مطالب مرتبط با کلیدواژه

سینمای ایران

۱.

اقتباس سینمای ایران از ادبیات داستانی معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حبیب الله لزگی مزدا مرادعباسی

منبع: پژوهش های زبان و ادبیات فارسی ۱۳۸۹ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: چکمه محمد علی طالبی مرادی کرمانی سینمای ایران ادبیات داستانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۷۹

این مقاله درباره اقتباس سینمای ایران از ادبیات داستانی معاصر است و سعی دارد تا با نگاهی آماری به مساله آثار سینمایی اقتباس یافته از ادبیات داستانی معاصر ایران، به بررسی رابطه این دو رسانه در چند سال گذشته بپردازد و با تمرکز بر روی آثاری که در طی این چند سال، بازتاب این گونه سینمایی بوده اند، نویسندگان و کارگردانان موثر در این روند را معرفی کند. یکی از آثار قابل قبول در این زمینه، فیلم سینمایی « چکمه » ساخته محمد علی طالبی است که بر اساس داستانی به همین نام از هوشنگ مرادی کرمانی ساخته شده است. اثر مذکور در این مقاله ابتدا به طور مجزا بررسی می شود و نکاتی که در روند اقتباس آن، لحاظ شده است با توجه به منابع، معرفی می گردد.

۲.

ستاره های مردانگی و مردانگی ستاره ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن چاوشیان سید جواد حسینی رشت آبادی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره سوم ۱۳۸۹ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: سینمای ایران جامعه شناسی جنسیت سنخ ایدئال مردانگی هژمونیک مطالعات مردان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی

تعداد بازدید : ۲۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۰۲

تحول در روابط اجتماعی همواره می تواند برتری مردان بر زنان را به چالش بگیرد. با پدیدار شدن «گرایش به بحرانی»، مردان به یک ایدئولوژی جدید نیاز خواهند داشت که همچنان مشروعیت پدرسالاری را حفظ کند. این ایدئولوژی یک «مردانگی ایدئال» عرضه می کند که الگوی «بهنجار» مردبودگی را دوباره تثبیت می کند. ریوین کانل این «الگو» را مردانگی هژمونیک نامیده و معتقد است به دلیل پایان ناپذیر بودن فشار عوامل مشروعیت زدا، مردانگی هژمونیک همواره در حال تحول خواهد بود.این پژوهش با استفاده از نظریه کانل و روش کیفی (سنخ ایدئال سازی وبری) در ابتدا از فیلم های سال های اولیه انقلاب و ارزش های انقلابی که در آن سال ها تبلیغ می شد، یک «سنخ ایدئال مردانگی سنتی» برساخته و سپس ارزش های مردانه ای را که در پُرفروش ترین فیلم های سینمایی سال های ١٣57 تا ١٣٨8 مورد تأیید و تشویق بوده اند با آن سنخ ایدئال مقایسه کرده است. از مقایسه 32 سنخ ایدئال به دست آمده، چهار دورة متمایز مشخص شده و سنخ ایدئال هر دوره برساخته شد. نتایج حاصل از مقایسة آنها با هم نشان دهندة صادق بودن نظریة کانل در مورد تغییرپذیری مردانگی هژمونیک همگام با تحولات اجتماعی است.

۳.

تصویر شهر تهران در سینمای داستانی ایران (پس از انقلاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم راودراد بهارک محمودی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره چهارم فروردین ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: مدرنیسم سینمای ایران ازخودبیگانگی فردیت مدرنیته و شهر

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی

تعداد بازدید : ۲۰۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۳۳

هدف از نگارش این مقاله توصیف شهر و تجربه مدرنیته در ایران پس از انقلاب از دریچه سینماست. در واقع قصد داریم با میانجی گری سینما و تصویری که از شهر ارائه کرده، تأملی انتقادی داشته باشیم بر تجربه مدرنیته در ایران بعد از انقلاب، چراکه شهر تهران در آثار سینمایی همواره نماد امری مدرن و در تقابل با سنت قرار گرفته است.آرای تنی چند از اندیشمندان انتقادی همچون تضاد و تناقض درونی مدرنیسم در اندیشه برمن، تراژدی فرهنگ مدرن، فرهنگ عینی و فرهنگ ذهنی در اندیشه زیمل، چهارچوب نظری این مقاله را تشکیل داده است. علاوه بر آن مفاهیمی همچون ازخودبیگانگی و بت وارگی در آرای مارکس برای تحلیل فیلم ها به کار گرفته شده است. هدف این است که با کمک گرفتن از این چهارچوب نظری و مفاهیم مرتبط با آن در قاب سینما به درکی انتقادی از مدرنیته شهری در ایران پس از انقلاب دست یابیم. بدین منظور فیلم هایی را مطالعه کردیم که شهر در کانون آن قرار داشتند. در هر دهه چند فیلم نمایا انتخاب شدند و سپس با کمک روش تفسیر انتقادی به نقد و تحلیل تصویر شهر تهران در سینمای بعد از انقلاب پرداختیم.

۴.

انعکاس فضای شهری در سینمای نوین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: راضیه رضازاده حمیده فرهمندیان

منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره دوم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴۲

کلیدواژه‌ها: سینمای ایران سینما فضای شهری طراحی شهری سینمای نوین ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۰۴ تعداد دانلود : ۱۲۳۰

سینما به عنوان یک رسانه جمعی تأثیر گذار، دائما در حال بازنمایی فضاها، محیط ها، رویدادها، نمادها و نشانه هاست که به صورت مستمر و پیوسته در حال آموزش، یادآوری و یا تجسم های واقعی برای مخاطبین خود است. هدف این مقاله، مروری بر چگونگی و نوع نگاه سینمای ایران به فضاهای شهری و نحوه بازنمایی آن در طی بیست سال گذشته است. این شناخت سبب خواهد شد تا فضای شهری که به مخاطبان ارائه می شود، شناسایی و با شناخت نقاط قوت و ضعف آنها، نه تنها رهنمودهایی در زمینه طراحی شهری ارائه شود، بلکه سواد بصری و ادراکی مردم و در نتیجه توقع آنان از محیط شهری ارتقا یابد. روش مورد استفاده در این تحقیق، روش کیفی است و از تکنیکهای دلفی و تحلیل محتوا استفاده شده است. یافته های مطالعه نشان می دهد که در فیلم های ایرانی نشان می دهد که در فیلم های ایرانی کمتر از فضاهای شهری استفاده شده و این استفاده بیشتر محدود به فضاهای تاریخی و یا فرهنگی بوده است. این امر حاصل فقر فضای شهری از یک سو و محدودیت های ساخت در فضای شهری از سوی دیگر می باشد. این تحقیق میتواند برای گروه های مختلف متخصصین شامل فیلمسازان و طراحان شهری و در عین حال بینندگان به عنوان بهره برداران نهایی دارای اهمیت ویژه باشد.

۵.

غیبت مشروعیت سیستم در سینمای ایران و مقایسه آن با سینمای امریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا جوادی یگانه

منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره اول بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: مشروعیت سینمای ایران نظام سیاسی سینمای امریکا مشروعیت بخشی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای نمایشی سینما ایران نقد

تعداد بازدید : ۱۴۶۰

سینما کارکردی دوگانه دارد، هم بازتاب جامعه و تطورات آن است و هم میتواند دنیای تازه ای بیافریند که جامعه با واسطه آن بتواند خود را به گونه ای دیگر ببیند و از این طریق، سینما میتواند تغییرات اجتماعی ایجاد کند. یکی از جلوه های این نمایش دوگانه رابطه سینما با حکومت و مشروعیت آن است. این بحث در این مقاله با توجه به نظرات وبر و هابرماس درباره مشروعیت نظام های عقلانی و مشروعیت بخشی به آن عرضه شده است. در سینمای سیاسی امروز جهان، توجه به مقوله های عرضه شده از طریق سینما و بررسی تأثیر آن بر نظام فرهنگی و سیاسی روبه تزاید است. سینمای امریکا در موضوع مشروعیت حکومت، موفقیت های نظرگیری داشته. اما در ایران این مسئله حالتی تقریباً معکوس داشته و عنصری به نام مشروعیت حکومت در سینمای ایران، در کلیت آن، تقریباً غایب است. در این مقاله به تحلیل محتوای چند فیلم مطرح سینمای ایران در دهه گذشته و مقایسه آن با سینمای امریکا پرداخته و تلاش شده است تا از منظری جامعه شناختی ویژگیهای اجتماعی شخصیت های قهرمانان در فیلم هایی با موضوع پلیسی و سیاسی و نوع نگاه آنان به جامعه و حکومت بررسی شود؛ در انتها نیز فرضیاتی درباره علل این غیبت در سینمای ایران آورده شده است.

۶.

فمینیسم در فیلم های رخشان بنی اعتماد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نادیا معقولی علی اکبر فرهنگی

منبع: مطالعات زنان پاییز ۱۳۸۸ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: زنان سینمای ایران رخشان بنی اعتماد نظریه های فمینیسم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۸۱۱

رخشان بنی اعتماد یکی از زنان فیلم ساز صاحب نام در سینمای ایران است. فیلم های او دارای مضامین اجتماعی اند و به جز سه فیلم اول، در باقی آثار او، وضعیت زنان در جامعه امروز ایران به نمایش گذاشته شده است.برای دست یابی به هدف این پژوهش، که جست و جوی نظریه های فمینیستی در آثاربنی اعتماداست، ابتدا سه نظریه مطرح فمینیسم، یعنی نظریه تفاوت جنسیتی، نابرابری جنسیتی، و ستم گری جنسیتی شرح داده می شود، سپس به پیدایش فمینیسم در سینما پرداخته می شود، و در آخر، با معرفی وضعیت اجتماعی زنان در ایران پس از انقلاب، آشنایی با بنی اعتماد و فیلم هایش، و نیز تقسیم بندی دوره های فیلم سازی او در سه دهه 60، 70، و 80، فیلم های این فیلم ساز بر اساس سه نظریه مطرح فمینیسم مورد تحلیل قرار می گیرند.نتایج به دست آمده از این پژوهش، وجود گرایش به نظریه نابرابری جنسیتی و ستم گری جنسیتی را در آثار بنی اعتماد نشان می دهد.

۷.

«برزخ» یهودی-مسیحی شده در سینمای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا جوادی یگانه محمد آقاسی

منبع: دین و ارتباطات سال نوزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلیدواژه‌ها: برزخ سینمای ایران سینمای معناگرا رویکرد یهودی- مسیحی سینمای هالیوود

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات

تعداد بازدید : ۱۶۱۹ تعداد دانلود : ۸۳۶

برزخ، مفهوم نام آشنایی است که علاوه بر به تصویر کشیده شدن در سینمای رایج جهان، با شکل گیری سینمای مشهور به سینمای معنا گرا در ایران، در پردة سینما به تصویر کشیده شده است. رویکرد رایج در سینمای جهان به مسألة برزخ به عنوان یک مرحلة جهان پس از مرگ، بر اساس «مسحیت عبرانی شده» و یا رویکرد «یهودی-مسیحی» گسترش یافته است. این نوشتار، پس از تبار شناسی رویکرد مذکور و مفهوم شناسی برزخ از منظر اسلامی و یهودی-مسیحی، برخی از مهترین آثار تولید شده در سینمای ایران در دهة اخیر با موضوع برزخ تحلیل شده و تاثیرپذیری آشکار آنها از سینمای جهان (که برخی از مهمترین آنها نیز تحلیل شده است) نشان داده می شود و در انتها تعارض این نگاه رایج در سینمای ایران با رویکرد شیعی دربارة جهان پس از مرگ توضیح داده می شود. ظرفیت های معناگرایانة سینما برای بررسی ابعاد ماورایی شیعی نیز در این مقاله تبیین شده است.

۸.

مدل مدیریت تولید با رویکرد ناب در سینمای ایران

نویسنده: غلامرضا گودرزی مرتضی شاپوری

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال یازدهم بهار ۱۳۸۹ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: رسانه سینمای ایران مدیریت تولید تولید ناب اتلاف سینمایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی

تعداد بازدید : ۲۰۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۴۶

لازمة رقابت در دنیای تولید کنونی بهره گیری از تمام فنون، ابزارها و اندیشه های جدید ناب است. در نیمة دوم قرن بیستم، تولیدکنندگان جهان با محیط رقابتی جدیدی مواجه شدند که با نیمی از سرمایه و امکانات لازم، محصولات را با کیفیتی بهتر، تنوعی بیشتر و قیمتی پایین تر به بازار جهانی عرضه می کردند. یکی از این تکنیک های جدیدْ تولید ناب نام دارد. تولید ناب در واقع رویکردی سامان مند برای حذف ضایعات و اتلاف ها و از بین بردن هر فرآیند اضافی است، از مرحلة تهیة مواد اولیه گرفته تا تولید و در نهایت فروش. این مقاله با توجه به مراحل تولید فیلم سینمایی و تطبیق این فرآیند با آنچه در خط تولید صنعتی اتفاق می افتد، در پی شناسایی و کشف اتلاف هایی است که طی مراحل ساخت فیلم پیش می آید. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از روش تحقیق مفهوم سازی بنیادین منجر به شکل گیری پانزده مفهوم و به تبع آن پنج مقولة اصلی شد. این مقولات شامل سه نوع اتلاف زمان، دوباره کاری، ناهماهنگی و دو عامل زیرساختی و فرهنگی در فرآیند تولید فیلم سینمایی است.

۹.

رویکرد فیلم های ایرانی برگزیده شده در جشنواره های بین المللی به مسائل اجتماعی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا محمدی مهر عبدالله بیچرانلو

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال چهاردهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: فیلم سینمای ایران جشنواره بازنمایی و مسائل اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی

تعداد بازدید : ۱۹۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۸۳

در این مقاله، بازنمایی مسائل و معضلات اجتماعی در فیلم های ایرانی برگزیده در سه جشنوارة برجستة بین المللی شامل کن، برلین و ونیز بررسی شده است. حجم نمونه، برابر با جامعة آماری و 20 فیلم برندة جایزه را دربر می گیرد. موضوع کلی و داستان فیلم ها حاکی است که در 3/12 درصد صحنه ها، محدودیت های اجتماعی زنان و دختران و در 6/6 درصد ناهنجاری های اجتماعی بازنمایی شده است. همچنین 13 فیلم با مسائل و مشکلات اجتماعی ایران ارتباط نداشته و سه فیلم با مسائل اجتماعی، سه فیلم با محدودیت های اجتماعی زنان و یک فیلم با تهیه موسیقی زیرزمینی مرتبط بوده اند. رویکرد 15 فیلم به مسائل اجتماعی، انتقادی ـ اصلاحی بوده و در سه فیلم چنین رویکردی مشاهده نشده است. همچنین در سه فیلم، مؤلفه های سیاه نمایی به طور کامل دیده شده است.

۱۰.

ابرمتن ها و پیرامتن ها در سینمای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید رحیمی جعفری حمیدرضا شعیری سید مصطفی مختاباد امریی

منبع: نقد ادبی سال پنجم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: سینمای ایران بینامتنیت ابرمتن پیرامتن بینامتن

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای هنر اقتباس سینمایی از آثار ادبی

تعداد بازدید : ۱۹۹۴ تعداد دانلود : ۱۱۲۲

در ورود مطالعات بینامتنی در هنر توجه برخی اندیشمندانِ بینامتنیت در تحلیل های بینامتنی از مطالعات ژرار ژنت به سازوکارهای مختلف متن جلب شده است. ژنت خود با طرح ترامتنیت 5 قسم از این روابط را پیش روی تحلیل گران متن گذاشت. این مطالعات به مرور زمان به سینما نیز راه یافت. هدف این مقاله بررسی ابرمتن ها و پیرامتن ها -دو جزء ترامتنیت- در سینمای ایران است. در مواجهه با برگرفتگی های سینمایی متوجه خواهیم شد یک متنِ فیلمی از متون دیگر چه ادبی و چه دیگر متون، به صورت های مختلف برمی گیرد. یکی از مسائل این پژوهش شناخت انواع برگرفتگی های سینمایی و ویژگی های آن هاست. در روابط پیرامتنی، متنی در آستانة متن دیگر قرار می گیرد و به نظر می رسد نسبت آن با زمان اکران مهم ترین مسئله در این رابطه است. هدفی که در راستای این مسائل دنبال می شود معرفی الگویی از روابط بینا-متنی است که انواع این برگرفتگی ها و روابط زمانی پیرامتنی را در سینمای ایران مشخص کند. برای رسیدن به مناسبات ابرمتنی و پیرامتنی در سینمای ایران؛ برخی از فیلم های سینمای ایران در دو دهة 1370 و 1380 مورد مطالعه قرار گرفته است.

۱۱.

نقش اسطوره و جنسیت (نقش زن) در سینمای بهرام بیضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر شامیان ساروکلایی مریم افشار

منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی سال نهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: جنسیت سینمای ایران سفر اسطوره قهرمان بهرام بیضایی جوزف کمبل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۲۱ تعداد دانلود : ۱۴۱۶

ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی هایی می یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه «قهرمان» در برخی فیلم های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه ای را در سفر رو به کمال خود طی می کند. اما، بیضایی با تنزل قهرمانان مرد و توجه به نقش آفرینی قهرمانان زن، به تغییر کارکردهای سنتی این اسطوره متناسب با اوضاع زمانه دست زده است. رعنا در فیلم «غریبه و مه»، زن آسیابان در «مرگ یزدگرد»، تارا در «چریکه تارا»، خانم بزرگ و ماهرخ در «مسافران» و گلرخ در «سگ کشی»، ضمن سفر پیش رویشان، با دانایی، آزمون و نجات بخشی به قهرمان اسطوره ای بدل شده اند. این امر به پررنگ شدن نقش اسطوره و جنسیت در سینمای او انجامیده است.

۱۲.

سینمای ایران، مخاطب و نیازها ی فردی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اصغر کیا سعید شاه حسینی

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۳ شماره ۶۴

کلیدواژه‌ها: نیازهای اجتماعی سینمای ایران مخاطب نیازهای فردی استفاده و رضامندی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی

تعداد بازدید : ۱۳۲۰ تعداد دانلود : ۷۰۷

پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه نیازهای فردی و اجتماعی مخاطب سینمای ایران با میزان استفاده او از این سینما انجام شده است. روش این پژوهش، پیمایش بوده است که سعی دارد بر اساس نظریه ها و مفاهیم مرتبط با مخاطب فعال و استفاده و رضامندی، به این سوال اساسی پاسخ دهد که چه رابطه ای بین استفاده از سینما برای رفع نیازهای فردی و اجتماعی و میزان استفاده از سینما وجود دارد؟ جامعه آماری، مخاطبان سینما در شهر تهران در سال 1390 هستند و تعداد 400 نفر حجم نمونه را تشکیل می دهند. نتایج حاصله حکایت از این دارد که مخاطبان چون پاسخ نیازهای فردی و اجتماعی خود را در سینمای ایران نیافته اند از این سینما برای رفع این نیازها استفاده اندکی می کنند؛ به جز در مواردی که استفاده ایشان از سینما نه محتوایی که فراگردی بوده است و نهایت این که وضعیت مخاطب سینمای ایران، بیشتر رویگردانی است تا استفاده.

۱۳.

بازنمایی فرهنگ ایران در فیلم های ایرانی تحسین شده در جشنواره های بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا محمدی مهر عبدالله بیچرانلو

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: فیلم سینمای ایران فرهنگ ایرانی اسلامی جشنواره های بین المللی بازنمایی و تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۱ تعداد دانلود : ۱۳۷۱

در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفه های فرهنگ ایرانی اسلامی در فیلم های ایرانی برنده شده در جشنواره های بین المللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیل محتواست و جامعه آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل می شود. یافته ها نشان می دهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفه های فرهنگ ایرانی اسلامی پررنگ تر بازنمایی شده و در سایر فیلم ها، نمایش این مؤلّفه ها، کم رنگ تر بوده است. همچنین بر اساس یافته ها، موضوع های بکر و متفاوت بودن داستان ها و مضامین، مهم ترین ویژگی این فیلم ها و احتمالاً زمینه ساز موفقیت بین المللی آنها بوده است.

۱۴.

آسیب شناسی تصویرپردازی سینمای ایران از ازدواج؛ با تأکید بر دیدگاه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی جعفری عبدالله بیچرانلو

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و یکم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۴۵)

کلیدواژه‌ها: اسلام ازدواج فیلم سینمای ایران هنجار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۹ تعداد دانلود : ۷۳۴

در این مقاله، ضمن تبیین رویکرد هنجاری اسلام به موضوع ازدواج در حوزه هایی مثل «لزوم کمک به فرزندان در جهت تشکیل خانواده»، «سنّ مناسب ازدواج»، «فاصله سنّی همسران»، «همسان همسری»، «فرایند همسرگزینی تا ازدواج»، «مؤلفه های انتخاب آگاهانه همسر» و... تلاش شده است تا روند عمومی بازنمایی ازدواج در سینمای ایران در نسبت با آن مطالعه شود. سؤال اصلی این تحقیق این است که برساخته ازدواج در سینمای ایران چقدر با دیدگاه اسلام درباره ازدواج منطبق است؟ این مطالعه با روش تحلیل محتوای کمّی انجام شده است و جامعه آماری تحقیق، عبارت است از کل فیلم های سینمای ایران از سال 1376 تا 1390 که در آن ها یکی از نقش های اصلی فیلم به نحوی با مسئله ازدواج خود درگیر می شود. از میان حدود 150 فیلم که از این ویژگی برخوردار بوده اند، 116 فیلم در دسترس، جامعه آماری تحقیق را تشکیل داده است. تحلیل محتوای فیلم ها حاکی از بروز شش روند نامطلوب در بازنمایی ازدواج در سینمای ایران است. آسیب های عمده بازنمایی ازدواج در سینمای ایران عبارت است از: برساخته کمرنگ شدن ازدواج به مثابه مقوله ای غیرجدی، کمرنگ شدن مرزهای معنایی روابط پیش و پس از ازدواج (تقلیل معنای شرعی ازدواج)، هم نشینی ازدواج با تنش، تضعیف وجوه آیینی ازدواج و بازنمایی غیرواقعی از ازدواج.

۱۵.

تخیل تهران: مطالعة «منظر ذهنی شهر» در سینمای دهة چهل و پنجاه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم راودراد بهارک محمودی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: تهران شهر بازنمایی سینمای ایران تخیل منظر ذهنی تخیل شهر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۱۳

مطالعة این امر که سینمای ایران در دهة چهل و پنجاه خورشیدی به چه تخیلی در باب تهران دامن زده است از اهداف اصلی نگارش این مقاله به شمار می رود. این مطالعه از خلال تفسیر چهار فیلم که از تأثیرگذارترین فیلم های دو دهة مورد نظر در دو سر طیف عامه پسند (گنج قارون: سیامک یاسمی)، (خاطرخواه: امیر شروان) و نخبه گرا (خشت و آیینه: ابراهیم گلستان)، (رگبار: بهرام بیضایی) قرار می گیرند به انجام رسیده است. نتایج این تحلیل بیانگر این نکته است که هرچند سینمای عامه پسند و نخبه گرا در ظاهری متفاوت شهر را به تصویر کشیده اند، تحلیل این آثار نشان می دهد که هر دوی این فیلم ها که هرکدام یک جریان فکری غالب در زمانة خود را نمایندگی می کرده اند، نگاهی منفی به شهر داشته اند و تناقضات موجود در بطن آن را در وضعیتی حاد به نمایش می گذارند.

۱۶.

بازنمایی طلاق در سینمای دهه هشتاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سلطانی گردفرامرزی احمد پاکزاد

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هفدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: طلاق خانواده بازنمایی تحلیل محتوا سینمای ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۵۸ تعداد دانلود : ۹۴۶

در این مقاله، هدف ما پاسخ به این پرسش اساسی است که فیلم های سینمایی دهه هشتاد شمسی طلاق را چگونه بازنمایی و برساخت کرده اند؟ این پرسش در چارچوب نظریه بازنمایی مطرح شده و برای پاسخ به آن، 21 فیلم تولید شده در این دهه که مسئله طلاق محور اصلی روایت شان بود، به روش تحلیل محتوا بررسی شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که فیلم های سینمایی ایرانی در خلال روایت های خود، کوشیده اند نوعی شناخت و دانش عامه پسند دربارة طلاق در دسترس مخاطبان قرار دهند و این پدیده و آسیب های ناشی از آن را تبیین کنند. فیلم های ایرانی، هم اطلاعاتی زمینه ای همچون ترکیب سنی و جنسی، طبقه اجتماعی، وضعیت شغلی آسیب دیدگان از طلاق ارائه می کنند و هم اطلاعات مختلفی دربارة روابط اجتماعی و خانوادگی، نگرش ها، شیوه های زندگی و آسیب های اجتماعی آنها به دست می دهند. همچنین تولید کنندگان آنها اغلب کوشیده اند تبیینی از طلاق شخصیت های خود ارائه کنند.

۱۷.

«تجربه تهران»: تصویر تهران در فیلم های نسل امروز سینمای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم راودراد بهارک محمودی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: تهران شهر سینمای ایران سینما نسل ذهنیت نسلی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۲ تعداد دانلود : ۹۴۳

مقاله حاضر به مطالعه بازنمایی شهر تهران در آثار فیلم سازان نسل متأخر سینمای ایران اختصاص یافته است. در این پژوهش، با تأکید بر مفهوم ذهنیت نسلی، بر این پرسش تأمل می کنیم که کارگردانان دهه های هشتاد و نود سینمای ایران چه ذهنیتی درباره تهران دارند و در آثار خود به نمایش گذاشته اند. بدین منظور، فیلم های به نمایش درآمده از کارگردانان نسل چهارم سینمای ایران که از بستری شهری برخوردارند، انتخاب شده اند. شهر در این آثار، با تکیه بر مفهوم امر والا در اندیشه نیکولاس میرزوئف و با روش تحلیل محتوای کیفی (تحلیل تماتیک) مطالعه و موشکافی شده است. داده های این تحلیل بیانگر آن است که هرچند فیلم سازان جوان نگاهی معترض به شهر دارند و آن را عامل فساد و تباهی به تصویر می کشند، برخلاف اسلاف خویش که اغلب راه نجات را بازگشت به روستا و درواقع خروج از تهران عنوان می کنند، قهرمانان فیلم های نسل جدید سینماگران ایرانی، مسائل شهری را به شکلی تازه مفصل بندی می کنند که در تهران می ماند و با مصائب آن کنار می آید.

۱۸.

فرهنگ عامه و تأثیر آن در شکل گیری گونه کلاه مخملی در سینمای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی روحانی پویان غفاری

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال هجدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۸

کلیدواژه‌ها: سینمای ایران فرهنگ عامه شمایل نگاری گونه کلاه مخملی شمایل شناسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۸۵ تعداد دانلود : ۸۰۲

از آغاز پیدایش سینما در ایران تا امروز مجموعه آثاری پدید آمده اند که با عنوان کلی فیلم های کلاه مخملی شناخته می شوند. این فیلم ها با بهره گیری آگاهانه و مکرر از عناصر محتوایی و بصری فرهنگ عامه توانسته اند در ادوار مختلف سینمای ایران حضور داشته، مخاطبان عام و گاهی خاص را جذب کرده و به رونق صنعت سینمای ایران یاری رسانند. در این پژوهش علاوه بر تأکید بر ضرورت توجه به رویکرد مطالعات فرهنگی در تبیین تولیدات سینمای ملی و نفی نخبه گرایی فرهنگی، از آرای اروین پانوفسکی در تحلیل سطوح معنایی تصاویر و تمایز میان شمایل نگاری و شمایل شناسی استفاده شده و تأثیر این آراء بر رویکردِ گونه شناسیِ موسوم به رویکرد شمایل نگارانه در مطالعات سینمایی بررسی می شود. در ادامه و پس از تشریح سیر تاریخی سینمای کلاه مخملی تلاش می شود با بهره گیری از عناصر شمایل نگارانه و شمایل شناسانه، سطوح معنایی این آثار به عنوان یک گونه سینمایی تشریح شده و نشان داده شود که چگونه این آثار سینمایی با آگاهی از زمینه های تاریخی موثر بر مخاطبان بومی و بهره گیری از عناصر بصری فرهنگ عامه و رویکرد مفهومی به آئین های فتوت و جوانمردی به عنوان گونه ای از سینمای ملی قابل تحلیل هستند و حوزه مهمی در مطالعات سینمای بومی به شمار می آیند.

۱۹.

عوامل مؤثر بر بازاریابی فیلم های سینمایی ایرانی از طریق رسانه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیاوش صلواتیان مهناز روحبخش احمدرضا درفشی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال نوزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۱

کلیدواژه‌ها: سینمای ایران اقتصاد رسانه صنعت سینما رسانه های اجتماعی بازاریابی فیلم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۶۵۳

صنعت سینمای ایران می تواند از فرصت رسانه های پرمخاطب اجتماعی برای بازاریابیِ محصولات تولیدی خود بهره ببرد. در این مقاله، برای شناسایی عوامل تأثیرگذار بر بازاریابی فیلم هایی سینمایی ایرانی از طریق رسانه های اجتماعی از روش دلفی در سه راند استفاده شد. 18 نفر از خبرگان حوزه های ارتباطات، اقتصاد رسانه و بازاریابی در پنل دلفی عضو بودند. درنهایت عوامل فنی شامل «امنیت رسانه های اجتماعی» و «کیفیت گرافیکی رسانه های اجتماعی»، عوامل محتوایی شامل «کیفیت فیلم»، «جذابیت تیزر یا آنونس بارگذاری شده»، «پست کردن دیالوگ های جذاب»، «نظرات کسانی که فیلم را دیده اند»، «نظرات منتقدین و اهالی سینما» و «حضور ستارگان سینما»، عوامل فرایندی شامل «انتخاب صحیح رسانه اجتماعی»، «شهرت رسانه اجتماعی»، «بازاریابی دهان به دهان»، «تشکیل گروه های علاقه مند به فیلم»، «تعامل و ارتباط با کاربران»، «ایجاد صفحه اجتماعی در زمان ساخت فیلم»، «شناخت مخاطب»، «پخش پشت صحنه و حواشی فیلم» و «تبلیغ توسط طرفدارها» و عوامل مرتبط با مدیریت پیام شامل «انتشار اطلاعات مناسب و صحیح» مورد اجماع نظر کارشناسان واقع شد.

۲۰.

بازنمایی رویکرد درمانی چند وجهی در فیلم هایی با محوریت سوءمصرف مواد در سینمای ایران

نویسنده: مصطفی آفریدون امیرمحمد شهسوارانی

منبع: تحقیقات رسانه بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 7-19

کلیدواژه‌ها: درمان چند وجهی (MMT) روان درمانی فیلم سینما سوءمصرف مواد اعتیاد سینمای ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۷ تعداد دانلود : ۲۲۴۰

هدف رسانه تصویری (فیلم) شکستن ساختارهای ذهنی متعارف است که نقش مهمی در نشان دادن مسائل فردی و اجتماعی ایفا می کند. از معضلات عمده جوامع امروز اعتیاد است که پژوهش حاضر به بازنمایی رویکرد درمانی چندوجهی در فیلم های با محوریت اعتیاد در سینمای ایران پرداخته است. پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر به شیوه نمونه گیری غیراحتمالی و هدفمند ۱۱۱۷ صحنه از فیلم های گوناگون را در ابعاد هفتگانه رفتار، هیجان، حواس، تصاویرذهنی، شناخت، روابط بین فردی، دارویی/زیستی/بهداشتی به شیوه تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داد. نتایج نشان دادند از بین صحنه های بررسی شده، مرهم با ۶/۲۱% در بعد رفتار، مرهم با ۵/۱۹% در بعد هیجان؛ فرار از کمپ(۱) با ۷/۱۸% در بعد حواس، فرار از کمپ(۱) با ۱/۱۴% در بعد تصویر سازی، شاخ به شاخ با ۷/۱۸% در بعد شناخت، شمعی در باد با ۳۳% در بعد روابط بین فردی، و فرار از کمپ(۲) با ۵/۳۰% در بعد زیستی بالاترین درصدها را داشته اند. سنتوری بطور متعادل به همه هفت بعد مورد نظر پرداخته است. بر این اساس یافته ها حاکی از آنست که فیلم های سینمایی با محوریت اعتیاد با رویکرد روان درمانی چند وجهی همخوانی دارند و می توان از آن برای رواندرمانی با فیلم استفاده نمود.