تغییرات اجتماعی - فرهنگی (مطالعات علوم اجتماعی ایران سابق)

در این پژوهش با استفاده از تئوری انتظار به بررسی عوامل مؤثّر برانگیزش اعضای هیأت علمی درانجام تحقیقات پرداخته شده است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل تمامی اعضای هیأت علمی دانشگاه های آزاد اسلامی استان هرمزگان بوده اند که با روش سرشماری و با بهره گیری ازپرسشنامه ی استاندارد اطلاعات لازم از جامعه 78 نفری جمع آوری گردید. برای سنجش متغیر بهره وری، دو دسته معیارها در دوره زمانی کوتاه مدت و بلند مدت در نظرگرفته شد که شامل چاپ مقالات در مجلات علمی معتبر، چاپ کتاب و اعتباری نمودن طرح ها می باشد.نتایج به دست آمده نشان داد که برای اعضای رسمی، درکوتاه مدت و بلند مدت نه پاداش درونی و نه پاداش بیرونی انگیزه لازم را برای انجام پژوهش درآنان ایجاد نمی کند، اما برای اعضای رسمی- آزمایشی هم پاداش بیرونی و هم پاداش درونی برانگیزاننده بوده است، به طوری که طبق یافته های حاصل از«آزمون ضریب همبستگی پیرسون»، بین «میزان بهره وری تحقیق قبل از رسمی شدن» با «پاداش های بیرونی» درسطح اطمینان 95 درصد رابطه ی معناداری وجود دارد. (0.023sig، 0.263r) به عبارت دیگر اعضای هیأت های علمی دانشگاه تا زمانی که رسمی نشده اند و نیروی قراردادی و یا آزمایشی هستند تلاش می کنند برای دریافت پاداش های بیرونی جهت تثبیت وضعیت استخدامی شان تحقیقات بیشتری را انجام دهند. طبق نتایج حاصل از رگرسیون 19 درصد از واریانس انگیزش اعضای هیأت علمی در انجام دادن تحقیق توسط متغیرهای شش گانه ای که معرّف پاداش های بیرونی است (رسمی شدن،ارتقا یافتن، افزایش یافتن حقوق، رسیدن به یک پست اداری، نیل به کرسی استادی، کاهش بارتدریس)تبیین می شود، بنابراین می توان نتیجه گرفت که بین انگیزه انجام تحقیق در بین اعضای هیأت علمی با 6 متغیر مربوط به پاداش های بیرونی رابطه معناداری وجود دارد.

اعتماد به نهادها که در بین دو نسل در شهر تبریز اجرا شد به دنبال این هدف بود که تفاوت بین نسل ها را از نظر اعتماد به نهادها مشخص کند در ضمن، در این مطالعه به تفاوتهای درون نسلی هم پرداخته شد. روش مطالعه پیمایشی و روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بود برای جمع آوری اطلاعات حجم نمونه ای به تعداد 394 پاسخگو انتخاب شدند که 200 نفر آنها در گروه سنی 24-16 ساله و 194 نفر در گروه سنی 54-45 ساله بودند.پس از جمع آوری داده ها یافته های زیر به دست آمد: بین دو نسل و درون هر نسل تفاوت در میانگین اعتماد به نهادها معنادار است. تفاوتی در بین زنان و مردان گروه نسلی 24-16 ساله مشاهده نشد ولی اعتماد زنان و مردان گروه نسلی 54-45 ساله معنادار بود و زنان بیشتر از مردان به نهادها اعتماد می کنند. همچنین تحصیلات پاسخگویان نسل 24-16 ساله موجب تفاوت در میانگین اعتماد آنها نبود ولی در بین نسل54-45 ساله تفاوتها معنادار است و نشان می دهد که زنان بی سواد و دارای تحصیلات ابتدایی به نهادها بیشتر اعتماد می کند. ساعات استفاده از ماهواره و اینترنت تأثیر منفی بر میزان اعتماد به نهادها در نسل 24-16 ساله ها دارد و استفاده بیشتر از ماهواره هم بر روی نسل 54-45 ساله تأثیر معناداری دارد.

در این مقاله سرمایه ی اجتماعی درون گروهی و بین گروهی شهروندان تهرانی مورد سنجش قرار گرفته است. برای سنجش از دیدگاه پاتنام، ترنر و استون استفاده شده است. تحقیق حاضر با روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. جامعه ی آماری شامل زنان و مردان ازدواج کرده ساکن مناطق 22گانه شهر تهران هستند که با روش نمونه گیری چند مرحله ای تعداد 741 نفر انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان داد هر دو سرمایه ی اجتماعی درون گروهی و بین گروهی شهروندان تهرانی در سطح پایین است و بین سرمایه ی اجتماعی درون گروهی و بین گروهی رابطه معنادار مستقیم وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین جنس، سن، تحصیلات، درآمد ماهیانه پاسخگو و سرمایه اجتماعی درون گروهی رابطه وجود ندارد. بین جنس، درآمد ماهیانه پاسخگو و سرمایه ی اجتماعی بین گروهی نیز رابطه معنادار مشاهده نگردید، اما بین سن و سرمایه اجتماعی بین گروهی رابطه معنادار مستقیم و بین تحصیلات و سرمایه اجتماعی بین گروهی رابطه ی معنادار معکوس ملاحظه گردید.

ادبیات فارسی سرشار از موضوعات کاربردی است. بسیاری از مسائل اجتماعی موجود در متون ادبی الگوها وهنجارهای معتبری را ارائه می دهد که در جوامع دیرین ایران رایج بوده است. این نمونه ها هم از جهت شناخت جامعه گذشته و هم از لحاظ عبرت و آموزه برای آیندگان اهمیت دارد.از میان موضوعات اجتماعی، مسائل اقتصادی و آثار آن در جامعه، بیشترین مطالب و مضامین را در ادبیات فارسی به وجود آورده است. برای آشنایی با این ویژگی ادبیات فارسی، معتبرترین متون نثر فارسی قرن پنجم تا هشتم هجری جهت پژوهش برگزیده شده، به روش اسنادی بررسی شود. مطالب و داده های این تحقیق به روش فیش برداری استخراج، سپس تجزیه و تحلیل گردید.یافته های این پژوهش نشان می دهد که افکار و اندیشه های اقتصادی، بیشترین نقش را در رفتار اجتماعی مردم ایران به جا گذاشته است. نیازهای اقتصادی مبنای بسیاری از پدیده های اجتماعی مانند قدرت، پایگاه، مشاغل و طبقات، فقر و نابهنجاری شغلی بوده، مسأله مهم «مدیریت اقتصادی» را مورد توجه اندیشمندان  ادبا قرار داده است.

تحقیق حاضر در پی توصیف و تحلیل ارزشهای جنسیتی در یک نمونه آماری 327 نفری بالای 16 سال در خانواده های شهر خلخال می باشد. پژوهش حاضر این مقوله را در چهارحوزه ی جامعه شناختی، ادبیات، روانشناختی و تاریخی بررسی کرده است. هدف این پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که: ملاک ارزشهای جنسیتی در بین خانواده های شهر خلخال چه می باشد؟روش تحقیق پیمایشی و داده ها از طریق پرسشنامه با استفاده از نرم افزار spssبا پایایی 87/0 به روش آلفای کرومباخ و طیف لیکرت استخراج و تجزیه وتحلیل شده است. روش نمونه گیری خوشه ای و روش تعیین حجم نمونه کوکران با حجم نمونه 327 نفر انتخاب شده اند. ارزشهای جنسیتی با متغیر سن، رسانه های جمعی، نگرش والدین و فرزندان، تحصیلات و پایگاه اجتماعی و اقتصادی سنجیده شد و نتایج نشان داد که متغیر های مستقل سن، رسانه های جمعی، تحصیلات و نگرش بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته ی ارزشهای جنسیتی و کمترین تاثیر را متغیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی در این جامعه ی آماری داشته است.پیشنهادها: همه عوامل و متغیرهایی که باعث ارتقا یافتن سطح ارزشهای جنسیتی در جامعه می شود  می بایست تقویت گردد و با استفاده از رسانه های جمعی و بستر سازی فرهنگی مناسب اعتماد به نفس و خودباوری خانواده ها ارتقاء یابد. 

یکی از مسایل مهم دانشگاه های مختلف ضعف کیفیت ارتباطات بین مدیران دانشگاهی و اعضای هیأت علمی می باشد به نظر می رسد که اصلی ترین عامل موجد این نارسایی ارتباطی ناشی از عدم استفاده صحیح روش های تعاملی خردورزانه باشد بر این اساس معرفی مدل یا الگوی جدید ارایه شده توسط محقق تحت عنوان مدل فرزانگی ارتباط اجتماعی و آزمون این مدل از طریق ارزیابی تأثیر میزان کاربرد آن توسط مدیران دانشگاه ها بر انگیزه های شغلی و عملکرد مدرسان از اهداف اساسی مطالعه و نگارش مقاله حاضر می باشد. جامعه ی آماری تحقیق مدیران و مدرسان دانشگاه های استان گیلان بوده اند داده ها ازطریق پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شده و از آزمون معنی دار بودن ضریب بتا در مدل های ساختاری استفاده گردیده است نتیجه ی آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که در صورت استفاده مدیران دانشگاهی از اصول تفکر ناب، رضایت مندی مدرسان افزایش یافته و متعاقب آن عملکرد بهتری از جانب آنها مشاهده خواهد گردید. 

امروزه در جامعه ی ما زنان و دختران جوان بسیاری به مطالعه ی رمان روی آورده اند. بدون شک این استقبال گسترده از آثار ادبی و به طور ویژه رمان از منظری جامعه شناختی می تواند گویای بسیاری از مسائلی باشد که پاسخگویی به آنها از ضروریات جامعه کنونی ما خواهد بود. شاید یکی از جنبه های مهمی که علت این گرایش باشد، شخصیت پردازی زن در رمانهای فارسی است به طوری که در دوران اخیر شاهد تکامل و رشد اهمیت شخصیت زن هستیم. تحولات اجتماعی بعد از انقلاب و درآمدن زن از محدوده ی خانواده و پیوستن او به فعالیتهای اجتماعی از عوامل مهم این دگرگونی است. هدف اصلی این مقاله بررسی علل جامعه شناختی زنان به مطالعه رمان فارسی در سالهای پس از انقلاب اسلامی است. روش تحقیق در این مقاله پیمایش بوده و از طریق ابزار پرسشنامه انجام شده است. به منظور تسهیل و تسریع پژوهش، ناگزیر تعداد 150 زنبه عنوان نمونه معرف به شیوه تصادفیبرای مطالعه انتخاب شدند. از اعتبار صوری برای روایی و آلفاکرونباخ برای پایایی ابزار تحقیق استفاده به عمل آمد و از آزمون های ناپارامتری معادل چون آزمون x2  و برای سنجش رابطه از ضریب "تاوکندال" استفاده گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که بین متغیرهایی چون میزان مطالبه فرصت های برابر با مردان، گرایش به آشنایی با مسایل روز، اهمیت به قهرمانان زن در رمانها، کسب مهارت های اجتماعی و پرکردن اوقات فراغت با مطالعه رمانهای فارسی ارتباط معناداری وجود دارد. این معناداری در سطح حداقل 95 درصد اطمینان فرضیات تحقیق را تایید میکند.

مطالعات مختلف نشان داده است که یکی از مهمترین راهکارهای کاهش فقر در مناطق روستایی، ایجاد اشتغال از طریق کارآفرینی می باشد. امروزه اهمیت کارآفرینی به آن جا رسیده است که برخی از صاحبنظران، کارآفرین را یکی از عوامل تولید، همچون سرمایه و کار شناخته و از آن به عنوان موتور توسعه ی اقتصادی نام می برند. دراین راستا، بررسی مناطق روستایی نشان می دهد که در حال حاضر، درآمدهای حاصل از بخش کشاورزی در حال کاهش است و مردم روستایی و به خصوص زنان به دنبال راه اندازی فرصت های جدید شغلی برای امرار معاش هستند.این امر می تواند فرصتی برای اشتغال زنان روستایی در مجاورت محل سکونتشان ایجاد کند و زمینه خودمختاری، استقلال و ارضای نیازهای آنان را از طریق حمایت های اجتماعی فراهم نماید. از سویی دیگر،مطالعات مختلف حاکی از تأثیر برخی از ویژگی های درونی کارآفرینان بر موفقیت آنها است. با توجه به این امر، پژوهش حاضربه دنبال تعیین عوامل مؤثر بر تفکر مدیریت و برنامه ریزی به عنوان یکی از عوامل شاخص در موفقیت کارآفرینان می باشد. در این مطالعه که به روش پیمایش و با استفاده از سرشماری در بین 41 نفر از زنان کارآفرین روستایی منطقه مرودشت استان فارس انجام شده است، از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده های لازم بهره گرفته شد. در این راستا، برخی متغیرهای مؤثر بر تفکر مدیریت و برنامه ریزی کارآفرینان زن روستایی بررسی گردید. دستاوردهای این پژوهش برای برنامه ریزی جهت توسعه فرایند کارآفرینی در جوامع روستایی و کمک به موفقیت این کارآفرینان مفید واقع خواهد شد.