بررسی کیفی نقش تعامل های خانوادگی در شکل گیری تاب آوری دانش آموزان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش تعامل های خانوادگی در شکل گیری تاب آوری دانش آموزان، به شیوه کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه این پژوهش شامل دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهرستان سبزوار در سال تحصیلی 1401-1400 بود. مشارکت کنندگان در این پژوهش، بر مبنای منطق نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. یافته های حاصل از مصاحبه ی نیمه ساختاریافته با 12 دانش آموز به اشباع نظری رسید و تجزیه و تحلیل یافته ها با روش کلایزی انجام گرفت. تحلیل داده های حاصل از مصاحبه در زمینه نقش تعامل های خانوادگی در شکل گیری تاب آوری دانش آموزان، منجر به شناسایی 58 مقوله فرعی و 6 مقوله اصلی تحت عنوان «تعامل های کلامی مؤثر»، «تعامل های هیجانی مؤثر»، «شیوه های کارآمد مدیریتی خانواده»، «شبکه های ارتباطی مؤثر»، «پرورش مهارت های زندگی توسط والدین» و «تعامل های فرهنگی- معنوی خانواده» گردید. نتایج حاصل از این پژوهش ضمن افزایش بینش نسبت به نقش تعامل های خانواده در شکل گیری تاب آوری دانش آموزان، زمینه کافی برای تدوین برنامه های آموزشی و کاربردی را با هدف افزایش تاب آوری دانش آموزان فراهم می آورد.