محمدرضا یوسف زاده چوسری

هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر روش آموزش کوانتومی بر خودکارآمدی، مهارت ارتباطی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر سال اول متوسطه دوم است. روش پژوهش شبه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش تمام دانش آموزان پسر سال اول متوسطه دوم شهر نورآباد- لرستان (1650 دانش آموز) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 30 نفر (15 نفر گروه کنترل و 15 نفر گروه آزمایش) به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران (1982)؛ پرسشنامه مهارت ارتباطی کوئیندام (2004)؛ پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) بود که پایایی آن ها با روش آلفای کرونب اخ به ترتیب با 83/0؛ 89/0 و 82/0 تأیی د ش د. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. برنامه آموزشی، پروتکل روش آموزش کوانتومی شامل یک برنامه 12 جلسه ای بود. نتایج نشان داد که به کارگیری پروتکل روش آموزش کوانتومی موجب افزایش خودکارآمدی؛ بهبود مهارت ارتباطی و افزایش انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شده است. این یافته ها پیامدهای مهمی برای محیط های آموزشی دارند؛ ما می توانیم با ادغام آموزش کوانتومی در برنامه درسی به بهبود فرآیند یادگیری، رفتارهای آموزشی و شخصیت دانش آموزان کمک نماییم.

پژوهش حاضر با هدف تبیین فرایند و راهبردهای فرهنگ پذیری نومعلمان انجام شد. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. برای گردآوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد استفاده قرار گرفت. میدان پژوهش شامل نومعلمانی بود که دوره چهار ساله تربیت معلم را در دانشگاه فرهنگیان گذرانده و کمتر از پنج سال سابقه تدریس داشتند. مشارکت کنندگان در پژوهش شامل  15 نفر از نومعلمان مذکور بودند که به صورت هدفمند و ملاک محور و با توجه به قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و گزینشی) استفاده شد. برای بررسی اعتماد داده ها، چهار معیار باورپذیری، قابلیت انتقال، اطمینان پذیری و تأییدپذیری مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها نشان داد که فرایند فرهنگ پذیری نومعلمان در سه مرحله فرهنگ پذیری اولیه، فرهنگ پذیری تخصصی و فرهنگ پذیری حرفه ای انجام می گیرد و کوره ذوب، همانندگردی، تعامل گرایی، جدایی، حاشیه نشینی و رهاشدگی مهم ترین راهبرد های فرهنگ پذیری نومعلمان هستند. در پایان، نتیجه گیری شد که در فرایند فرهنگ پذیری نومعلمان، مهم ترین راهبرد مورد استفاده توسط مدرسه و نظام آموزشی، راهبرد «کوره ذوب» است تا بتوانند نومعلمان را با فرهنگ خود هم سو و سازگار نمایند. در مقابل، مهم ترین راهبرد مورد استفاده توسط نومعلمان، راهبرد «تعامل گرایی» است تا بتوانند بین پیشینه فرهنگی خود و نظام آموزشی و مدرسه اتصال و ارتباط برقرار نمایند.

هدف مقاله حاضر، تبیین فرایند، روش ها و عوامل مؤثر بر فرهنگ پذیری نومعلمان بود. پژوهش با رویکرد کیفی و روش مرور نظام مند انجام گرفت. با استفاده از کلید واژه های تخصصی مرتبط با فرهنگ پذیری از سال 2000 تا 2023 منابع، موردبررسی قرار گرفت و با استفاده از نمونه گیری ملاک محور 54 منبع معتبر انتخاب و مورد تحلیل و بررسی قرار داده شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از فرایند کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد. برای بررسی اعتماد داده ها، چهار معیار باورپذیری، قابلیت انتقال، اطمینان پذیری و تأییدپذیری مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که فرایند فرهنگ پذیری در سه مرحله فرهنگ پذیری اولیه، فرهنگ پذیری حرفه ای و فرهنگ پذیری سازمانی انجام می گیرد. همچنین همانند گرایی، تعامل گرایی و رهاشدگی مهم ترین روش های فرهنگ پذیری نومعلمان هستند و تجارب تأثیرگذار گذشته، سازندگی دوره تربیت معلم و بالندگی محیط کار مهم ترین عوامل مؤثر در فرایند فرهنگ پذیری نومعلمان هستند. در پایان، نتیجه گیری می شود که در فرایند فرهنگ پذیری نومعلمان باید هم تراز با آموزش های دوره تربیت معلم به تجارب گذشته، فرهنگ حاکم بر مدرسه و محیط کار توجه داشت.

هدف: هرچند اهمیت طرح های ابتکاری و نوآورانه در حوزه های مختلف و از جمله در عرصه آموزش وپرورش برکسی پوشیده نیست، امّا باید این واقعیت را در نظرداشت که اثربخشی طرح های نوآورانه درگرو اجرای درست و مناسب آن هاست. براین اساس، هدف پژوهش حاضر تبیین مؤلفه های ارزیابی اثربخشی اجرای نوآوری در آموزش و پرورش بود.روش: رویکرد پژوهش کیفی و روش تحقیق تحلیل محتوا بود. مشارکت کنندگان پژوهش شامل: چهار گروه اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، تدوین کنندگان سند تحول بنیادین، مسئولین اجرای سند و متخصصان مطلع بود. روش نمونه گیری، هدفمند با بهره گیری از استراتژی موردهای بحرانی بود که بر اساس قاعده اشباع داده ها به12نفر رسید. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه-ساختارمند جمع آوری و با روش تحلیل مضمون اترید- استرلینگ تحلیل شد. جهت قابلیت اطمینان از روش پایداری (پایایی بین کدگذاران مستقل) و برای باورپذیری از تحلیل موردی منفی و مثلث سازی (اجماع پژوهشگران) بهره گرفته شد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش چهار مضمون فراگیر شامل: ویژگی های نوآوری(اصالت، روزآمدی، دوام، اهمیت، فواید اجتماعی، قابلیت اجرا، ظرفیت ایجاد تغییر، سادگی و جامعیت)، ویژگی های کاربران نوآوری(تفکر، روابط انسانی مؤثر، انگیزه و صلاحیت)، ویژگی های سازمان مجری نوآوری (منابع سازمانی کافی، پشتیبانی، حمایت از شبکه سازی، نگرش مثبت، شفافیت، مهارت های مدیریتی، سابقه اثربخشی، بلوغ سازمانی، انعطاف پذیری، تصمیم گیرنده بودن و استقلال سازمان) و ویژگی های عناصر محیطی مؤثر بر نوآوری (محیط فیزیکی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، ایجاد فرصت های یادگیری در محیط، شواهد شفاف، شبکه ها و حمایت و تسهیل گری در محیط) در قالب27 مضمون سازمان دهنده و160 مضمون پایه برای ارزیابی اجرای اثربخش نوآوری در آموزش، شناسایی و استخراج شد که نشاندهنده ابعاد و مؤلفه های ارزیابی اثربخشی نوآوری آموزشی است.

پیشینه و اهداف: پایش عملکرد بر اساس دیدگاه ذینفعان، همواره مورد تأکید متخصصان تربیت حرفه ای بوده است.هدف پژوهش واکاوی عملکرد حرفه ای راهبران آموزشی از دیدگاه معلمان دوره ابتدایی بود. روش ها : در این پژوهش از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی ناحیه دو شهر همدان به تعداد 798 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان تعداد 235 نفر از معلمان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته ارزیابی عملکرد راهبران آموزشی بود. براساس بررسی مبانی نظری و پیشینه، ابعاد مختلفی برای عملکرد حرفه ای رهبران آموزشی بیان شده است. مخرج مشترک دیدگاه ها در زمینه ابعاد راهبری آموزشی، مبنای ساخت پرسش نامه قرار گرفته است برای تعیین روایی ابزار از روش CVR استفاده شد و میزان آن 83/0 محاسبه گردید. برای تعیین پایایی پرسش نامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان آلفای کل پرسش نامه 79/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی، آزمون بررسی نرمال بودن توزیع داده ها (کولموگروف- اسمیرونف)، آزمون t تک گروهی و آزمون فریدمن استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که عملکرد حرفه ای راهبران آموزشی از دیدگاه معلمان، میزان کمک راهبران در رشد حرفه ای معلمان، میزان کمک راهبران در مدیریت رفتار دانش آموزان، میزان کمک راهبران در فرایند آموزش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، پائین تر از حد متوسط بوده است. همچنین نتایج نشان داد که از دیدگاه معلمان، بهترین عملکرد راهبران آموزشی مربوط به فرایند آموزش و ضعیف ترین عملکرد، مربوط به کمک به رشد حرفه ای بوده است. نتیجه گیری: توجه به دیدگاه معلمان بر اساس ابعاد سنجش وضعیت موجود عملکرد راهبران آموزشی، می تواند زمینه ارتقای عملکرد حرفه ای راهبران و به تبع آن، توسعه حرفه ای معلمان را فراهم سازد.

این پژوهش با هدف ارائه الگوی برنامه درسی برای تحقق رسالت دانشگاه نسل چهارم با رویکرد کیفی و روش پایه انجام شده است. نمونه مورد مطالعه بر اساس روش نمونهگیری از نوع ملاکی و بر اساس قاعده رسیدن به حد اشباع در تحقیق کیفی، با حضور 13 نفر از صاحبنظران حوزه برنامه درسی آموزش عالی صورت گرفت. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کد گذاری استفاده شد. اعتبار داده ها از طریق بازبینی اعضاء و ممیزخارجی تعیین گردید. نتایج نشان داد، مبانی فلسفی الگو برنامه درسی رئالیسم اسلامی، عملگرایی، نوعملگرایی و پدیدارشناسی، نظریه اصلی پشتیبان بازسازی اجتماعی و نظریههای گزینشی شامل شایستگیهای خاص، پیچیدگی، نومفهومگرایی و پیشرفتگرایی است. به دنبال این یافته ها برای عناصر برنامه درسی در مجموع 140 مقوله استخراج گردید، برای تعین اعتبار مدل از CVR استفاده شد و میزان آن 93.92 صدم محاسبه گردید. به طور کلی می توان گفت جهت بازنگری برنامه درسی های در جهت پاسخ گویی و رسیدگی به مشکلات آشکار و پنهان جامعه، ارائه الگوی برنامه درسی مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی می تواند راهگشا باشد.

مقدمه و هدف: مهارت آموزی دانش آموزان در مدارس یکی از مباحثی است که در سال های اخیر به دلیل رشد بیکاری و افزایش شکاف بین آموزش های مدارس و نیاز بازار کار مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش ارائه الگویی برای ارتقاء مهارت آموزی به منظور اشتغال زایی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود.روش شناسی پژوهش: پژوهش از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا آمیخته اکتشافی بوده است. در بخش کیفی از روش تحلیل اسنادی و روش تحلیل مضمون استفاده شده است و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی را سند برنامه درس ملی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تشکیل می دهند و در بخش کمی نمونه آماری شامل 300 نفر از معلمان دوره دوم متوسطه می باشد که به روش طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. ابزار گرداوری اطلاعات تحلیل کیفی اسناد و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به روش کدگذاری، مقوله بندی با بهره گیری از چک لیست محقق ساخته انجام شده است در بخش کمی از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین، فراوانی، انحراف معیار و درصد و آزمون آمار استنباطی تی تک نمونه ای استفاده شده است. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل اسناد 93 مضمون پایه در 4 مضمون سازمان دهنده هدف، محتوا، راهبردهای یاددهی ویادگیری و ارزشیابی شناسایی کرده است که حول مضمون فراگیر الگوی ارتقاء مهارت آموزی جهت اشتغال پذیری دانش آموزان دوره متوسطه گرد آمده است. یافته های پژوهش مؤلفه های ویژگی های برنامه مهارت آموزی برای اشتغال زایی را قالب عناصر هدف (شناختی، عاطفی و مهارتی)، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری و ارزشیابی شناسایی کرده است. با توجه به نتایج پژوهش میانگین وضعیت برنامه مهارت آموزی در مدارس دوم متوسطه 96 /1 است که پایین تر از حد متوسط است. الگوی پیشنهادی در قالب چهار عنصر هدف ( شناختی، عاطفی و مهارتی )، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری و ارزشیابی اقدام گردید و اعتبار الگوی پیشنهادی نیز از نظر متخصصان از اعتبار لازم برخوردار بود.بحث و نتیجه گیری: بکارگیری این مدل در نظام آموزشی مدارس می تواند منجر به افزایش بهره وری، کارایی ، تحرک اجتماعی، پیشرفت شغلی، خلاقیت و نوآوری شود.

هدف مقاله حاضر، تبیین عناصر برنامه درسی کارآفرینی فناورانه در دوره ابتدایی بود. پژوهش با رویکرد کیفی و روش مروری سیستماتیک انجام شد. با استفاده از کلید واژه های تخصصی مرتبط با برنامه درسی کارآفرینی فناورانه تا ماه مارس 2021، مقالات و کتاب ها مورد بررسی قرار گرفت و 44 منبع معتبر بررسی و تحلیل شد. نتایج نشان داد برنامه درسی کارآفرینی فناورانه در مؤلفه هدف بر پرورش صلاحیت های کارآفرینی فناورانه دانش آموزان؛ در مولفه محتوا بر محتوای نظری و عملی؛ در مولفه فعالیت های یادگیری به فعالیت های عملی و مبتنی بر مسئله؛ در مولفه راهبرد های یادگیری بر آموزش عمل محور و اصیل؛ و همچنین در زمینه ارزشیابی بر «ارزشیابی برای یادگیری» تأکید دارد. در پایان نتیجه گیری می شود برنامه درسی کارآفرینی فناورانه نیاز اصلی دانش آموزان دوره ابتدایی برای ایجاد اشتغال و توسعه کسب و کار های دانش بنیان و فناور خواهد بود.

هدف مقاله، تبیین دلالت های نظریه پیچیدگی در برنامه درسی است. نظریه پیچیدگی با تکیه بر مبانی فیزیک کوانتومی بیان می کند که در یک سیستم پیچیده نمی توان چیزی را از قبل پیش بینی کرد. در این پژوهش، به منظور استخراج دلالت های نظریه پیچیدگی برای برنامه درسی از روش سندکاوی و تحلیل محتوای مقوله ای استفاده شد. 45 منبع مرتبط با موضوع، به عنوان نمونه پژوهش بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابتدا با توجه به سؤالات پژوهش، منابع مرتبط، مطالعه شده و متون، استخراج شدند؛ سپس یافته ها کدگذاری، طبقه بندی و تحلیل و تفسیر شدند. یافته های پژوهش، ویژگی های نظریه پیچیدگی، کاربردهای نظریه پیچیدگی در تعلیم و تربیت و برنامه درسی، ویژگی های برنامه درسی پیچیده، و رویکرد برنامه درسی متناسب با نظریه پیچیدگی را تبیین کرد و نشان داد نظریه پیچیدگی دارای ویژگی هایی مانند بازخورد مثبت، سازگاری و انطباق، آشفتگی، خود تحلیلی، ارتباط، خودسازماندهی، اثر پروانه ای، خود تعادلی، جاذبه های نا آشنا، و غیرخطی بودن است. بر اساس نظریه پیچیدگی، آن نوع برنامه درسی می تواند فرد را برای مواجه شدن با تغییر و تحول و زندگی در دنیای پیچیده آماده کند که خودش هم پیچیده باشد؛ برنامه درسی بر اساس سیستم های انطباقی پیچیده، بر اصولی چون روییدنی بودن، خود سازماندهی، بازخورد، تعامل، روابط دوسویه و چندسویه، همیاری، ارتباط، و نظم بدون کنترل، تأکید دارد. برنامه درسی روییدنی می تواند به خلق سازمان های یادگیرنده کمک کند. با خلق سازمان های یادگیرنده، یادگیرندگان، این توانایی را کسب می کنند که در برابر تغییر، پیچیدگی و عدم اطمینان، واکنش مناسبی از خود نشان داده و خود را مدیریت کنند.

هدف پژوهش ارائه الگوی برنامه درسی برای پرورش هویت خود شرح حال نگاری دانش آموزان دوره متوسطه اول بود.روش تحقیق کیفی اکتشافی بود.میدان پژوهش دانشگاه بریتیش کلمبیا ودانشگاه بوعلی سینا بود.با استفاده از روش نمونه گیری ملاک محور و برخورداری از دانش موضوعی و تجربه عملی، مشارکت کنندگان15 از نفر متخصصان رشته های مختلف ( پنج نفر از دانشگاه بریتیش کلمبیا و ده نفر از دانشگاه بوعلی سینا همدان) بودند.ابزارجمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. برای تجزیه و تحلیل دادها ازکدگذاری (انتخابی، محوری و باز) وتحلیل مضمون استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها پنج مضمون سازمان دهنده شامل تجربه زیسته، خود تعریفی، تخیل، خودتنظیمی، معماری خود و25 مضمون پایه استخراج شد.برای تعیین اعتبار داده های کیفی از شاخص های چهارگانه لینکلن و گیوبا و برای تعیین اعتبار مدل ازCVR استفاده شد و میزان آن8/75/0 محاسبه گردید.نتایج نشان داد مبانی فلسفی برنامه درسی خودشرح حال نویسی پدیدارشناسی،عمل گرایی و وجود گرایی بود. نظریه های برنامه درسی خود شرح حال نظریه های انسان گرایانه و دیدگاه های فردی بودند. نتایج نشان داد در تدوین اهداف برنامه درسی باید براهدافی چون خود اگاهی ،خودمعماری،خود تنطیمی و خود برون ریزی تأکید شود.در انتخاب محتوی برنامه درسی باید برمسائل زندگی واقعی وتجربیات دست اول توجه شود..برای آموزش محتوی،از روش های آموزش مبتنی بر خانواده فردی تدریس به ویژه روش خود آگاهی استفاده شود.درارزشیابی برنامه درسی ازروش های خود ارزیابی،خود گزارش دهی و مهم تر از هم تحلیل همه جانبه خود نوشته های فراگیران استفاده شود.

هدف این مقاله بازنمایی و روایت تجارب نومعلمان دوره ابتدایی به منظور واکاوی فرایند فرهنگ پذیری آن ها بود. برای دست یابی به این هدف، پژوهشگر از روش خودمردم نگاری استفاده کرده است. بر اساس منطق این روش، «خود پژوهشگر و پنج نومعلم دیگر» به عنوان نمونه موردمطالعه از نومعلمان دوره ابتدایی به صورت هدفمند و از نوع ملاک محور انتخاب شده اند. داده ها از طریق تأمل، یادداشت برداری و دفترچه خودشرح حال نویسی پژوهشگر و مصاحبه نیمه ساختاریافته با مشارکت کنندگان جمع آوری شده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش چهار مرحله ای پاینار و فرایند کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد. برای تأمین اعتبار یافته ها، پژوهشگر سعی کرد با توصیفات غنی، دقیق، عمیق و اصیل و نیز محدود نشدن به زمان، مکان یا رویداد خاص، عمق و گستره تجارب خود را موردتوجه قرار دهد. همچنین چندین بار بین روایت های نگارش شده، مقولات و تجربیات خود و نومعلمان رفت وبرگشت کرد. نتایج تحقیق نشان داد که در فرایند فرهنگ پذیری، پیشینه فرهنگی نومعلمان و آموزش های دانشگاهی توسط مدرسه و نظام آموزشی نادیده گرفته می شود. در اکثر شرایط مدرسه و نظام آموزشی با بهره گیری از استراتژی «کوره ذوب» به دنبال آن هستند تا نومعلمان را با فرهنگ خود همسو و سازگار نمایند. در مقابل، نومعلمان در بیشتر مواقع از استراتژی «تلفیق» استفاده می کردند تا بین فرهنگ معلمی خود و فرهنگ حاکم بر دانشگاه فرهنگیان و آموزش وپرورش اتصال برقرار کنند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، فراتحلیل کمی پژوهش ها پیرامون دروس معارف اسلامی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور بود. روش: رویکرد پژوهش کمی و روش پژوهش فراتحلیل بود. جامعه آماری کلیه پژوهشهای انجام شده پیرامون دروس معارف اسلامی در بازه زمانی 1392تا 1399بود.نمونه آماری کلیه پژوهش هایی بودند که واجد شرایط مفروضات فراتحلیل کمی بودند.ابزار اندازه گیری چک لیست سنجش معیارهای مقالات واجد شرایط جهت فراتحلیل بود.برای تعیین اعتبار ابزار، چک لیست در اختیار سه نفر از متخصصان سنجش و اندازه گیری که سابقه حداقل یک پزوهش فرا تحلیل را داشتند،قرار گرفت و روایی ابزار مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل سؤالات از آزمون ناهمگونی مطالعات، شاخص g هگز و مدل ثابت و تصادفی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار CMA 3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس نتایج آزمون ناهمگونی مطالعات، فرض صفر ناهمگونی مطالعات تایید گردید. همچنین مقدار شاخص I2 نشان دهنده اثر ناهمگونی مطالعات بر 97/33درصد از تغییرات کل بود. اندازه اثر و Z محاسبه شده برای 15 متغیر از 22 متغیر در سطح آلفا 05/0 معنادار بود. بیشترین اندازه اثر بر اساس شاخص g هگز مربوط به متغیر نگرش دینی دانشجویان ، با اندازه اثر 488/1 و پس از آن مربوط به متغیر استاد با اندازه اثر 450/1 و پس از آن ارتباط متقابل استاد دانشجو با اندازه اثر 215/1بود. اندازه اثر کلی برای همه مطالعات در مدل ثابت و تصادفی در سطح متوسط بود که بیانگر ارتباط متغیرها با اثربخشی دروس معارف بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، سه عامل نگرش دینی، استاد و ارتباط متقابل استاد و دانشجو بیشترین اندازه اثر را در اثربخشی این دروس دارا بودند.لذا بر اساس نتایج فراتحلیل و با تمسک بر عوامل شناسائی شده مرتبط با اثربخشی برنامه درسی دروس معارف اسلامی،ضرورت باز اندیشی و تحول دربرنامه درسی دروس معارف اسلامی باید همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاست گذاران و طراحان برنامه درسی معارف اسلامی باشد.

هدف این پژوهش، شناسایی و استخراج ویژگی های پلیس چندفرهنگی، و رویکرد پژوهش، کیفی و روش پژوهش، مرور نظام مند بود. کلیه منابعی که در بازه زمانی 2000 تا 2023 به موضوع ویژگی ها و ماهیت پلیس چندفرهنگی پرداخته بودند، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند. نمونه آماری، کلیه منابع دردسترس پژوهشگر بود که در بازه زمانی 2000 تا 2023 به موضوع ویژگی ها و ماهیت پلیس چندفرهنگی اختصاص داشتند. ابزار پژوهش،  چک لیست محقق ساخته بود. کلیدواژه هایی همچون «multicultural ’چندفرهنگی‘» در پایگاه های اطلاعاتی خارجی، همانند Elsevier, Eric  Science direct, PubMed و کلیدواژه های فارسی مشابه، در پایگاه های داخلی، مانند ایران داک، سید، نورمگز و مگ ایران با استفاده از موتورهای جستجوی یاهو و گوگل در بازه زمانی مذکور منایع مربوط به موضوع پژوهش مورد جستجو قرار گرفتند. پس از بررسی با استفاده از معیارهای ورود، از بین 59 منبع یافت شده، تعداد 18 مقاله متناسب با اهداف پژوهش انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش توصیفی–تحلیلی و برای تعیین اعتبار آن ها، از ممیزی بیرونی استفاده شد. براساس نتایج پژوهش، تعداد 30 ویژگی برای پلیس چندفرهنگی وجود دارد که برخورداری پلیس از ویژگی های شناسایی شده، زمینه برخورد آن ها با مسائل محیط های چندفرهنگی را فراهم می کند.

زمینه و هدف: گردشگری آموزشی شاخه ای از گردشگری است که در چند سال اخیر، افزایش چشمگیری را تجربه کرده است. هدف این تحقیق شناسایی و استخراج مؤلفه ها و کارکردهای گردشگری آموزشی است.روش شناسی: روش پژوهش توصیفی از نوع مرورسیستماتیک می باشد. برای این منظور  مقالات ارائه شده به زبان انگلیسی در پایگاه های Springer, Science direct, Google Scholar & Taylor در بازه زمانی سال های 2023-2000 با کلیدواژه های Educational tourism, components of educational tourism, study abroad, international student,  Functions of educational tourism  مورد جست وجو قرار گرفت. در مجموع 58 مقاله در بازه زمانی مذکور توسط محققین یافت شد و پس از لحاظ معیارهای ورود و خروج و فرآیند غربالگری 35 مقاله (23 مقاله در زمینه مؤلفه های گردشگری آموزشی و 12 مقاله در زمینه کارکردهای گردشگری آموزشی) مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: مهم ترین مؤلفه های گردشگری آموزشی شامل: تسلط بر زبان به ویژه زبان انگلیسی، کیفیت آموزش، یادگیری های تجربی، قرابت فرهنگی، میزان تحرک اجتماعی، تمایل و انگیزه شخصی، صرفه اقتصادی و سهولت دسترسی می باشد و کارکردهای گردشگری آموزشی شامل: کارکرد آموزشی و یادگیری، کارکرد تجربه و تمرین، کارکردهای ارتباط و همکاری، کارکرد عاطفی، کارکرد اقتصادی، کارکرد اجتماعی و کارکرد دانش فرهنگی می باشد.نتیجه گیری و پیشنهادها: نتایج این مقاله در افزایش درک عوامل مختلف شناسایی شده در مورد مؤلفه ها و کارکردهای گردشگری آموزشی کمک می کند. پیشنهاد می شود سیاست گذاران نظام تربیتی و آموزشی ایران سازوکارهای واقع بینانه جهت تحقق و تسهیل گردشگری آموزشی را تدارک ببینند و از این طریق بستر یادگیری های بین فرهنگی و فرامکانی را فراهم سازند.نوآوری و اصالت: اصالت و نوآوری این  پژوهش غنا بخشیدن به فقر مبانی نظری و تجربی منسجم پیرامون تعیین مؤلفه ها و کارکردهای گردشگری آموزشی در ادبیات پژوهش داخلی و فراهم کردن مبنایی برای ترغیب و رونق پدیده گردشگری آموزشی است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی ماهیت و ویژگی های عناصر برنامه درسی معارف اسلامی بود. روش: رویکرد پژوهش، کیفی بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، کیفی پایه بود. محیط پژوهش کلیه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی دولتی کشور بود. مشارکت کنندگان، 30 نفر از صاحب نظران و متخصصان مختلف، شامل مسئولان دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، معاونان آموزشی دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، مدیران گروه های معارف اسلامی، اعضای هیئت علمی و مدرّسان مدعو دروس معارف اسلامی، همچنین 10 نفر از پژوهشگران دو حوزه برنامه درسی و دروس معارف اسلامی بودند. روش نمونه گیری، ملاک محور (برخورداری از دانش نظری و تجربه عملی) بود. ابزار اندازه گیری، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری(انتخابی، محوری و باز) استفاده شد. برای تعیین اعتبار داده های کیفی از شاخصهای چهارگانه لینکلن و گوبا، شامل اعتبارپذیری، انتقال پذیری، قابلیت وابستگی و تأییدپذیری، استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش، 10 مضمون انتخابی، شامل منطق، هدف، محتوا، مواد و منابع آموزشی، راهبرد یاددهی- یادگیری، فعالیت یادگیری، گروه بندی، فضا، زمان و ارزشیابی؛ 24 مضمون سازمان دهنده، شامل چرایی برنامه، اهداف شناختی، اهداف نگرشی، اهداف روانی حرکتی، محتوای سازمان یافته، محتوای موقعیتی، مواد آموزشی تک منبعی، منابع چندگانه، راهبرد های یاددهی- یادگیری مستقیم، راهبرد های یاددهی- یادگیری غیر مستقیم، فعالیت فردی، فعالیت گروهی، فعالیت درون کلاسی، فعالیت برون کلاسی، گروه بندی موضوعی، گروه بندی بر اساس سطح توانایی، فضای فیزیکی، فضای روانی- اجتماعی، فضای ایمن، زمان بندی ثابت، زمان بندی انعطاف پذیری، ارزشیابی قبل آموزش، ارزشیابی حین آموزش و ارزشیابی پس از آموزش و تعداد 128 مضمون پایه برای ماهیت و ویژگی های عناصر مطلوب برنامه درسی معارف اسلامی شناسایی و استخراج شد. نتیجه گیری: بر اساس ویژگی های استخراج شده، می توان زمینه تحول جامع برنامه درسی دروس معارف اسلامی را فراهم ساخت و میزان جذابیت و کارامدی برنامه درسی و مهم تر از همه، میزان رضایتمندی دانشجویان را افزایش داد.

هدف: هدف پژوهش بررسی وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی معارف اسلامی از دیدگاه دانشجویان و استادان دروس معارف اسلامی بود. روش: رویکرد پژوهش کمی بود. پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان نیمسال هشتم مقطع کارشناسی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور و استادان دروس معارف اسلامی بودند. حجم نمونه دانشجویان بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای و جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان با اعمال ضریب یک و نیم 535 نفر و حجم نمونه استادان 214 نفر بودند. ابزار اندازه گیری دو پرسشنامه محقق ساخته دانشجویان و اساتید بود. برای محاسبه روایی محتوایی ابزارها از روش CVR یا ضریب لاوشه استفاده شد و میزان روایی ابزارها به ترتیب 89/0 و 78/0 محاسبه شد و برای محاسبه پایایی ابزارها از آزمون الفای کرونباخ استفاده شد و میزان پایایی ابزارها به ترتیب 86/0 و 81/0 محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و آزمون نرمال بودن توزیع داده ها (کالموگروف-اسمیرونف) و آزمون t تک گروهی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد از دیدگاه دانشجویان و استادان وضعیت موجود ماهیت عناصر ده گانه برنامه درسی پایین تر از حد متوسط و در حد خیلی ضعیف بود. نتیجه گیری: با شناسایی وضعیت موجود همه عناصر برنامه درسی ضمن به دست آوردن تصویری واقع بینانه از گذشته و حال، می توان وضعیت مطلوب عناصر برنامه درسی را در آینده ترسیم نمود.

هدف از این پژوهش، بررسی مبانی و انواع خودآگاهی ازمنظر فلاسفه اسلامی و میزان به کارگیری آن در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش بوده است و برای انجام دادن تحقیق، از روش ترکیبی (کیفی و کمّی) استفاده کرده ایم؛ بدین شرح که در بخش کیفی، روش تحلیل مفهومی و استنتاجی و تحلیل محتوای کیفی (استقرایی) و در بخش کمّی، روش تحلیل محتوای کمّی را به منظور تحلیل سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (مبانی انسان شناسی و اهداف) به کار گرفته ایم. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، آثار فلاسفه اسلامی و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش را شامل می شود و روش نمونه گیری در بخش کیفی، ازنوع هدفمند و در بخش کمّی، ازنوع تحلیل محتوای مقوله ای بوده است. برای تحلیل اطلاعات از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده کرده ایم. یافته های پژوهش نشان می دهد مبانی خودآگاهی ازمنظر فلاسفه اسلامی، شامل ارتباط نفس و بدن، اندیشه ورزی، تکامل و تعالی نفس، غیرت، غایت گرایی و انواع خودآگاهی (اعم از فیزیکی، هیجانی، اجتماعی، معنوی و عقلانی) است؛ همچنین یافته های پژوهش در بخش تحلیل محتوای سند تحول بنیادین آموزش وپرورش نشان می دهد در بخش مبانی انسان شناسی، به خودآگاهی عقلی و در بخش اهداف سند موردبحث، به خودآگاهی فیزیکی و معنوی، به بیشترین میزان توجه شده است.

آموزش سواد رسانه ای به عنوان یک روش توانمندسازی کودکان در برابر رسانه های متکثر ، از ضروریات عصر تغییرات و دگرگونی های مداوم است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین چیستی، چرایی و چگونگی آموزش سواد رسانه ای در دوره ی ابتدایی است. پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک انجام شدکه بر اساس مراحل شناسایی، غربالگری، شایستگی و شامل شدن 20 مورد از منابع جستجو شده، انتخاب شدند . یافته های پژوهش علاوه بر تبیین مولفه های آموزش سواد رسانه ای(تفکر مراقبتی، انتقادی و خلاقانه)، بر ویژگی های روانشناختی دانش آموزان دوره ی ابتدایی از یک سو و مخاطب خاص رسانه ای بودن کودکان از سوی دیگر در جهت ضرورت آموزش سواد رسانه ای تاکید دارد. همچنین مطالعه و تحلیل مدل های آموزش سواد رسانه ای نشان می دهد که آموزش سواد رسانه ای در دوره ی ابتدایی باید بر مبنای تعقل و پژوهشگری صورت گیرد و لازمه ی آن قرار گرفتن کودک در فضای اجتماع پژوهشی مبتنی بر گفت وگو است که در آن صورت محتوای چالش انگیز با قابلیت پژوهش و متناسب با تجربه ی زیسته کودکان و ارزیابی خودآگاهانه از عناصر برنامه درسی این حوزه خواهد بود.

هدف: هدف پژوهش بررسی تأثیر روش آموزش مبتنی بر ناسازی معنایی بر مهارت نوشتن خلاق دانش آموزان بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون –پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر سال اول دوره دوم متوسطه ناحیه دو همدان در سال تحصیلی 98-97 بودند که تعداد کل آن ها 1021 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای 32 نفر دانش آموز پسر پایه اول دوره دوم متوسطه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری آزمون محقق ساخته بود. این آزمون دارای 20 سؤال بود. برای سنجش روایی ابزار از روایی محتوی CVR استفاده شدوبراین اساس سؤالات در اختیار 12 نفر از معلمان رشته ادبیات فارسی قرار گرفت و.میزان روایی محتوایی 79/. محاسبه شد که براساس جدول لاوشه از روایی محتوایی لازم برخوردار بود. برای سنجش پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد و میزان آن 81/. محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون آماری کالموگروف- اسمیرونف، آزمون لوین و تحلیل کوواریانس استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بین میزان مهارت نوشتن خلاق دانش آموزانی که به روش ناسازی معنایی آموزش دیده اند با مهارت نوشتن خلاق دانش آموزانی که به روش عادی آموزش دیده اند، تفاوت معنی دار وجود داشت. به عبارت دیگر روش آموزش ناسازی معنایی میزان مهارت نوشتن خلاق دانش آموزان را افزایش داده است.

هدف این پژوهش، بررسی میزان هوش فرهنگی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم انتظامی، به روش توصیفی و ازنوع پیمایشی بود. جامعه آماری را کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم انتطامی به تعداد 370 نفر تشکیل دادند. با بهره گیری ازروش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان، تعداد 191 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، ابزار اندازه گیری پرسشنامه استاندارد سنجش هوش فرهنگی انگ، وان داین وکوه (2004) بود. برای سنجش روایی از روش سنجش محتوایی CVR و برای سنجش پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و میزان روایی و پایایی به ترتیب 84/0و 821/0 محاسبه شد. با بهره گیری از شاخص های آمار توصیفی و آزمون t تک نمونه ای به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، مشخص شد که میزان هوش فرهنگی اعضای هیأت علمی به تفکیک در بعد فراشناختی (18/3)، در بعد شناختی (45/3)، در بعد انگیزشی (92/3)، در بعد رفتاری (57/3) و درمجموع (53/3) به دست آمد که بالاتر ازحد متوسط بود.