تغییرات اجتماعی - فرهنگی (مطالعات علوم اجتماعی ایران سابق)

بررسی رابطه بین مصرف فرهنگی و سلامت اجتماعی (مطالعه موردی: شهروندان تهرانی 15-65 ساله) چکیده: تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه مصرف فرهنگی با سلامت اجتماعی صورت گرفت. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر از شهروندان 65-15 تهرانی به عنوان نمونه به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای ارزیابی ابزار پژوهش از روایی صوری و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای آزمون فرضیات از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد؛ بین مطالعه روزانه با سلامت اجتماعی پاسخگویان رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد (sig=0/000 , r=0/729). بین فراغت هنری با سلامت اجتماعی پاسخگویان رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد (sig=0/000 , r=0/779). بین مصرف رسانه ای با سلامت اجتماعی پاسخگویان رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد (sig=0/000 , r=0/729). در نهایت، بین مصرف فرهنگی با سلامت اجتماعی پاسخگویان رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد (sig=0/010 , r=0/639). واژگان کلیدی: مصرف فرهنگی، سلامت اجتماعی، اوقات فراغت، مصرف رسانه ای.

هدف این پژوهش، تعیین میزان رابطه بین پیوندهای اجتماعی غیررسمی و سلامت روان کارکنان شرکت ایران ترانسفو زنجان (بر مبنای جنسیت)است. چهارچوب نظری تلفیقی از آرای صاحب نظران اجتماعی در رابطه با سرمایه اجتماعی شبکه(بارت، لین، ولمن و گرانووتر) می باشد. روش این تحقیق، توصیفی-تحلیلی، نحوه گردآوری داده ها پیمایش تحلیلی و ابزار آن پرسشنامه است. حجم جامعه آماری 1800 نفر و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 316 نفر است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده می باشد.برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS و از آماره های توصیفی و آزمون های آماری استنباطی با توجه به سطح سنجش متغیرها استفاده شد. یافته های حاصل از تحقیق با استفاده از آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که: 1- دامنه پیوندها، شدت پیوندها، عرضه حمایت ، دریافت حمایت در شبکه پیوندهای غیررسمی، جنسیت، سن، تحصیلات، تأهل، تعداد فرزرندان و پست سازمانی با سلامت روان رابطه معناداری دارند. 2- براساس نتایج حاصل از آزمون تی مستقل، مردان در مقایسه با زنان از سلامت روان بیشتری برخوردارند و همچنین مردان نسبت به زنان از: عرضه حمایت، دریافت حمایت، شدت پیوندها و همچنین دامنه پیوندهای بیشتری برخوردارند. 3- در کل ضریب تعیین تحلیل مسیر عدد 697/0 را نشان داد. بدین معنا که متغیرهای مورد بررسی 7/69 درصد از واریانس متغیر وابسته را تعیین نموده و 3/30 درصد واریانس متغیر وابسته مربوط به متغیرهایی است که دراین تحقیق پیش بینی نشده است.

هدف مقاله اثربخشی بهسازی روابط زوجین مبتنی بر بهسازی گاتمن در تعارضات زوجین می باشد. این مقاله به روش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود و که 40 زوج (زن و شوهر)داوطلب به نمونه گیری انتخابی(غربالگری)و هدفمند 30نفر انتخاب شده اند زوجین در دو گروه آزمایش و گواه که هریک متشکل از 15 زوج بود جای گرفتند. ابزار های گردآوری پرسشنامه 47 سوالی رضایت زناشوویی انریچ می باشد.. از آزمون تحلیل کواریانس در تحلیل استفاده شده است .یافته ها نشان می دهد که میانگین نمرات حل تعارض درک معنای مشترک زندگی ، سازگاری و مدیریت تعارض زوجین گروه آزمایش به صورت معنی داری افزایش یافته است در نتیجه بهسازی از طریق روش گاتمن در حل تعارض زوجین، درک معنای مشترک زندگی، سازگاری زوجین و مدیریت تعارض زوجین موثر است. مقادیر مجذور اتا نیز نشان می دهد که آموزش سازگاری به زوجین , 84 درصد سازگاری ، 76 درصد درک معنای مشترک زندگی ، 68 درصد حل تعارض، 64 درصد مدیریت تعارض را تبیین می کند.

این پژوهش تاثیر ارزش های فرهنگی بر تعهد به اخلاق شهروندی را در ابعاد (عملی- نگرشی و ارزشی) در بین شهروندان 18 تا 68 سال در شهر تهران مورد مطالعه قرار داده است؛ اینکه آیا ارزش های فرهنگی (خصوصی- عمومی) در ابعاد (عملی، نگرشی، ارزشی) تعهد به اخلاق شهروندی در بین شهروندان تهرانی تاثیر دارد یا خیر سوال اصلی تحقیق حاضر است. روش این پژوهش پیمایش است و حجم نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای سهمیه ای و تصادفی به دست آمده است. جامعه آماری ، شهروندان 18 تا 68 ساله ساکن در شهر تهران می باشند. فرضیات با آزمون های اماره ای پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاکی از این است که ارزش های فرهنگی در بعد خصوصی با شاخص های دینداری، احترام به سنت و درونی شدن ارزش های سنتی با تعهد به اخلاق شهروندی در تضاد است. و ارزش های فرهنگی در بعد عمومی از قبیل صلح، نظم اجتماعی ، امنیت، صداقت، خیرخواهی، تحصیلات و سن با تعهد به اخلاق شهروندی در رابطه معناداری وجود دارد. فرضیات بر اساس نظریه های دورکیم، گیدنز و هیتر قابل تبیین است.

هدف از این پژوهش، توجه به ساختار قدرت در خانواده و نقش تأثیرگذار آن بر میزان مشارکت اجتماعی در شهر و روستاهای کرمان در سال 1396 است. این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است. با توجه به فرمول شارپ کوکران حجم نمونه در شهر تعداد 384 و در روستا 118 خانوار است. محقق از نمونه گیری خوشه ای و تصادفی و از تکنیک پرسشنامه استفاده کرده است، پرسشنامه حاضر توسط پنج نفر از اساتید دانشگاه که بومی بودند تعیین روایی گردید و جهت تعیین پایایی با توجه به spss، پایایی 98/0 به دست آمد که نشان می دهد تحقیق پایا و قابل اجرا است.<br />طبق نتایج پژوهش با توجه به آماره تی مستقل بین ساختار قدرت در خانواده در شهر و روستا تفاوت معنی داری وجود دارد، بدین صورت که در جامعه شهری ساخت خانواده متقارن نسبی و در جامعه روستایی ساخت قدرت به صورت یک جانبه و پدر محور بوده است که پیرامون آن مشارکت اجتماعی تحت تأثیر قرارگرفته است. طبق نتایج تحقیق مانند آنچه دورکیم درگذر از جامعه مکانیکی به جامعه ارگانیکی تأکید برافزایش انسجام دارد، در جامعه فوق هم هر چه از جامعه روستایی به سمت جامعه شهری پیش می رویم قدرت متقارن تر و برد بالایی از مشارکت اجتماعی را مشاهده می نماییم.

پژوهش حاضر سعی دارد به بررسی رابطه بین ارزش های والدین و ارزش های فرزندان بپردازد. منظومه یا نظام ارزش ها به عنوان بنیادی ترین مولفه فرهنگی هر جامعه، معمولا از طریق نفوذ تدریجی به سازمان شخصیتی افراد، نهادها و ساختارهای اجتماعی، خود را در جلوه های انتزاعی بازتولید کرده و در بسترهای روانی و اجتماعی در پرتو گفتمان غالب جامعه به حیات خود ادامه می دهند. دگرگونی در ارزش ها، موجب بروز تغییرات در رفتار افراد جامعه می گردد. چارچوب نظری این تحقیق براساس نظریات: رابرت مرتون، دیدگاه مکانیکی مبتنی بر همگرایی، دیدگاه تفریدی مبتنی بر واگرایی رونالد اینگلهارت، یان رابرتسون، مانهایم است. این پژوهش به صورت پیمایشی و بهره گیری از شیوه پرسشنامه محقق ساخته شده انجام شده است. پرسش نامه ها به کمک روش نمونه گیری تصادفی بین 400 نفر از خانواده های ساکن تهران که دارای فرزند 30-15 سال می باشند، به صورت خوشه ای از پنج منطقه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران توزیع شده است. آزمون آلفا کرونباخ نشان داد که شاخص های اصلی این تحقیق از ضرایب روایی نسبتا بالایی برخوردار است. تکنیک های آماری مورد استفاده جدول توزیع فراوانی، آماره های مرکزی و پراکندگی، تحلیل عاملی، همبستگی بین متغیرها می باشد که به کمک نرم افزار spss مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد بین ارزش های والدین و فرزندان رابطه معنادار وجود دارد و بیشترین همگرایی در بین ارزش های اجتماعی والدین و ارزش های اجتماعی والدین است.

امروزه حضوری شبکه های اجتماعی در زندگی اجتماعی شهروندان بخش جدایی ناپذیری از زندگی شده اند. هرچند نمی توان منکر برخی محاسن این شبکه ها شد، اما استفاده غیرمعمول از این شبکه ها پیامدهای نامطلوبی را برای جامعه و افراد به دنبال خواهد داشت. در همین راستا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر فاصله اجتماعی (انزوا) در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر با روش توصیفی از نوع پیمایش انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشجویان عضو شبکه های اجتماعی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر هستند که حجم نمونه با استفاده از جداول لین و مورگان برای سطح اطمینان 095/0 و حداکثر پراکندگی به تعداد 384 نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری نیز سیستماتیک چند مرحله ای است. نتایج حاصل از این بررسی نشان داده است که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی اثر معناداری بر انزوای اجتماعی، شدت ارتباطات خانوادگی، عضویت در گروه های واقعی، اعتیاد به اینترنت، بحران هویت و اختلال در شکل گیری شخصیت، تعارض ارزش ها و گسترش ارتباطات نامتعارف داشته اند، اما میزان استفاده از شبکه های اجتماعی بر اساس پایگاه اقتصادی-اجتماعی افراد تفاوت معناداری را نداشته، هرچند بر اساس جنسیت متفاوت بوده و مردان بیش از زنان از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند.

هدف از انجام این پژوهش تبین نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت توسعه پایدار (از خودبیگانگی، ساختار مدیریتی، هماهنگی پویا) در شهر تهران (مطالعه موردی منطقه 8) می باشد. روش مطالعه توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی، و شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بوده است. تعداد نمونه براساس فرمول کوکران 384 نفر حاصل شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که براساس نظر متخصصان اصلاح و اعتبار یابی شد. برای سنجش فرضیه ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که میان سرمایه اجتماعی و میزان از خودبیگانگی که یکی از مؤلفه های توسعه پایدار است رابطه معناداری (768.) وجود دارد، و همچنین میان دیگر مؤلفه های توسعه پایدار از جمله ساختار مدیریتی (842a.) همبستگی و هماهنگی پویا (652a.) همبستگی وجود دارد.