هدف: هدف پژوهش حاضر، طراحی و پیاده سازی پایگاه جامع میراث مکتوب علوم و فنون در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (رایسست)، و تعیین عناصر فراداده ای موردنیاز برای توصیف مجموعه نسخ خطی موجود در این مرکز است. روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا برای شناسایی ویژگی ها و عناصر فراداده ای موردنیاز برای توصیف مجموعه نسخ خطی استفاده شد. جامعه پژوهش متشکل از مجموعه میکروفیش های مربوط به نسخ خطی عربی موجود در مرکز منطقه ای در حوزه های علوم و فنون شامل 1203 عنوان نسخه خطی است. جامعه پژوهش شامل کلیه عناوین نسخ خطی در حوزه های علوم و فنون است روش گردآوری داده ها در پژوهش حاضر «مشاهده ساختارمند» (به صورت غیرمشارکتی) و ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی است. یافته ها: در این پژوهش، ابتدا عناصر فراداده ای طی فرایندی شامل مطالعه پژوهش های انجام شده در این حوزه، تحلیل پایگاه های نسخ خطی موجود در داخل و خارج از کشور و بررسی نیازها، چشم انداز و سیاست های خاص مرکز منطقه ای شناسایی شد و پس از آن طراحی پایگاه در هفت مرحله انجام شد. این مراحل عبارت اند از: شناسایی و سازمان دهی میکروفیش های نسخ خطی، شناسایی عناصر فراداده ای برای توصیف نسخ خطی، شناسایی نرم افزار مناسب و طراحی فرم ورود اطلاعات نسخ خطی در پایگاه رایسست، دیجیتال سازی مجموعه میکروفیش ها، مستندسازی و فهرست نویسی نسخ خطی، ورود اطلاعات نسخ خطی در پایگاه و بارگذاری فایل ها، و ارزیابی و ویرایش اطلاعات واردشده در پایگاه . اصالت/ارزش: یکی از ویژگی های پژوهش حاضر انتخاب عناصر فراداده ای موردنیاز مطابق با ویژگی های بافت ایرانی-اسلامی و با تکیه بر پژوهش های انجام شده در این حوزه است تا بتواند نقاط دسترسی مناسبی را برای بازیابی مؤثر متون نسخ خطی در اختیار کاربران قرار دهد. پوشش محتوایی پایگاه و تنوع عناصر فراداده ای آن به نحوی است که گروه های مختلف مخاطبان بسته به نوع نیاز از خدمات آن بهره مند شوند.
