داوود حومینیان

با وجود سال های اندکی که سواد بدنی در دنیا معرفی و گسترش یافته، ساختارهای سواد بدنی در منابع مختلف متفاوت بوده است. نبود یک ساختار جامع و روشن از سواد بدنی و ویژگی های مربوط به آن می تواند درک افراد از مشارکت و فعالیت را تحت تاثیر خود قرار دهد. لذا هدف این تحقیق ارائه یک چهارچوب روشن از مدل سواد بدنی بر پایه دیدگاه های متخصصان در ایران بود. برای دستیابی به این هدف از مدل تئوری زمینه ای اشتراوس-کوربین استفاده شد و داده ها از طریق مصاحبه با 14 متخصص و تحلیل طی مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد سواد بدنی توانایی/ظرفیت متاثر از رشد در ابعاد چندگانه (شناختی، روانشناختی، جسمانی و رفتاری) در قالب سبک زندگی فعال است. یافته ها همچنین نشان داد شرایطی مانند جنسیت، اختلالات، سن، مشارکت در فعالیت بدنی زمینه هایی برای بروز سواد بدنی هستند، همچنین عواملی مانند آموزش و پرورش، وزارت ورزش، وزارت بهداشت، بهزیستی و شهرداری ها، عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، رسانه و خانواده بر سواد بدنی تاثیر می گذارند. علاوه بر این ، آموزش، مداخلات در کودکی و نوجوانی، فراهم کردن امکانات، افراد متخصص و سیاست گذاری مناسب می تواند به توسعه سواد بدنی کمک کند. یافته ها نشان داد پیامد سواد بدنی می تواند بهبود سبک زندگی، حفظ سلامت و تندرستی، افزایش مشارکت در فعالیت بدنی و سلامت جامعه باشد. نتایج مطالعه حاضر الگوی جامع و شفافی از چارچوب سواد بدنی را شناسایی کرد و می تواند به متخصصان، محققان و سیاست گذاران در ارائه سواد بدنی به جامعه کمک نماید.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر غنی سازی )ادراکی- حرکتی و موسیقی) محیط بر رشد حرکات درشت و ظریف اطفال بود. 32 طفل 8-5 ماهه سالم در این پژوهش شرکت داشتند که به صورت همگن در چهار گروه 8 نفری (سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل) قرار گرفتند. اطفال گروه های آزمایش به مدت 36 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه در محیط های غنی ویژه خود تمرین کردند. اطفال گروه آزمایش اول در محیط غنی سازی شده به لحاظ «ادراکی- حرکتی و موسیقی»، گروه دوم در محیط غنی سازی شده «ادراکی- حرکتی» و گروه سوم در محیط غنی سازی شده «موسیقیایی» قرار گرفتند. برای ارزیابی مهارت های حرکتی درشت و ظریف از مقیاس رشد حرکتی پی بادی (نسخه دوم) استفاده شد . در تحلیل داده ها از متغیرهای معادل سنی این آزمون استفاده شد. داده های حاصل با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس یک راهه تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد، بین میانگین نمره های معادل سنی در حرکات درشت (001/0P=) و میانگین نمره های معادل سنی در حرکات ظریف (001/0P=) در گروه های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. یافته های حاصل نشان می دهد که تجربه ادراکی- حرکتی و موسیقی بر رشد حرکتی به طور کلی و بر معادل های سنی حرکات درشت و ظریف به طور اختصاصی تأثیر مثبت دارد. بنابراین، شرایط محیطی و تجربه عاملی مثبت در رشد مهارت های حرکتی پایه ای و بنیادی اطفال شرکت کننده در سه گروه تمرین بود.

یادگیری تکالیف حرکتی یکی از مؤلفه های اساسی تجربیات بشر و مجموعه ای از فرایندهای حسی ، شناختی و حرکتی می باشد. بسیاری از رفتارهای پیچیده حرکتی بر اساس نوعی ترتیب یا توالی انجام می شوند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تفاوت های رشدی تکاملی در یادگیری توالی حرکتی در سه نمونه مقطعی از کودکان با دامنه سنی 7، 8 و 10 سال و یک گروه گواه از بزرگسالان بوده است. برای این منظور، ابتدا نرم افزار تخصصی ارائه محرک های متوالی، ثبت زمان و خطای پاسخ در محیط برنامه نویسی C++ طراحی شد. در این تحقیق 48 نفر آزمودنی راست دست(سه گروه12 نفری از کودکان و یک گروه گواه 12نفری از بزرگسال)، سالم از نظر سیستم عصبی و بدون تجربه قبلی با تکلیف مورد نظر شرکت داشتند. کل مداخله شامل 10 مرحله بود که 8 مرحله به اکتساب توالی ها و دو مرحله به آزمون یادداری اختصاص داشت. عملکرد با بررسی تغییرات در دقت و هماهنگی پاسخ اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از روش های آماری تحلیل واریانس عاملی و آزمون کولموگروف- اسمیرنف تجزیه و تحلیل شد. نتایج یک پیشرفت رشدی در یادگیری توالی حرکتی برای گروه ها را نشان داد. به طور قابل توجهی در دو جزء دقت پاسخ و هماهنگی پاسخ، مسیرهای رشدی متفاوتی نشان داده شد. برای مؤلفه دقت پاسخ، در دو گروه 7و 8 ساله ها در مرحله اکتساب نسبت به بزرگسالان و 10 ساله ها تفاوت معنی دار وجود داشت، اما بین بزرگسالان و ده ساله ها تفاوت معنی دار وجود نداشت. برای مؤلفه هماهنگی پاسخ، بزرگسالان هماهنگ تر از همه گروه ها و 10 ساله ها از 6 ساله ها سریعتر به محرک ها پاسخ دادند. در آزمون یادداری نیز برای دقت پاسخ 10 ساله ها مشابه بزرگسالان و برای هماهنگی پاسخ بزرگسالان از همه گروه ها هماهنگ تر بودند اما گروه 7ساله ها نسبت به بقیه گروه ها تأخیر در هماهنگی پاسخ داشتند. به طور کلی تفاوت مشاهده شده بین گروه ها در دقت و هماهنگی پاسخ در این تحقیق با نظریه ای منطبق است که بیان می کند دقت ممکن است متکی بر مسیرهای قشری باشد که بیشترین بالیدگی آنها بین سنین 7 تا 10 حاصل می شود، هماهنگی ممکن است متکی بر مسیرهای زیرقشری باشد که تا نوجوانی و جوانی، تکامل آنها ادامه دارد. با توجه به یافته ها از یک طرف یادگیری حرکتی متأثر از جنبه های مختلف رشد حرکتی است و از طرف دیگر در یادگیری اجزاء مختلف یک تکلیف، پارامترهایی که به لحاظ کنترل حرکتی دشوارترند (مانند هماهنگی پاسخ) در یک پروسه طولانی تر یادگرفته و یادآوری می شوند.

هدف اصلی این پژوهش، مطالعه تأثیر واسطه ای خودکارامدی ورزشی بر رابطه بین ابعاد کمال گرایی و اضطراب رقابتی در نمونه ای از ورزشکاران ایرانی بود. 233 ورزشکار (145 پسر و 88 دختر) در رشته های مختلف ورزشی به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از ورزشکاران خواسته شد مقیاس کمال گرایی رقابتی (CPS) ، پرسشنامه چندبعدی اضطراب رقابتی (MCAQ) و مقیاس خودکارامدی ورزشی (SSES) را تکمیل کنند. نتایج نشان داد که تلاش برای کامل بودن (کمال گرایی مثبت) با اضطراب شناختی و بدنی ورزشکاران همبستگی منفی و با اعتماد به خود آنها همبستگی مثبت دارد. واکنش منفی به ناکامل بودن (کمال گرایی منفی)، برعکس با اضطراب شناختی و بدنی ورزشکاران همبستگی مثبت و با اعتماد به خود آنها همبستگی منفی داشت. تحلیل این نتایج نشان داد که خودکارامدی ورزشی بر رابطه بین ابعاد مثبت و منفی کمال گرایی با اضطراب رقابتی تأثیر واسطه ای دارد.

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تداخل ضمنی (CI) بر اکتساب، یادداری و انتقال سه نوع مهارت سرویس ساده، چکشی و موجی طراحی شد. بدین منظور چهل نفر از دانشجویان پسر دانشگاه تهران با میانگین سنی 2 ± 4/22 سال به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه تجربی 1 و 2 به منظور بررسی اثر و مقایسه دو روش تمرینی مسدود (با تداخل ضمنی کم) و تصادفی (با تداخل ضمنی زیاد) قرار گرفتند. آزمودنی های هر گروه در مرحله اکتساب، طی نه جلسه سه نوع سرویس والیبال را 378 بار تکرار تمرین کردند. 45 آزمون اکتساب طی سه جلسه در مرحله تمرین به عمل آمد و بعد از 5 و 7 روز به ترتیب در 15 تکرار آزمون یادداری با تاخیر و 15 آزمون انتقال شرکت کردند. به منظور بررسی اثر هر نوع تصویرسازی بر اکتساب، یادداری و انتقال روش های مذکور، از آزمون های t، و برای مقایسه دو نوع تصویرسازی برای تعیین اختلاف درون گروهی و بین گروهی در میانگین های گروه ها، از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) «اندازه گیری تکراری» (REPETED MEASURES) استفاده شد. نتایج دو گروه آزمایشی اثر معنی دار تداخل ضمنی را با افت اجرای گروه تصادفی در زمان اکتساب و افزایش چشمگیر آنان را نسبت به گروه مسدود در تست های یادداری با تاخیر و انتقال نشان داد (05/0 P<) . این یافته ها از این ادعا که تمرینات با تداخل زمینه ای بالا، در هر دو جنبه ، موجب پیشرفت فراهم سازی حرکت و قدرت حافظه می شود، حمایت می کند.