درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۴۶۱ تا ۹٬۴۸۰ مورد از کل ۳۶٬۳۳۵ مورد.
۹۴۶۱.

بررسی رابطه ی سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها با سلامت اجتماعی دانش آموزان شهر مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 118 - 132

کلیدواژه‌ها: سرمایه فرهنگی کیفیت زندگی سلامت اجتماعی رضایت از زندگی پایگاه اقتصادی- اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۶۸
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه میان سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها با سلامت اجتماعی دانش آموزان در شهر مریوان انجام گرفت.  روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه شهر مریوان در سال تحصیلی 97 -1396 بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، نمونه گیری نسبتی و چند مرحله ای بود.  جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های سرمایه فرهنگی بوردیو(1973)، سلامت اجتماعی کییز و شاپیرو (2004)،  کیفیت زندگی WHO  سازمان جهانی بهداشت(2016) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه با استفاده از نرم افزار spss22 در سطح معناداری 05/0 انجام شد.  یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد آلفای کرونباخ به دست آمده برای همه متغیرهای تحقیق، بالای 70/0 بود. هم چنین بین سرمایه فرهنگی ( 362/0= r و  000/0= sig) و کیفیت زندگی (625/0= r و  000/0= sig)  و پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده (235/0= r و 001/0= sig) با سلامت اجتماعی فرزندان رابطه معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: نتیجه نهایی نشان داد که با تغییر در سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها می توان میزان تغییر در سلامت اجتماعی فرزندان را پیش بینی کرد. درواقع سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها نقش تعیین کننده ای در سلامت اجتماعی دانش آموزان دارد و سلامت اجتماعی به شدت به آن وابسته است و به دلیل نقش مهم دو متغیر سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی در سلامت اجتماعی اعضای خانواده به ویژه فرزندان که عضوی از جامعه دانش آموزی هستند، مسئولین تربیتی  و خانواده ها باید  شرایط لازم را برای تقویت این دوعنصر فراهم آورند.
۹۴۶۲.

پیش بینی نگرش به رفتار بزهکارانه بر اساس فرسودگی تحصیلی، اضطراب، استرس و افسردگی در دانش آموزان پسر دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 38 - 47

کلیدواژه‌ها: بزهکاری فرسودگی تحصیلی افسردگی استرس اضطراب دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۵۹
هدف : پژوهش حاضر باهدف پیش بینی نگرش مثبت و منفی به رفتار بزهکارانه بر اساس فرسودگی تحصیلی، اضطراب، استرس و افسردگی در دانش آموزان پسر دبیرستانی انجام شدروش: پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود.  جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مشغول به تحصیل در دبیرستان های پسرانه شهرستان نیر در سال تحصیلی 97-1396بود. 120 نفر از این افراد با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به پرسشنامه های نگرش به رفتار بزهکارانه فضلی (1389)، مقیاس فرسودگی تحصیلی مسلش (2002) و مقیاس استرس، اضطراب و افسردگی لوینبند و لوینبند (1995) (DASS-42) پاسخ دادند. داده ها با روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در سطح معناداری 05/0 مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که فرسودگی تحصیلی و افسردگی (01/0>p < /span>) و اضطراب (05/0> p < /span>) به طور معکوس با نگرش منفی و به طور مستقیم با نگرش مثبت به رفتار بزهکارانه همبستگی داشتند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که فرسودگی تحصیلی، اضطراب و افسردگی درمجموع قادر به تبیین 24 درصد واریانس نگرش مثبت و 16 درصد از واریانس نگرش منفی به رفتار بزهکارانه بودند.نتیجه گیری: فرسودگی تحصیلی، اضطراب و افسردگی در دانش آموزان پسر دبیرستانی بر طرز نگرش به رفتار بزهکارانه تاثیرگذار است. با توجه به یافته های حاضر، لازم است در برنامه ریزی های آتی در باب نگرش به رفتار بزهکارانه به نقش فرسودگی تحصیلی، افسردگی و اضطراب نیز توجه شود.
۹۴۶۳.

بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر تاب آوری اجتماعی روستاییان در مخاطرات محیطی (با تأکید بر خشکسالی) مطالعه موردی: روستاهای دهستان بدر شهرستان روانسر در سال 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴ 283 - 310

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی تاب آوری اجتماعی مخاطرات محیطی خشکسالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف این مقاله بررسی و سنجش میزان سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با تاب آوری اجتماعی است. روش تحقیق پیمایش است که اعتبار آن از نوع محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شده است. جامعه آماری شامل تمامی سرپرستان خانوار روستاهای دهستان بدر شهرستان روانسر است که تعداد آن ها براساس سرشماری سال 1395 حدود 3996 نفر است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 285 نفر تعیین شده است. مشارکت کنندگان به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحلهای متناسب و به طور تصادفی انتخاب شده اند. از روش های آماری مبتنی بر مقایسه میانگین ها، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه توأم، برای تجزیه وتحلیل دادهها استفاده شده است.     نتایج این تحقیق نشان می دهند میزان تاب آوری اجتماعی (3.16 از 5 نمره برابر با 63.34 درصد) و میزان سرمایه اجتماعی خانوارهای روستایی (3.31 از 5 نمره برابر با 66.22 درصد)، بالاتر از متوسط و خوب است. بین سطح سرمایه اجتماعی و زیرشاخه های آن شامل شبکه های روابط، مشارکت، اعتماد و هنجارهای معامله متقابل و تاب آوری اجتماعی روستاهای نمونه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه تحلیل رگرسیونی نشان میدهد متغیرهای سرمایه اجتماعی در مجموع 52 درصد از واریانس میزان تاب آوری اجتماعی را تبیین می کنند.
۹۴۶۴.

استحاله نقش مایه های تصویری دیداری به نقش مایه های نوشتاری با نگاهی به هنر زیورآلات معاصر ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 37 - 66

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان لاکلو و موف نشانه شناسی نوشتار تایپوگرافی زیورآلات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۹۸۴
زیورآلات معاصر در جایگاه هنر عینی و کاربردی، در پیکره خود علاوه بر نقش مایه های تصویری، دربرگیرنده نقش مایه های نوشتاری است، چنان که پیکره زیورآلات به مثابه بوم نقاشی به بازتاب روایت های کلامی می پردازد. نقش مایه ﺷﺪن ﻧﻮﺷﺘﺎر به دنبال استفاده از ﻧﻘﻮش ﺳﻨﺘﯽ ﻫﻨﺮ اﯾﺮان و ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از ﻋﻨﺎﺻﺮی از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺎمه اﯾﺮاﻧﯽ و تایپوگرافی ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﯽ از طراحان زیورآلات معاصر ایرانی با تأکید فراوانی در دهه های اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعه پیش رو با نگاهی بینارشته ای به بررسی علت یابی حضور نقش مایه های نوظهور نوشتاری در رمزگان زیورآلات این عصر می پردازد. این جستار با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی  و اﺗﺨﺎذ روﯾﮑﺮد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﻔﺘﻤﺎن لاکلو و موف و نشانه شناسی نوشتار، ﺑﻪ ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﯾﮑﯽ از ﺗﺤﻮﻻت زیورسازی، در ﻣﻘﻄﻌﯽ از ﺗﺎرﯾﺦ  ﻣﻌﺎﺻﺮ طراحی زیورآلات پرداخته است. این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که، ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻣﻮﺟﺐ اﺳﺘﺤﺎله ﻧﻮﺷﺘﺎر و ﺧﻮﺷﻨﻮﯾﺴﯽ ﺑﻪ نقش مایه در زیورآلات معاصر ایرانی شده است. رهاشدن از قیود کارکردهای سنتی و صرفاً تزیینی زیورآلات، تأکید بر اهمیت محتوای متون و انتقال پیام به مخاطب و تبدیل شدن زیورآلات به رسانه ، عامل اصلی استحاله نقش مایه های تصویری دیداری به نقش مایه های نوشتاری در پیکره زیورآلات معاصر شده است.
۹۴۶۵.

واکاوی جامعه شناختی چالش ها و فرصت های مرتبط با مدارای اجتماعی در میان شهروندان شهر تهران با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۶۲ 19 - 39

کلیدواژه‌ها: چالش ها فرصت ها مدارا مدارای اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۴۵۹
مدارای اجتماعی مفهوم بنیادینی در حوزه تعاملات اجتماعی بشمار می آید و چنانکه برخی متفکرین تأکید کرده اند، تعاملات سازنده و مثبت، شالوده فرایندهای اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی جامعه شناختی چالش ها و فرصت های مرتبط با مدارای اجتماعی در میان شهروندان 18 تا 70 ساله شهر تهران انجام گرفت. روش انجام پژوهش پیمایش است و جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر تهران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر تعیین گردید. جهت نمونه گیری از جامعه آماری از نمونه گیری طبقه ای استفاده شد که با توجه به ویژگی های جامعه آماری، این روش به صورت چند مرحله ای و متناسب صورت گرفته است. به منظور سنجش متغیر وابسته مدارای اجتماعی از پرسشنامه 57 گویه ای وگت و برای سنجش متغیرهای مستقل تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. در تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری ( نرم افزار ایموس نسخه 23 ) استفاده گردید که وضعیت شاخص های برازش مطلق، تطبیقی و مقتصد و انجام اصلاحات لازم قابل قبول بودن مدل نهایی را نشان داد. یافته های تحقیق می دهد که رابطه معنادار و مستقیمی بین متغیرهای مستقل، دینداری (0/169=P)، اعتماد اجتماعی (0/105=P)، ارزش های ابراز وجود (0/152=P) و احساس امنیت (0/123=P) با متغیر وابسته مدارای اجتماعی وجود دارد.
۹۴۶۶.

مقایسه کمّی دو گروه از خانواده های مسلمان و ارمنی نسبت به کیفیت های زیست شناختی، ازدواج و خویشاوندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰۷ و ۱۰۸ ۷۷-۱۰۱

کلیدواژه‌ها: ازدواج خویشاوندی خانواده ازدواج فامیلی بیماری های ژنتیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۶۵
ازدواج پدیده ای اجتماعی، فرهنگی و دینی است که از ساختارهای جامعه تأثیر می پذیرد و در طول زمان دچار تغییر و تحول می شود. یکی از انواع ازدواج ها، ازدواج خویشاوندی است که در کشور ما از دیرباز امری رایج و در دیدگاه مردم از نظر شرعی امری پسندیده تلقی می شود. اما پیامدهای زناشویی فامیلی، از نظر سلامت جسمی و روانی فرزندان در دانش پزشکی جهان امروز بسیار روشن و بدیهی است. ازدواج های خویشاوندی در وراثت انسان بسیار اهمیت دارند و از آنجا که خویشاوندان نزدیک شانس بیشتری از غیر خویشاوندان برای داشتن ژن های مشابه دارند؛ فرزندان حاصل از این نوع ازدواج ها، ژن های مشابه بیشتری را از فرزندان حاصل از ازدواج غیرخویشاوندی دارا خواهند بود. این نوع ازدواج و معلولیت حاصل از آن، از قبیل انواع اختلال های ژنتیکی و اختلال های مادرزادی و هزینه های کلانی که این وضع بر خانواده و جامعه تحمیل می کند، ازدواج های خویشاوندی را به عنوان یک مسئله مهم روان شناختی، پزشکی و اجتماعی مطرح کرده است. این بررسی با هدف شناخت کیفیت زیست شناختی ازدواج (خویشاوندی یا غیر خویشاوندی) و وضعیت فرزندان حاصل از آن بین دو گروه از اولیاء دانش آموزان خانواده های مسلمان و ارمنی صورت گرفته است. پرسش های تحقیق شامل خصوصیات فردی، خصوصیات زن و مرد ازدواج کرده و خصوصیات فرزندان اولیاء دو گروه نمونه از دانش آموزان دبیرستان دخترانه حضرت زینب منطقه 15 و دانش آموزان دخترانه دبیرستان ماری مانوکیان منطقه 6 آموزش و پرورش تهران است که به روش تجزیه و تحلیل کمّی، نتایج آن حاصل شده است. یافته های کمّی تحقیق نشان از ارتباط بین ازدواج های خویشاوندی و بروز ناهنجاری جسمی یا ذهنی در فرزندان این خانواده ها دارد؛ به طوری که هر چند خانواده های مسلمان و ارمنی از نظر اعتقادی دارای تمایزاتی هستند، اما فراوانی ازدواج های خویشاوندی در خانواده های مسلمان، نشان دهنده افزایش اختلال و ناهنجاری در فرزندان حاصل از ازدواج های فامیلی است.
۹۴۶۷.

پدیدارشناسی زندگی پس از اخراج از کارخانه(مورد مطالعه کارکنان کارخانه ذوب آهن کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 149 - 174

کلیدواژه‌ها: اخراج از کار پدیدارشناسی توصیفی یأس اجتماعی تنهایی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۴۱۲
تعطیلی کارخانه ذوب آهن استان کردستان سبب اخراج نیروی کار کارخانه شد و پیگیری های متعدد کارکنان اخراج شده در سطوح نهادی مختلف به نتیجه ای نرسید. افراد اخراج شده از کار و افراد بیکار را باید به لحاظ جامعه شناختی به عنوان دو گروه متمایز در نظر گرفت. دانش علمی موجود در کشور بیشتر متمرکز بر موضوع بیکاری و در حوزه مطالعات اقتصادی و با روش کمی است. بر همین اساس هدف کلی این تحقیق، مطالعه جامعه-شناختی پیامدهای اخراج از کار است. در راستای این هدف به بررسی تجربه زیسته کارکنان اخراجی به روش پدیدارشناسی توصیفی هفت مرحله ای کُلایزی پرداخته شد و چالشهای زندگی پس از اخراج از کارخانه مورد شناسایی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان میدهد که مهمترین مسائل کارکنان اخراج شده را میتوان در چهار مقوله اصلی که شامل مسائل شغلی و مالی (با 9 مقوله فرعی)، مسائل خانوادگی (با 5 مقوله فرعی)، مسائل اجتماعی (با 7 مقوله فرعی) و مسائل روانی (با 7 مقوله فرعی) دسته بندی نمود. پروژه های صنعتی بزرگی مانند کارخانه ذوب آهن باید به دور از ملاحظات سیاسی و همراه با مطالعه برآورد اقتصادی و ارزیابی تاثیر اجتماعی پروژه ها پیش از آغاز به کار باشد.
۹۴۶۸.

نشانه شناسی و تحلیل راهبردهای انتقال ایدئولوژی در سریال های تاریخی : مورد مطالعه سریال «در چشم باد»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 1 - 19

کلیدواژه‌ها: نشانه بازنمایی ایدئولوژی سریال های تاریخی انتقال ایدئولوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۹۱
این پژوهش نحوه نمایش وقایع تاریخی دوره قاجار و پهلوی برای بازتولید ایدئولوژی دوره معاصر و ایجاد پشتوانه تاریخی برای آن را در سریال تاریخی " در چشم باد" با استفاده از راهبردهای انتقال ایدئولوژی مطالعه می کند. ترکیب نظریه برساخت معنای استوارت هال با راهبردهای انتقال ایدئولوژی تامپسون، چارچوب نظری مناسبی برای دستیابی به هدف پژوهش ارائه می دهد. با شناسایی دو مولفه اصلی بازنمایی شده در سریال یعنی نهاد مطبوعات و شخصیت های سیاسی تاریخی، از نشانه شناسی جان فیسک برای تحلیل و شناخت رمزگان به کار رفته در فیلم، و مطالعه اسنادی برای فهم تنوع روایتهای تاریخی دوران بازنمایی شده استفاده می شود. یافته ها نشان می دهند که این سریال با استفاده از حذف و گزینش و تحریف زمانی به تقویت ایدئولوژی جمهوری اسلامی در دوره معاصر پرداخته و از از سه راهبرد الف) عادی سازی یا چیزوارگی به وسیله بازنمایی برخی روایات، و چشم پوشی از روایت های دیگر برای طبیعی جلوه دادن وقایع اجتماعی و سیاسی آن دوران، ب) مشروعیت زدایی در همه مولفه ها ج) چندپارگی به وسیله مطلوبیت زدایی از برخی شخصیت های مهم سیاسی. با استفاده از این سه راهبرد، روایت های تاریخی در خدمت تقویت ایدئولوژی جمهوی اسلامی ایران بوده اند. این پژوهش نشان می دهد که بهره مندی از متون و اسناد تاریخی در تحلیل نشانه شناسی می تواند ضمن افزودن بر غنای تحلیل و درک رمزگان ایدئولوژیک، ابزار مناسبی برای شناخت راهبردهای انتقال ایدئولوژی در مطالعه فیلم باشد.
۹۴۶۹.

پرسش های حساس در پیمایش و تکنیک های مواجهه با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و ششم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۹۸) 13-38

کلیدواژه‌ها: پیمایش فنون طراحی پرسش های حساس تکنیک پاسخ تصادفی تکنیک شمارش آیتم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۴۳۶
نظرسنجی ها راهی مطمئن و قدرتمند برای جمع آوری اطلاعات و آگاهی از نظرها، پنداشت ها، گرایش ها و حتی باورها و ارزش ها و به طور کلی آگاهی از چگونه اندیشیدن اذهان عمومی هستند. پرسش های حساس را می توان پرسش هایی دانست که پاسخگو در برابر آنها احساس آسیب پذیری می کند. از این رو با توجه به اهداف پژوهشی لازم است در مطالعات افکارسنجی ابتدا مجموعه آگاهی های لازم در مورد جامعه مورد بررسی، بویژه از نظر ویژگی های فرهنگی و میزان آگاهی های عمومی درباره موضوع مورد مطالعه بررسی و تحلیل شود. نتایج معتبر و قابل اتکا و تفسیر پذیر، در گرو پیش بینی حساسیت ها و اعتراض های احتمالی در پاسخگویان نمونه مورد بررسی است. چگونگی مواجهه با موضوعات حساسیت برانگیز در پرسش های باز و پرسش های بسته با گزینه های انتخابی محدود، ملاحظات خاص خود را دارند. به نظر می رسد در جامعه های آماری مختلف و با توجه به تفاوت های فرهنگی، نوع و درجه حساسیت ها متفاوت است و در نتیجه ضرورت کسب اطلاعات مقدماتی درباره جامعه مورد بررسی برجسته می نماید. در این مطالعه قصد داریم، ضمن شناسایی خطاهای ناشی از پرسش مستقیم موضوعات حساس، به معرفی فنون، شیوه ها یا راهکارهایی بپردازیم که در عین پرسیدن پرسش های حساس، کمترین خطا و انحراف در نتایج فراهم آید.
۹۴۷۰.

بررسی چند متغیره تغییرات باروری ویژه سنی مقطعی در ایران (استفاده از نمونه دو درصد سرشماری های 1385 و 1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۸ 45 - 67

کلیدواژه‌ها: باروری بازسازی تاریخچه موالید بررسی چندمتغیره متغیرهای اقتصادی - اجتماعی و جمعیتی رگرسیون پواسون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۰۰
این پژوهش تغییرات باروری در ایران را از 1366 تا 1390 (دوره 25 ساله) بصورت چند متغیری بررسی می نماید. اطلاعات فرزندآوری زنان 64-15 ساله در سرشماری های 1385، 1390 تامین کننده اطلاعات باروری زنان 49-15 ساله برای هر یک از این دوره های پنج ساله می باشند. اطلاعات فرزندآوری و تاریخچه موالید زنان 64-15 ساله با استفاده از روش لوتر (1988) در داده های نمونه 2% سرشماری های 1385 ،1390  بازسازی شده است. برای محاسبه شاخص های میزان باروری ویژه سنی و کل بصورت چندمتغیری، از رگرسیون پواسون و روش شومیکر (2004) استفاده شده است. براساس یافته ها، متغیرهای اشتغال و تحصیلات بیشترین تأثیر را در کاهش میزان باروری کل و ویژه سنی داشته، به طوری که زنان شاغل و با تحصیلات بالا در دوره 85-81 از سرشماری 1385 به ترتیب دارای میزان باروری کل زیرسطح جانشینی، برابر با 6/1 و 5/1 و در دوره 90-86 به ترتیب دارای میزان باروری کل برابر با 43/1 و 45/1 هستند. بیشترین میزان باروری ویژه سنی زنان شاغل و تحصیلات بالا از سرشماری 1385، به ترتیب در گروه سنی 30-25 سال و 34-25 ساله قرار دارد؛ در سرشماری 1390 به ترتیب، به گروه سنی 39-30 و 39-25 سال انتقال می یابند؛ کمترین تغییرات در میزان باروری کل و ویژه سنی مربوط به متغیر مهاجرت است.
۹۴۷۱.

عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی بر اساس مفاهیم قرآن کریم (مورد مطالعه: خبرگان دانشگاه قرآن و حدیث قم)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۷) 48 - 78

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی همکاری اجتماعی ارتباطات اجتماعی و مفاهیم قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۳۰۶
هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی بر اساس مفاهیم قرآن کریم از دیدگاه خبرگان دانشگاه قرآن و حدیث قم است. جامعه و نمونه آماری پژوهش حاضر را برخی مدیران دانشگاه قرآن و حدیث قم تشکیل داده اند. پژوهش به روش داده بنیاد انجام شده است. در مبانی نظری پژوهش حاضر، به بحث در مورد سرمایه اجتماعی، عناصر تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی و مقوله و زیرمقوله سرمایه اجتماعی پرداخته شده و برای رسیدن به مقوله های سرمایه اجتماعی با خبرگان دانشگاه قرآن و حدیث قم مصاحبه صورت گرفته و پس از سه مرحله کدگذاری مفاهیم مورد نظر مشخص گردیده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد مهم ترین عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی در بین عوامل بی ان ش ده در ای ن پژوهش، به ترتیب شامل حُسن ظن عمومی در جامعه، اعتماد اجتماعی، اخوت و برادری، انفاق و بخشش، مشورت با دیگران، اصلاح گری اجتماعی، ارتباطات اجتماعی، همبستگی اجتماعی و همکاری و تعاون است
۹۴۷۲.

چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه با تامل بر ادراکات مدیران و اعضای هیات علمی (مورد مطالعه: دانشگاههای آزاد اسلامی استان گیلان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۴) 205 - 222

کلیدواژه‌ها: چابکی فرهنگی چابکی مدیران شایستگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۴۰۶
این مقاله به بررسی چابکی فرهنگی مدیران دانشگاههای آزاد اسلامی استان گیلان در حوزه های فردی ، مدیریت تنوع فرهنگی و مدیریت اجرایی از منظر مدیران دانشگاه و اعضای هیات علمی پرداخته است. روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و رویکرد کمی است. جامعه آماری کلیه مدیران و اعضای هیات علمی دانشگاههای آزاد استان گیلان بودکه 267 نفر آنها که به روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمونهای آمار استنباطی استفاده شد. یافته ها: 1. بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه تفاوت معناداری وجود دارد 2. بین ابعاد سه گانه چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه ، بعدشایستگیهای مدیریت اجرایی مدیران دانشگاه از وضعیت مطلوب تری برخوردار است. نتیجه گیری: تدوین سیاست ها و برنامه های مناسب جهت آموزش چابکی فرهنگی مدیران دانشگاه می تواند به پر کردن این شکاف کمک نماید.
۹۴۷۳.

شاخص سازی و رتبه بندی عملکرد جمعیّتی شهرهای جدید در ایران با تأکید بر عوامل اجتماعی و اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 263 - 285

کلیدواژه‌ها: شهرهای جدید تحلیل ثانویه فاصله از مادرشهر تراکم شهری رشد جمعیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۱۹
امروزه وضعیت اقتصادی و اجتماعی شهرهای جدید و نیز بارگذاری جمعیّتی آنها از مهم ترین موضوعاتی است که توجه سیاست گذاران و محققان حوزیه اجتماعی را به خود جلب نموده است. هدف از پژوهش حاضر مطالعیه وضعیت اجتماعی و جمعیّتی شهرهای جدید در ایران است. نظریه های شهر خطی و توسعه مرحله ای یک ناحیه شهری چارچوب نظری تحقیق حاضر است. تحقیق حاضر از نوع کمّی و بر پاییه تحلیل ثانویه داده های سرشماری های عمومی نفوس و مسکن سال های 1385، 1390 و 1395 است. برای این منظور از بین تمامی شهرهای جدید، تعداد 12 مورد از آنها، که هم موفق به جذب جمعیّت شده و هم در سال 1395، از نقاط شهری کشور به شمار آمده اند، مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آن است که تمامی شهرهای جدید در دوریه مورد بررسی در شاخص های اقتصادی و جمعیّتی_اجتماعی روند نسبی بهبود را طی کرده اند و نمریه تمامی شهرها در این زمینه، روند صعوی داشته است. شهرهای جدید صدرا، بهارستان و اندیشه بالاترین نمره در شاخص نهایی جمعیّتی و اجتماعی را کسب کرده اند. شهرهای مذکور از نظر معرف های کالبدی و فضایی، یعنی فاصله از مادرشهر و تراکم شهری در وضعیت خیلی مناسبی قرار دارند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که نشانگرهای فوق مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر عملکرد شهرهای جدید در ایران هستند.
۹۴۷۴.

تحلیل عوامل و راهبردهای مؤثر بر ارتقای شادکامی در استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 39 - 72

کلیدواژه‌ها: شادکامی توسعه رفاه ایلام اعتماد اجتماعی انسجام اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۸۱۱
شواهد موجود، وضعیت نامطلوب شادکامی در جامعه ایران و استان ایلام را نشان می دهند. این در حالی است که امروزه شادکامی یکی از مؤلفه های مهم توسعه و رفاه و عنصری مهم در پویایی نظم اجتماعی به شمار می رود. پژوهش حاضر کوشیده است با شناسایی عوامل اثرگذار بر شادکامی در استان ایلام، توصیه هایی برای بهبود وضعیت موجود ارائه کند. چارچوب نظری پژوهش براساس دیدگاه های دورکیم، گیدنز و اینگلهارت تدوین شده است. پژوهش به روش ترکیبی و استفاده همزمان از روش های کیفی و کمی انجام شده است. نتایج تحلیل نشان می دهند رابطه متغیرهای اعتماد اجتماعی، ثروت، امنیت هستی شناختی، انسجام اجتماعی، دینداری و شبکه روابط خویشاوندی با شادکامی مستقیم و رابطه آنومی معکوس است. براساس یافته های پژوهش، راهبرد بازسازی اجتماع به منزله اصلی ترین راهبرد برای ارتقای وضعیت شادکامی در استان ایلام شناسایی و در قالب سه توصیه تقویت انسجام اجتماعی، احیا و بازآفرینی سنت و ترمیم گسست های اجتماعی عملیاتی شده است.
۹۴۷۵.

بررسی تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی از نظر 7 مهارت اجتماعی در سال تحصیلی 1399-1398

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: مهارت های اجتماعی تحلیل محتوا مطالعات اجتماعی کتاب درسی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۸۷۶
تحقق اهداف آموزش و پرورش از طریق برنامه درسی و منابع کمک آموزشی صورت می گیرد و کتاب درسی یکی از مهم ترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام آموزشی محسوب می شود. پژوهش حاضر، به بررسی تحلیل محتوای مهارت های اجتماعی در کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی می پردازد. این پژوهش از پژوهش های ترکیبی است و در دو بخش کیفی و کمی انجام گرفته است. در بخش کیفی، ابزار شناسایی مهارت های اجتماعی با استفاده از روش مطالعه موردی کیفی تدوین شده است. در بخش کمی، با استفاده از روش عامل تأییدی، اعتبار و پایایی ملاک ها و شاخص های شناسایی شده بررسی و مبنای آن با روش تحلیل محتوای کمی، مهارت های اجتماعی شمارش شده است. جامعه آماری ما در این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی استان کردستان و کتاب مطالعات اجتماعی پایه تحصیلی ششم ابتدایی سال تحصیلی 98-99 می باشد. پژوهش حاضر در پایان نمایان ساخت که مهارت های جمعی بیشترین فراوانی و مهارت های ارتباطی کم ترین فراوانی را دارند. همچنین بیشترین و کمترین ضریب اهمیت، به ترتیب به مهارت های جرأت ورزی و مهارت های ارتباطی مربوط بود: همچنین مشخص شد که مهارت های اجتماعی در کتاب مورد تحلیل این پژوهش برابر نبوده و اکثراً بر مهارت های ارتباطی، مهارت های پرورش حس همکاری و شناسایی ارزش های جامعه مانور داده شده است. بنابراین تأکید و توجه به سایر مهارت ها امری ضروری و حائز اهمیت و ارزش می باشد.
۹۴۷۶.

چالش ها و فرصت ها برای رسانه های خبری و روزنامه نگاری در محیط فزاینده رسانه های دیجیتال و شبکه های و اجتماعی

مترجم:
منبع: روزنامه نگاری الکترونیک سال چهارم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 56-97

کلیدواژه‌ها: رسانه های سنتی رسانه های دیجیتال شبکه های اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۱ تعداد دانلود : ۳۹۵
این گزارش چالش ها و فرصت های رسانه های خبری و روزنامه نگاری را در محیط رسانه ای در حال تغییر امروز مورد بررسی قرار می دهد. بر این اساس تعداد افراد بیشتر و بیشتری اخبار را از طریق رسانه های دیجیتال دریافت می کنند، آنها به طور فزاینده ای از طریق دستگاه های سیار (به ویژه تلفن های هوشمند) به اخبار دسترسی پیدا می کنند و از نظر نحوه دسترسی و پیدا کردن اخبار به شبکه های اجتماعی و سایر واسطه ها وابسته هستند. در این محیط، تعداد محدودی از شرکت های بزرگ فناوری میلیاردها کاربر را در سراسر جهان قادر می سازند به روش های ساده و جذاب از طریق خدماتی مثل جست و جو، شبکه سازی اجتماعی، به اشتراک گذاری ویدیو و پیام رسانی از رسانه های اجتماعی استفاده کنند. در نتیجه، این شرکت ها از نظر 1- توزیع اخبار و 2 - تبلیغات دیجیتال نقش مهم و مهم تری را بازی می کنند. در مقابل، رسانه های سنتی هنوز هم تولیدکنندگان بسیار مهم اخبار باقی می مانند اما به عنوان توزیع کنندگان اخبار اهمیت خود را از دست می دهند. واکنش عمومی رسانه های سنتی ترکیبی از 1- سرمایه گذاری برای دستیابی به فرصت های دیجیتال 2- کاهش هزینه و 3- تلاش برای تثبیت بازار در پیروی از قدرت بازار و اقتصاد معیار است.
۹۴۷۷.

واکاوی پالیمسست های فرهنگی در آثار نویسندگان ایرانی دور از وطن:موردپژوهی فریدون اسفندیاری و فیروزه جزایری دوما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۸ شماره ۸۷ 93 - 114

کلیدواژه‌ها: ادبیات دیاسپورا نویسندگان ایرانی دور از وطن ادبیات لهجه دار پالیمسست فرهنگی سیاست هویتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۴۱۴
این مقاله با تکیه بر استعاره ی پالیمسست کنش داستان نویسی نویسندگان ایرانی دور از وطن را واکاوی می کند و نشان می دهد که آنان فرایند ترجمه شدن خود به سوژه های دیاسپورایی را چگونه روایت می کنند و از این رهگذر چگونه پالیمسست های فرهنگی و ادبیات لهجه دار تولید می کنند. برای این منظور، متون پالیمسستی دو نویسنده ی ایرانی مقیم آمریکا را که به ترتیب به دیاسپورای ایرانی پیش از انقلاب و پس از انقلاب تعلق دارند، با رویکرد «قرائت تنگاتنگ» مورد خوانش قرار می دهیم وخودبیانگری آنان را از منظر سیاست هویتی تحلیل می کنیم. این دو نویسنده که نمونه ای خصیصه نما از سوژه های دیاسپورایی پیشا و پساانقلاب هستند، عبارت اند از فریدون اسفندیاری و فیروزه جزایری دوما. در این تحلیل نشان می دهیم که این دو نویسنده در کنش روایی خود چگونه دنیای ایرانی را به ترتیب به دنیای کافکایی و رؤیای آمریکایی ترجمه کرده اند. همچنین با تحلیل پالیمسست های فرهنگی برآمده از این ترجمه ها نشان می دهیم که چگونه می توان دیالکتیک هویتی سوژه های دیاسپورایی را رؤیت پذیر کرد. نتایج این تحلیل نشان می دهد که سیاست هویتی دیاسپورای ایرانی پس از انقلاب امتداد همان سیاستی است که در دیاسپورای ایرانی پیش از انقلاب شاهد بودیم.
۹۴۷۸.

بررسی فعالیت اجتماعی و فرهنگی روشنفکران در شبکه های اجتماعی مجازی و تأثیر آن بر فرهنگ سیاسی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۵ 173 - 206

کلیدواژه‌ها: تحلیل جامعه شناختی ارتباطات میان فرهنگی چالش اسلام هراسی مکانیسم های ارتباطات میان فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۱ تعداد دانلود : ۵۹۸
پژوهش حاضر از نظر اهداف، کاربردی، از نظر ماهیت و نوع مطالعه در زمره پژوهش های کیفی و در زمره مطالعات تفسیری است که با بهره گیری از راهبرد پژوهش پدیدارشناسی «ون منن» در صدد تبیین و تفسیر جوهره تجربه از پدیده فعالیت های اجتماعی و فرهنگی روشنفکران در شبکه های اجتماعی مجازی و شناخت عمیق این پدیده بر فرهنگ سیاسی دانشجویان است. میدان مطالعه تحقیق شامل دانشجویان واحد علوم و تحقیقات تهران است. داده های این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و با مصاحبه عمیق با 21 نفر گردآوری و با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسانه ون منن تحلیل شده است. پس از تجزیه و تحلیل دادهها مضمونهای اصلی و چندین مضمون فرعی بدست آمد که در مجموع نتایج نشان داد که نقش روشنفکران به مثابه افراد آگاه وجدان بیدار جامعه، چه در نهادهای مدنی و سازمان های اجتماعی غیرسیاسی و چه در حالت متعلق بودن به احزاب و تشکل های سیاسی، بصورت عمومی به مثابه افراد متعلق به یک قشر اجتماعی به شکلی از اشکال تا حدودی بر فرهنگ سیاسی جامعه اثرگذار بوده و در پویایی و بیداری شعور اجتماعی و سیاسی دانشجویان نهایتاً در شکل گیری تفکر و احساسی ملی تأثیرگذار است.
۹۴۷۹.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های توسعه فرهنگی در کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 513 - 531

کلیدواژه‌ها: آزادی فرهنگی توسعه فرهنگی خلاقیت فرهنگی کتابخانه ملی گفت وگوی فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۷۰۶
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد و مؤلفه های توسعه فرهنگی برای کتابخانه ملی ایران بوده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نوع داده ها، تلفیقی (کمی و کیفی) و ازنظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، همه مدیران میانی و ارشد کتابخانه ملی ایران بودند که به صورت هدفمند، 5 نفر برای مصاحبه حضوری و 32 نفر از آنها برای پاسخ به پرسشنامه انتخاب شدند. ابعاد و مؤلفه های اولیه توسعه فرهنگی براساس مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری (نظریه ها، روش ها و الگو ها)، مصاحبه و مطالعه پیشینه پژوهش در ایران و جهان در 3 بعد و 23 مؤلفه (9 مؤلفه آزادی فرهنگی، 8 مؤلفه خلاقیت فرهنگی و 6 مؤلفه گفت وگوی فرهنگی) استخراج شد و برای تأیید در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. نتیجه تحلیل عاملی تأییدی ابعاد و مؤلفه های الگوی توسعه فرهنگی کتابخانه ملی ایران نشان داد که از بین 23 مؤلفه شناسایی شده، 2 مؤلفه با بار عاملی کمتر از 4/0 از الگو حذف و 21 مؤلفه دیگر تأیید شده اند. همچنین، مؤلفه «شناسایی و معرفی مفاخر فرهنگی مشترک با دیگر کشورها»، مؤلفه «تقویت سازمان های مردم نهاد» و «گفت وگوی بین تمدن ها» دارای بیشترین اهمیت بودند.
۹۴۸۰.

اثربخشی آموزش سواد رسانه ای بر کاهش اضطراب اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و ششم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 173 - 207

کلیدواژه‌ها: سواد سواد رسانه ای اضطراب اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۱ تعداد دانلود : ۴۷۵
پژوهش حاضر که اثر بخشی آموزش سواد رسانه ای را بر کاهش اضطراب اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه تبریز مورد بررسی قرار داده، پژوهشی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعه پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه تبریز تشکیل می دهند که از میان آنها 30 نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) انتخاب شده اند. ابزار پرسشنامه محقق ساخته اضطراب اطلاعاتی به عنوان پیش آزمون پس آزمون مورد استفاده قرار گرفته و برنامه آموزشی طراحی شده به عنوان متغیر مستقل، در 9 جلسه 2 ساعته، هفته ای دو جلسه اجرا شده است. در نهایت نیز داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس و در نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفته اند. در تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیره و چند متغیری استفاده شده است. نتایج، کاهش معنادار میانگین نمرات پس آزمون اضطراب اطلاعاتی گروه آزمایشی را در مقایسه با نمرات گروه کنترل نشان می دهد. به طور کلی، آموزش سواد رسانه ای در سطح معناداری سبب کاهش اضطراب اطلاعاتی و مؤلفه های آن شده است؛ از این رو، پیشنهاد می شود که آموزش سواد رسانه بیش ازپیش مورد توجه مسئولان و سیاستگذاران آموزشی قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان