درخت حوزه‌های تخصصی

محققان حوزه علوم ارتباطات برخلاف حوزه هایی چون روانشناسی ،هنگام انجام تحقیقات پیمایشی با فقدان مجموعه ای از پرسشنامه های استاندارد رو به رو می شوند. برای حل این مشکل پژوهشگران از پرسشنامه های محقق ساخته استفاده می کنند که اغلب به دلیل استاندارد نبودن، ضرورت استانداردسازی آن کاملا مشهود است.ضمن آن که تهیه پرسشنامه های استاندارد می تواند به تدریج مجموعه ای غنی از پرسشنامه های استاندارد برای محققان ارتباطات فراهم کند. این مقاله برای استاندارد سازی ابتدا تعیین روایی پرسشنامه ازطریق مراجعه به کارشناسان و وزن دهی به آن ها و محاسبه مقدار روایی از طریق فرمول ارائه شده را مطرح می کند و سپس تعیین پایایی از طریق آلفای کرونباخ را برای استانداردسازی مطمح نظر قرار می دهد.

پژوهش حاضر، با هدف ارائه مدل علی روابط نفوذ اجتماعی و هنجار ذهنی بر نگرش جوانان به برنامه های ماهواره ای با تاکید بر نقش واسطه ای درک از سهولت دسترسی و سودمندی برنامه ها انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد بالای 15 سال ساکن در شهرهای استان فارس تشکیل می دهد که به روش خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی از تعداد 600 نفر با استفاده از پرسشنامه مصاحبه شده است. یافته ها حاکی از آن است که متغیرهای نفوذ اجماعی، هنجار ذهنی، سودمندی ادراک شده و درک از سهولت دسترسی بر نگرش استفاده از ماهواره اثر مستقیم و معنادار دارند. نتایج تحقیق نشان می دهد که دلایل گرایش افراد به شبکه های ماهواره ای و میزان اثرگذاری این شبکه ها بر آنها، فرایند پیچیده ای است که به متغیرها و عوامل متعددی بستگی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از انگیزه و میزان استفاده از رسانه ها، میزان وابستگی و دسترسی به رسانه ها، سود معنوی و رضایت حاصله از رسانه و غیره.

مقاله حاضر، موانع خصوصی سازی رسانه (تلویزیون) را مورد بررسی قرار داده است. به منظور بررسی موانع خصوصی سازی با استفاده از روش دلفی، موانع اصلی شناسایی شده و در چهار گروه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حقوقی-قانونی طبقه بندی شده است. با استفاده از یافته های روش دلفی پرسشنامه تحقیق طراحی شده است. جامعه آماری تحقیق 600 نفر و جامعه نمونه 234 نفر می باشد که با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و استخراج شده است. یافته های تحقیق با از استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون پارامتریک بررسی یک جامعه یا آزمون t تست، تحلیل شده است. داده های جمع آوری شده که به صورت عبارتهای کلامی جمع آوری شده، با در نظر داشتن مقدار عدد فازی نظیرش، دیفازی گردیده و برخی از شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی از مرکز محاسبه شده است برای آزمون فرضیه ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون پارامتریک بررسی میانگین یک جامعه یا آزمون t تست استفاده شده است. بدین منظور از نرم افزارهای SPSS و Excel برای انجام عملیات آماری بهره گرفته شده است.

امروزه برنامه های نرم افزاری به مثابه ساختاری تعیّن بخش نقش اساسی در ساحت های گوناگون زندگی انسان ها ایفا کرده اند. بخشی از نرم افزارهای تولید شده ناظر به معارف قرآنی است که از سوی بسیاری از مؤسسات قرآنی، تولید و در جهت فهم بهتر قرآن کریم در دسترس دین داران و فرزندان آن ها قرار می گیرد. این پژوهش با استفاده از رویکرد برساخت گرایی اجتماعی به کاوش در تأثیر این نرم افزارها به عنوان بستری برای شکل گیری فهم قرآنی کودکان 6 تا 12 سال می پردازد. رویکرد در این پژوهش کیفی است و از روش زمینه ای برای تحلیل داده های استفاده شده است. داده های کیفی با استفاده از روش مشاهده آزاد و تکنیک مصاحبه نیم ساخت یافته گردآوری شده اند. براساس روش نمونه گیری کیفی هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، 20 نفر از مادرانی که از نر م افزارهای قرآنی آموزشی دو فرشته آسمانی و صبا استفاده می کنند در این مطالعه شرکت داده شده و نگاه آن ها به تأثیر این نرم افزارها بر فهم معارف قرآنی کودکان شان مورد کاوش قرار گرفت. یافته های به دست آمده شامل پنج مقوله عمده به شرح زیر می باشند: تسهیل گری، مثبت نگری، فکر تعمیم یافته، ساخت هنجارمند، توانمندسازی. مقوله هسته این بررسی نیز «نگرش استعلایی» است که سایر مقولات عمده را در بر می گیرد.

این مقاله با هدف بررسی دیپلماسی رسانه ای آمریکا در قبال دولت یازدهم، به ارزیابی و تحلیل ابعاد و چارچوب های محتوایی سایت فارسی صدای آمریکا، به مثابه یک شاخص و نمونه ای از فعالیت های رسانه ای این کشور می پردازد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، با رهیافت عرفی، انجام گرفته و بازه زمانی مورد بررسی آن نیز 10 مرداد تا 7 آذر 1392 است. نتایج این مقاله نشان می دهد که شبکه صدای آمریکا تلاش کرده است تا با ارائه تصویری صلح جو و منطقی از کشورهای غربی و آمریکا از یک سو و با نشان دادن چهره جدی و قاطع در مقابله با ایران از سوی دیگر، افکار عمومی را برای مذاکره ایران و 1+5 و تسلیم شدن تهران در برابر تصمیمات غرب آماده سازد. از جهت دیگر صدای آمریکا تلاش می کند تا حمایت مردمی را به سمت سیاست های همسو با غرب جلب کند و در مقابل، دیدگاه های انتقادی را نسبت به سیاست های ناهمسو شکل دهد. صدای آمریکا هم چنین این دیدگاه را در افکار عمومی ایجاد می کند که دولت یازدهم در ساختار غیرانتخابی جمهوری اسلامی ایران نمی تواند کاری از پیش ببرد و تمایل دولت ایران به مذاکره نیز ناشی از فشارهای شدید تحریم ها است. صدای آمریکا شرایط را به گونه ای تصویر می کند که رویکردهای پیشینی که با اهداف غرب تناقض بیشتری داشته، شکست خورده است و تنها راه نجات حکومت ایران اتخاذ الگوی غربی و برقراری رابطه با غرب است. این رسانه، شرایط فعلی را بهترین وضعیت برای برقراری صلح و اصلاح حکومت ایران می شمارد.

پژوهش حاضر با هدف «شناخت ساختار و محتوای پیام های فرهنگی سایت دانشگاه علامه طباطبائی» انجام شده است. پرسش اساسی در این پژوهش این است که ویژگی های ساختاری و محتوایی مطالب و پیام های فرهنگی نوشتاری و دیداری منتشر شده در سایت دانشگاه علامه طباطبائی چگونه است؟ برای رسیدن به این پاسخ از روش تحلیل محتوای کمی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق، شامل کلیه مطالب و پیام های فرهنگی نوشتاری و دیداری ارائه شده بر روی سایت دانشگاه علامه طباطبائی در شش ماهه دوم سال 1393 است. در این پژوهش نمونه گیری صورت نگرفته و جامعه آماری کل شماری شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیشترین مطالب فرهنگی در ماه آذر بر روی سایت قرار گرفته شده و به وسیله عکس برجسته سازی شده است. عکس ها بیشتر خبری و کمتر آرشیوی است که حاکی از فعالیت دست اندرکاران و به روز بودن سایت است. طراحی گرافیکی در پوسترهای اطلاع رسان از اهمیت بالایی برخوردار است. خبرساز اصلی سایت، معاونت فرهنگی و سپس دانشجویان هستند. از رئیس دانشگاه، رئیس دانشکده ها و مسئول نهاد رهبری بسیار کم، خبر کار شده است و این امر مبین آن است که سایت شخصیت محور نیست، بلکه ارزش های خبری، محور انتخاب مطالب فرهنگی قرار گرفته اند. در این سایت، به پیام های ملی همانند پیام های مذهبی اهمیت داده شده است. همچنین می توان نتیجه گرفت که بخش اصلی سایت دانشگاه بیشتر به مسائل فرهنگی و اطلاع رسانی می پردازد و رسالت اصلی خود را انجام می دهد و کمتر به حواشی می پردازد. بیشترین حجم پیام ها بر اساس نظریه سیستم های متأخر پارسونز از خرده نظام الگوی پنهان حفظ نظم و مدیریت تنش که به نیاز جامعه به هدایت و جهت گیری اشاره دارد، تبعیت می کند. برجسته سازی یکی از مهم ترین نظریه های ارتباطی است که پیام های فرهنگی در سایت دانشگاه بر اساس آن تنظیم و ارائه شده است. محتوای پیام های فرهنگی با توجه به مخاطبان خاص، بیشتر به مسائل دانشجویی و فعالیت های فرهنگی دانشجویی پرداخته شده است و همچنین بر اطلاع رسانی و ارائه گزارش فعالیت های فرهنگی و پرداختن به مناسبت های ملی و مذهبی با ارائه آیات و روایات در محتوای پیام ها تأکید شده است.

در این پژوهش ساختار روایی انیمیشن ها و بازی های رایانه ای معادل آن ها به منظور شناخت چگونگی ارتباط این دو ساختار با یکدیگر، مورد مقایسه قرار گرفته اند. در این تحقیق ترکیبی از نظریات کلود لوی-استروس و ولادیمیر پراپ به عنوان تکیه گاه نظری تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. پیش از هر چیز با تکیه بر نظریه کلود لوی- استروس ساختارمندی روایت ها پیش فرض قرار داده شده که بر اساس آن، ساختار روایت ها، معناهای خاصی را برای حل نمادین تناقضات تولید می کنند. تحلیل همنشینی و مطالعه نحوه چینش عناصر درون ساختار روایت، با تکیه بر روایت شناسی پراپ صورت گرفت و تحلیل جانشینی به منظور تعیین چیستی معنای متن، با تکیه بر تقابل های دوجزئی لوی-استروس، صورت گرفت. روش شناسی تحقیق حاضر مبتنی بر مطالعه ساختارمند متن صورت گرفت که در این راستا، روشی که ولادیمیر پراپ در روایت شناسی به کار بسته است، راهنمای عمل قرار گرفته است. این تحقیق نشان می دهد که ساختار روایی بازی های رایانه ای با ایجاد تغییراتی در ساختار روایی انیمیشن ها ، الگوی روایی آن را که مبتنی بر قضاوتی ارزشی است، به الگویی مبتنی بر وظایف ارزشی تغییر می دهد. بر این اساس شیوه و روشی برای زندگی در انیمیشن ها مورد قضاوت ارزشی مثبت قرار گرفته و به عنوان راه حلی نمادین میان خوب و بد ارائه می گردد. این شیوه و روش در بازی های رایانه ای معادل آن انیمیشن ها، به عنوان وظایفی ارزشی بر دوش بازیکن قرار می گیرند که عاملی برای ایجاد پایبندی به معنای روایت انیمیشن ها است.