مطالب مرتبط با کلیدواژه

توبه


۱.

بحثی درباره توبه مرتد فطری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی-پژوهش های حقوق تطبیقی ۱۳۸۳ ویژه نامه حقوق (۳۷ پیاپی)

کلیدواژه‌ها: ارتداد مرتد فطری حد ارتداد توبه استتابه آثار توبه مرتد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۵۷
"فقیهان شیعه با توجه به روایات اهل بیت(ع) ـ در مقابل دیدگاه اهل سنت ـ بین مرتد فطری مرد و مرتد ملی تفاوت قائل شده اند، از این حیث که از مرتد فطری توبه خواسته نمی شود و حد ارتداد بر او جاری خواهد شد، اما از مرتد ملی حاکم شرع توبه می‌خواهد و در صورت توبه، حد ارتداد برداشته می‌شود. حال اگر مرتد فطری پیش از اقامه بینه ـ بدون اکراه و اجبار ـ توبه کرد آیا فایده‌ای بر آن مترتب است یا خیر؟ مشهور فقها بر این باورند که توبه مرتد فطری، حکم قتل، جدایی از همسر و تقسیم اموال بین ورثه را بر نمی دارد. در این مقال به بررسی ادله این حکم خواهیم پرداخت. به زعم نگارنده اگر مرتد فطری پیش از اقامه بینه توبه کند حداقل حد ارتداد از او برداشته می‌شود و اموالش بین ورثه تقسیم نمی شود و ادله از این دو مورد قاصر است."
۲.

مقایسه مشرب عرفانی شیخ نجم الدین کبری و مشرب عرفانی – اخلاقی امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۵۷

کلیدواژه‌ها: امام خمینی توبه زهد صبر تربیت مریدان و مشایخ مقامات و مراحل سلوک مشرب عرفانی نجم الدین کبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۲ تعداد دانلود : ۹۵۴
در این گفتار با مقایسه کتاب ((اصول العشره)) اثر شیخ نجم الدین کبری که کتاب ((اربعین حدیث)) اثر امام خمینی ‘ برخی از زوایای فکری و روحی این دو عارف سترگ بازگو شده است. با وجود واقعیت انکارناپذیر 7 قرن فاصله زمانی وتفاوت آشکار در شیوه آموزشی ‘ حوزه تحصیلی ومشرب سلوکی این دو بزرگ ‘ باز هم به نقاط مشترک و وجوه متشابه چشمگیری بین این دو پیر شیخ پرور و ولی تراش برمیخوریم. مهمترین اصول مشترک در مسلک عرفانی این دو عبارتند از: توبه‘توکل‘زهد‘قناعت‘عزلت‘ذکر‘توجه الی الله‘صبر‘مراقبه و رضا . نکته دیگر اینکه هردو برای اصول مورد نظر معتقد به مدارج و مراحل معین هستند. از میان اصول مذکور شیوه عملی و نظریه عرفانی در دو اصل توبه و صبر بسیار نزدیک است . شیخ نجم الدین کبری شرایط اساسی صبر را ‘ خروج از حظوظ نفس‘اختیاری بودن صبر‘قبول رنج ومشقت در منزل صبر و تداوم و استمرار صبر میداند.
۳.

پاسخ هاى متفاوت به حکم مرتد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۱ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: ارتداد توبه حکم مرتد مرتد فطرى مرتد ملى حکم قتل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰۷۲
مقاله حاضر به ارزیابى و طبقه بندى دیدگاه هاى فقها درباره مسإله ((حکم مرتد)) مى پردازد. بر این اساس, هشت رویکرد در موضوع ارتداد و مرتد احصا شده است. پذیرش توبه مرتد, علم مرتد, علنى بودن ارتداد, عناد مرتد, قصد اهانت به دین و موارد دیگر از جمله موضوعاتى است که باعث اختلاف نظر فقها درباره حکم مرتد گردیده است.
۴.

اخلاق و عرفان اسلامى از دیدگاه استاد مصباح یزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: معرفت ۱۳۸۶ شماره ۱۲۰

کلیدواژه‌ها: ایمان توبه عذاب شرک عبادالرحمان گناهان کبیره عمل صالح.

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹۱
از جمله ویژگی‌های سلبی عبادالرحمان، که خداوند در آیات 68ـ71 سوره فرقان ذکر کرده، این است که آنان به خدا شرک نمی‌ورزند و قتل نفس (محترمه) و زنا نمی‌کنند. در ادامه، خداوند به کسانی که مرتکب چنین اعمالی ـ بخصوص شرک ـ شوند وعده عذاب جاودان و خوارکننده داده است؛ آنان متحمّل عذاب‌های روحی و جسمی جاودان می‌گردند. در اینکه مرتکب گناهان کبیره چه سرانجامی دارد، آیا در آتش دوزخ جاودانه می‌ماند یا سرانجام، خلاصی می‌یابد، آراء متفاوتی از سوی مفسّران و متکلّمان ارائه شده، اما آنچه را قرآن و روایات تأیید می‌کنند این است که چنین افرادی به شرط عدم عناد، مشمول شفاعت واقع می‌شوند؛ اما آمرزش گناهان آنان شروطی دارد که خداوند در آیه ذکر نموده است: توبه، بازگشت به ایمان، و عمل صالح. علت ذکر مجدّد ایمان پس از توبه این است که گناه‌کار حین ارتکاب گناه، از روح ایمان منسلخ می‌شود. بنابراین، ضروری است پس از توبه، مجددا اظهار ایمان کند. ایمان هم وقتی پذیرفتنی است که همراه با عمل صالح باشد، وگرنه صرف لقلقه زبان است. خداوند به کسانی که توبه کنند مژده داده است پس از توبه، گناهانشان را به حسنات تبدیل کند و آثار گناه را از نامه عملشان پاک گرداند. کسانی که توبه می‌کنند، هم خودشان خشنود خواهند شد و هم خداوند از توبه‌شان خرسند خواهد گردید.
۵.

توبه؛ جایگاه و فرایند تحقق آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ۱۳۸۸ شماره ۱۴۱

کلیدواژه‌ها: معصیت اراده گناه توبه تسویف میل به بازگشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۱۴
توبه به معناى بازگشت و ترگ گناه است؛ بنده‌اى که از خدا به وسیله گناه دور شده اینک قصد بازگشت و تقرب به معبود خویش را دارد. توبه عقلا و شرعآ واجب است و امرى است اختیارى و ارادى. فرد گناهکار براى نیل به توبه، باید علاوه بر اراده بر توبه، یعنى علم و تصدیق به فایده، میل به ترک گناه و معصیت و تقرب به سوى خداى متعال را نیز داشته باشد. این میل باید نسبت به سایر امیال، از جمله انجام معصیت، قوى‌تر باشد. لازمه این کار این است که ضرر گناه و فایده توبه بر انسان روشن گردد. بدون چنین باورى، اراده جدّى توبه در انسان پدید نمى‌آید. در واقع، توبه و اکنشى است از سوى انسان به رفتار ناشایست خویش در صرف عمر خود در معصیت خدا. مهم‌ترین مانع توبه و بازگشت از مسیر نادرست به راه صواب، تسویف و به تأخیر افکندن آن است. بهترین زمان توبه، پس از ارتکاب عمل نادرست و به ویژه در زمان جوانى است. انسانى که در جوانى نتواند به سوى خدا بازگردد، در دوران پیرى امکان توبه براى او به مراتب سخت‌تر و مشکل‌تر خواهد بود.
۶.

توبه:جایگاه و فرایند تحقق آن (2)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ۱۳۸۸ شماره ۱۴۲

کلیدواژه‌ها: گناه توبه ترک گناه عذاب اخروى گناهکار اولیاى الهى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰۵
توبه به معناى بازگشت و ترک گناه است؛ بنده‌اى که به وسیله گناه و جسارت در حق مولى از خدا دور شده، اینک قصد بازگشت و تقرب به معبود خویش دارد. انسان براى انجام توبه، نیازمند داشتن انگیزه است. توجه به ضررهاى گناه و نقشى که توبه در صیانت انسان دارد، انگیزه خوبى براى توبه است. گناه، علاوه بر ضررهاى جسمى، ضررهاى بى‌شمار روحى و روانى براى انسان در پى دارد. متأسفانه برخى افراد به آفات و ضررهاى جسمانى بیمارى توجه دارند و درصدد رفع آنند، اما کمترین توجهى به آفات روحى گناهان ندارند، آفاتى که به مراتب از بیمارى‌هاى جسمى سهمگین‌تر است. از جمله آفات و پیامدهاى گناه، حرمان انسانى از هدایت الهى است. گناهان علاوه بر آفات فردى، آفات و ضررهاى اجتماعى نیز براى انسان دارد؛ کسى در اجتماع به فرد دروغگو اعتماد نمى‌کند، همچنین عذاب‌هاى شدید اخروى براى گناهکاران مهیاست. توجه به ضررها و زیان‌هاى دنیوى، اخروى، جسمى، روحى، فردى و اجتماعى گناه، انگیزه خوبى براى بازگشت عبد به سوى معبود خویش است.
۷.

چرایى اعتراف معصومان علیهم‏السلام به قصور و کوتاهى(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ۱۳۸۸ شماره ۱۴۷

کلیدواژه‌ها: عصمت گناه توبه مناجات استغفار معصومان علیهم‏السلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۳
در بسیارى از ادعیه و مناجات‏هاى مأثور از امامان معصوم علیهم‏السلام تعابیرى به کار رفته است که گویا آن بزرگواران مرتکب گناه شده‏اند! این شبهه با اعتقاد ما مبنى بر عصمت ایشان ناسازگار است. به راستى به چه دلیل انبیا و ائمّه اطهار علیهم‏السلام به خود نسبت گناه داده و به درگاه ربوبى توبه و استغفار مى‏کنند؟ در پاسخ به این شبهه، پاسخ‏هایى ارائه شده است. اجمالاً در این زمینه باید گفت: هرچند انبیا و ائمّه اطهار علیهم‏السلام انسان‏هاى کامل، صاحب مقام عصمت و از هرگونه خطا و لغزش مصون هستند اما هم ایشان، آن‏گاه که در برابر عظمت و کبریایى و جلال و جبروت خداى متعال قرار مى‏گیرند و نعمت‏هاى بى‏کران خداوندى را که به بشر و ایشان عطا فرموده است به یاد مى‏آورند، بى‏اختیار با خضوع و خشوع در برابر عظمت الهى زبان به تضرع مى‏گشایند و از اینکه به لطف و کرم الهى از وساس شیطانى محفوظ مانده، خداى را شاکرند.
۸.

مساحقه، جرمی علیه زنان

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۲ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: زن مصلحت توبه مساحقه انحراف جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶۸۴
مساحقه، یا هم‌جنس‌گرایی زنان، یکی از انحرافات جنسی آنان به شمار می‌رود. شرع مقدس اسلام، مساحقه را جرم و برای آن مجازات حدّی تعیین نموده است. مقنن هم به پیروی از شرع، وصف کیفری به عمل مساحقه اعطاء نموده و در حال حاضر مادة 159 ق.م.ا. رکن قانونی این جرم را تشکیل می‎دهد.اثبات جرم مساحقه، با ادلة محصور شده در قانون می‌باشد که عبارت است از: چهار بار اقرار و یا شهادت چهار مرد عادل، و پس از اثبات جرم، فاعل مستحق مجازات حد (صد تازیانه) می‌گردد چنانچه مجرم قبل از اقامة شهادت توبه نماید، حد از وی ساقط می‌گردد و اگر حد با اقرار ثابت شود و مرتکب پس از اقرار توبه کند، قاضی می‌تواند از ولی امر تقاضای عفو مرتکب را بنماید. این مجازات توسط شارع برای جبران ضرر وارده به حق‌الله تعیین شده و غیرقابل تغییر است؛ اما این امر مانع از تعیین مجازات تعزیری برای صیانت جامعه و جبران خدشة وارده به نظم و عفت عمومی نیست. ضمناً باتوجه به اینکه هم‌جنس‌بازی زنان به طرق مختلف ارتکاب می‌یابد که تمامی این اعمال در مادة 159 ق.م.ا. گنجانده نشده، لذا جبران خلاءهای قانونی ضروری است.
۱۰.

تاثیر توبه بر سقوط مسئولیت کیفری حدود با رویکردی بر دیدگاه حضرت امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۶ شماره ۳۷

کلیدواژه‌ها: توبه حد علم قاضی اقرار بینه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق جزا و جرم شناسی حقوق جزای عمومی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه کیفری حدود
تعداد بازدید : ۳۶۲۴ تعداد دانلود : ۱۹۵۶
در منابع نظام کیفری اسلام ، با استناد به آیات قرآن و روایات ائمه اطهار(ع) تحقق توبه مجرم در شرایط خاص، به عنوان رادع مجازات برخی جرایم ذکر گردیده است. این خود بیانگر آن است که سیاستهای کیفری اسلام نه مبنی بر انتقام جویی، که حاکی از بزرگداشت کرامت انسانی است. در پژوهش حاضر تلاش شده با محور قراردادن دیدگاههای حضرت امام خمینی، ضمن بیان آرای دیگر فقها و مواد قانونی مرتبط با موضوع، میزان تاثیرگذاری توبه در سقوط مجازات جرایم منجر به «حد» مورد بررسی قرار گیرد. اما از آنجا که فقها و قانونگذار، در بحث از توبه در باب حدود، صرفاً از «اقرار» و «بینه» به عنوان مجاری اثبات جرم نام برده اند، حجیت علم قاضی، به عنوان یکی از راههای اثبات جرم، و میزان تاثیر توبه مرتبط با علم قاضی در سقوط مجازات نیز مورد بررسی قرار گرفته است
۱۱.

اسباب نزول رحمت الهی

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال سوم بهار ۱۳۸۵ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: فقر توبه صبر رحمت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۵۵
رحمت الهی از چنان وسعت وگستردگی برخوردار است که همه چیز را در بر گرفته و موقوف علتی نیست ، ولی درعین حال خداوند با فضل و احسان خود، اسباب و زمینه هایی را نیز مقرر فرموده تا بندگانش هر چه بیشتر از رحمت بی منتهایش بهره مندگردند،چنانکه توبه ، صبر و خاموشی ،گریه و زاری ، شفقت و مهربانی وگذشت ، زهد و فقر و درویشی عارفانه ، تقوا، خوشخویی، فروتنی و … را کلید رحمت الهی و سبب بارش فتوحات ربانی قرارداده است.ازآنجائیکه معرفت وآگاهی از اسباب و عوامل نزول رحمت الهی می تواند زمینه مناسبی را فراهم آورد تا طلبان فیض الهی ، خود را درمعرض نفحات و الطاف بی پایان او قرار دهند و هر چه بیشتراز مواهب آن برخوردار شوند، این مقاله برآن است که با الهام از مفاهیم عالیه و عرفانی و به روش توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به موضوع بپردازد و امید هست که مفید واقع گردد.
۱۲.

تحلیل افکار و معرفی آثار شیخ احمد جام

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ششم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: عقل فقر عشق توکل توبه احمد جام

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات متون عرفانی و تحلیل عرفانی متون ادبی
تعداد بازدید : ۵۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۰۲۸
احمد جام از عارفان بنام قرن پنجم و ششم هجری (440ـ536) صاحب آثار متعدد و اندیشه های ژرف و عمیق عرفانی است که پایه بسیاری از سخنان صوفیانه است. آثاری چون: رساله سمرقندیه، سراج السائرین، روضه المذنبین، مفتاح النجات، بحار الحقیقه، انس التائبین، کنوز الحکمه، فتوح الروح، اعتقادنامه، زهدیات، تذکیرات و دیوان اشعار؛ و اندیشه های عارفانه ای که در این مقاله از رهگذر اصطلاحات عرفانی شیخ دنبال شده اند. اصطلاحاتی چون: اخلاص، توبه، توحید، تقوا، توکل، سماع، شکر، صبر، عشق، عقل، فقر، معرفت که بیشترین تکیه گاه فکری شیخ هستند. او توحید را اصل همه اعمال و توبه را بر همگان واجب، و شرط پذیرش اعمال را اخلاص می داند. برای اتقیا دو مقام قائل است و از توکل به عنوان مخ اخلاص و ستون ایمان و پل یقین یاد می کند. سماع را به استناد آیات قرآن جایز می شمارد. در باب شکر و صبر، شکر را بر صبر فضل می نهد. در باب عقل و عشق، آن دو را در ارتباط با یکدیگر می داند و معتقد است هر که عقل او اندک تر باشد زودتر عاشق می شود. سرانجام در باب فقر «نیستی را در هستی می داند» و معرفت را به دو نوع خاص و عام منقسم می کند.
۱۴.

کرده ام توبه به دست صنم باده فروش... (تحلیل یک آیین فراموش شده)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی بهار ۱۳۹۱ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: توبه توبه کردن بر دست کسی آیین های خانقاهی ادبیات رندانه و قلندری ترکیبات کنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۶ تعداد دانلود : ۸۶۰
توبه اولین مقام سیر و سلوک و از اصطلاحات عرفانی است که به صورت ترکیب «توبه کردن بر دست...» در گذر زمان کارکردها و معانی متفاوتی یافته و از دربار پادشاهان تا جامعة دین داران و حکومتیان و حتی در ادبیات مغانه و قلندری بازتاب گوناگونی را به نمایش گذاشته است. توبه، دو وجه درونی و بیرونی دارد. در وجه درونی، شخص توبه کار از خطایی که مرتکب شده در پیشگاه پروردگار استغفار می کند و از عمل خویش پشیمان است و پروردگار نیز توفیق توبه را شامل حال بنده خطاکار می کند. امّا وجه بیرونی، صورت نمودیافته و انفعالی وجه درونی است. در این وجه، توبه کار برای احیای حیثیت و ترمیم هویت اجتماعی خویش، در عمل به توبه خود با مراجعه به شخصیتی مقبول رسمیت می¬بخشد و بر دست پیر و...توبه می نماید. در این مقاله وجه بیرونی توبه با رویکردی به ترکیب «توبه کردن بر [= به] دست...» بررسی و تحلیل شده و بازتاب ترکیب یادشده از آیین تا تعبیرات کنایی در میان متصوّفه، جامعه دین داران، حکومتیان، ادبیات مغانه و... نیز طبقه بندی و تحلیل شده است. نیز به آیین هایی که با محوریت «بر دست کسی» شکل گرفته اند، اشاره شده است.
۱۵.

عصمت و استغفار؛ تعاند، تلائم یا تلازم؟

نویسنده:
منبع: معرفت کلامی سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: عصمت توبه دفع استغفار تلائم تعاند تلازم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۵ تعداد دانلود : ۸۴۲
عصمت پیامبران و امامان از مسائل بسیار مهم در قلمرو عقاید دینی است و بخش حجیمی از ادبیات دینی و معارف اسلامی را به خود اختصاص داده است. در عین حال در دعاها و مناجات های پیامبر(ص) و امامان(ع) به فرازهایی برمیخوریم که ایشان به خود نسبت گناه داده و از پیشگاه ربوبی خواستار آمرزش شده اند. منکران عصمت، این مسئله را دلیلی بر نفی عصمت امامان(ع) قلمداد کرده اند. در این مقاله بر آنیم تا نسبت این رفتار پیامبر(ص) و امامان(ع) را با عصمت بازکاویم و روشن سازیم که با معناکاوی توبه و استغفار و بررسی وجوه مختلف برای توبه و استغفار، هیچ زمینه ای برای منافیانگاری عصمت و استغفار نیست و بین آنها سازگاری کامل برقرار است. افزون بر آن میتوان وجوهی از توبه و استغفار را در نظر گرفت که نه تنها تلائم، بلکه بر تلازم عصمت و استغفار دلالت دارد.
۱۶.

در جست جوی رحمت بیانتهای خداوند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال نوزدهم آبان ۱۳۸۹ شماره ۸ (پیاپی ۱۵۵) ویژه علوم انسانی

کلیدواژه‌ها: توبه رحمت مغفرت فرجام خوش خوف و رجاء

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۳ تعداد دانلود : ۵۵۷
خوف و رجاء در آموزه های دینی همواره مقارن و در کنار یکدیگر آمده است. خوف و ترس از عذاب الهی به عنوان یک سازوکار تنبیهی و رجا و امید به رحمت لایزال الهی به عنوان یک سازوکار تشویقی، همواره سوق دهنده انسان به سوی رحمت و مغفرت الهی بوده است. در آموزه های دینی و از جمله در ادعیه و به ویژه در مناجات «خمس عشر» برای نیل به رحمت بیپایان الهی، بر توبه و انابه تأکید فراوان شده است. اولیای الهی علیرغم منزلت بالا و جایگاه رفیعی که نزد خدای متعال دارند، همواره از فرجام و عاقبت خویش اظهار نگرانی میکردند. مطیع و فرمانبردار الهی و در همه حالات ادب گفت وگو را با معبود خویش مراعات میکردند. این مقال شرحی است بر مناجات خمس عشر توسط استاد.
۱۷.

نسیم رحمت الهی (1)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیستم خرداد ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۶۲) ویژه ی جامعه شناسی

کلیدواژه‌ها: توبه شفاعت رحمت الهی صفات الهی غضب الهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۸ تعداد دانلود : ۶۸۱
خدای سرمدی، فیاض مطلق و دارای رحمت بیکران است. همه موجودات هستی به فراخور ظرفیت خود، از این رحمت بهره مندند. خداوند متعال بدون درخواست بندگان، از فضل و کرم خویش بر بندگان خویش بیمنت میبخشد. با وجود این، انسان ها نعمت های الهی را کفران میکنند و راه عصیان پیش میگیرند. در مقابل، حلم الهی بر عیوب ما پرده افکنده، مانع از رسوا شدن ما میشود. از این رو، در آموزه های دینی سفارش مؤکد بر استغفار به درگاه الهی شده است. هرکس به حسب معرفت و مرتبه کمال خویش حتی حضرات معصومان علیهم السلام در پیشگاه الهی قصور و تقصیر دارند و استغفار میکنند: بندگان عادی از ارتکاب عصیان و گناه و حضرات معصومان علیهم السلام هرچند هرگز مرتکب گناه صغیره و یا کبیره و حتی ترک اولی نمیشوند، اما استغفار آنان به دلیل اشتغالات به امور دنیوی و لوازم آن و توجه به غیرخداست که گریزی هم از این گونه امور نیست. این نوشتار به تفصیل در باب توبه و شفاعت مطالب نغزی را مطرح کرده است.
۱۸.

نقش توبه در اسقاط حدود

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی سال ششم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: توبه حد اقرار اسقاط شهادت شهود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۲
انسان بر اساس اصل آزادی اراده، مسوول کارهایی است که انجام می دهد و بر اساس آن مجازات می شود. از این رو، در اسلام برای کارهای خلاف شرع، مجازات تعیین شده و برای بسیاری از جرایم، حد مشخص شده است. اما در این میان گاهی عواملی وجود دارد که از انسان حد را برداشته و او را مورد عفو قرار می دهد، مانند توبه. با دقت در آیات و روایات و سخنان فقها در کتب فقهی معلوم می گردد که توبه یکی از عوامل سقوط مجازات شمرده شده، به گونه ای که نقش توبه در رفع مجازات، در جرایم «حق الله» مورد پذیرش فقهای اسلام قرار گرفته است و آنان سقوط مجازات مجرمان را قبل از اثبات جرم، به وسیله اقرار یا شهادتِ شهود، اثر اصلی توبه دانسته اند. در این مقاله توبه و نقش آن در رفع مجازات های حدی، در بعضی از شرایط مورد بررسی قرار می گیرد.
۱۹.

باز پژوهش احکام ارتداد از منظر فقه امامیه

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی سال ششم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: فقه امامیه ارتداد توبه فطری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۳ تعداد دانلود : ۸۵۲
شبهه افکنی در عرصه عقاید دینی در برخی موارد، باعث ارتداد مسلمانان می شود. ارتداد معانی فراوانی دارد که یکی از معروف ترین آنها عبارت است از «رویگردانی از اسلام». طبق حدیث معروف نبوی (من بدل دینه فاقتلوه) بعضی از فقها این گونه برداشت کرده اند که همه افراد مرتد باید کشته شوند، ولی در این تحقیق اثبات خواهد شد که مرتد دارای انواعی است و کیفر آنها نیز متفاوت است. هم چنین به اثبات خواهد رسید که کیفر مرتد فطری مرد، اعدام است، که در صورت توبه، آزاد می شود. اما مرتد زن، در صورتی که دعوت به توبه را نپذیرد به زندان محکوم می گردد تا توبه کند، در غیر این صورت حبس وی ادامه می یابد. هم چنین در این تحقیق، به علل و اسباب مهم پیدایش ارتداد و پیامدهای مهم آن در سرنوشت انسان، پرداخته می شود.
۲۰.

نگاهی به یکی از تعقیبات نماز عصر و تصحیح فرازی اشتباه از آن

نویسنده:
منبع: حسنا زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: توبه نماز عصر تعقیبات ادعیه نماز باران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۵ تعداد دانلود : ۸۰۵
حدیث که یکی از منابع مهم و ارزشمند برای دستیابی به دین الهی است از بدو پیدایش خود تا به امروز با آسیب های متعددی چون جعل، از بین رفتن، نقل به معنا، تقطیع، تصحیف و اشتباهات نساخ روبه رو بوده است. با وجود اهمیت عین الفاظ و عبارات و ترتیب دعاها و اذکار و اوراد، حتی آنها نیز از گزند این آسیب ها در امان نمانده اند؛ از آنجا که لازم است حتی-المقدور ادعیه و اذکار به همان صورتی که از معصوم علیه السلام صادر شده است خوانده شوند تصحیح این متون ضرورت می-یابد. در این نوشتار از اختلافات موجود در یکی از تعقیبات نماز عصر و لزوم تصحیح متون روایی با روش علمی آن سخن خواهد رفت و به وجود فرازی نادرست در آن اشاره خواهد شد، سپس عبارت تصحیح شده را بیان خواهد کرد.