۱.
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی انواع خدمات، فرصت ها، ظرفیت ها و چالش های کتابخانه های عمومی در ارائه اطلاعات سلامت در متون این حوزه انجام شده است. روش: روش پژوهش مرور نظام مند متون است و از چهارچوب مطالعه نظام مند کیچن هام و چارترز برای انجام آن استفاده شد. با مشخص شدن پایگاه های اطلاعاتی و عبارات پرس وجو، جست وجوها انجام شد و در نهایت با پالایش منابع و همچنین اعمال معیارهای ورود و خروج به پژوهش تعداد 37 منبع به زبان انگلیسی و 3 منبع به زبان فارسی وارد مرور نظام مند شدند. ابزار پژوهش از نوع سیاهه وارسی بود. اطلاعات به دست آمده با تلخیص مطالب در قالب جدول ارائه شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد انواع خدمات شامل شش مقوله کلی اطلاع رسانی سلامت، عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت، آموزش سواد سلامت، ارائه مستقیم خدمات بهداشتی، ترویج تحرک جسمی، و خدمات جایگزین و مکمل مراقبت هستند. ظرفیت ها در چهار مقوله کلی نیروی انسانی، منابع، کارکردهای کتابخانه، و ارزش های بنیادی کتابخانه ها دسته بندی شدند. فرصت ها شامل چهار مقوله کلی استفاده از ظرفیت سایر سازمان ها، تقویت نیروی انسانی، تأمین مکان ارائه خدمات بهداشتی، و افزایش تاب آوری جامعه در بحران ها بود. در نهایت، چالش ها شامل ماهیت موضوع، سیاست و خط مشی، بودجه، منابع، تجهیزات و فناوری، فضا، خدمات، همکاری بین سازمانی، نیروی انسانی متخصص، ارتباط با مراجعان، و مشکلات مراجعان بود. اصالت/ ارزش: با توجه به وضعیت ارائه خدمات اطلاعات سلامت در سبد خدمات کتابخانه های عمومی ایران، آگاهی از انواع خدمات، ظرفیت ها، فرصت ها، و چالش های کتابخانه های عمومی دنیا در ارائه اطلاعات سلامت به شهروندان، برای طراحی یا ارائه خدمت اطلاعات سلامت در کتابخانه های عمومی ایران مفید است.
۲.
هدف: در راستای استفاده از رویکردهای نوین برای بازتعریف مأموریت کتابخانه ها، این پژوهش قصد دارد با استفاده از دلالت های نظریه تاب آوری، چشم اندازی برای کتابخانه های عمومی ایران ارائه دهد. روش: این مطالعه در قالب فرایندی سه مرحله ای طراحی و اجرا شده است: 1. دلالت پژوهی ویژگی های یک سیستم تاب آور ، 2. پو یش محیطی از طریق مرور ادبیات با جست وجوی مقالات پژوهشی و مروری، کتاب ها و گزارش های انگلیسی زبان مرتبط با موضوع نمایه شده در پایگاه های اسکوپوس و گوگل اسکولار بدون اعمال محدودیت زمانی، و 3. چشم اندازنویسی. یافته ها: یک کتابخانه تاب آور دارای ویژگی های تنوع، تغییرپذیری، پیمانه ای بودن، پذیرش متغیرهای آرام، بازخوردهای فشرده، سرمایه اجتماعی، ابتکار، خدمات اکوسیستم، افزونگی و عمومی ها است . کتابخانه آینده بستری دیجیتال و یک «فضای ساختی» برای هم آفرینی اشتراکی است. کتابخانه تاب آور به عنوان یک تجربه سرا نقطه دسترسی شهروندان به فناوری های نوظهور و بستری برای مردمی سازی علم و تمرین معرفت شناسی مدنی است. کتابخانه آینده ساختار مدیریت پیمانه ای دارد و مکانی برای یادگیری، بازآموزی و مهم تر از آن عبور از آموخته های قبلی است. اصالت/ارزش: نظریه تاب آوری برای توصیف و پرداختن به عدم قطعیت و ناامنی ذاتی تغییرات عمده سیستم ها توسعه یافته است و تصدیق می کند که ما در یک وضعیت تغییر دائمی زندگی می کنیم و هیچ نقطه ای در آینده وجود ندارد که در آن بتوان انتظار داشت همه چیز در حالت ایستا و بهینه قرار گیرد. بنابراین، کتابخانه ها نباید انرژی خود را بر ایجاد راه هایی برای ادامه خدمات معمول و سنتی در آینده متمرکز کنند بلکه باید به دنبال جست وجوی راه هایی برای سازگاری و انطباق هوشمندانه با تغییرات باشند. پژوهش حاضر می تواند راهنمایی مناسب در این زمینه برای کتابخانه های عمومی باشد.
۳.
هدف: هدف از پژوهش حاضر کشف تأ ثیر جدول پیش گامان (لیدربرد) بر میزان مطالعه دانش آموزان ابتدایی است. روش: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه دوم در مدارس شهر کرج (80 نفر برای گروه آزمایش و 40 نفر برای گروه کنترل) با روش نمونه گیری در دسترس بود. گروه کنترل تحت آموزش متداول و بدون دخالت لیدربرد، گروه آزمایش اول، تحت آموزش به همراه لیدربرد فردی و گروه آزمایش دوم تحت آموزش به همراه لیدربرد گروهی قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل یک چک لیست محقق ساخته است که روایی صوری آن توسط آموزگاران مقطع ابتدایی و پایایی آن با توافق بین کدگذاران با روش ضریب پایایی درون طبقه ای مورد بررسی قرار گرفت . داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد تفاوت میانگین تعدیل شده سه گروه در متغیر میزان مطالعه معنادار است، یعنی بین گروه های آزمایش و کنترل اختلافی معنادار در میانگین نمره میزان مطالعه وجود دارد و پس از استفاده از لیدربرد، میزان مطالعه دانش آموزان در گروه های آزمایش نسبت به دانش آموزان گروه کنترل افزایش داشته است. همچنین، تفاوت میانگین متغیر میزان مطالعه بین دو گروه آموزش دیده غیرمعنادار است. اصالت/ ارزش: پژوهش نشان می دهد لیدربرد مناسب از شایستگی و خودمختاری پشتیبانی، و از احساس هم بستگی و رضایت هنگام درک شدن توسط افراد نزدیک و موردعلاقه حمایت می کند و موجب احساس نزدیکی با هم بازی ها و همچنین موجب احساس نزدیکی با افرادی که با آن ها بازی می کنید می شود. به علاوه، یکی دیگر از جنبه های لیدربرد به عنوان یک عنصر بازی وارسازی فضای مشارکتی است. استفاده از لیدربرد باعث می شود تا دانش آموزان بیشتر درگیر شوند و در کلاس مشارکت داشته باشند.
۴.
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل بیانیه حفظ حریم خصوصی کتابخانه های عمومی برتر بر اساس رتبه بندی کتابخانه های عمومی انجمن کتابداران آمریکا و ارائه بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران برای کتابخانه های عمومی ایران است. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف کاربردی و از لحاظِ روش از نوع پژوهش های آمیخته و ترکیبی است و در آن از روش های کتابخانه ای، دلفی و پیمایشی توصیفی استفاده شده است. برای پاسخ به سؤال های پژوهش، ابتدا با مراجعه به وب سایت کتابخانه های عمومی موردبررسی بیانیه استخراج شد. در گام دوم، بیانیه آن ها مورد بررسی قرار گرفت و اصول اولیه ای که در بیشتر کتابخانه ها مشترک بود استخراج شد. سپس، سیاهه ای متشکل از اطلاعات مختلفی که از کاربران توسط کتابخانه گردآوری شد تهیه گردید. سپس، با استفاده از روش دلفی، سیاهه در اختیار 12 نفر از کتابداران و متخصصان کتابخانه های عمومی که به روشِ نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده بودند قرار گرفت و از این طریق اطلاعات اصلی ای که از کاربران در اختیار کتابخانه ها قرار می گرفت و گزارش هایی که سیستم از عملکرد کاربران از کتابخانه ارائه می کند مشخص شدند. در مرحله آخر، بیانیه حفظ حریم خصوصی اطلاعات کاربران بر اساس اطلاعات استخراجی تدوین شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد از میان 25 کتابخانه موردبررسی، 24 کتابخانه بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران را در وب سایت خود ارائه کرده بودند. همچنین، بیانیه کتابخانه عمومی شیکاگو جامع ترین بیانیه بود و از میان عوامل ذکرشده، بحث ارائه راهبردهای کتابخانه درمورد سوابق استفاده از سیستم های کتابخانه، سوابق مربوط به پروفایل کاربری کاربران کتابخانه و علل ارائه و انتشار اطلاعات کاربران بیشترین فراوانی را داشتند. در نهایت، بخش های اصلی که باید در بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران موجود باشد، و راهبردهایی پیشنهادی برای کتابخانه های عمومی در ارائه بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران ارائه شد. اصالت/ارزش: نتایج پژوهش نشان از اهمیت وجود بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران در کتابخانه های عمومی برتر موردمطالعه بود و در نهایت اصول اساسی پیشنهادی برای بیانیه حفظ حریم خصوصی کاربران در کتابخانه های عمومی ارائه شد و 30 راهبرد برای تنظیم بیانیه حفظ حریم خصوصی به کتابخانه های عمومی پیشنهاد شد.
۵.
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی جایگاه سواد اطلاعاتی در اسناد بالادستی و برنامه های آموزشی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در کتابخانه های عمومی انجام شده است. روش: این پژوهش از نظرِ هدف پژوهشی توسعه ای و در زمره مطالعات کیفی است. جامعه پژوهش سیاست گذاران و مسئولان نهاد کتابخانه های عمومی کشور بودند. داده ها با استفاده از مصاحبه حضوری عمیق نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. روایی پرسش های مصاحبه با روش روایی محتوایی توسط متخصصان سواد اطلاعاتی و ضریب پایاییِ کدگذاری با فرمول هولستی محاسبه شده است. کدگذاری و تحلیل داده ها با تلفیق روش تحلیل مضمون و الگوی کلایزی و استفاده از نسخه 12 نرم افزار مکس کیودی ای انجام شده است. یافته ها: از کل مصاحبه ها 313 کد استخراج شد و در پنج مقوله اهمیت سواد اطلاعاتی، اسناد بالادستی نهاد، برنامه های آموزش سواد اطلاعاتی برای مخاطبان، خلأهای سواد اطلاعاتی و عوامل بروز خلأها و راهکارهای ارتقای جایگاه مؤلفه های سواد اطلاعاتی دسته بندی شدند. نبود برنامه های منسجم و یکپارچه آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی در اسناد بالادستی نهاد، اشاره های گذرا و محدود به مهارت های سواد اطلاعاتی، تأخر بازنگری های اسناد بالادستی و ابلاغیه ها، عدم حضور کتابداران و متخصصان سواد اطلاعاتی کشور در تدوین اسناد، نبود نگاه بالادستی به مفاهیم مهارت محور سواد اطلاعاتی در اسناد از مهم ترین نارسایی های جایگاه مهارت های سواد اطلاعاتی در برنامه های نهاد کتابخانه های عمومی کشور به شمار می روند. اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر ضمن ترسیم وضعیت فعلی می تواند با افزودن مباحث جدید در بازنگری های اسناد بالادستی و آیین نامه های مربوطه منجر به نیل به وضعیت مطلوب و تعمیق جایگاه سواد اطلاعاتی در نهاد کتابخانه های عمومی کشور شود و از این طریق در آموزش و ارتقای مهارت های سواد اطلاعاتی جامعه مخاطب کتابخانه های عمومی کشور گام های مؤثری برداشت.
۶.
هدف: هدف پژوهش حاضر، طراحی و پیاده سازی پایگاه جامع میراث مکتوب علوم و فنون در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (رایسست)، و تعیین عناصر فراداده ای موردنیاز برای توصیف مجموعه نسخ خطی موجود در این مرکز است. روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا برای شناسایی ویژگی ها و عناصر فراداده ای موردنیاز برای توصیف مجموعه نسخ خطی استفاده شد. جامعه پژوهش متشکل از مجموعه میکروفیش های مربوط به نسخ خطی عربی موجود در مرکز منطقه ای در حوزه های علوم و فنون شامل 1203 عنوان نسخه خطی است. جامعه پژوهش شامل کلیه عناوین نسخ خطی در حوزه های علوم و فنون است روش گردآوری داده ها در پژوهش حاضر «مشاهده ساختارمند» (به صورت غیرمشارکتی) و ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی است. یافته ها: در این پژوهش، ابتدا عناصر فراداده ای طی فرایندی شامل مطالعه پژوهش های انجام شده در این حوزه، تحلیل پایگاه های نسخ خطی موجود در داخل و خارج از کشور و بررسی نیازها، چشم انداز و سیاست های خاص مرکز منطقه ای شناسایی شد و پس از آن طراحی پایگاه در هفت مرحله انجام شد. این مراحل عبارت اند از: شناسایی و سازمان دهی میکروفیش های نسخ خطی، شناسایی عناصر فراداده ای برای توصیف نسخ خطی، شناسایی نرم افزار مناسب و طراحی فرم ورود اطلاعات نسخ خطی در پایگاه رایسست، دیجیتال سازی مجموعه میکروفیش ها، مستندسازی و فهرست نویسی نسخ خطی، ورود اطلاعات نسخ خطی در پایگاه و بارگذاری فایل ها، و ارزیابی و ویرایش اطلاعات واردشده در پایگاه . اصالت/ارزش: یکی از ویژگی های پژوهش حاضر انتخاب عناصر فراداده ای موردنیاز مطابق با ویژگی های بافت ایرانی-اسلامی و با تکیه بر پژوهش های انجام شده در این حوزه است تا بتواند نقاط دسترسی مناسبی را برای بازیابی مؤثر متون نسخ خطی در اختیار کاربران قرار دهد. پوشش محتوایی پایگاه و تنوع عناصر فراداده ای آن به نحوی است که گروه های مختلف مخاطبان بسته به نوع نیاز از خدمات آن بهره مند شوند.