مقالات
حوزه های تخصصی:
علی بن عبیده ریحانی مترجم آثار پهلوی به عربی بوده که سهم بسیاری در سازگارکردن میراث ادبی ایران کهن با فرهنگ و ادب اسلامی در قرن های نخستین دارد. نویسنده در مقاله حاضر ابتدا با استناد به منابع مختلف به معرفی این متفکر مسلمان و آثار وی همت گماشته اس ت. سپ س به طور مبسوط دو عنوان از آثار متعدد او را در بوته نقد و بررسی قرار داده تا تصوری اجمالی از موضوع دیگر آثار او در مخاطبان ایجاد کند.
کتاب شناسی هست ها و بایدها
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین منابعی که به محقق کمک می کند تا آثار تدوین شده در زمینه موضوعی تحقیق خود و گستره آن را بشناسد، کتابشناسی ها هستند. نویسنده در مقاله حاضر پس از ارائه تعریف کتابشناسی ، اهمیت وجودی کتابشناسی ها، سیر تحول آن ها در گذر تاریخ و انواع و روش تهیه این منابع را وا کاوی می کند.
بررسی مخلاه شیخ بهاء الدین عاملی
حوزه های تخصصی:
کتاب المخلاه در تمام آثار شرح حال نگاری و کتابشناسی، جزء آثار شیخ بهاءالدین عاملی معرفی شده است. نویسنده در مقاله حاضر درپی بیان این مسئله است که کتاب المخلاه چاپ شده در مصر، تألیف شیخ بهایی نیست. در راستای این هدف، نویسنده ابتدا به معرفی چاپهای المخلاه میپردازد. سپس با بیان نسخه های خطی آن، نتیجه می گیرد، کتاب المخلاه چاپ مصر، اثر شیخ بهایی نیست. در نهایت، المخلاه سیدعلی خان مدنی را مورد بررسی قرار می دهد.
یک مسأله، دو رویکرد: بررسی مقایسه ای نقدهای محمد رضا نجفی اصفهانی و سید اسد الله خرقانی بر نظریه تکامل
حوزه های تخصصی:
نحوه برخورد عالمان مسلمان با نظریه های علمی عصر جدید یکسان نبوده است و هریک از آنها بنابر روش خود به بیان نقد و ارائه نظرات خویش پرداخته اند. نویسنده در مقاله حاضر، نحوه مواجهه دو عالم ایرانی روزگار مشروطه آیت الله محمدرضا نجفی اصفهانی و آیت الله سیداسدالله خرقانی را نسبت به نظریه تطور انواع یا تکامل و رویکرد داروینی به آن را مقایسه کرده است. نویسنده در راستای این هدف، پس از معرفی اجمالی هر یک از علمای مذکور و آثار آنها در نقد نظریه تکامل داروین، عملکرد این دو عالم را در برخورد با نظریه مذکور در بوته تحلیل و نقد و بررسی قرار داده است. به این صورت نویسنده در انتهای مقاله خویش با بیان تفاو تهای صوری و محتوایی آثار دو دانشمند در نقد نظریه تکامل داروین، با بیان تحلیلی دو رویکرد متفاوت در قبال اندیشه ها و نظریه های جدید را به چالش م یکشد.
علامه نجفی و نقد فلسفه داروین
حوزه های تخصصی:
علامه محمدرضا نجفی اصفهانی از علمایی بود که با نگاهی انتقادی به جرح نظریه تکامل داروین پرداخت. وی در کتاب «نقد فلسفه داروین » خود با بهر هگیری از قدرت برهان منطقی و نه استفاده از مبانی نقلی )قرآن و سنت( به مصاف این جریان فکری رفت. نویسنده در مقاله حاضر پی ش از معرفی درون مایه نقد علامه نجفی، اشارتی گذرا به زندگانی و آثار وی دارد. سپس تاریخچه ای از کتاب نقد فلسفه داروین علامه را بیان و در ادامه محتوای بخش های کتاب علامه را به طور مبسوط تشریح می کند. در نهایت جایگاه نقد علامه نجفی را مورد بحث قرار م یدهد.
غزل های قرآنی: نگاهی به مجموعه شعر بغض دیرسال من
حوزه های تخصصی:
بغض دیرسال من، نخستین مجموعه شعر سید صابر موسوی است که سی غزل از این شاعر جوان را در بر دارد. نویسنده در مقاله حاضر با بررسی زبان، اندیشه و محتوای اشعار این شاعر، سعی در مقایسه ویژگی های سبکی و محتوایی شعر وی با غزل سرایان برجسته پیشین دارد. علاوه بر این، نویسنده اشعار وی را از ابعاد زیبایی شناسی و گرایش به غزل سنتی و مدرن، وزن، ردیف و قافیه مورد مداقه قرار می دهد.
کتاب و کتاب پژوهی، پابرگ 11
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر، موارد ذیل را به رشته تحریر درآورده است: - معرفی دو نسخه قدیمی درمدح حضرت فاطمه )س( از دو شاعر ناشناس با تخل صهای بیدلی و ایوب حاج ب موجود درکتابخانه آیت الله مرعشی نجفی و ارائه متن دو شعر از این مجموعه؛ - توصی ف کتابخانه مهذب الدین اعلمی مندرج در کتاب ابوالمفاخر بن ابوالعلا اصفهانی؛ - معرفی نسخه ای از تذکره ای مهم در موسسه کامای هند مندرج در فهرست تهیه شده توسط دکتر مهدی غروی؛ - معرفی کهن ترین نسخه تاریخ دار روح الارواح سمعانی در خوانسار؛ - ارائه اطلاعات درباره درخصوص تاریخ بیهقی در متون قرن ششم و هفتم هجری؛ - معرفی منبعی دیگر از اشعار قطره چهارمحالی اصفهانی؛ - معرفی جلد دوم سفین های ارزشمند از شاعران متقدم به شماره 342 در کتابخانه مجلس سنا.
کتابشناسی توصیفی: توحید الامامیه
حوزه های تخصصی:
کتاب «توحید الامامیه » تألیف شیخ محمدباقر ملکی میانجی، از جمله کتاب هایی است که سعی دارد برای بنیان یک نظام اعتقادی، کلام وحی را به دور از تأویل و توجیه مبنا قرار دهد. نویسنده در مقاله حاضر کتابشناسی توصیفی کتاب توحید الامامیه را ارائه میدهد. به دنبال این هدف، ابتدا به معرفی مختصری از زندگی نامه و وجاهت علمی شیخ ملکی میانجی پرداخته است و سپس منهج حدیثی و مبنای علمی وی را تبیین میکند. در ادامه متن کتاب را به شکل فصل بندیشده مورد مداقه قرار می دهد. در نهای ت با بیان برخی نکات نوشتاری و محتوایی کتاب، مقاله خویش را به پایان میرساند.
حاج محمد حسن قزوینی و کتاب اخلاق او «کشف الغطاء»
حوزه های تخصصی:
حاج محمدحسن قزوینی از شا گردان استاد محقق بهبهانی و سیدبحرالعلوم بود که در فقه، اصول دین، حدیث و اخلاق به اتفاق همگان، اعلم علمای عصر خود به شمار می رفت و صاحب کتابی با موضوع اخلاق به نام کشف الغطاء است. نویسنده در مقاله حاضر به طور مبسوط به معرفی شخصیت محمدحسن قزوینی و تألیفات او از جمله کتاب اخلاق وی، یعنی کشف الغطاء، همت گماشته است.
جدل با سخن حق نکنیم: تکمله ای بر «بررسی حدیث شناسی خاورشناسان»
حوزه های تخصصی:
در شماره 129 مجله آینه پژوهش خانم پارسا در جواب نقد کتابشان یعنی حدیث در نگاه خاورشناسان که توسط آقای آقایی به رشته تحریر درآمده بود، جوابیه ای در مجله به چاپ رساندند. در شماره حاضر ناقد محترم به تفصیل پاسخی در جواب خانم پارسا تدوین کرده اند که در ادامه آورده می شود. بر این اساس نویسنده پس از بیان شاهدمثال هایی از پاسخ خانم پارسا، انتقادهای خود را ذ کر می کند.
کتابشناسی توصیفی کتابشناسی ها: معرفی 115 کتاب شناسی مندرج در دوره بیست و یک ساله مجله آینه پژوهش
حوزه های تخصصی:
یکی از نخستین مآخذی که میتواند در شناسایی منابع به پژوهشگر یاری برساند، کتابشناسیها و مقاله نامه هاست. بنابراین، نشریه آینه پژوهش به دلیل اهمیت موضوع کتابشناسی، از آغاز انتشار بخشی را به این مسئله مهم درحوزه اطلاع رسانی اختصاص داده است و در طول 21 سال انتشار خود، 115 مأخذشناسی به چاپ رسانده است. نویسنده در مقاله حاضر به منظور دسترسی آسانتر به مجموعه مأخذشناسی انتشار یافته در این نشریه، اقدام به تهیه فهرستی از کتابشناس یهای مذکور نموده است. در راستای این هدف، نویسنده پس از مرتب سازی کتابشناسیها به ترتیب الفبای نام پدیدآورنده، مشخصات کتابشناسی را بیان و در انتها گزارشی توصیفی از محتوای آنها ارائه کرده است.