتند.

پیشینه و اهداف: تربیت انقلابی بستری برای بروز شایستگی های مادی و معنوی افراد است. هدف پژوهش حاضر شناسایی راهبردهای مبتنی بر زیبایی شناسی برای کاربست در تربیت انقلابی بود. روش ها : روش پژوهش کیفی و مبتنی بر نظریه بنیادی است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، با 8 نفر از صاحب نظران حوزه علوم تربیتی و زیبایی شناسی مصاحبه نیمه ساختاریافته تا رسیدن به اشباع نظری انجام شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش تحلیل مضمونی جهت شناسایی و کشف مضامین، کدگذاری شدند. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، 6 مضمون روش الگوسازی و الگوپردازی، آموزش سازنده و خلاق، تربیت زیبایی شناسی فراگیر، آموزش زیبایی شناسانه، آموزش مبتنی بر رسانه، ارزش گذاری و ارزشیابی، تحت عنوان مضامین فراگیر معرفی شد. همچنین 18 مضمون سازمان دهنده نیز شامل الگوسازی، انعطاف پذیری پویا و جذاب، تقویت نگرش زیبایی شناسانه، روش های خلاقانه، تور آموزشی و تربیتی، زیبایی شناسی روزمره (زیست هنری)، تربیت زیبایی شناسی همگانی، آموزش مبتنی بر بازی، آموزش پژوهش محور، روش های آموزشی مبتنی بر زیبایی شناسی، تدارک تجارب زیبایی شناسی، آموزش نمادین و استعاره ای، آموزش مشارکت محور، منابع معتبر زیبایی شناسانه، رسانه های زیبایی شناسانه، کاربست فناوری، بازخورد زیبایی شناسانه و ارزشیابی و قدرشناسی ارائه شد. 109 مضمون نیز به عنوان مضامین پایه شناسایی شدند. نتیجه گیری: نتیجه آنکه، به کارگیری راهبردهای مبتنی بر زیبایی شناسی، پیش بینی کننده کیفیت بالا در تربیت انقلابی است.

رضایت مندی معلمان یکی از اساسی ترین کارهای مدیران حرفه ای مدارس می باشد. اگر مدیر بتواند با ایجاد شرایط مناسب رشد و به وجود آوردن جوّی انسانی و عاطفی، زمینه رضایت و افزایش انگیزه و به تبع آن کارایی و عملکرد مطلوب نومعلمان را ارتقا دهد، می توان ادعا کرد که احساس رضایت نسبی را در آن ها ایجاد نموده است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه دیدگاه مدیران و نومعلمان از تعامل و رضایت از دوره های آموزشی دانشگاه فرهنگیان بود. مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کمی و توصیفی انجام شد و با شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی در یک گروه نمونه شامل 452 نومعلم و 295 مدیر انجام شد. مولفه های شیوه های ارتباطی، راهنمایی ایفای وظایف حرفه ای، حمایت از نومعلمان، رضایت از تعامل و رضایت از دوره با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته 21 سوالی با طیف لیکرت بررسی شدند. روایی محتوایی ابزار با دو شاخص روایی محتوایی و نسبت روایی محتوایی تأیید شد و پایایی نیز بر اساس رویه آلفای کرونباخ با مقدار 83/0 محاسبه شد. تحلیل داده ها بر اساس آزمون تی و تحلیل واریانس نشان داد که کیفیت تعامل از دیدگاه نومعلمان در مناطق جغرافیایی تعیین شده یکسان است. همچنین دیدگاه مدیران مناطق تعیین شده نیز در برخی متغیرها متفاوت بود و بین نظرات نومعلمان و مدیران در مورد مولفه های تعامل تفاوت معنادار وجود داشت. می توان نتیجه گرفت که تفاوت نظر مدیران و معلمان بیانگر انتظارات سطح بالاتر مدیران از کیفیت تعامل با نومعلمان است که به نظر می رسد با اثربخشی فعالیت ها مرتبط باشد.

هدف پژوهش حاضر ارائه مدل معادلات ساختاری مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت جزء پژوهش های آمیخته (کمی و کیفی) می باشد. در بخش کیفی از روش نظریه سازی داده بنیاد و در بخش کمی از روش تحلیل عاملی تأییدی و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. جمع آوری داده ها بعد از 16 مصاحبه با رسیدن به اشباع نظری متوقف گردید. جامعه آماری در بخش کمّی معلمان و سرگروه های آموزشی مدارس دوره دوم بودند که با استفاده از فرمول کوکران، 318 نفر به عنوان نمونه و به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در بخش کیفی، داده های مصاحبه در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و تعداد 544 کد اولیه و 38 کد ثانویه شناسایی شد و در نهایت مدل مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین طراحی شد. با توجه به نتایج به دست آمده، شرایط علی شامل عوامل (اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی- خانواده، فیزیکی، تکنولوژیکی، روان شناختی، سیاسی، قانونی و مدیریتی)، زمینه ای شامل (فرهنگی، مدیریتی، قانونی، اجتماعی، اقتصادی و روان شناختی)، مداخله ای شامل (مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، تکنولوژیکی، روان شناختی، فرهنگی و قانونی)، راهبردها شامل (اقتصادی، فرهنگی، قانونی، فن آوری، نیروی انسانی و آموزشی) و پیامدها شامل (اجتماعی، اقتصادی، آموزشی، اخلاقی) شناسایی شد.

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل مدیریت کلاس درس دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان انجام شد.این پژوهش از نظرهدف کاربردی و از نظر رویکرد،ترکیبی از نوع اکتشافی بود. روش شناسی پژوهش: جامعه آماری در مرحله کیفی شامل خبرگان وکارشناسان رشته ی علوم تربیتی و مدیریت آموزشی دانشگاه های استان به تعداد 36 نفر و در مرحله ی کمی کلیه دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان به تعداد 4203 نفر(مرد و زن) بود.برای تعیین حجم نمونه،جامعه آماری خبرگان وکارشناسان از شیوه نمونه گیری هدفمندوبا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. یافته ها: : درارزیابی ویژگی های ابزارتحقیق در بخش کمی از روایی محتوا (نظرخبرگان) و برای ارزیابی پایایی ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد،که میزان ضریب کل پرسشنامه 97/0 محاسبه شد.روایی مصاحبه های بخش کیفی نیز با شیوه بررسی به وسیله اعضای پژوهش، بررسی همکار،مشارکتی بودن پژوهش و ضریب توافقی کندال با مقدار (784/0) مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین پایایی مصاحبه ها به میزان 88/0 به دست آمد.در پایان تکنیک دلفی وشش مولفه ی مدیریت رفتار،مدیریت تدریس، مدیریت اجراء، مدیریت ارزشیابی، مدیریت یادگیری و مدیریت انگیزش و 56 کد استخراج و جهت طراحی مدل و پرسشنامه در بخش کمی مورد استفاده قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که شاخص های برازش مدل اندازه گیری برازش خوب مدل دارند. در نتیجه این بیانگر همسویی مولفه های مطرح شده با مدیریت کلاس درس دبیران است ؛ از این رو چنین استنباط می شودکه مدل کلی مدیریت کلاس از برازش بالایی برخوردار می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش تدریس مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی بر انگیزش پیشرفت، پیشرفت تحصیلی و عملکرد خواندن دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز بود. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری با گروه آزمایش و کنترل است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز در سال تحصیلی 1403-1402 می باشد که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای دو کلاس (هر کلاس 25 نفر) انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه انگیزش پیشرفت (Hermans)، پرسشنامه پیشرفت تحصیلی (Pham & Taylor) و آزمون استاندارد عملکرد خواندن و نارساخوانی (Karmi Nouri & Moradi) بود. تعداد جلسات و موضوعات تدریس در هر دو کلاس یکسان بوده و تنها در نوع روش تدریسی که اعمال شده است، تفاوت داشته اند. در گروه اول روش تدریس مبتنی بر سازنده گرایی و در گروه دوم روش سخنرانی اجرا گردید. در این پژوهش به منظور آزمون فرضیه ها از تحلیل واریانس اندازه های تکراری استفاده شده است. نتایج نشان داد که روش تدریس سازنده گرایی بر بهبود انگیزش پیشرفت، پیشرفت تحصیلی و عملکرد خواندن دانش آموزان مؤثر می باشد. روش تدریس مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی روشی کارا در ایجاد انگیزش پیشرفت، پیشرفت تحصیلی و عملکرد خواندن دانش آموزان است. پیشنهاد می شود دوره های آموزشی روش تدریس مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی را برای معلمان در نظر گرفته شود. اینکه برخی از معلمان به علت عادت کردن به روش های سنتی نسبت به شیوه های نوین تدریس کمی مقاومت نشان دادند از جمله محدودیت های این پژوهش بود.

تربیت دخترانه به معنای ترسیم مسیر تربیت ویژه ای برای دختران است که متناسب با نقش مادری برای آینده آنها باشد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر مقایسه تربیت دخترانه در بیانات مقام معظم رهبری و سند تحول آموزش و پرورش است تا نقاط قوت و ضعف سند مشخص شوند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که در سند تحول آموزش و پرورش، خیلی مبهم بحث تربیت دخترانه مطرح شده است. اما در کلام مقام معظم رهبری می توان موارد متعددی از تبیین اهمیت جایگاه مادری در جامعه را پیدا کرد، که فهم این منزلت، موجب اشتیاق دختران برای نقش آفرینی در عرصه مادری بوده و هماهنگ با فطرت دختران در آینده نزدیک خواهد بود. در کلام مقام معظم رهبری خانه داری به عنوان عامل تربیت تبیین شده است. ایشان مادران را عامل بهشتی شدن فرزندان می دانند. علاوه بر آن، زمینه های تحقق شغل مادری را می توان به خوبی در کلام ایشان به دست آورد. ازجمله آنها ارزش گذاری ویژه به کار بانوان در منزل و افتخار نکردن به جدا کردن مادران از فرزندان می باشد. از شباهت های سند تحول و بیانات مقام معظم رهبری، متفاوت بودن نقش دختران و اهمیت مادری است. از تفاوت های سند تحول آموزش و پرورش و فرمایشات مقام معظم رهبری، تبیین دقیق نقش مادری و زمینه های مادری است.

زمینه و هدف: توکوفوبیا ترس شدید از زایمان است، که به عنوان یک هراس خاص ظاهر می شود؛ ازاین رو پژوهش حاضر باهدف بررسی میزان اثربخشی طرحواره درمانی بر تاب آوری و مؤلفه های آن در زنان باردار نخست زای مبتلابه توکوفوبیا در شهر اصفهان انجام شد.روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود، که در جامعه آماری زنان باردار نخست زای مبتلابه توکوفوبیای شهر اصفهان در پاییز 1401 انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 30 نفر بود که به صورت هدفمند انتخاب و پس از همتا سازی به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت دوازده جلسه 60 دقیقه ای تحت جلسات طرحواره درمانی قرار گرفت ولی گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. کلیه آزمودنی های پژوهش در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به سؤالات پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از spss-23 و با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد نمرات تاب آوری (01/0>p & 64/0=β) و مؤلفه های تصور از شایستگی فردی(01/0>p & 48/0=β)، اعتماد به غرایز فردی(01/0>p & 26/0=β) و پذیرش مثبت (01/0>p & 26/0=β) در مرحله پس آزمون نسبت به نمرات پیش آزمون افزایش داشته و میزان اثربخشی خود را در مرحله پیگیری حفظ نمود(05/0>p).نتیجه گیری: طرحواره درمانی با توجه به در مع رض قرار دادن طرح واره های ناسازگار اولیه که در شکل گیری تاب آوری پایین در زنان باردار نخست زای مبتلابه توکوفوبیا موثر بوده است، از میزان آن کاسته و درنتیجه موجب افزایش تاب آوری در ایشان می گردد.

مقاله حاضر درصدد تحلیل محتوای کتاب های فارسی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به فلسفه برای کودکان با جهت گیری آموزش چندفرهنگی است. با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و بر اساس چک لیستی محقق ساخته از معیارهای تفکر فلسفی(کاوشگری، استدلالی و تعاملی) و مولفه های آموزش چندفرهنگی(شامل 15 مفهوم)، داده ها جمع آوری گردید که روایی چک لیست از نظر صاحب نظران و متخصصان علوم تربیتی با روش CVR مورد تائید قرار گرفت و برای اطمینان از پایایی با اجرای مجدد، ضریب توافق 86 درصد حاصل شد. جامعه آماری شامل کتاب های فارسی دوره ابتدایی چاپ سال 1401 بود. در تحلیل محتوا و با استفاده از آنتروپی شانون مفهوم دین/ مذهب با رویکرد فبک با ضریب اهمیت 35/32، دارای بیشترین میزان توجه و مفهوم پذیرش تفاوت ها با ضریب اهمیت 41/29، رتبه دوم را دارد و عدالت، برابری و ضدتبعیض، کرامت و حقوق انسانی، جنسیت، مواد، وسایل و محیط آموزشی، روش های تدریس، ارزشیابی، احترام به عقاید مختلف و زندگی مسالمت آمیز مفاهیمی هستند که با رویکرد فبک هیچگونه انعکاسی در کتب فارسی دوره ابتدایی نداشته و شش مفهوم زبان، دین، معلولیت، اهداف و محتوا، پذیرش تفاوت ها و ارتباطات انسانی و فرهنگی به صورتی پراکنده و نامتوازن در کتب درسی انعکاس یافته اند. براساس یافته های پژوهش کتب درسی نیازمند بازنگری، جهت توجه بیشتر به برنامه فلسفه برای کودکان با جهت گیری آموزش چندفرهنگی می باشند.

پیشینه و اهداف: هدف از انجام این تحقیق تبیین رابطه بین هوش زبانی معلمان درس زبان و ادبیات فارسی شهر قروه با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه است. جمعیت پژوهش شامل کلیه معلمان درس زبان و ادبیات فارسی دوره دوم متوسطه شهر قروه است و ازآنجاکه حجم جامعه پژوهش حدود 100 نفر است، کل جامعه به عنوان نمونه انتخاب شد. از این معلم ها، به روش نمونه گیری سرشماری هر 100 نفر از معلمان ادبیاتی که در سال تحصیلی 1401-1402 در دوره متوسطه شه قروه مشغول به تدریس هستند، انتخاب شدند. همچنین دانش آموزان حاضر در کلاس ها نیز به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش ها: روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا توصیفی از نوع همبستگی بود، به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون استفاده شد. یافته ها و نتایج: نتایج نشان داد که وضعیت هوش زبانی معلمان زبان و ادبیات فارسی شهر قروه در حد مطلوبی قرار دارد و تفاوت معناداری بین هوش زبانی معلمان خانم و آقا وجود ندارد. میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان این شهرستان در درس زبان و ادبیات فارسی در حد مطلوبی است و بین وضعیت پیشرفت تحصیلی درس ادبیات فارسی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار است. پیشرفت دانش آموزان دختر در درس ادبیات فارسی، بهتر از دانش آموزان پسر و بین هوش زبانی معلمان ادبیات فارسی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ادبیات فارسی رابطه معنادار مثبت وجود دارد. باتوجه به هوش زبانی معلمان، میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در ادبیات فارسی را می توان پیش بینی کرد.

هدف از این پژوهش ارائه چهارچوب مفهومی اشاعه برنامه درسی در آموزش وپرورش عمومی است. پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی انجام شد. داده ها ازطریق بررسی اسناد و منابع علمی، مرتبط با موضع پژوهش در دو دهه گذشته (2000 تا 2023) گردآوری شده است. بدین منظور، کلیدواژه های مرتبط با موضوع در پایگاه های معتبر علمی جست وجو شدند و درنهایت 49 منبع (35 خارجی و 14 داخلی) برای تحلیل نهایی انتخاب شد. منابع و پژوهش های انتخاب شده در نرم افزار اطلس تی آی  سازمان دهی و با روش تحلیل محتوای مقوله ای و با واحد تحلیل مضامین تجزیه وتحلیل شدند و بخش های کلیدی هر متن، انتخاب و نشانه گذاری شد. پس از بررسی و تحلیل محتوای منابع، به روش کدگذاری، چهارچوب مفهومی اشاعه برنامه درسی شامل 7 بعد، مشتمل بر 27 مؤلفه، استخراج شد. ابعاد چهارچوب مفهومی اشاعه برنامه درسی، شامل ماهیت اشاعه، عناصر اشاعه، فرایند آگاه سازی و ترغیب ذی نفعان، رویکردهای اشاعه، ذی نفعان برنامه درسی (عاملان تغییر)، فعالیت های اشاعه و عوامل مؤثر در آن است که از تعامل چندجانبه این مؤلفه ها، چهارچوب چندبعدی اشاعه برنامه درسی کشف و ارائه شد.

مقدمه و هدف: در دهه های اخیر، موضوع «آغازخدمت معلمان تازه کار» برای غلبه بر چالش هایی که معلمان تازه کار در سال های نخست تدریس با آن روبرویند، به موضوع مورد علاقه مطالعات آموزشی تبدیل شده است. سیستم های مدارس با کیفیت برنامه های منتورینگ را به دلیل فواید زیادی که هم برای منتور و هم برای منتی به ویژه معلمان تازه کار دارد، ترویج می کنند. بر همین مبنا، هدف اصلی پژوهش حاضر، تدوین چارچوب مطلوب منتورینگ (معلم ارشدی) معلمان تازه کار در مدارس ابتدایی تعیین شد. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از  نظر شیوه گردآوری داده ها، پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون است. جامعه یا میدان مطالعاتی پژوهش، منابع مرتبط شامل ادبیات و اسناد موجود در زمینه بالندگی حرفه ای، منتورینگ و معلمان تازه کار بود. پس از بررسی منابع استخراج شده از پایگاه های داده، 73 منبع به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری و تحلیل مضمون استفاده شد و به منظور اعتباریخشی داده ها، از روش کینگ و همکاران استفاده شد. یافته ها: پس از تحلیل داده ها، در مجموع 29 مضمون پایه و 9 مضمون سازمان دهنده (: نیازهای معلمان تازه کار، پیامدهای منتورینگ معلمان تازه کار، عوامل پیش برنده، عوامل بازدارنده، ویژگی های منتور، محتوا و فعالیت های منتورینگ، نقش های اصلی، ارزیابی، رویکردهای منتورینگ) ذیل مضمون فراگیر عناصر تشکیل دهنده فرآیند منتورینگ معلمان تازه کار قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: رویکرد سیستمی پژوهش حاضر به فرایند منتورینگ معلمان تازه کار که باعث شناسایی عناصر دخیل و تأثرگذار در فرایند منتوریگ شده، نقطه قوت پژوهش حاضر است؛ به عبارت دیگر، الگوی ارائه شده در پژوهش حاضر، می تواند در زمینه های مختلف اعم از سیاست گذاری بالندگی حرفه ای معلمان، طراحی برنامه های منتورینگ برای معلمان تازه کار، درک و شناخت رهبران مدرسه از نیازهای آموزشی معلمان و همچنین تعیین ضوابط و شاخص های اتنتخاب معلمان ارشد مورد استفاده قرار گیرد..