رویکردهای تربیتی به یادگیری اجتماعی-هیجانی در مدارس (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مداخلات مدرسه محور به دنبال شناسایی و اعمال تغییرات مؤثر بر عوامل مهم فرایندهای کلاسی است که رشد تحصیلی و اجتماعی-هیجانی دانش آموزان را پیش بینی می کند. یکی از این عوامل مؤثر در بهبود و ارتقای تعاملات کلاسی و کیفیت کلاس، یادگیری اجتماعی-هیجانی است. یادگیری اجتماعی-هیجانی فرایندی است که به یکپارچه سازی تفکر، احساس و رفتار به منظور آگاهی از خود و دیگران، تصمیم گیری های مسئولانه و مدیریت رفتارهای خود و دیگران اشاره دارد. برنامه های مداخله ای یادگیری اجتماعی-هیجانی برای تسهیل این فرایند به شیوه های نظام مند و جامع در مدارس طراحی می شوند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، مشخصه های یادگیری اجتماعی-هیجانی و برنا مه های مداخله ای یادگیری اجتماعی-هیجانی مدارس و به ویژه فعالیت های کازل شناسایی و معرفی شد که برای ارتقای سلامت روان در کودکان و نوجوانان بر اساس یادگیری اجتماعی-هیجانی، دستورالعمل ها و برنامه هایی را با رویکردهای دقیق تدوین کرده است. ویژگی این رویکرد ها، یکپارچه سازی و ادغام مهارت های یادگیری اجتماعی-هیجانی با سوادآموزی و تمرین های مرتبط با کلاس و مدرسه است. در میان بسیاری از رویکردها، به راهبردهای ارتقای تفکر جایگزین، کلاس های پاسخ گو، تشخیص، فهم، طبقه بندی، ابراز و نظم دهی هیجان، جامعه مراقبتی مدرسه، تصمیم گیری، دومین گام، خواندن، نوشتن، احترام و حل تعارض، تصمیم گیری اجتماعی/حل مسایل اجتماعی و والدگری هوش هیجانی پرداخته شد. یافته های این پژوهش ضمن ارایه مدل های مداخله ای متعدد برای مدارس و مشارکت خانواده ها، نشان داد زمانی که مدارس نقش اساسی مهارت های اجتماعی و هیجانی را در یادگیری و زندگی موفق روشن می سازند و برنامه های جامع، هماهنگ و دقیق را اجرا می کنند، احتمالاً بر شایستگی های اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان به طور مثبت تأثیرگذار خواهند بود. نتایج این مطالعه می تواند به عنوان راهنمایی برای برنامه ریزان درسی و مدارس مطرح گردد تا در تصمیم گیری های ارتقای جو کلاس اهمیت بیشتری به شناسایی عوامل اجتماعی و هیجانی کلاس ها و تقویت آن ها از طریق برنامه های مداخله ای دهند.