متین ارسنجانی

مقدمه : اضطراب امتحان یکی از شایع ترین اختلالات روانی است که نقش مخرب در سلامت روانی و آموزشی دانش آموزان دارد بنابراین این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی تعدیل سوگیری شناختی وابسته به تهدید بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پایه دوازدهم انجام شد . روش ها: در این مطالعه ی آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر سال دوازدهم منطقه 3 شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 بودند . 300 نفر از دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و برای غربالگری آزمودنی های دارای اضطراب امتحان از پرسشنامه ساراسون و برای سوگیری شناختی از دات پروب استفاده شد. در نهایت 32 نفر به صورت تصادفی در گروه آزمایش (16) و گروه کنترل (16) جایگزین شدند. در گروه آزمایش تعدیل سوگیری در 8 جلسه اجرا شد ،قبل و بعد از مداخله،اضطراب امتحان سنجیده شد . یافته ها : نتایج نشان داد میانگین نمرات اضطراب امتحان در گروه آزمایش از 93/23 به 75/17 کاهش معنادار نشان داد و در گروه کنترل از 87/23 به 06/24 رسید و تغییر معناداری نداشت . نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که اصلاح سوگیری شناختی وابسته به تهدید بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پایه دوازدهم مؤثر بوده است (05/0 P< ). نتیجه گیری : به نظر می رسد استفاده از یک برنامه ی تعدیل سوگیری شناختی چندجلسه ای برای تسهیل رهاسازی توجه از تهدید می تواند در درمان اضطراب امتحان کاربردهای بالینی داشته باشد .

مقدمه: بسیاری از مشکلات تحصیلی دانش آموزان ازجمله افت تحصیلی و رفتارهای ناسازگارانه از اضطراب امتحانی نشأت می گیرد که ریشه در سوگیری شناختی دارد. اصلاح سوگیری شناختی می تواند موجب کاهش سوگیری توجه دانش آموزان به نکات منفی شود؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله ی اصلاح سوگیری شناختی بر کاهش سوگیری توجه دانش آموزان دارای اضطراب امتحان بود. روش کار: این پژوهش به شیوه ی آزمایشی و با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر را کلیه ی دانش آموزان دختر سال آخر دبیرستان منطقه 3 شهر تهران که دارای اضطراب امتحان بودند، تشکیل دادند که در سال تحصیلی 97-98 مشغول به تحصیل بودند. نمونه ی پژوهش شامل 32 دانش آموز دختر دارای اضطراب امتحان بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (16 نفر برای هر گروه). ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1980) باپایایی 0/88 و آزمایه دات پروب(2017) استفاده شد که دارای روایی مناسبی بوده و پایایی ابزار برای چهره متنفر 0/94 و چهره خنثی 0/95 است. نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره در نسخه 22SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که مداخله ی اصلاح سوگیری شناختی بر کاهش سوگیری توجه دانش آموزان دارای اضطراب امتحان مؤثر بوده است (0/05P<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که با به کارگیری این شیوه از مداخله می توان سوگیری توجه دانش آموزان دارای اضطراب امتحان را کاهش داد و در نتیجه موجب افزایش سلامت روان و تمرکز بیشتر دانش آموزان دارای اضطراب امتحان شد.