مطالب مرتبط با کلیدواژه

روایت فتح


۱.

واکاوی نحوه معناسازی در فیلم مستند «رضا» از مجموعه «روایت فتح» بر اساس شیوه های (بیل نیکولز) و الگوی تحلیل پنج سطحی (رولان بارت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مستند جنگی روایت فتح مستند رضا شیوه ساخت نیکولز رمزگان پنج سطحی بارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۵۳۴
روایت فتح شامل فیلم های مستندی است که هشت سال پایداری نیروهای مردمی را ثبت کرده اند. اهمیت این مجموعه، گذشته از ثبت وقایع تاریخی و جنگی، در مفاهیمی نهفته که در زمان خود با اقبال فراوان همراه بوده و حتی در زمان حال نیز بارها از رسانه ملی پخش شده است. این در حالی است که فرایند خوانش مخاطب و نسل جوان از این گونه محصولات رسانه ای می تواند متفاوت باشد و گاه با کم توجهی یا تحریف نیز مواجهه شود. مسئله اصلی پژوهش، معناکاوی و امکان سنجی تحلیل روایی متن فیلمیک مستند جنگی است. روش پژوهش، کیفی، با رویکرد تحلیلی بوده است. با توجه به اینکه این پژوهش کاربردی و هدف آن کشف معناهای نهفته در یک فیلم مستند جنگی بوده است، نمونه موردی فیلم «رضا» از مجموعه روایت فتح که به صورت هدفمند انتخاب شده و پس از شناسایی شیوه ساخت این فیلم بر اساس نظر نیکولز، بر مبنای رمزگان پنج سطحی بارت، به تبیین و معناکاوی از لایه های زیرین متن فیلمیک پرداخته است. نتایج نشان می دهد، درک ناشی از مستند «رضا» به دلیل چینش دلالت کننده هایی ضمنی است که از طریق نظام کلامی و راویِ درون متنی، مخاطب را به خارج از متن ارجاع می دهد و از طریق شیوه انتخاب شده صورت می پذیرد.
۲.

مطالعه اثربخشی مستند روایت فتح بر التزام دینی مخاطبان نوجوان

کلیدواژه‌ها: فیلم مستند روایت فتح التزام دینی مخاطبان نوجوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۱۴۷
ویژگی رسانه های تصویری، مبلغین دینی را بر آن داشته تا از این عامل ارتباطی در رساندن پیام و متاثر نمودن مخاطبان به نحو مطلوب استفاده نمایند. اﻓﺮاد مختلف ﺟﺎﻣﻌﻪ، اﻋﻢ از ﺑﺰرﮔسال، نوجوان و کﻮدک، در ﻣﻌﺮض ﺗﺄﺛیﺮات تلویﺰیﻮن ﻗﺮار دارﻧﺪ و فیلم های مستند به عنوان گونه ای از فیلم می توانند بر ذهن و رفتار مخاطبان تاثیرگذار باشند. این مقاله با هدف بررسی اثرگذاری مستند روایت فتح بر التزام دینی مخاطبان صورت پذیرفته است و مذهب به عنوان پیام و رسانه به منزله حامل و ناقل پیام به سوی مخاطب در نظر گرفته شده است. در این راستا برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه ساخته شده توسط محقق استفاده شده است. جامعه آماری مورد نظر شامل کلیه دانش آموزان دختر دوم دبیرستان های غیرانتفاعی و با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. نتایج حاصل نشان داد که مستند روایت فتح بر التزام دینی مخاطبان موثر است.
۳.

فضاسازی در مجموعه «روایت فتح»؛ مطالعه ای انتقادی بر ویژگی های سینمای اشراقی از منظر سید مرتضی آوینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیدمرتضی آوینی روایت فتح سینمای اشراقی فضاسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۰۵
مجموعه ی روایت فتح یکی از شاخص ترین سری مستندهای مربوط به جنگ هشت ساله ی ایران و عراق است و به نوعی به تاریخ مصور دفاع مقدس تبدیل شده است. سیدمرتضی آوینی نویسنده، تدوینگر و چهره اصلی تولید این مجموعه، برای توصیف رویکرد و شیوه تولید این مجموعه از اصطلاح «مستند اشراقی» استفاده می کرد. مبانی نظری، فلسفی و همچنین جهان بینی آوینی سبب شده است که این مجموعه در میان همتایان خود شاخص شود. فضاسازی یکی از مهم ترین عناصری است که آوینی به وسیله آن اندیشه و ایدئولوژی خود را در بافت و بطن فیلم نقطه گذاری می کند. این پژوهش با تحلیل نحوه استفاده از سه تمهید تدوین، گفتار روی تصویر و مصاحبه نشان می دهد که مهم ترین ویژگی های فضاسازی در روایت فتح به چه شکلی تحقق یافته اند و در نهایت با نظر به ویژگی های این مجموعه مستند، برخی ابهامات موجود در مفهوم سینمای اشراقی را مورد بررسی قرار می دهد. نتایج نشان می دهد که در بنا نهادن فضای خاص این مجموعه، تدوین مهم ترین و مؤثرترین تمهید مورداستفاده آوینی در تحقق این امر است. این مقاله همچنین به بررسی انتقادی کاربرد مفاهیمی مانند واقعیت، خودبنیادی، سوبژکتیویته و مونتاژ در آثار آوینی پرداخته و برخی ابهامات در این زمینه را تبیین می کند.
۴.

تحلیل فیلم مستند جنگی «پاتک روز چهارم» از منظر زیباشناسی عکاسی

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۲۶
فیلم مستند پاتک روز چهارم، دومین قسمت از مجموعه مستند روایت فتح است که در چهارمین روز عملیات والفجر8 در یکی از محورها که دشمن اقدام به پاتک (ضدحمله) می کند توسط مصطفی دالائی به عنوان کارگردان و فیلمبردار و سعید فراقی داریان به عنوان صدابردار و محمد اخوان به عنوان دستیار فیلمبردار گرفته می شود و توسط مرتضی آوینی تدوین و صداگذاری می شود. در این مقاله به صورت مختصر و مفید به تحلیل و بررسی چند عکس منتخب از صحنه های این فیلم با رویکرد زیبایی شناسی پرداخته می شود. روش تحقیق مبتنی بر شیوه توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت ترکیبی از شیوه کتابخانه ای و مصاحبه است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اولا در تمام جنگ های رخ داده در طول تاریخ، کمتر عکاس و فیلمبرداری دیده شده که در حین عملیات و در محاصره دشمن که هر لحظه امکان کشته شدن یا اسارتشان می رفت، بتواند واقعیت های جنگ و زندگی رزمندگان ایرانی و مقابله با دشمن را به طور مستقیم به تصویر بکشد. دوم اینکه حضور گروه فیلمبرداری در این معرکه سبب شده تصاویر خاص از حالات و روحیات رزمندگان ایرانی در شرایط محاصره ضبط و ثبت شود که بی تردید برگی شفاف برای تاریخ کشور ایران است. سوم اینکه در خلال تهیه چنین عکس و فیلم هایی تعداد زیادی از عکاسان و اکیپ های فیلمبرداری مجروح شدند و یا به شهادت رسیدند و در این مجموعه دو تن از دستیاران فیلمبردار و نیز فیلمبردار دچار مجروحیت شدید شدند. به نظر می رسد ضبط و ثبت شفاف و دقیق این گونه فیلم ها و عکس های مستند بحران (جبهه و جنگ) و حالات خاص رزمندگان، می تواند برای محققانی مثل روان شناسان، جامعه شناسان و... بسیار قابل تامل و کاربردی باشد. با توجه به اتفاقات رخ داده برای فیلم سازان، مجموعه روایت فتح می تواند در راستای ساخت فیلم های جنگی، از این هنرمندان و اتفاقاتی که برایشان رخ داده است، مجموعه ای تلویزیونی یا فیلم سینمایی بسازد، تا هم به نوعی از این هنرمندان یاد شود و هم مردم را با عکاسی و فیلمبرداری بحران و سینمای اشراقی آشنا سازند.
۵.

تبیین الگوی نظری شهید آوینی در مطالعه دفاع مقدس، به مثابه الگوی مطالعه پدیده های اجتماعی دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهید آوینی روش شناسی روایت فتح مطالعات اجتماعی دین حقیقت گرایی اشراقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۵
مسئله اصلی این تحقیق، بازخوانی روش شناختی الگوهای موفق مطالعات اجتماعی دین، در مسیر دست یابی به مدل سازی نظری و الگوی روش شناختی بدیل است. برای این هدف، مجموعه متون روایت فتح، نوشته های شهید آوینی در رابطه با دفاع مقدس، به عنوان یک نمونه موفق در شناخت پدیده های اجتماعی دینی، مورد مطالعه قرار گرفت. مجموعه آثار آوینی در رابطه با دفاع مقدس شاخصه های متعددی دارد که می توان آن را به عنوان یک مطالعه اجتماعی دین محسوب کرد؛ از جمله: تجربی بودن، اجتماعی بودن، روشمند بودن، نظری و تحلیلی بودن و ... . برای استخراج الگوی نظری روش شهید آوینی، از روش کیفی داده بنیاد استفاده گردید. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که الگوی نهایی حول مقوله محوری «حضور»، شکل گرفت. حضور به عنوان عنصر محوری روش شناسی آوینی دارای سه بعد حضور تجربی و میدانی، حضور اجتماعی و تاریخی و حضور معنوی است. عنصر «عشق و باور» پیش زمینه و مقدمه حضور است و عنصر «سنخیت» نتیجه آن. سنخیت و محرمیتی که حاصل نفی حجاب خودیت و غیریت است، منتج به تماشا، رازیابی، تجلی واقعیت در آیینه جان محقق و تحقق یافتن به «حقیقتِ» ساری و جاری در پدیده مورد مطالعه می شود. پس از آن عنصر و مقوله «روایت» قرار می گیرد که روشی برای بیان فطری، فرازمانی و فرامکانی و مستند نتایج تحقیق به غایبان و هم افق سازی آنها با حقیقت است. این الگوی روش شناختی شهید آوینی را می توان «حقیقت گرایی اشراقی» و تحقیقات حاصل از این روش را «دانش اجتماعی اشراقی» نامید.
۶.

فرهنگ و ادبیات آیینی در سینمای مرتضی آوینی (مطالعه موردی: گفتارمتن مجموعه مستند روایت فتح)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فرهنگ عاشورایی گفتارمتن فیلم مستند روایت فتح مرتضی آوینی دفاع مقدس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۶۵
بیان در هر فیلمی از جمله گونه مستند، از طریق تصویر صورت می گیرد. گاهی فیلمسازان برای پر کردن خلاء تصاویر، از گفتارمتن استفاده می کنند. مرتضی آوینی از جمله افرادی است که در طول سالهای دفاع مقدس، در بیش از هفتاد قسمت مجموعه فیلم مستند تحت عنوان روایت فتح، با نگارش گفتارمتن شناختی درباره جنگ، و ارائه تحلیل های فلسفی و شاعرانه، سعی در کشاندن مخاطب از ظاهر تصاویر به حقیقت صحنه نبرد دارد. در این پژوهش کیفی که با روش تحلیل مضمون و با استفاده از نرم افزار MAXQDA 2020 انجام شده، پس از انتخاب گفتارمتن پنج قسمت از آن مجموعه با عناوین: شب عاشورایی، پاتک روز چهارم، رضا، شهری در آسمان(قسمت پنجم) و با من سخن بگو دوکوهه(قسمت دوم) و مطالعه آنها، سعی بر استخراج مضامین مرتبط با ادبیات آیینی و فرهنگ عاشورایی در سینمای مرتضی آوینی دارم. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در این فیلم ها آوینی سعی دارد، با پرداختن به رزمندگان مرگ آگاه به عنوان قهرمانان اصلی فیلم هایش، حقیقت فرهنگ عاشورایی حاکم بر دفاع مقدس به مخاطبانش نشان دهد.