درخت حوزه‌های تخصصی

دین و ارتباطات

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
آموزش و ارتباطات اقناعی ارتباطات سلامت ارتباطات سیاسی، بین الملل و توسعه ارتباطات و فرهنگ جامعه اطلاعاتی خبر دین و ارتباطات روزنامه نگاری و روابط عمومی روش پژوهش صنعت ارتباطات گروه های ویژه مدیریت و پژوهش ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی
بازنمایی دین در رسانه رسانه های دینی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۴۰۱ مورد.
۱۲۱.

کاربرد تعارض های اخلاقی در سیر تحول منحنی دراماتیک شخصیت

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴ 121 - 144

کلیدواژه‌ها: شخصیت تحول شخصیت منحنی دراماتیک شخصیت تعارض اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۷۳
هدف: بررسی و تبیین کاربردی که ممکن است تعارض های اخلاقی در سیر تحول منحنی دراماتیک شخصیت داشته باشند.روش : در تحقق پژوهش میان رشته ای حاضر از سه روش بهره برده ایم: جهت نقب زدن به درون شخصیّت و پروراندن ابعاد مختلف حیات درونی آن از روان شناسیِ تجربی؛ برای استخراج پیش فرض ها و لوازم منطقی از تحلیل فلسفی و برای کشف معنای آثار از هرمنوتیک هنری.یافته ها: برای یک شخصیت دراماتیک در مواجهه با تعارض های اخلاقی می توان یازده مرحله را ترسیم کرد. این مراحل که در طی آنها شخصیت با کنش های درونی و بیرونی خودش آرام آرام متحول می شود، عبارت اند از:وضع اولیه؛ 2. بروز تعارض اخلاقی؛ 3. انکار و کشمکش شخصیت برای فرار از تعارض؛ 4. ناکامی و خشم؛ 5. تشکیک در اصل اخلاقی؛ 6. ناامیدی؛ 7. پذیرش و بازگشت به اخلاق؛ 8. تصمیم گیری برای انتخاب کم هزینه تر؛ 9.کنش اخلاقی؛ 10. بروز هزینه ها و فایده های کنش اخلاقی؛ 11. واکنش نسبت به هزینه های مترتب بر کنش.نتیجه گیری: در تعارض های اخلاقی، شخصیت باید دشوارترین انتخاب های اخلاقی خود را صورت دهد و این انتخاب ها می توانند مهم ترین تحوّلات را در شخصیت رقم زنند و از مهم ترین عوامل در شکل گیری منحنی شخصیّت در یک درام می باشند.
۱۲۲.

روش در نقد فیلم براساس مبانی دینی

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴ 27 - 64

کلیدواژه‌ها: نقد فیلم نئوفرمالیسم ساختارگرایی نشانه شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۶۹
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی روش در نقد فیلم براساس مبانی دینی است. این پژوهش با در نظر داشتن مبانی فلسفه دینی (فلسفه محض و فلسفه هنر) به دنبال پاسخ به این پرسش است که روش های انتقادی در فیلم چه امکاناتی در اختیار افراد قرار می دهند و احیانا چه محدودیت هایی دارند؟ روش : پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و در این پژوهش مطالعه بر روی متون مکتوب و فیلم (به مثابه متن تصویری) صورت می گیرد که از زمره پژوهش اسنادی است. یافته ها: بررسی توصیفی تحلیلی در این باره نشان می دهد که تلفیق دو روش نئوفرمالیسم و ساختارگرایی، با ملحوظ داشتن مبانی اسلامی امکانات مناسبی را در سه حوزه تحلیل، تفسیر و ارزش گذاری فیلم فراهم می کند. اشکال ها و کاستی های نشانه شناسیِ ساختارگرا در تحلیل متن یک فیلم را می توان با امکانی که نئوفرمالیسم در تحلیل تفصیلی و دقیق زیبایی شناسانه در اختیار می گذارد برطرف کرد و محدودیت های نئوفرمالیسم در ساحت معنایی فیلم را با امکانی که ساختارگرایی از طریق مفاهیم دلالت تصریحی و ضمنی و محور همنشینی و جانشینی فراهم می کند، جبران کرد. نتیجه گیری: به نظر می رسد برای استفاده از امکاناتِ هر دو روش نئوفرمالیسم و ساختارگرایی بهتر است به تکمیل و اصلاحاتی در مباحثی چون کوچک ترین واحد ساختاری فیلم، معنای ضمنی نشانه ها، عناصر فرامتنی ازجمله نیت مؤلف در کشف معنا و نیز معیارهای ارزیابی فیلم پرداخت.
۱۲۳.

ارزیابی برنامه تربیتی پدیده اربعین بر پایه تجارب زیسته زائران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 190 - 153

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته پیاده روی اربعین برنامه تربیتی ارزیابی زیارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف اصلی مطالعه حاضر، ارزیابی پدیده مستمر راهپیمایی اربعین، به منظور کمک به برنامه ریزان این سفر در راستای ارتقای سطح نتایج است و هدف عملیاتی این پژوهش، کاوش در تجارب زیسته زائران از حیث رضایت از سفر اربعین و نیز دستاوردهای سفر بوده است. در این مطالعه ارزیابانه، براساس مدل کرک پاتریک، با روش نمونه گیریِ «موردی معمولی»، با 50 زائر شهر مقدس کربلا، که حداقل یک بار در پیاده روی سفر اربعین حضور داشتند، مصاحبه های نیمه ساختاریافته صورت گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها به روش کدگذاری استراوس و کوربین، طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، انجام شد. در طی این پژوهش که با روش پدیدارشناسی صورت پذیرفت، 831 مفهوم کشف گردید که براساس معنا، ماهیت، ارتباط و تناسب مفهومی، در قالب 47 مقوله جای گرفت. نتایج نهایی نیز، تحت هفت مضمون «واقعیت کمبود امکانات رفاهی»، «تألمات روحی»، «پذیرش ناملایمات»؛ «حیرت افزایی در زائران»، «پرورش بینشی نگرشی»، «رشد اخلاقی معنوی» و «آثار مطلوب اجتماعی»، در دو فرامضمون «رنج شیرین» و «رستن روح» جای داده شدند و مضمون هشتم با عنوان «سیاحتی نگری به سفر اربعین» نیز، فرعی تلقی شد. فرامضمون رنج شیرین، شامل سطح اول مدل ارزشیابی پاتریک (واکنش) گردید و فرامضمون رستن روح نیز، سطوح دوم الی چهارم (یادگیری، رفتار و نتایج اجتماعی) ارزشیابی مدل پاتریک را در بر گرفت. براساس مدل استفاده شده، واکنش به سفر بسیار خوب و نتایج سفر در لایه یادگیری خوب و در لایه رفتار، نسبتاً خوب برآورد می شود. ضمناً نشانه هایی از نتایج اجتماعی مثبت برای جهان اسلام وجود دارد که نیازمند کاوش بیشتری است.
۱۲۴.

تجلی آموزه توبه به مثابه کنش دراماتیک در پیرنگ اصلاح

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: پی رنگ پی رنگ اصلاح توبه جان تروبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۶۴
هدف: پی رنگ یکی از مهم ترین ارکان فیلمنامه است که از جهت مضمون و سیر تحولِ شخصیت انواع گوناگونی دارد. پی رنگِ اصلاح، یکی از انواع پی رنگ است که قرابت زیادی با آموزه توبه دارد. باتوجه به اهمیت توبه و اصلاح در آموزه های دینی، در این پژوهش تلاش شده مواد لازم جهت نگارش پی رنگ را با موضوع توبه در اختیار مخاطب قرار دهد. روش : در این پژوهش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است. در ادامه با روش تحلیل روایت، پی رنگ چهار قصه توبه محور، براساس نظریه پی رنگ جان تروبی تحلیل می شود و عناصر پی رنگ اصلاح اصطیاد می گردد؛ درنهایت نیز آموزه توبه با پی رنگ اصلاح تطبیق داده می شود تا تأثیرات و تجلی توبه را در این پی رنگ نشان دهیم. یافته ها: براساس نتایج حاصل شده، پی رنگ اصلاح پنج عنصر دارد: الف: انجام خطا یا گناه؛ ب: عامل ایجاد پشیمانی؛ ج: اظهار پشیمانی؛ د: جبران؛ ه : پذیرش توبه. از طرفی باتوجه به عامل پشیمانی و تأثیر آموزه توبه در پی رنگ اصلاح، این پی رنگ به سه زیرمجموعه تقسیم می شود: الف) گاهی پشیمانی به واسطه قرارگرفتن شخصیت خطاکار در موقعیت دشوار است؛ مانند قصه حضرت یونس(علیه السلام)؛ ب) گاهی پشیمانی به واسطه مواجهه با امری مقدس به شکل مستقیم است؛ مانند قصه فرانسیس آسیسی و فضیل بن عیاض؛ ج) گاهی نیز پشیمانی به واسطه شخص دیگری است؛ مانند قصه کعب بن مالک. نتیجه گیری: باتوجه به این تقسیم بندی، نویسنده فیلمنامه دینی با پی رنگ توبه، می توا ند براساس انواع عامل پشیمانیِ پی رنگ ها، فیلمنامه های متعددی به نگارش درآورد.
۱۲۵.

تبیین محاکاتی از انیمیشن در نسبت با فیلم زنده و تئاتر بر اساس آراء ارسطو و ابن سینا

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ و ۱۶ 58 - 93

کلیدواژه‌ها: انیمیشن محاکات فیلم زنده تئاتر ابن سینا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۳
هدف: با آنکه از چیستی انیمیشن سخنی کمتر نسبت به هنرهای دیگر شده است، اما شناخت انیمیشن از بعد زیبایی شناختی از جهت محاکاتی آن، نسبت به فیلم زنده و تئاتر مورد سؤال واقع نشده است.درنتیجه، این پژوهش به دنبال بررسی مسئله نسبت انیمیشن با تئاتر و فیلم زنده در چارچوب نظریه محاکات ارسطو و ابن سینا است تا بتواند تبیینی محدود از انیمیشن ارائه دهد.روش: در این پژوهش ابعاد مختلف انیمیشن با روش «تحلیل فلسفی» مورد بررسی قرار می گیرد و مولفه های آن استخراج می شود. سپس با یافتن پرسش ها و گزاره های مختلف به روش «تحلیل محتوای کیفیِ جهت دار» نقل قول های و متون نوشتاری ارسطو و ابن سینا مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. از طرف دیگر، به وسیله «هرمنوتیک جدید» یا علم تفسیر متن، اندیشه های ارسطو و ابن سینا را استخراج کرده و به بررسی ابعاد مختلف انیمیشن می پردازد.یافته ها: با بیان مقایسه و نسبت بین تئاتر و فیلم زنده، نسبت انیمیشن و تئاتر نیز مشخص گشته، سپس نسبت انیمیشن با فیلم زنده مورد ارزیابی قرار می گیرد تا در سایه تفاوت آن، با فیلم زنده و تئاتر، و تعامل محاکاتی ای که با یکدیگر می توانند داشته باشند، روشن گردد. از این منظر، حقیقت ساختاریِ انیمیشن به صورت محدود از جنبه محاکاتی، طبق آرای ارسطو و ابن سینا به صورت سه احتمال بیان می شود.نتیجه گیری: این پژوهش در پایان نشان می دهد که نظریه محاکات چه ظرفیت های گران بهایی در حیطه هنرها به طور کلی، و انیمیشن به طور خاص دارد. ابعاد زیبایی شناختیِ پنهان انیمیشن در حوزه برون انیمیشنی روشن گشته و تا حدی نسبت بین انیمیشن و فیلم زنده و تئاتر مشخص شده است.
۱۲۶.

ارائه الگوی مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی در صدا و سیمای محلی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 32 - 1

کلیدواژه‌ها: مدیریت خلاقیت خلاقیت خلاقیت سازمانی سرمایه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۱۱
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی در صدا و سیمای محلی اصفهان و در چارچوب راهبرد پژوهش کیفی با استفاده از رویکرد نظریه زمینه ای استراوس-کوربین انجام گردید. بر مبنای اصل اشباع نظری از تعداد 12 نفر از صاحب نظران حوزه موردمطالعه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. برای سنجش اعتبار داده ها از ممیزان بیرونی استفاده شد. تجزیه و تحلیل به صورت استقرایی و با کدگذاری باز و محوری انجام گرفت. نتایج در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علّی (مخاطب فعال مصرف گرا، سازمان تحول خواه، ماهیت اطلاعات، مدیریت توجه مخاطب، عدم اطمینان محیط) پدیده محوری (مدیریت خلاقیت با رویکرد سرمایه اجتماعی)، شرایط زمینه ساز (مهندسی خلاق بوم گرا، سرمایه اجتماعی خلاق، تیم سازی، سرمایه فناورانه، انگیزه و نگرش)، شرایط مداخله گر (تعهد به میراث، استعداد خلاق، استقلال فردی، صلاحیت منابع انسانی و وظایف مدیریتی) راهبردها (کشف و جذب خلاقیت، توسعه و تقویت خلاقیت و حمایت و بازآفرینی خلاقیت) و پیامدها (سرمایه اجتماعی، شهروند خلاق، طبقه خلاق و منابع خلاق) قرار گرفت.
۱۲۷.

مطالعه الگوی مطلوب تولید پادکست رادیویی برای ترویج سبک زندگی اسلامی (مطالعه موردی پادکست های سبک زندگی در رادیو جوان، پادکست های شخصی ایرانی و پادکست وان استرالیا)

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴ 95 - 120

کلیدواژه‌ها: رادیو برنامه های تعاملی پادکست سبک زندگی سبک زندگی ایرانی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۷۳
هدف: پژوهش حاضر ارائه الگوی مطلوبِ تولید پادکست رادیویی را برای ترویج سبک زندگی اسلامی به عنوان هدف مدنظر قرار داده است. روش : این پژوهش با روش اسنادی و مطالعه موردی انجام گرفته است. جامعه آماریِ آن، پادکست های سبک زندگی در رادیو جوان، پادکست های شخصیِ ایرانی و پادکست وان استرالیا است که بیست پادکست به عنوان حجم نمونه پژوهش به صورت هدفمند انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که ازنظر محتوا، برنامه های رادیو جوان کمتر با نیازهای جوانان تناسب دارند و برخی از موضوعات سبک زندگی در آن مورد توجه قرار نگرفته و همچنین از منظر قالب نیز پادکست های منتشرشده، کیفیت مطلوبی ندارند؛ اما پادکست وان استرالیا، پادکست های متنوعی را با موضوع سبک زندگی تولید می کند و قالب آن ها از کیفیت مناسبی برخوردار است. نتیجه گیری: توجه به تنوع موضوعی، بهره گیری از ظرفیت داستان پردازی و روایت در تولیدات رسانه ای، فراهم ساختن فرصت تولید تعاملی و استفاده از تولیدات کاربران در برنامه های سبک زندگی و انتشار بر بستر رسانه های اجتماعی ازجمله مؤلفه های مهم در الگوی مطلوب تولید پادکست سبک زندگی به شمار می روند.
۱۲۸.

تدوین معیارهای اخلاق حرفه ای برای رسانه ملی بر مبنای آموزه های اسلامی با تأکید بر کتاب معراج السعاده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و نهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۱) 342 - 319

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای رسانه اسلام اعتدال رسانه ملی نظریه زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۲۳۶
یکی از مهم ترین وجوه دین اسلام، گرایش دادن بشر به سمت رعایت اخلاق حسنه است. رسانه دینی اخلاق گرا رسانه ای است که با علم به تمامی اقتضائات رسانه های مدرن، از این ابزار برای ترویج اخلاق در مخاطبان مبتنی بر آموزه های اسلامی استفاده می کند. اصلی ترین هدف این پژوهش ضرورت و اهمیت تدوین معیارهای اخلاق حرفه ای برای رسانه ملی بر مبنای آموزه های اسلامی است. در اخلاق اسلامی چهار شیوه برای پرداختن به مباحث اخلاقی وجود دارد: عرفانی، فلسفی، روایی و تلفیقی. در این پژوهش «رویکرد تلفیقی» برای پرداختن به مباحث اخلاقی از منظر اسلام برگزیده شده است و این مهم با استفاده از کتاب «معراج السعاده» نوشته ملااحمد نراقی پی گرفته شده است. روش پژوهش در این مقاله «نظریه زمینه ای» است. در همین راستا ابتدا معیارهای اخلاقی رسانه ملی از طریق مراجعه به حدود 120 منبع در حوزه های مرتبط با اخلاق و رسانه و براساس چهار کارکرد اصلی رسانه یعنی اطلاع رسانی، آموزشی، ارشادی و سرگرمی استخراج شدند. سپس با طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و گزینشی و یافتن مفاهیم و مقولات متناسب از این منابع، گزاره های پژوهش که ارائه دهنده معیارهای اخلاق حرفه ای برای رسانه ملی از منظر آموزه های اسلام هستند، به دست آمد. براساس نتیجه پژوهش، مرکزی ترین مقوله برای معیارهای اخلاقی رسانه ملی مقوله «عدالت» است و یک رسانه اخلاق گرای اسلامی رسانه ای است که مخاطبان خود را با سوق دادن به اعتدال به سمت اخلاق حسنه گرایش می دهد.
۱۲۹.

بایدها و نبایدهای اقتباس از زندگی معصومین علیهم السلام در متون نمایشی

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ و ۱۴ 145 - 160

کلیدواژه‌ها: اقتباس از زندگی معصومین نمایش و دین هنر دینی اقتباس دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۵۴
هدف: امروزه هنرهای نمایشی جزء اصلی ترین راه های ترویج ایدئولوژی ها هستند. تولید اثر نمایشی از زندگی پیشوایان دینی یکی از مهم ترین اهداف هنرمندان مسلمان می باشد؛ اما این کار با مسائل و مشکلاتی رودررو است. یکی از مهم ترین مشکلات پیش رو، اقتباس از زندگی معصومین در متون نمایشی است. هدف از نگارش این مقاله مشخص کردن مجوزها و محدودیت های این امر از منظر دین می باشد.روش : جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آن با شیوه توصیفی - تحلیلی خواهد بود.یافته ها: با بررسی قصه گویی و نمایش از منظر اسلام، دریافتیم که اسلام به صراحت درباره این گونه هنرها نکته ای نگفته است؛ اما از مشی و شیوه عملی قرآن و ائمه می توان به نوعی تأییدی ضمنی برای آن یافت؛ چراکه خداوند بارها از این مسئله (برای رساندن مفاهیم به بشر) استفاده کرده است. همچنین علاوه بر انواع اقتباس، تعاریفی برای مفاهیم افترا، هتک و عصمت یافته ایم.نتیجه گیری: اقتباس از زندگی معصومین در متون نمایشی، بذاته مشکلی ندارد؛ ولی نباید مترتب امر حرامی شود. برای این مسئله دو امر حرام قابل تصور است: افترا و هتک. در اقتباس وفادارانه، معمولاً در معرض این دو مسئله قرار نمی گیریم؛ اما در اقتباس آزاد و وام گیرانه، اگر نویسنده ادعای واقعیت کند، در معرض افترا قرار می گیرد و پس از افترا مسئله هتک به وجود می آید. نگارنده در خلق داستان، باید مراقب باشد تا به شخصیت های مقدس و معصومین توهین نکند. حتی اگر داستان غیرواقعی باشد، این توهین و هتک حرمت، از دیدگاه اسلام و تشیع غیرقابل بخشش است.
۱۳۰.

درآمدی بر کارکردهای تمدنی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 370 - 343

کلیدواژه‌ها: زبان تمدن زبان تمدن ساز تمدن اسلامی کارکردهای تمدنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۸
تمدن بالاترین سطح پیشرفت و برآیند دستاوردها و سرمایه های سخت و نرم یک جامعه انسانی است که براساس سهم مولفه های سازنده خود در سطوح مختلف در جوامع انسانی ظهور می کند. از جمله مهمترین ابزار در پی ریزی تمدن، زبان است که با قابلیت بی بدیل ارتباطی خود، قادر است کارکردهای تمدنی ارزشمندی داشته باشد. پرداخت به کارکردهای تمدنی زبان و بررسی میزان اثرگذاری آن به عنوان مهمترین ابزار ارتباطی می تواند در شناخت خلاءهای پیش روی یک تمدن مؤثر باشد و در میدان رقابت با غیرهای مجاور، آن را مهیا و تقویت نماید. بدین منظور پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در نظر دارد به مسأله ارتباط زبان و تمدن و کارکردهای تمدنی زبان تمدن ساز بپردازد. یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که زبان می تواند در اعتباربخشی به تمدن، تعیین سطوح اندیشه تمدن ساز، تولید و بازتولید تمدنی، افزایش قدرت و اثرگذاری آن در حوزه درون و برون مرزی یک سرزمین، آموزش هنجارهای تمدنی و انتقال سرمایه ها و دستاوردهای جدید مشارکت داشته باشد. براین اساس در پی ریزی و تجدید حیات تمدن نوین اسلامی لازم است در راستای تقویت این ابزار ارتباطی، قابلیت هایی که به صورت بالفعل در زبان تمدنی مدنظر موجود است تقویت و به زمینه سازی برای ایجاد قابلیت های لازم ولی مفقود در چنین زبانی مبادرت کرد.
۱۳۱.

بررسی مدل اقناعی کارل هاولند براساس ظرفیت شناسی انسان از منظر قرآن کریم

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ و ۱۶ 29 - 57

کلیدواژه‌ها: اقناع رشد فطرت وحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۷۵
هدف: در رسانه «اقناع» و «تغییر نگرش» در حوزه ذهنی برای تاثیرگذاری بر انسان بسیار مطرح است؛ درحالی که از دیدگاه قرآن، انسان به معنای «حی متاله» و مبتنی بر فطرت دارای ساحات متفاوتی است که ظرفیت متفاوتی نیز برای متاثر شدن دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییر نگرش از این دیدگاه در مدل اقناعی هاولند است و تلاش می شود به بررسی مراحل شش گانه و عناصر تغییر نگرش را بر این اساس بپردازد. روش شناسی: در این پژوهش ابتدا مدل اقناعی هاولند در نظر گرفته شده است. داده ها به روش اسنادی_کتابخانه ای جمع آوری شده و سپس با روش تحلیل منطقی تبیین می شود.یافته ها: مبتنی بر یافته های پژوهش از آنجا که منبع پیام در اسلام خداوند است و ساحات وجودی انسان بر اساس فطرت متشکل از چهار لایه وجودی (صدر، شغاف، قلب و فواد) است، تغییر نگرشی که منجر به ایجاد رفتاری شود، در لایه سوم وجودی انسان با دو قوه عقل (به معنای حد زدن) و تفکر (به منظور استنباط و استدلال) رخ داده و در چرخه معرفت توحیدی، تقوا زمینه ایجاد فرقان (قدرت تشخیص حق از باطل) را در او فراهم کرده و بصیرت را رقم می زند. نتیجه گیری: عناصر و مراحل شش گانه هاولند در حوزه منبع پیام، درک پیام، مخاطب پیام، محتوا و چگونگی تغییر نگرش از منظر قرآن کریم مخدوش است. به این معنا که وقتی منبع پیام، خداوند باشد، توجه و درک پیام نیز با توجه به انسان بر اساس مبنانی قرآنی، حوزه فطری او را درگیر می کند و روند اقناع و تغییر نگرش در این مسیر تعریف می شود.
۱۳۲.

بررسی جامعه شناختی تأثیر نوسازی اجتماعی بر گرایش زنان به تک فرزندی، مطالعه موردی: زنان متاهل 49- 15ساله شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 98 - 61

کلیدواژه‌ها: گرایش به تک فرزندی فردگرایی میزان عقلانیت مشارکت اجتماعی جامعه پذیری جنسیتی سن ازدواج وضعیت اشتغال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۲۹۰
پدیده تک فرزندی از جمله مسائل اجتماعی است که الگوی بسیاری از خانواده ها شده است. هدف از این پژوهش پاسخگویی به این سؤال اساسی است که ویژگی های جامعه مدرن (اشتغال زنان، جامعه پذیری جنسیتی، فردگرایی، میزان عقلانیت،  مشارکت و...) در کلانشهر تهران به چه نحو و به چه میزان با گرایش و پذیرش الگوی تک فرزندی ارادی در بین زنان ارتباط دارد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-علّی و از لحاظ روش شناسی، یک تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه زنان متأهل (15 تا 49 ساله) شهر تهران است که 420 نفر به عنوان نمونه از بین آنها انتخاب شدند. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه گیری خوشه ای و طبقه بندی نامتناسب صورت گرفته و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات و داده ها در این تحقیق ، پرسشنامه محقق ساخته است. نتایج نشان می دهد که گرایش به تک فرزندی با فردگرایی، میزان عقلانیت، مشارکت اجتماعی، برابری جنسیتی و سن ازدواج رابطه معناداری دارد ولی با وضعیت اقتصادی خانواده همبستگی معناداری ندارد. همچنین میزان گرایش به تک فرزندی در بین گروه های مختلف وضعیت اشتغال تفاوت معناداری دارد به این صورت که در مشاغل رده بالا این گرایش بیشتر است. داده ها حاکی از آن است که میزان تحصیلات در گرایش زنان به تک فرزندی تاثیر دارد؛ به عبارت دیگر با بالا رفتن سطح تحصیلات گرایش زنان به تک فرزندی بالا می رود.
۱۳۳.

بررسی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جشنواره های بین المللی فیلم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 533 - 503

کلیدواژه‌ها: جشنواره های فیلم فرصت ها تهدیدها دیپلماسی فرهنگی چانه زنی فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۲۸۷
برگزاری جشنواره های فیلم که هرساله با عنوان و موضوع خاصی در سراسر دنیا برگزار می شوند، در درون خود موقعیت های خاصی را برای شرکت کنندگان از کشورهای میزبان و میهمان فراهم می سازند. در این رویداد جهانی، دست اندرکاران تولیدات سینمایی و بخشی از مخاطبان حرفه ای و آماتور این امکان را می یابند تا ضمن تماشا، تحلیل و اهدای جوایز، به بحث و تبادل نظر بپردازند. در مقاله حاضر، فرصت ها و تهدیدها و نقاط قوت و ضعف پیش روی سینمای جمهوری اسلامی ایران در جشنواره های بین المللی فیلم که بخشی از دیپلماسی فرهنگی است، بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از روش دلفی و مصاحبه با کارشناسان، پرسش نامه ای تنظیم و پس از دو مرحله پاسخ گویی و جمع آوری و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بالای7 از بین 123 نفر و تحلیل آن با روش SWOT به شناخت موارد یادشده انجامید که نشان داد جشنواره ها با هشت فرصت و هشت تهدید روبه رو هستند و همچنین سینمای ایران دارای 16 نقطه قوت و 15 نقطه ضعف است. در ادامه برای استفاده و بهره برداری از این موقعیت ها چندین پیشنهاد عملیاتی ارائه شده است که با توجه به دیپلماسی فرهنگی سینمای ایران و پیشینه فرهنگ اسلامی و آنچه امروزه در حال انجام است، تحلیل شده اند.
۱۳۴.

بررسی و تحلیل بازتاب ارتباطات غیر کلامی در خطبه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 433 - 405

کلیدواژه‌ها: ارتباطات غیرکلامی زبان بدن نهج البلاغه پیام برون زبانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۷۵
با وجود نقش و اهمیت بسزایی که زبان یا ارتباط کلامی در تداوم حیات فردی و اجتماعی ما انسان ها دارد، ارتباطات انسانی محدود به ارتباط کلامی نمی شود، بلکه بخش چشمگیری از ارتباطات انسانی از طریق ارتباط های غیرکلامی صورت می پذیرد و شمار زیادی از مفاهیم ارتباطی در تعامل های فردی و عمومی از طریق مکث ها، نگاه ها، اشاره ها، حالت های چهره وغیره مبادله می شود. علاوه بر تجلی ارتباط غیر کلامی در ساحت اجتماع، شاهد توجه متون ادبی و دینی به این ابزار ارتباطی نیز هستیم. چه بسا پیام هایی که افراد با نگاه ها، حالات چهره و ژست ها منتقل می کنند، در متون ادبی به درک و فهم خواننده از متن کمک می کند. خطبه های نهج البلاغه از جمله متونی دینی و ادبی ارزشمندی است که شایستگی بررسی از منظر ارتباطات غیر کلامی را دارد. این پژوهش در تلاش است تا عناصر ارتباط غیرکلامی در خطبه های نهج البلاغه و میزان انسجام این عناصر با مفاهیم مورد نظر حضرت را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دهد و از این منظر تحلیلی زیبا از خطبه های نهج البلاغه ارائه کند. نتایج پژوهش نشان می دهد زبان چشم و دست، کارآمد ترین و پُربسامد ترین انواع ارتباط غیرکلامی به کار رفته در خطبه های نهج البلاغه است و کارکرد این نوع ارتباط در خطبه های نهج البلاغه برای انتقال پیام های اخلاقی، تربیتی و کشف پیام های نهفته در متن، سهم بسزایی داشته است.
۱۳۵.

تحلیل رویکرد ارتباطات امام باقر (علیه السلام ) با فرقه زیدیه ( با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان روایی پدام (PDAM)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۹) 144 - 119

کلیدواژه‌ها: امام باقر (ع) ارتباطات زیدیه پدام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۲ تعداد دانلود : ۵۱۳
در دوران پرفرازونشیب امام باقر (ع) جریان ها و فرقه های مختلفی در میان شیعه و اهل سنت شکل گرفت. تلاش این فرقه ها، اثبات حقانیت خود و تضعیف جایگاه طرف مقابل است؛ ازاین رو، رویارویی فرقه های شیعه با امامان معصوم (ع) از جایگاه مهمی برخورد است. رویکرد امام باقر (ع) با فِرق انحرافی یکی از ضروریات مهم تاریخی است که به شدت با مسئله امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده، قابل تعمیم در برخورد با جریان های نوظهر معاصر بوده و نیازمند تحلیل گفتمان است، یکی از مهم ترین فرقه ها شیعه زیدیه است. در مقاله پیش رو به روش توصیفی – تحلیلی، با استفاده از روش تحلیل گفتمان پدام _ با بهره گیری از توانایی های این گفتمان در قالب متغیرها و مقوله های عملیاتی_ نحوه برخورد امام (ع) با زیدیه، مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته است و همچنین با توجه به شیوه برخورد امام (ع) با سران و پیروان زیدیه این نتیجه به دست آمد که بیشترین درصد رویکرد رفتاری امام، رویکرد دفعی است.
۱۳۶.

تحلیل گزاره های سیاست گذاری سواد رسانه ای در اسناد تحولی آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم زمستان ۱۴۰۰ ویژه نامه اول دین، رسانه و سواد رسانه ای 275 - 249

کلیدواژه‌ها: تحلیل سیاست گذاری سواد رسانه ای اسناد تحولی آموزش و پرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۲۴۳
هدف از این پژوهش تحلیل گزاره های سیاست گذاری سواد رسانه ای در اسناد تحولی آموزش وپرورش است. روش پژوهش کیفی از نوع اسنادی-تحلیلی است. جامعه تحقیق اسناد مربوط به سیاست گذاری سواد رسانه ای، مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (1390) و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (1390) است. واحد تحلیل گزاره های اسناد پیرامون سیاست گذاری سواد رسانه ای بر مبنای مدل (EC) سیاست گذاری رسانه ای است که این گزاره ها به طور هدفمند انتخاب و هم زمان با فرایند جمع آوری داده ها، به طور مداوم مورد تجزیه وتحلیل و تفسیر قرار گرفتند. یافته ها حاکی از این است که در هر دو سند به برخی از ابعاد فردی و محیطی سیاست گذاری سواد رسانه ای پرداخته اند. از مؤلفه های موردتوجه در بعد فردی، توجه به مؤلفه شناختی، کم توجهی به عامل تکنیکی و بی توجهی به عامل ارتباطی است. از مؤلفه های موردتوجه در بعد زمینه ای یا محیطی توجه به تعیین سیاست های سواد رسانه ای، بسترسازی صنایع رسانه ای، شکل دهی متوازن صنایع رسانه ای، بسترسازی جامعه مدنی اطلاعاتی، طراحی نظام سواد رسانه ای، طراحی نظام آموزشی و تولید محتوای رسانه ای است که با شدت و ضعف هایی در هر دو سند مورد توجه قرار گرفته است. تجربه آموزش مجازی در دوران کرونا در نظام آموزشی جمهوری اسلامی نشان داد که در اسناد تحولی آموزش وپرورش گام های جدی برداشته شده است .
۱۳۷.

الزامات نقش رسانه در تبیین سبک زندگی مبتنی بر آموزه های دینی

نویسنده:
منبع: مطالعات دینی رسانه سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹ و ۱۰ 28 - 52

کلیدواژه‌ها: رسانه سبک زندگی آموزه های دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۵۵
هدف: رسانه به دلیل پیشرفت چشمگیر و فراهم شدن زمینه دسترسی اکثر افراد به آن می تواند نقش تعیین کننده ای در تغییر و تحول در سبک زندگی مردم داشته باشد، بهره جستن از آن برای تبیین سبک زندگی دینی دارای اقتضائات و الزاماتی است که توجه به آن نقش تاثیر گذاری در دستیابی به نتیجه مطلوب دارد ، هدف از پژوهش پیش رو آن است تا آن الزامات و اقتضائات را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.روش: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و گردآوری داده ها بر اساس روش کتابخانه ای است.ی زمانی از از طریق رسانه ها اثر بخش خواهد بود که الزامات و اقتضائات این کار همچون ( تهیه نقشه راهبردی، تولید محتوای جامع از سبک زندگی دینی، توجه به تفاوت ها و ظرفیت های رسانه ها، بهره جستن از قالب های هنری جذاب، تربیت و بکارگیری هنرمندان متعهد، توجه به شرایط زمان، ارتقای سواد رسانه ای مخاطبان، توجه به ذائقه مخاطبان، فراهم نمودن زمینه ایجاد گفتمان غالب، توجه به اندیشمندان مستبصر، پرهیز از موانع تاثیر گذار، رعایت اولویت ها،رعایت اخلاق رسانه ای) را مورد توجه قرارگیرد.نتیجه گیری: دستیابی به اهداف در هرکاری متوفق بر رعایت الزامات و اقتضائات آن کار می باشد تبیین سبک زندگی دینی از طریق رسانه نیز دارای الزامات خاص خودش می باشد که در صورت رعایت آن می توان به یک تبیین مطلوب دست پیدا کرد.
۱۳۸.

مدینه فاضله مجازی؛ چارچوب نظری حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۹) 330 - 305

کلیدواژه‌ها: مدینه فاضله فارابی فضای مجازی خیال مدینه فاضله مجازی اقشار مدینه حکمرانی فضای مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۳ تعداد دانلود : ۶۶۵
برای فارابی هدف اساسی فلسفه، سیاست است اما سیاست که همان تدبیر و اداره مدینه باشد صرفا وسیله ای است جهت " تحصیل السعاده " نه امری مقصود بالاصاله. به همین جهت است که تدبیر مدینه نزد او با اخلاق پیوندی وثیق دارد چرا آنچه تحصیل سعادت را امکانپذیر میسازد جز اکتساب فضائل اخلاقی نیست. فارابی یادآور میشود که اکتساب فضائل اخلاق و تحصیل سعادت تنها با معاونت و یاری دیگران و در اجتماع مجال تحقق پیدا میکند. بدین ترتیب اجتماع از نظر او وسیله است نه هدف و به همین اعتبار اداره اجتماع نیز چیزی جز نیل به سعادت دنیا و عقبی نیست. در این مقاله با روش کتابخانه ای و تحلیلی-پدیدارشناسانه، ضمن غور در آرای فارابی درباره مدینه، چارچوب نظری برای حکمرانی فضای مجازی ارائه میشود. بدین نحو که فارابی در  مدینه فاضله، حاکم اصلی را فرد ولی یا حاکم اول می داند و کلا عوام از اساس با خیالشان میزیند از این رو تذهیب قوه خیال عامه اهمیتی زیاد دارد. نسبت فارابی با فضای مجازی آنجاست که اولا این فضا خود جامعه است و ثانیا فضای مجازی در گفتگو و شکل بخشی قوه خیال است و خود هم ساخته خیال انسانی است. در مدینه فاضله مجازی حاکم مجازی، افاضل مجازی، ذوالسنه مجازی و مقدرون و مالیون مجازی تعریف می شوند.
۱۳۹.

نقش شبکه های اجتماعی در باورپذیری مذهبی جوانان تهران مطالعه موردی: مراسم اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 652 - 629

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی تلگرام اینستاگرام باورپذیری مذهبی مراسم اربعین حسینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۷ تعداد دانلود : ۳۲۹
پژوهش با هدف شناسایی نقش شبکه های اجتماعی در باورپذیری مذهبی جوانان تهران مطالعه موردی مراسم اربعین انجام شده است. در بخش کمّی جامعه آماری شامل دو گروه از جوانان ساکن شهر تهران عضو شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام هستند شامل افرادی که در مراسم پیاده روی اربعین سال 1398 شرکت کرده اند و گروهی که شرکت نکرده اند. در نهایت نتایج حاصل از توزیع پرسش نامه در بین 388 نفر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در بخش کیفی جامعه آماری شامل روزنامه نگاران، پژوهشگران حوزه عاشورا و کارشناسان مسائل مذهبی و دینی است که پس از مصاحبه با 11 نفر، اشباع نظری حاصل شده است. یافته های کمّی نشان دهنده اثرگذاری و ارتباط مستقیم و معنادار در میزان استفاده از شبکه های اجتماعی توسط جوانان تهران و آگاهی، اعتقاد و افزایش عواطف دینی آنان نسبت به شرکت در مراسم اربعین است. نتایج بخش کیفی پژوهش بیانگر جلب توجه جهان به عظمت قیام و فلسفه ایستادگی امام سوم شیعیان است.
۱۴۰.

تحلیل روش شناختی پژوهش های سواد اطلاعاتی در بافت کتابخانه های عمومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم زمستان ۱۴۰۰ ویژه نامه اول دین، رسانه و سواد رسانه ای 328 - 305

کلیدواژه‌ها: سواد اطلاعاتی کتابخانه های عمومی تحلیل روش شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۱۷
هدف: هدف مقاله حاضر تحلیل روش شناختی پژوهش های حوزه سواد اطلاعاتی در بافت کتابخانه های عمومی کشور است. نوع، روش و جامعه : پژوهش ازنظر هدف کاربردی است که با استفاده از ابزار سیاهه وارسی و با روش های سرشماری و مرور اسناد بر پایه تحلیل های روش شناختی نگاشته شده است. جامعه پژوهش متن کامل کلیه آثار پژوهشی این حوزه اعم از مقاله های مجلات علمی، پایان نامه ها و طرح های پژوهشی نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان شامل: اس آی دی، مگیران، نورمگز، ایرانداک و سامانه مدیریت طرح های پژوهشی نهاد کتابخانه های عمومی کشور بودند که بدون بازه زمانی و بدون نمونه گیری، گردآوری و بررسی شدند. برای استخراج داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد. یافته ها: از مجموع آثار پژوهشی منتشرشده در این حوزه، میانگین تعداد نویسندگان به تعداد پژوهش ها 4/2 است. از مجموع 56 پژوهشگر این حوزه، زنان 52 درصد و مردان 48 درصد مشارکت را به خود اختصاص داده اند. از مجموع 23 پژوهش مورد بررسی، 74 درصد پژوهش ها با روش های کمّی و 22 درصد با روش های کیفی و 4 درصد با رویکرد آمیخته برای گردآوری و تحلیل داده ها انجام شده است. پرسشنامه بیشترین ابزار گردآوری داده ها و آزمون تی، پراستفاده ترین آزمون آماری در این پژوهش ها بوده است. پژوهشگرانِ دانشگاه الزهرا (س) بیشترین وابستگی سازمانی را در میان مؤسسات آموزشی و پژوهشی به خود اختصاص داده اند. بیشترین فراوانی پژوهش ها مربوط به پایان نامه های ثبت شده در ایرانداک و مقاله های منتشرشده در فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی و طرح های پژوهشی ثبت شده در سامانه مدیریت طرح های پژوهشی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. نتیجه گیری: به رغم اینکه نزدیک به سه دهه از ظهور و تبیین اهمیت مهارت های سواد اطلاعاتی در کشور می گذرد؛ توجه به بافت کتابخانه های عمومی در پژوهش های منتشرشده در حوزه سواد اطلاعاتی ضعیف ارزیابی می شود. همچنین باتوجه به اینکه در بیشتر پژوهش ها عمدتاً از رویکردهای کمّی استفاده شده است به نظر می رسد توجه به انجام پژوهش های کیفی و آمیخته در حوزه سواد اطلاعاتی در بافت مذکور ضرورتی است که می تواند با جریان سازی علمی مناسب در پر کردن شکاف های پژوهشی این حوزه مؤثر واقع شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان