پدیدارشناسی عوامل موثر در ناتوانی های یادگیری و کاهش انگیزه دانش آموزان تراجنسیتی در مشارکت فعال درس تربیت بدنی مدارس (با ارائه راهکار) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

دانش آموزان تراجنسیتی به دلیل برخی مشکلات نظیر: نبود یادگیری مناسب و فقدان انگیزه مشارکت در حین درس تربیت بدنی، به نسبت دیگر دانش آموزان امکان حضور فعال در فعالیت های ورزشی را ندارند. هدف پژوهش حاضر شناسایی مشکلات و ارائه راهکارهای کاربردی در زمینه بهبود یادگیری و افزایش انگیزه دانش آموزان تراجنسیتی بود تا شرایط مشارکت فعال دانش آموزان تراجنسیتی در ورزش مدارس فراهم شود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و با رویکرد پدیدارشناسی در شیوه کلایزی بود. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان تراجنسیتی، معلمان تربیت بدنی، مدیران مدارس، اعضای هیئت علمی دانشگاه ها در گروه روانشناسی و مدیریت ورزشی در استان مازندران و در سال 1400 تشکیل دادند؛ که 19 نفر از این افراد به عنوان نمونه آماری به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار سنجش مصاحبه نیمه ساختاریافته با پرسش های باز بود و مصاحبه ها تا زمانی که امکان استخراج مفاهیم کاملا غیرتکراری وجود داشت؛ یعنی مصاحبه شماره 19 ادامه یافت. در راستای معتبرسازی نهایی پژوهش از ملاک های اعتبار و قابلیت اعتماد استفاده شد. یافته های عوامل موثر در ناتوانی های یادگیری و کاهش انگیزه مشارکت ورزشی دانش آموزان تراجنسیت را 48 مضمون فرعی در قالب 9 مضمون اصلی؛ روانی، اجتماعی، حمایتی، جسمانی، محیطی، فردی، مقبولیت، وضعیت پوششی و ناهنجاری ها تشکیل می دهند. در بخش ارائه راهکارهای کاربردی نیز 32 مضمون فرعی در قالب 5 مضمون اصلی؛ روانی، حمایتی، فرهنگ سازی، پیشگیرانه و محیطی شناسایی شدند. برخی از راهکارهای پیشنهادی شامل: ایجاد انگیزه در دانش آموزان تراجنسیت به مشارکت در فعالیت های ورزشی با استفاده از ابزارهای تشویقی، آموزش روش های مواجهه با استرس، کمک به شناخت هویت جنسی آنان با استفاده از ابزارهایی نظیر؛ مشاوره و یا عمل تغییر جنسیت، ایجاد فضای رشد و یادگیری مناسب همسان با دیگر دانش آموزان، ایجاد برنامه آموزش عمومی به تمامی دانش آموزان در زمینه آشنایی و نحوه ارتباط با افراد تراجنسیت، شناسایی تراجنسیتی ها از 6-5 سالگی با بررسی های تخصصی توسط خانواده و روانشناسان و ایجاد محیطی ایمن و بهداشتی به منظور انگیزه مشارکت دانش آموزان تراجنسیت در فعالیت های ورزشی می باشد.