بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی معتادان به مواد مخدر در شهر تهران (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه اجتماعی به معنی مجموعه ای از ارتباطات مبتنی بر اعتماد درون یک فرد و یا در ساختار اجتماعی وجود ندارد، بلکه در فضای بین افراد شکل می گیرد. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی معتادان به مواد مخدر انجام گرفته است. روش پژوهش: در این پژوهش کمی باهدف کاربردی از روش همبستگی بهره جسته ایم. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معتادان مراجعه کننده به مراکز درمانی بهزیستی شهر تهران تشکیل داده اند که 380 نفر از آنان بر اساس روش نمونه گیری در دسترس به عنوان جمعیت نمونه انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها دو پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی است که هر دو دارای اعتبار صوری بوده و پایایی آن ها نیز به وسیله ضریب آلفای کرونباخ 81/0 و 78/0 محاسبه شده است. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش همه فرضیه ها تأییدشده اند؛ یعنی ضعف سرمایه اجتماعی معتادان به مواد مخدر موجب کاهش کیفیت زندگی این افراد شده است. نتیجه گیری: در این تحقیق، سرمایه اجتماعی به دو بُعد شناختی و ساختاری تقسیم شده است. بُعد شناختی به بخش نامحسوس سرمایه اجتماعی مانند ارزش ها، عقاید، نگرش ها، رفتارها و هنجارهای اجتماعی می پردازد و بُعد ساختاری سرمایه اجتماعی دربرگیرنده ساختارها و شبکه هایی است که حاوی فرایندهای تصمیم گیری جمعی و مسئولیت متقابل است. افرادی که سابقه مصرف مواد مخدر در زندگی دارند، معمولاً با اطرافیان خود رابطه اندکی داشته و از داشتن یک زبان مشترک برای تبادل اندیشه و بیان احساسات با اطرافیان خود محروم هستند. این افراد قدرت تبادل مفاهیم با دیگران و به دست آوردن تجربه مشترک را ازدست داده، ازاین رو دچار انزوای اجتماعی شده و کیفیت زندگی آن ها نیز به شدت کاهش می یابد و با افزایش بُعد شناختی سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی آنان نیز روند بهبودی پیدا می کند. بین بُعد ساختاری سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی معتادان به مواد مخدر رابطه معناداری وجود دارد و یکی از عوامل مهم در سوق دادن افراد به سوی مصرف مواد مخدر، داشتن رابطه گروهی با اشخاص مصرف کننده از یک سو و نداشتن پیوند و رابطه گروهی با افراد سالم جامعه از سوی دیگر است.Study on the Effect of Social Capital on the Quality of Life for the Drug Addicts in Tehran City
Introduction and aim: Social capital as a set of relationships based on trust does not exist within a person or a social structure, but takes shape within the space between people. The present study has been developed to examine the impact of social capital on the quality of life of drug addicts.
Research Method: In this study we have utilized the correlational method with an applied purpose. The study population included all addicts referred to the Welfare- Treatment Centers of Tehran, 380 of whom have been selected as the sample population based on the accessible sampling method. We have collected data using two questionnaires on social capital and life quality both have formal validity and the reliability has been calculated 0/81 and 0/78 by the Cronbach's alpha coefficient.
Findings: All hypotheses have been confirmed according to the findings of the study. Meaning that social capital weakness of drug addicts has reduced the quality of life of these individuals.
Conclusion: The social capital in the present research has been divided in two cognitive and structural dimensions. The cognitive dimension deals with the intangible part such as values, beliefs, attitudes, behaviors and social norms; and the structural dimension of social capital involves the structures and nets comprising collective decision-making and mutual responsibility processes. People with a history of drug abuse in life tend to have little relationship with their relatives lacking a common language to exchange thoughts with and express feelings to others. Such people have lost the power of sharing ideas with others and gaining a common experience, therefore, they suffer from social isolation and their quality of life is severely reduced as well and in case of increasing the cognitive dimension of social capital, their quality of life will also be improved. There is a significant relation between the structural dimension of social capital and quality of life of drug addicts. Keeping relationship with drug abusers, on the one hand, and having no ties with healthy people, on the other hand, can be of the major factors pushing people towards drug addiction. Due to isolation in the community and lack of connection with other people, drug abusers will be severely limited in terms of the structural social capital; consequently, their quality of life will be greatly reduced as well.
تبلیغات
