مطالب مرتبط با کلیدواژه

سواد رسانه ای


۱.

تحلیل وضعیت سواد اینترنتی دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر تهران 1386 - 1385 در مقایسه با مربیان و والدین آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه نوآوریهای آموزشی سال ۱۳۸۷ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: نوجوان والدین اینترنت دانش آموزان مربیان سواد اینترنتی سواد رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵۲ تعداد دانلود : ۱۵۲۶
" نوجوانان که اصلی ترین مخاطبان اینترنت به شمار می آیند، در مورد امکانات و شیوه استفاده صحیح از اینترنت آموزش نمی بینند و از سوی دیگر قدرت چندانی در گزینش، انتخاب، پردازش و تجزیه و تحلیل درست اطلاعات و داده های دریافتی ندارند. این مشکل، در آشنا نبودن متولیان آموزش (والدین و مربیان دانش آموزان) با تکنولوژی های نو ارتباطی و اطلاعاتی ریشه دارد. بنابراین آگاهی متولیان برنامه ریزی درسی نسبت به این ضعف و ناتوانی می تواند آنان را به برنامه ریزی دقیق برای کسب آموزش سواد اینترنتی والدین و مربیان سوق دهد. سواد اینترنتی در سه لایه دارد؛ اول، برنامه ریزی شخصی در شیوه استفاده از اینترنت؛ دوم، شناخت ویژگی های پیام و سوم، تحلیل و نقد پیام. در پژوهش حاضر وضعیت سواد اینترنتی در لایه اول، میان سه گروه دانش آموزان، مربیان و والدین آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه آماری، 359 دانش آموزان دختر و پسر سال سوم دبیرستان هستند که کاربر اینترنت بوده اند. این دانش آموزان از پنج منطقه شهر تهران شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز انتخاب شدند و پرسشنامه ای برای سنجش سواد اینترنتی میان آنها، مربیان(112نفر) و والدینشان (718نفر) توزیع شد. نتایج این پژوهش توصیفی نشان می دهد: 1. در توانایی استفاده از اینترنت میان دانش آموزان، مربیان و والدین آنها تفاوت معنادار وجود دارد. 2. میزان استفاده دانش آموزان از اینترنت بیشتر از مربیان و والدین آنهاست. 3. در اولویت برنامه های مورد استفاده از اینترنت، میان دانش آموزان، مربیان و والدین آنها تفاوت معنادار وجود دارد. 4.در برنامه ریزی شخصی برای استفاده از اینترنت، میان دانش آموزان، مربیان و والدین آنها تفاوت معنادار وجود ندارد. 58/6 درصد دانش آموزان در خصوص استفاده از اینترنت با افراد ذی صلاح مشاوره داشته اند. 44/10 درصد والدین دانش آموزان کاربر اینترنت، فقط قادرند به اینترنت وصل شوند و این میزان در میان مربیان آنها 31/32 درصد است. تفاوت سطح سواد اینترنتی در میان سه گروه دانش آموزان، مربیان و اولیا نشان می دهد والدین و معلمان نمی توانند در مورد چگونگی استفاده از اینترنت به دانش آموزان آموزش لازم را ارائه دهند و مرجعی برای نوجوانان به شمار نمی آیند. والدین و به خصوص مربیان باید توانمندی و سطح سواد اینترنتی و رسانه ای خود را افزایش دهند. "
۲.

سواد رسانه ای مخاطبان رسانه های نوشتاری در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای مدت و میزان استفاده از رسانه ها انگیزه و هدف مخاطبان واقعی تلقی کردن محتوای رسانه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲۸ تعداد دانلود : ۱۸۱۴
مقالة حاضر درصدد توصیف و تبیین سواد رسانه ای مخاطبان رسانه های نوشتاری در شهر تهران است. از این منظر، از نظریة جیمز پاتر به منظور توصیف و از نظریه های استفاده و خشنودی و نیز کاشت برای تبیین موضوع استفاده شده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسش نامه بر روی600 نفر از مخاطبان در شهر تهران که از طریق نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی انتخاب شدند؛ داده ها جمع آوری شد. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار محتوایی صوری و نیز اعتبار سازه ای و جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای مدت، میزان، نوع استفاده از رسانه ها، واقعی تلقی کردن محتوای رسانه، انگیزه و هدف مخاطبان و میزان تحصیلات رابطة معنا داری با سواد رسانه ای دارند.
۳.

دریافت دانشجویان دانشگاه ها از برنامه های شبکة فارسی صدای آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: چندمعنایی سواد رسانه ای صدای آمریکا (VOA) پارازیت تحلیل دریافت خوانش تخالفی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی ماهواره
تعداد بازدید : ۱۷۲۹ تعداد دانلود : ۸۵۱
آگاهی از خوانش مخاطبان از برنامه های شبکه های ماهواره ای برون مرزی به عنوان محتوای رقیب برنامه های شبکه های داخلی اهمیت بسیاری در سیاست گذاری رسانه ای و برنامه ریزی برای حفظ و افزایش مخاطبان صداوسیما دارد. با این پیش فرض، مقالة حاضر به مصرف شبکه های ماهواره ای سیاسی فارسی زبان در ایران و به طور خاص برنامة پارازیت توسط دانشجویان دانشگاه های تهران پرداخته و ضمن تحقیق دربارة خوانش های آنها از برنامه، کارکردها و رضامندی های حاصل از آن را مورد پرسش قرار داده است. این نوشتار در قالب نظریة دریافت به روش کیفی و با تکنیک مصاحبة عمقی با 20 دانشجو صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد که مصرف شبکه های سیاسی ماهواره ای دگراندیش، به معنای مخالفت با کلیة مواضع جمهوری اسلامی نیست و جوانان خوانش های تخالفی و مذاکره ای نسبت به برنامه های این شبکه ها دارند؛ همچنین رویکرد انتقادی برنامه نسبت به رفتارهای مدنی و اخلاق در جامعة ایرانی، مورد تأکید و محل توجه دانشجویان بوده است.
۴.

تحلیل سیاست های سواد رسانه ای در سه نهاد فرهنگی و ارتباطی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وزارت آموزش وپرورش سواد رسانه ای سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران مدل EC

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۰۹۶
با پیشرفت و توسعه رسانه ها، جهان به مرحله جدیدی گام نهاد که در آن، رسانه ها ضمن گام برداشتن در مسیر تکامل و تنوع، به یکی از اجزای اصلی جوامع بشری تبدیل شدند. بر این اساس، بیش از دو دهه است که صاحب نظران ارتباطات به دیدگاه سواد رسانه ای روی آورده اند که به نظرمی رسد با گسترش آن، می توان از تأثیرات منفی رسانه ها تا حدود بسیاری پیشگیری کرد، گستره دسترسی و استفاده مخاطبان را به رسانه ها افزایش داد و در نهایت، مخاطبان را به تولیدکنندگان پیام های ارتباطی تبدیل کرد. اگر سواد رسانه ای را علم تنظیم کننده روابط میان مخاطب و رسانه ها بر اساس هنجارهای درونی شده بدانیم، نباید از جایگاه آن در سیاست های رسانه ای کشورها غافل شویم. برای تحلیل این سیاست ها مدل های گوناگونی ارائه شده است که جامع ترین آنها مدل EC کمیسیون اروپاست. این مدل چهار مؤلفه دسترسی، استفاده، درک انتقادی و تولید ارتباطی را در حوزه سواد رسانه ای مطرح می کند. در این پژوهش، بر اساس مدل EC و مؤلفه های مطرح در آن و روش پژوهش اسنادی تحلیلی، اسنادِ سه نهاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش وپرورش و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به عنوان سه نهاد فرهنگی و آموزشی مهم و تأثیرگذار کشور مورد بررسی و تحلیل قرارگرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشترین میزان توجه در اسناد وزارت آموزش وپرورش، از میان مؤلفه های سواد رسانه ای، تنها معطوف به مؤلفه استفاده و درک انتقادی بوده و برای ارتقای مؤلفه توانایی ارتباطی، هیچ سیاستی تدوین نیافته است؛ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیاست های سواد رسانه ای به رسانه های دیجیتال محدود بوده و دیگر رسانه ها از جمله رسانه های چاپی و الکترونیکی مورد توجه قرارنگرفته است.
۵.

تحلیل سواد رسانه ای براساس مدل EC؛ مورد مطالعه: سیاست های شورای عالی انقلاب فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای مولفه دسترسی مولفه استفاده مولفه فهم انتقادی مولفه توانایی ارتباطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات
تعداد بازدید : ۲۸۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۰۴
با پیشرفت و توسعه رسانه ها، جهان به مرحله جدیدی گام نهاد که در آن رسانه ها، ضمن گام برداشتن در مسیر تکامل و تنوع، به یکی از اجزای اصلی جوامع بشری تبدیل شدند. در این دوره، گستره دسترسی مخاطبان به رسانه ها، توانایی استفاده و درعین حال حفظ استقلال فکری و اندیشه ای، اجتناب از انفعال، بهره مندی از تفکر انتقادی و افزایش توانایی گزینش و انتخاب رویارویی با این فرایند پیچیده و فراگیر و در نهایت تولید پیام های ارتباطی از طریق تکوین و تکامل سواد رسانه ای قابل حصول تلقی گشت. اگر سوادرسانه ای را علم تنظیم کننده روابط میان مخاطب و رسانه ها بر اساس هنجارهای درونی شده بدانیم، نباید از جایگاه آن در سیاست های رسانه ای کشورها غافل شویم. برای تحلیل این سیاست ها، مدل های مختلفی ارائه شده است که جامع ترین آنها مدل EC کمیسیون اروپا است. این مدل چهار مولفه دسترسی، استفاده، درک انتقادی و تولید ارتباطی را در حوزه سواد رسانه ای مطرح می کند. در این تحقیق، بر اساس مدل EC و مولفه های مطرح در آن و روش پژوهش اسنادی- تحلیلی اسناد نهاد شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان مهمترین نهاد سیاست گذار در جمهوری اسلامی بررسی و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشترین میزان توجه در اسناد به مولفه استفاده و دسترسی بوده و مولفه درک انتقادی و توانایی های ارتباطی مخاطبان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. نکته قابل توجه در این اسناد استفاده از واژه سواد الکترونیکی، سواد اطلاعاتی، سواد دیجیتالی و عدم استفاده از واژه سواد رسانه ای است.
۶.

بازطراحی سازوکار سیاست گذاری رسانه ای متأثر از رویکرد ارتقای سواد رسانه ای (مورد مطالعه: سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سواد رسانه ای سیاست گذاری رسانه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه ارتباطات و جامعه
تعداد بازدید : ۱۶۲۲ تعداد دانلود : ۷۱۲
با توجه به اهمیت آموزش سواد رسانه ای در تدوین خط مشی رسانه ای و فقدان مطالعات جدی در این زمینه، پژوهش حاضر که ماهیت توصیفی و استنباطی دارد، بر آن است تا با بررسی مفاهیم، ضرورت ها و الگو های سیاست گذاری رسانه ای و سواد رسانه ای که از مطالعات ادبیات این حوزه به دست آمده است، به یک الگوی جامع «سیاست گذاری رسانه ای متأثر از رویکرد ارتقای سواد رسانه ای» دست یابد. در این تحقیق به منظور دستیابی به هدف، میزان سواد رسانه ای جامعة مورد مطالعه (نوجوانان دانش آموز) با حجم نمونة 384 نفر که از طریق نمونه گیری خوشه ای و تصادفی به دست آمد، اندازه گیری شد. پس از استخراج عوامل مؤثر بر سواد رسانه ای مصاحبه هایی اکتشافی با ده نفر از اساتید علوم ارتباطات اجتماعی و مدیریت رسانه و مدیران و کارگزاران رسانه که با روش نمونه گیری هدفمند و گلولة برفی انتخاب شده بودند، انجام شد. همچنین به منظور ارزیابی صحت و روایی الگوی پیشنهادی و تبیین جایگاه سواد رسانه ای در سیاست گذاری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، بخشی از برنامه های صدا و سیمای ج.ا.ا.، بر پایة الگوی به دست آمده از مؤلفه های سواد رسانه ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و در نهایت استنتاج به عمل آمد.
۷.

میزان آشنایی دانشجویان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: هویت ملی سواد رسانه ای جنگ نرم تمسک به آموزه های دینی پرهیز ار اختلافات قومی و دینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران دانشگاه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران اصناف
تعداد بازدید : ۱۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۶۳۸
مقاله حاضر به بررسی جامعه شناختی میزان آشنایی دانشجویان دانشگاه همدان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن پرداخته است. اهداف پژوهش شامل؛اهداف توصیفی ( بررسی میزان شناخت از جنگ نرم و اهداف)، تبیینی (استنباط و تعمیم نتایج) است. رویکرد آن بین رشته ای(جامعه شناختی – سیاسی) و روش آن پیمایشی – تبیینی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود و پایایی آن در مطالعه مقدماتی 85% به دست آمد. از نرم افزار spssاستفاده شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری میان سواد رسانه ای، شرکت در همایشها و کنفرانسهای مرتبط با جنگ نرم، تمسک به آموزه های دینی، حفظ هویت ملی و پرهیز از اختلافات قومی و دینی، با میزان شناخت دانشجویان از جنگ نرم و مقابله با آن وجود دارد. نتایج بیانگر میزان بالای آشنایی دانشجویان دانشگاه پیام نور همدان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن است.
۸.

ارتقای سواد رسانه ای و تأثیر آن بر تقویت توسعه سیاسی در جامعه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: توسعه سیاسی شهروند جامعه ایرانی سواد رسانه ای بصیرت رسانه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران مباحث توسعه و مسایل مربوط به آن دیدگاه های نظری توسعه در ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات سواد رسانه ای
تعداد بازدید : ۴۷۸۸ تعداد دانلود : ۲۶۸۸
امروزه به منظور تحکیم و تقویت توسعه سیاسی جامعه ایرانی، آنچه در «سواد رسانه ای» مطرح می شود، آموزش مهارت های لازم برای برقراری ارتباطی متفکرانه و آگاهانه با رسانه ها و در عین حال، به وجود آمدن نگاهی دقیق، نقاد و تحلیلی به پیام های رسانه ای (نوشتاری، دیداری و شنیداری) است. از این رو، در پژوهش حاضر که با بهره گیری از رویکرد توصیفی تحلیلی و ابزار کتابخانه ای به رشته تحریر در آمده است این پرسش اصلی مطرح می شود که سواد رسانه ای چگونه می تواند در تحکیم و تقویت توسعه سیاسی در جامعه ایرانی مؤثر باشد؟ نتایج به دست آمده با توجه به بررسی ویژگی های توسعه سیاسی از یک سو و مؤلفه های سواد رسانه ای از سوی دیگر نشان می دهد که یکی از لوازم تقویت فرایند توسعه سیاسی در جامعه ایرانی، ارتقای سواد رسانه ای شهروندان است تا رسانه ها بتوانند کارکردهای مطلوب خود را در این زمینه ادامه دهند و به بالا رفتن آگاهی شهروندان کمک کنند. همچنین ارتقای فهم و سواد رسانه ای می تواند بر نقش رسانه ها تأثیرگذار باشد و تسریع و تقویت توسعه سیاسی را در جامعه ایرانی موجب شود.سواد رسانه ای، بصیرت رسانه ای، توسعه سیاسی، شهروند، جامعه ایرانی
۹.

حق عمومی آموزش سواد رسانه ای

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای حق آموزش حقوق شبکه وندی عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۹ تعداد دانلود : ۳۷۵۵
این مقاله کوششی در پاسخ به چیستی حق آموزش سواد رسانه ای به عنوان یک حق عمومی می باشد. لذا پس از شناسایی و معرفی بخش جدید و نوپای علم حقوق به نام حقوق شبکه وندی یا برخط، یکی از مصادیق مهم ""حقوق شبکه وندی عمومی"" با عنوان ""حق آموزش سواد رسانه ای"" را مورد بررسی قرار می دهد. دفاع از این حق به معنای حفظ استقلال مخاطبین رسانه و اجتناب از انفعال و بهره مندی از تفکری منتقدانه است؛ لذا هم حق بشر بر دانستن، محترم، محفوظ و لازم الرعایه خواهد بود و هم توسط خود مخاطبین از تأثیرات منفی رسانه ها پیشگیری خواهد شد. براستی چگونه می توان با نگرشی حقوقی و ارتباطی، مخاطبین را توانمند، کنشگر و چه بسا کنش مند نمود؟ ورود به محتوا و چیستی این آموزش، راهنمای دولتمردان و سیاست گذاران در عرصه ی فرهنگ و آموزش خواهد بود. و بررسی ساز وکار اجرا و اعمال این حق، مطالعه ای نو و جدید برای ارتقاء حقوق عمومی در عصر تکنولوژی ها محسوب می شود.
۱۰.

بررسی رابطه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی دانشجویان علوم ارتباطات و علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۸)

کلیدواژه‌ها: دانشجویان سواد اطلاعاتی سواد رسانه ای علم اطلاعات و دانش شناسی علوم ارتباطات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۸ تعداد دانلود : ۹۸۷
هزاره جدید را عصر اطلاعات نام نهاده اند، عصری که در آن شاهد ظهور فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی هستیم. گذر جهان از جامعه صنعتی به سوی جامعه اطلاعاتی سبب شده شکل و سطح سواد و اطلاعات از حالت قبلی خود تغییر کند. روزگاری مفهوم سواد به معنای توانایی خواندن و نوشتن محسوب می شد. اما امروزه مفهوم سواد تغییر کرده و در جامعه صنعتی قرن 21 برخورداری از این سطح سواد جوابگوی نیازهای بشر برای ایجاد زندگی بهتر نیست. سواد رسانه ای و اطلاعاتی لازمه زندگی در جامعه امروز است، به خصوص در مورد دانشجویان که ماهیت کار آنها پژوهشی است و بر توسعه کشور از هر بعدی اثر می گذارند. هدف این پژوهش بررسی رابطه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی دانشجویان علوم ارتباطات و علم اطلاعات و دانش شناسی است. این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی و بر حسب روش پیمایشی– همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و رشته علوم ارتباطات در مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران و علامه طباطبایی است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ مقدار 0/936 به دست آمد. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که سطح سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی دانشجویان در حد مطلوب قرار دارد. بین پایگاه اقتصادی دانشجویان با متغیر سواد رسانه ای و ابعاد آن رابطه معنادار مستقیم وجود دارد. ولی پایگاه اجتماعی دانشجویان فقط با بعد «توانایی برقراری ارتباط» متغیر سواد رسانه ای رابطه مستقیم دارد. همچنین آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی رابطه معنادار مستقیم وجود دارد.
۱۱.

تأثیر سوادرسانه ای در بعد پردازش و تحلیل پیام های رسانه ها بر مصرف کالاهای فرهنگی (مورد مطالعه در زنان 15-39شهر شهرکرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: زنان سواد رسانه ای مصرف کالاهای فرهنگی پیام های رسانه ای شهر شهرکرد پردازش و تحلیل پیام ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات سواد رسانه ای
تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۷۸۷
امروزه مسئله مصرف و بویژه مصرف کالاهای فرهنگی از چنان اهمیتی برخوردار است که به عنوان یکی از مسایل کلیدی و مهم در دستور کار برنامه ریزان و مسئولان فرهنگی جوامع قرار دارد. بر این اساس، هدف این مطالعه بررسی تأثیر سواد رسانه ای بر مقدار مصرف کالاهای فرهنگی در بین زنان (13-15) سال شهر شهرکرد بود. روش مطالعه از نوع پیمایش می باشد. جامعه آماری برابر با ( 39596) نفر بوده است که از این تعداد 380 نفر با توجه به فرمول کوکران و از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای (سیستماتیک) به عنوان نمونه انتخاب شد. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS (مدل تجربی) و آماره های رگرسیون چند متغیره و ضریب همبستگی تحلیل شد. یافته ها نشان می دهند رابطه آماری معناد اری بین دو متغیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی زنان و مقدار مصرف کالاهای فرهنگی وجود نداشت و درعوض در بین پردازش و تحلیل پیام ها و مقدار مصرف کالاهای فرهنگی رابطه ای معنادار وجود داشت. مصرف کالاهای فرهنگی بر مبنای بعد (مقدار، نوع و گرایش به مصرف) و با توجه به سطح مصرف و انگیزه، عادت و رفتار بررسی شد که نشان داد انگیزه مصرف در زنان منجر به رفتار مصرف و گرایش و تنوع در مصرف کالاهای فرهنگی و تکرار در اعمال مصرف، منجر به ایجاد عادت در مصرف کالاهای فرهنگی آن ها می شود.
۱۲.

بررسی و نقد کتاب تفکر و سواد رسانه ای (نظری- فنی حرفه ای- کاردانش) پایه دهم دوره متوسطه 1395

نویسنده:
منبع: مجموعه مقالات اولین همایش ملی نقد متون و کتب علوم انسانی ۳۰ آذر ۱۳۹۶ جلد اول «تجارب حرفه ای نقد»
تعداد بازدید : ۸۳۹۹ تعداد دانلود : ۵۱۹۰
زندگی بدون سواد رسانهای در قرن بیستو یکم؛ قدم گذاشتن در تاریکی و راه رفتن در مسیر باتلاقی است. سواد رسانهای دعوت به اندیشیدن عمیق، دقیق و جدی درباره آنچه میبینیم، میخوانیم و میشنویم است. با توجه به این که عرصه تعلیم و تربیت امروز؛ عرصه دانشاندوزی نیست، بلکه عرصه مهارتآموزی بهویژه برای دانشآموزان به عنوان کنشگران فعال اجتماعی جامعه است. به منظور جبران خلأهای آموزشی در حوزه سواد رسانهای نوجوانان، در برنامه درسی متوسطه دوم، درس دو واحدی تفکر و سواد رسانهای برای اولینبار در سال 1395 از سوی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی (اعضای شورای برنامهریزی و تألیف کتاب-های درسی) وزارت آموزش و پرورش ارائه شد. جهتگیری بسته آموزشی تفکر و سواد رسانهای پایه دهم، پرورش توانایی نقد و بررسی هوشمندانه و تولید مؤثر پیام و مدیریت صحیح و هوشمندانه بهرهمندی از پیامهای رسانهای است که از ۶ فصل تشکیل شدهاست. با توجه به استانداردهای طراحی آموزشی، سه نوع تفکر حاکم در این کتاب قابل مشاهده است: تفکر فلسفی، تفکر سیستمی و تفکر انتقادی. رویکرد کتاب مسألهمحور بوده و از چهار مرحله آموزش سواد رسانهای که شامل: 1. دسترسی2 . تحلیل 3. تفکر نقادانه 4. تولید و خلق پیام است؛ به دو بخش تحلیل و تفکر نقادانه پرداخته شدهاست. همچنین مخاطبان هدف در این کتاب که دانشآموزان هستند به دو گروه کلنگر و جزئینگر تقسیم شدهاند. در این جستار، کوشش شدهاست، به لحاظ ابعاد شکلی و ظاهری و نیز محتوایی، به جنبههای قوت و ضعف این اثر پرداخته شود، بنابراین روش مورد استفاده در این مقاله، توصیفی- تحلیل و ابزار گردآوری دادهها، مصاحبه با صاحبنظران حوزه سواد رسانهای است.
۱۳.

بررسی تاثیر میزان استفاده از رسانه های جمعی بر فرهنگ پوشش دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان زن دانشگاه حکیم سبزواری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۱)
تعداد بازدید : ۸۰۶ تعداد دانلود : ۹۰۵
امروزه نفوذ رسانه های جمعی در تمامی جوامع به شدت در حال افزایش است و کشورهایی که توانمندی بالایی در راه اندازی این رسانه ها به خصوص رسانه های جدید دارند، می توانند فرهنگ و دیدگاههای خود را بیشتر به جهانیان عرضه کنند و به این ترتیب، قدرت نرم خود را افزایش دهند. هدف:هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر رسانه های جمعی بر ابعاد حجاب دانشجویان بود. روش:روش تحقیق این مطالعه، پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام شد. برای آزمون فرضیه ها تعداد 880 نفر از دانشجویان زن دانشگاه حکیم به شیوه نمونه گیری تصادفی سنجش شدند. یافته ها و نتیجه گیری:  نتایج تحقیق حاکی از این است که بین متغیّرهای مستقل؛ یعنی رسانه های جمعی و متغیّر وابسته یعنی ابعاد فرهنگ حجاب، رابطه معناداری وجود دارد. البته این رابطه در متغیّر تلویزیون، مثبت و در دیگر متغیّرها معکوس است. به عبارت دیگر؛ به هر میزان استفاده از رسانه هایی مانند ماهواره، شبکه های اجتماعی، اینترنت افزایش یافته، فرهنگ پوشش و عفاف دانشجویان نیز ضعیف تر شده است.
۱۴.

رابطة بین سواد رسانه ای و میزان رضایت مندی از اخبار شبکه های سراسری و ماهواره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۷ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۴)

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای رضایت مندی مخاطبان اخبار شبکه های سراسری و ماهواره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۸ تعداد دانلود : ۴۲۷
هدف از نگارش مقالة حاضر بررسی رابطة میان سواد رسانه ای با رضایت مندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق از اخبار شبکه های سراسری و شبکه های ماهواره ای است.  جامعه آماری پژوهش شامل کلیة دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تهران شرق است که تعداد این افراد، 10610 نفر و نمونه آماری طبق فرمول کوکران 371 نفر است. جهت سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه ای با طیف 5 گزینه ای لیکرت که مشتمل بر 6 سؤال مربوط به رضایت مندی و 35 سؤال مربوط به ابعاد سواد رسانه ای و دارای دو بخش شبکه های داخلی و شبکه های ماهواره ای است، استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از پرسش نامه ها، ضریب همبستگی پیرسون (اسپیرمن) و روش رگرسیون خطی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که  میان سواد رسانه ای با میزان رضایت مندی مخاطبان دانشجوی دانشگاه آزاد واحد تهران شرق از اخبار شبکه های سراسری و ماهواره ای رابطة مثبت و معنادار وجود دارد.
۱۵.

اخبار جعلی و مهارت های مقابله با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۸ پاییز۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۸)

کلیدواژه‌ها: اخبار جعلی اطلاعات جعلی جنگ روانی تئوری توطئه سواد رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷۷ تعداد دانلود : ۱۲۹۷
هدف این پژوهش بررسی اخبار جعلی و مهارت های مقابله با آن است؛ موضوعی که امروزه به یکی از پربسامدترین واژه ها در رسانه های خبری جهان تبدیل شده که مواضع رسانه ای پرچالش دونالد ترامپ در این خصوص بسیار تأثیرگذار بوده است. این پژوهش، با چهار پرسش اصلی شامل اخبار جعلی چیست؟، چرا اخبار جعلی تولید و منتشر می شوند؟، چگونه می توان اخبار جعلی را شناسایی کرد؟ چه مهارت هایی برای مقابله با اخبار جعلی وجود دارد؟؛ تکیه نظری خود را بر دو نظریة ” جنگ روانی“ و ” نظریة توطئه“ قرار داده است. اخبار جعلی که بر بستر فضای دوم و به یاری ابزاری چون رسانه های اجتماعی، مجالی مناسب تر برای تولید و انتشار توسط دولت ها، احزاب، سازمان ها، گروه های تروریستی و حتی ربات ها یافته؛ به یک معضل بزرگ و نگرانی جدی بدل شده است. با این حال و علی رغم تلاش های انجام گرفته جهت مواجهه با اخبار جعلی، امکان تشخیص آن از اخبار واقعی بنا به علل گوناگون همچنان دشوار است. در این میان یکی از مؤثرترین شیوه های مقابله با اخبار جعلی، توسعة آموزش سوادهایی از جمله سوادهای رسانه ای 1، خبری 2، بصری 3و اطلاعاتی 4به مخاطبان است تا آشنایی با روش ها و فراگیری مهارت های لازم، توان شناسایی و مقابله با اخبار جعلی را فراهم کند.
۱۶.

مشارکت در «حلقه های کندو کاو» و تأثیر آن بر مهارت تفکر انتقادی در سواد رسانه ای (انیمیشن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی حلقه کندوکاو سواد رسانه ای انیمیشن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه بررسی مخاطب
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات سواد رسانه ای
تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۲۲۹
هدف از این تحقیق «بررسی تأثیر مشارکت دانش آموزان کلاس ششم در شیوه آموزشی «حلقه های کندوکاو» بر مهارت تفکر انتقادی در سواد رسانه ای (انیمیشن) در شهر تهران سال تحصیلی 94-93» می باشد. جامعه پژوهش کلیه دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی شهر تهران می باشد که از این میان نمونه ای شامل 48 نفر به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب گردید و به همان شیوه تصادفی نیز در دو دسته آزمایش و گواه قرار گرفتند. یافته ها با اطمینان 99%  نشان داد که مشارکت دانش آموزان در حلقه های کندوکاو بر مهارت تفکر انتقادی دانش آموزان تأثیر می گذارد. این تأثیر بر مهارت استدلال استقرائی، استدلال قیاسی، تحلیل مشاهده ای پیام های رسانه ای، قدرت اعتماد پذیری و قدرت فرضیه سازی دانش آموزان نیز معنادار بود. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که با بهره گیری از روش های آموزشی همچون «حلقه های کندو کاو» که سبب رشد تفکر انتقادی می شوند می توان سواد رسانه ای دانش آموزان را بهبود بخشید.
۱۷.

ساخت و هنجاریابی آزمون سواد رسانه ای جوانان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 73-98

کلیدواژه‌ها: ساخت آزمون روایی و اعتبار هنجاریابی سواد رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۷ تعداد دانلود : ۷۱۸
هدف اصلی این پژوهش، ساخت و هنجاریابی پرسشنامه ای برای سنجش سواد رسانه ای بوده است. جامعه آماری پژوهش، جوانان 18 تا 40 ساله شهر تهران بودند که بر اساس نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابتدا بر اساس مبانی نظری پژوهش، پرسشنامه مقدماتی با سه عامل اصلی و 45 سؤال تدوین شد. سپس از نظر روایی منطقی (تأیید استادان) مورد ارزیابی قرار گرفت. پرسشنامه در مرحله اول از یک نمونه 100 نفری و در مرحله بعد به تعداد 662 نفر از جامعه هدف، تکمیل شدند. در نهایت 35 سؤال که با کل آزمون همبستگی مثبت داشتند، انتخاب و پرسشنامه نهایی به عنوان آزمون سواد رسانه ای (MLT-35) نام گذاری شد. روایی سازه آزمون با استفاده از روش روایی واگرا و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های تحلیل عامل تأییدی با نرم افزار آموس (4/2=χ2 ،89/0=GFI، 88/0=AGFI و 046/0=RMSEA) مقادیر مطلوبی را نشان داد. جدول هنجار آزمون نیز از نمره های استاندارد Z به تفکیک میزان تحصیلات تهیه شد. در این پژوهش میزان سواد رسانه ای جوانان در حد متوسط برآورد شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد آزمون (MLT-35) ساخته شده، از روایی و اعتبار لازم برای سنجش سواد رسانه ای جوانان برخوردار است.
۱۸.

سیاستگذاری سواد رسانه ای مبتنی بر رویکرد آینده پژوهانه و با استفاده از روش سناریونویسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 9-25

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی سواد رسانه ای سیاستگذاری عمومی سناریونویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۶۷۲
ارتقای سطح سواد رسانه ای از عوامل کلیدی در نحوه استفاده از ابزار رسانه است که در سیاستگذاری های معطوف به توسعه رسانه ای جزء ملزومات اساسی قلمداد می شود و بسیار اهمیت دارد. آثار ناشی از ضعف در سواد رسانه ای در عرصه های فرهنگی و تربیتی آحاد جامعه، از حساسیت بالایی برخوردار است و از این حیث، پژوهش به منظور شناخت آینده این حوزه و سیاستگذاری های مبتنی بر این شناخت بسیار ضرورت دارد. در پژوهش حاضر، ابتدا وضعیت مصرف رسانه ای کشور مورد بررسی قرار گرفته و سپس در ادامه، مبتنی بر چارچوب های جامع بین المللی، محورها و مؤلفه های حاکمیتی در سیاستگذاری سواد رسانه ای احصا شده است. در گام بعد نیز با تحلیل راهبردی مقتضی و با رویکردی آینده پژوهانه، پیشران ها و مؤلفه های تأثیرگذار حاکمیتی در شکل گیری مسئولیت اجتماعی متناظر با سواد رسانه ای در کشور استخراج شده و با تأکید بر روش سناریونویسی، سناریوهای با احتمال بیشتر مورد تحلیل قرار گرفته است. در نهایت نیز سیاستگذاری مرتبط با سواد رسانه ای در کشور، بر این اساس طرح شده است.
۱۹.

شناسایی راهکارهای افزایش سواد رسانه ای و اطلاعاتی اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 99-124

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای سواد اطلاعاتی جریان دومرحله ای ارتباطات استادان هیئت علمی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۹ تعداد دانلود : ۶۹۶
در نظام اجتماعی اعضای هیئت علمی و دانشجویان از مرتبه و جایگاه فکری مهمی برخوردارند. در دنیای رسانه ای شده امروز، این گروه به عنوان مرکز علم و دانش جامعه تحت تأثیر فعالیت های رسانه های داخل و خارج از کشور قرار دارند. بر اساس مدل جریان دومرحله ای ارتباطات لازارسفلد و مدل اشاعه نوآوری راجرز، این گروه به عنوان رهبران فکری جامعه می توانند تأثیر زیادی در افزایش سواد رسانه ای و اطلاعاتی سایر افراد جامعه داشته باشند. بررسی ها نشان می دهد که وضعیت سواد رسانه ای و اطلاعاتی این گروه از افراد از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. جامعه آماری پژوهش حاضر، خبرگان حوزه سواد رسانه ای و اطلاعاتی هستند و داده ها بر اساس مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده اند تا آنجا که اشباع نظری حاصل شود. روش پژوهش نیز تحلیل محتوای کیفی بوده است. بر اساس نتایج ، نهادهای دانشگاهی، رسانه ها و نهادهای صنفی- مدنی، نقش مؤثری در افزایش سواد رسانه ای و اطلاعاتی جامعه دارند، در انتها متناسب با نهاد دانشگاهی (آموزش عالی) راهکارهایی ارائه شده است.
۲۰.

رابطه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی با مهارت فراشناختی و خلاقیت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 125-152

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای سواد اطلاعاتی مهارت فراشناختی خلاقیت دانشجویان ابتکار انعطاف پذیری سیالی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۴ تعداد دانلود : ۸۲۴
دنیای امروز، دنیای غلبه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و دنیای رشد و گسترش علم و دانش است و همین موضوع بهره مندی از سواد اطلاعاتی را بر همگان بویژه دانشجویان در کنار مهارت های فراشناختی و پرورش خلاقیت ضروری ساخته است. هدف اصلی از پژوهش حاضر، بررسی رابطه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی با مهارت های فراشناختی و خلاقیت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر بوده است. این پژوهش، از نظر هدف، در زمره پژوهش های کاربردی، از نظر روش گردآوری داده ها، کمی و از نظر ماهیت و نوع مطالعه، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری، تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامشهر را شامل می شود که تعداد آنها برابر با 11289 نفر بوده که از این میان تعداد 385 نفر به عنوان افراد نمونه انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها در زمینه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی پرسشنامه محقق ساخته بوده است. همچنین برای سنجش مهارت فراشناختی از پرسشنامه آگاهی فراشناخت اسکرا و دنیسون و برای سنجش خلاقیت از پرسشنامه خلاقیت عابدی بهره گرفته شده است. بر اساس یافته ها، رابطه بین سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی با مهارت فراشناختی مثبت و معنادار است، همچنین بین سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی با مؤلفه های خلاقیت یعنی؛سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری و بسط رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.