درخت حوزه‌های تخصصی

منافع ملی مجموعه شرایط و امکانات پویایی است که تحقق نیازهای امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را میسر می سازد. این شرایط و امکانات خود ملهم از وضع ژئوپلیتیکی، ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ویژگی های فرهنگی و تاریخی یک جامعه و بالاخره جایگاه آن درصحنه سیاست بین الملل است. دراوج دوران جنگ سرد، ترکیه هویت سیاسی خود را به عنوان جزئی از بلوک غرب ودرتقابل با اتحاد جماهیر شوروی تعریف می کرد اما با فروپاشی نظام دو قطبی، معادلات امنیتی حاکم بر دنیا چه در سطح منطقه ای و چه در عرصه جهانی دچار تغییر و تحول اساسی گردید. از این رو همکاری و رقابت میان بازیگران اصلی در منطقه غرب آسیا،از جمله ایران وترکیه دچار برخی از تغییرات شکلی و محتوایی شد. این تحقیق در تلاش است تا به این سوال پاسخ دهد که منافع ملی جمهوری اسلامی ایران متأثر از سیاست خارجی ترکیه چگونه است؟ تحقیق از نوع توصیفی –تحلیلی وبا روش موردی زمینه ای ورویکرد آمیخته تهیه شده است. حجم نمونه این پژوهش براساس نظر 5 نفر از نخبگان و صاحب نظران این حوزه، 30 نفر در نظر گرفته گردید که به صورت هدفمند انتخاب شده است. با بررسی پیشینه، مطالعه اسناد و مدارک و انجام مصاحبه های هدفمند، و پس از بررسی تحولات منطقه ای و جهانی، رویکرد سیاست خارجه ترکیه در قالب ماتریسی احصا و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران از قبال آن احصا شد. نتایج به دست آمده مبین این مطلب است که منافع منطقه ای ج.ا.ا ومحور مقاومت بیشترین تاثیر پذیری واستقلال و تمامیت ارزی کمترین تاثیر پذیری را داشته است.

پژوهش های با موضوع «حکمرانی» در فضای دانشی در حال گسترش است اما هنوز این موضوع ادبیات روشنی نیافته است. به همین دلیل این پژوهش تلاش دارد به برخی وجوه مهم حکمرانی در معنای جدید آن نزدیک شود تا اولاً درک درستی از آنها ایجاد شود و ثانیاً نسبت جمهوری اسلامی ایران را با آن وجوه تاحدی روشن کند. سوال اصلی این پژوهش چنین است: وجوه اساسی حکمرانی جدید در نسبت با نظام جمهوری اسلامی چه چالش ها و فرصت هایی برای نظام جمهوری اسلامی ایجاد می کند؟ به دلیل وسعت وجوه حکمرانی، این پژوهش تنها نسبت حکمرانی در معنای جدید را با اقتدار و دموکراسی به عنوان دو وجه مهمی که بیشترین تماس را با نظام سیاسی کنونی ایران دارد روشن خواهد کرد تا با حدی از خودآگاهی بتوان از حکمرانی در عرصه حیات سیاسی-اجتماعی بهره جست. این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی و به کمک اسناد کتابخانه ای معتبر و با معرفی سه عقلانیت به عنوان سه سنخ از حکمرانی نشان داده است که حکمرانی در معنای جدید با عقلانیت سوم سازگار است. یافته های این پژوهش نشان می دهد حکمرانی مبتنی بر عقلانیت سوم چالش ها و فرصت هایی چون، سهم بیشتر مردم در تصمیم گیری، افزایش بهره وری در اجرای سیاست ها، افزایش مشروعیت اجتماعی-سیاسی، عدم توجه به تهدید های حوزه فرهنگ و ارزش های ثابت دینی، محدودیت شدید در سیاست گذاری ناظر به ارزش های متعالی را ایجاد می کند.

شکل گیری مجلس شورای ملی موجب ایجاد تحولاتی در تاریخ معاصر ایران گشت. این تحولات در عرصه سیاسی نمود پیدا کرد، به ویژه دوره پهلوی دوم بر سرعت ایجاد تغییرات افزوده شد. پس از شهریور 1320 و ایجاد فضای باز سیاسی، نمایندگان سعی کردند با این جریان همسو گردند. در دوره های چهاردهم تا شانزدهم مجلس شورای ملی ناصر قلی اردلان یکی از نمایندگان سنندج بود که به مجلس راه یافت. وی در دوره نمایندگی در امر قانون گذاری و تصمیم گیری های سیاسی شرکت داشت و در برخی موارد پایه گذار یا پیشنهاددهنده و حامی اصلاحات نیز بوده است. ازجمله می توان به سخنرانی و نقش وی در رابطه ارائه و تصویب قوانین، لوایح و وزرای پیشنهادی دولت و نیز موضع گیری وی در مورد مسائل مهم و سرنوشت ساز همچون، نهضت ملی شدن صنعت نفت اشاره نمود. مسئله این پژوهش بررسی عملکرد سیاسی و نقش ناصر قلی اردلان در مجلس شورای ملی در ادوار مذکور می پردازد. روش پژوهش توصیفی –تحلیلی و متکی بر اسناد، صورت مذاکرات مجلس و منابع آرشیوی است. یافته های این نوشتار نشان از آن دارد که ناصر قلی اردلان در طی 3 دوره بیشترین سخنرانی و نقش را در صحن مجلس داشته و فعال ترین نماینده شهرستان سنندج بوده است. در یک جمع بندی وی در مباحثی همچون مبارزه با فساد اقتصادی دولت مردان، دفاع از تمامیت ارضی کشور و حمایت از قانون ملی شدن صنعت نفت نقش مؤثری ایفا کرد.

تصور غالب درباره گفتمان صفویان به سیطره تشیع و فقه شیعی در جایگاه نیروی سیاسی برتر مربوط می شود؛ اما صفویان ریشه و مَنِشی صوفیانه داشتند که پس از سلطنت با فقاهت شیعی پیوند خورده است.بنابراین، شاهان صفوی از سه شأن مرشدی صوفی، شاه ایرانی و فرمانرای شیعه برخوردار بوده اند. در این چارچوب، مسئله پژوهش حاضر بر نحوه تعامل این سه و ماهیت این سه نیرو و شأن سیاسی حاکمان صفوی متمرکز است و برای بررسی آن، این پرسش مطرح شده است که دگرگونی های تاریخی در جایگاه سیاسی و اجتماعی صفویه چه تأثیری بر روی نیروهای سیاسی عمده و حاکمیت سیاسی آموزه های آنان داشته است؟ عمده ترین یافته پژوهش برای پاسخ بدین پرسش نشان داده است که ماهیت سیاسی صفویه و آموزه های آن از آغاز حیات فرقه تا پایان حکومتش چندرگه بود که از وجهی کاملاً صوفی گرایانه به سلطنت تغییر کرد که به معنای حذف کامل آموزه ها و برخی شئون صوفیانه نبود و توانایی سیاسی نیروی علما و آموزه های فقاهت شیعی را با سلطنت همراه کرد که احیای سلطنت ایرانی و تداوم آن را در پی داشت و نه سلطه سیاسی یک نیروی سیاسی جدید با حاکمیت فقاهت. بنابراین، به نظر می رسد که تصور غالب مبنی بر تسلط سیاسی فقاهت موضوعیت ندارد. 

مدیران اجرایی با توانایی بالا، سطح شفافیت اطلاعاتی شرکت را بهبود می‌دهند؛ به عبارت دیگر، مدیران اجرایی، همراه با گروهی از مدیران با تجربه، تصمیم‌گیری‌های شرکت‌ها را رهبری می‌کنند که بدون‌شک شامل تصمیم‌گیری درباره سطح شفافیت سازمانی نیز می‌شود لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد حداقل مربعات تعمیم‌یافته به بررسی تاثیر توانایی مدیریت و پاداش مدیران بر ارزش سهام شرکت‌های کوچک و متوسط می‌پردازد. بدین منظور، برای سنجش توانایی مدیریت از مدل دمرجیان و همکاران (2013) استفاده شده است. یافته‌های فرضیه اول حاکی از آن است که توانایی مدیریت بر ارزش سهام‌ شرکت‌های کوچک و متوسط تاثیرگذار است. همچنین یافته‌های فرضیه دوم بیانگر آن مطلب است که پاداش مدیریت به عنوان عاملی برای افزایش ارزش سهام شرکت‌های کوچک و متوسط است.

این پژوهش، با بررسی پیشرفت های علم رنگ در دوران شکوفایی تمدن اسلامی و نظریات دانشمندان برجسته این عصر، به تبیین نقش ویژه ای که این دانشمندان در توسعه نظریات رنگ داشتند می پردازد. همچنین نقاط اشتراک نظریات آن ها با نظریات غربی، و تأثیر ایشان را بر دانشمندان غربی و توسعه دانش رنگ در اروپا بررسی می کند. پرسش محوری پژوهش این است که نظریات رنگ شناسی دانشمندان اسلامی چگونه به توسعه دانش رنگ در اروپا کمک کرد و چه اثری بر دانشمندان غربی دوره های بعد گذاشت؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که دانشمندان اسلامی اولین کسانی بودند که که رنگ ها را به صورت فیزیکی اندازه گیری کرده و طبق یک سیستم طبقه بندی کردند و نظریه هایی در مورد نحوه تعامل رنگ ها با یکدیگر و نحوه تأثیر آنها بر چشم انسان توسعه دادند. دانشمندان اروپایی از این نظریات استفاده کرده و الهاماتی گرفتند که منجر به پیشرفت های قابل توجهی در زمینه رنگ شناسی در اروپا شد.

دوره صفوی، یکی از ادوار مهم فرهنگی و اجتماعی و از نقاط عطف تاریخ معماری ایران است. موقعیت ممتاز و جاذبه های اقتصادی ایران در آن روزگار سبب شد تا جهانگردان بسیاری به ایران آیند که سفرنامه هایشان، یکی از مهم ترین اسناد تاریخ معماری ایران به شمار می روند. کمبود اسناد و منابع مکتوب در باب شهرسازی و معماری، ضرورت مطالعه و تأمل در سفرنامه ها را دوچندان می کند. هدف تحقیق، بر نقد شهرسازی و معماری ایران در دوره صفوی از منظر سفرنامه نویسان اروپایی تمرکز دارد و در پی یافتن پاسخی برای این پرسش ها است که از دیدگاه جهانگردان اروپایی، چه انتقاداتی بر شهرها و بناهای ایران در سده های دهم تا دوازدهم هجری وارد شده است؟ و از انتقادات وارده، کدام یک قابل اعتنا و کدام ها، فاقد اعتبار هستند. تحقیق حاضر، یک تحقیق کیفی است که به شیوه تفسیری- تاریخی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که گزاره های انتقادی استخراج شده از متن سفرنامه ها، مواردی همچون سیمای شهر، نظم کوچه ها، پاکیزگی معابر، مخروبه بودن بناها، عدم توجه به تعمیر و نگهداری، عدم وجود مبلمان داخلی، هزینه های ساخت وساز و مواردی دیگر را در بر می گیرند. از نظر اعتبار گزاره ها، عبارات عینی که به دفعات تکرار شده اند، گزاره هایی قابل اعتبار هستند اما از آنجا که عبارات ذهنی به شنیده ها، باورها، تفسیرها و تحلیل های نویسنده اتکا دارند لذا در بررسی اعتبار علمی آن ها باید ملاحظاتی همچون هدف سفر و مأموریت نویسنده، مخاطب اصلی سفرنامه، عدم توانایی نویسنده در درک اعتقادات و باورهای ایرانیان، اغراض سیاسی و تعصبات نژادی، قومی و مذهبی نویسنده سفرنامه را نیز در نظر گرفت.

هندوان در طول تاریخ به رغم استقرار حکومت های گوناگون، شاهد تحولات بسیاری در زندگی اجتماعی و اقتصادی خود در افغانستان بودند. در سراسر سده نوزدهم میلادی و با توجه به رشد جمعیت هندوان در افغانستان از یک سو و بی ثباتی های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی افغانستان از سوی دیگر، هندوان شاهد تغییرات قابل توجه در زندگی اجتماعی و اقتصادی خود بودند. این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی و با تمرکز بر سفرنامه های غربی سده نوزدهم میلادی تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد که زندگی اجتماعی و اقتصادی هندوان در سفرنامه های غربی چگونه بازتاب یافته است؟ مدعایی که می توان در پاسخ به این پرسش طرح کرد این است که چون سفرنامه ها توسط افراد غیربومی نوشته شده اند به مسائل ریز و درشت زندگی روزانه، اوضاع اجتماعی و اقتصادی اقلیت های دینی و نژادی، به ویژه هندوان توجه خاص داشته و اوضاع اجتماعی و اقتصادی آنان را با ریزبینی قابل توجهی بازتاب داده اند. این تحقیق دریافته است که هندوان از بسیاری جهات شبیه افغانستانی ها زندگی اجتماعی آرام و مرفهی داشتند و آزادی های اجتماعی و مذهبی آنان در بیشتر موارد از سوی دولت و مردم تضمین می شد. از نظر اقتصادی نیز نقش بسیار پررنگ در بازار، حکومت، نقل و انتقالات پولی، تجارت و مشاغل رسمی داشتند و از این طریق تعداد قابل توجهی از آنان خود را در جمع ثروتمندان جامعه افغانستان قرار داده بودند.

امویان و عباسیان در زمان و شرایط متفاوتی به قدرت رسیده و حکمرانی داشته اند. با وجود این، نظام سیاسی این دو حکومت تشابهات بسیاری دارد. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که با وجود این تفاوت ها چرا امویان و عباسیان در اقتدار و عملکرد سیاسی با یکدیگر تشابهات فراوانی داشته اند؟ این امر از این جهت اهمیت دارد که نشان می دهد چگونه منشأ اقتدار دو سلسله خلفای به ظاهر متفاوت با یکدیگر می تواند بر فرآیند و عملکرد سیاسی آنها موثر باشد؟ روش انجام این پژوهش بررسی مقایسه ای با بهره گیری از چارچوب نظری تحلیل سیستمی و اقتدار سه گانه است. یافته های پژوهش نشان می دهد که عمدتا منشأ اقتدار حکومت های امویان و عباسیان در چهار عاملِ اقتدار سنتی اشرافیت قریش و سیادت قبیلگی، بهره گیری از کیش شخصیت، آسمانی بودن حکومت و تأکید بر مقام خلیفه اللهی مشترک بوده است.

طریقت نوربخشیه در دوره تیموریان پدیدار شد و در آستانه تشکیل دولت صفوی از مهم ترین طریقت های صوفیانه ایران بود. بنابراین رابطه دولت صفوی با این طریقت یکی از مسائل مهم دهه های نخستین دوره صفوی بود. این پژوهش به روش تاریخی- تحلیلی، درصدد پاسخ به این پرسش است که دولت صفویه و طریقت نوربخشیه چه تعامل و تقابلی با یکدیگر داشتند؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که تشیع نوربخشیه و سیادت خاندان نوربخشی زمینه را برای همگرایی نوربخشیه و صفویه فراهم می کرد، اما ادعای مهدویت سید محمد نوربخش، سیاه پوشی نوربخشیه و موقعیت اقتصادی و اجتماعی آنان موجب تقابل آنها با صفویه شد. این تقابل به قتل شاه قوام الدین و انزوای فرزندانش انجامید. از دوره شاه عباس اول، تحت تأثیر فضای ضد صوفی که تا سقوط صفویه ادامه یافت، نوربخشیه نیز مانند سایر طریقت های صوفیانه به حاشیه رانده شدند و به تدریج از صحنه تاریخ محو شدند.

هدف: سواد مالی مادران در سبک زندگی و پیشرفت تحصیلی فرزندان در خانواده می تواند از جمله متغیرهای اثرگذار باشد، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر سواد مالی مادران بر سبک زندگی و پیشرفت تحصیلی فرزندان انجام شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و به لحاظ روش در دسته تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر بجنورد  و مادران آن ها در سال تحصیلی 400- 1399 به تعداد 6700 نفر بودند که بر اساس جدول مورگان از این تعداد 363 نفر دانش آموز و مادران آن ها به صورت خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسشنامه سواد مالی یعقوب نژاد و همکاران (1390)، سبک زندگی میلر و اسمیت(1988) و پیشرفت تحصیلی فام و تیلور (1994) بود. بعد از تایید روایی توسط خبرگان  با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه ها به ترتیب 98/0، 93/0 و 95/0  محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS 24 وSmart PLS 2 ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: شاخص های برازش مدل تحلیل عاملی نشان داده است که مدل اندازه گیری تحقیق از برازش قابل قبولی برخوردار است. بر همین اساس یافته های پژوهش نشان داد که سواد مالی مادران بر سبک زندگی فرزندان(464/0) و پیشرفت تحصیلی فرزندان(547/0) اثر مثبت و معنادار داشت. (01/0 >p).بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر معنادار سواد مالی مادران بر سبک زندگی و پیشرفت تحصیلی فرزندان می توان از این عامل به عنوان بهبود سبک زندگی و پیشرفت تحصیلی فرزندان استفاده نمود. 

هدف: پژوهش حاضر با هدف ترسیم شبکه ارتباطی سنجش تحول در دوره مبانی کودکی انجام گردید. روش شناسی: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع روانسنجی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دانش آموزان شهر تهران در مقطع ابتدایی (سن 6 تا 12 سال) در سال تحصیلی 1399- 1398 بودند. افراد نمونه 585 نفر به بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سنجش تحول کودکی میانی استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی ساختار پنج عاملی (انعطاف پذیری، صمیمیت و دوستی، اوقات فراقت، سلامت جسمانی و همدلی) تحلیل شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. یافته ها: در این پژوهش 585 نفر به عنوان گروه نمونه به صورت خوشه های چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش سنجش تحول در دوره میانی کودکی بود. برای بررسی روایی مقیاس از روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، روایی ملاکی، روایی همگرا- واگرا استفاده شد و برای بررسی پایایی با دو روش همسانی درونی (آلفای کرونباخ) و ثبات نتایج (بازآزمایی) با فاصله زمانی دو هفته صورت گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی به روش تحلیل مولفه های اصلی و چرخش واریماکس به استخراج 5 عامل (همدلی، انعطاف پذیری، صمیمیت و دوستی، سلامت جسمی و اوقات فراغت) منجر شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحلیل عاملی تاییدی، نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی را تایید کرد. تحلیل پایایی آزمون نشان داد ضرایب آلفای کرونباخ خرده مقیاس ها بالاتر از 7/0است. همچنین در تمام خرده مقیاس ها ضریب همبستگی پیرسون بین دو بار اجرا بالاتر از 85/0 بود. همبستگی بین خرده مقیاس های سنجش تحول در دوره میانی کودکی شواهد همگرای پرسشنامه را مورد تایید قرار داد. بر اساس نتایج پژوهش شواهد پژوهشی از بررسی هم زمان و تلقی کردن هر پنج خرده مقیاس نسخه فارسی سنجش تحول در دوره میانی کودکی، حمایت می کند.

هدف: مبتلایان به اضطراب اجتماعی دارای مشکلات بین شخصی زیادی هستند. در نتیجه، هدف این مطالعه، مقایسه اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی و تحلیل رفتار متقابل بر مشکلات بین شخصی دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی بود. روش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه همراه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دختران دوره دوم متوسطه دارای اضطراب اجتماعی مدارس دولتی شهر آشخانه در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. در این مطالعه، 45 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در سه گروه مساوی جایگزین شدند. هر یک از گروه های آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای به تفکیک و به صورت گروهی با روش های رفتار درمانی دیالکتیکی و تحلیل رفتار متقابل آموزش دیدند و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش ماند. ابزار پژوهش سیاهه اضطراب اجتماعی کونور و همکاران (2000) و سیاهه مشکلات بین شخصی بارخام و همکاران (1996) بود که داده های حاصل از اجرای آنها با روش های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 25 تحلیل شدند. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد که بین گروه ها از نظر کاهش مشکلات بین شخصی دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0P>). افزون بر آن، هر دو روش مداخله رفتار درمانی دیالکتیکی و تحلیل رفتار متقابل باعث کاهش معنی دار مشکلات بین شخصی دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی در مراحل پس آزمون و پیگیری شدند (001/0P<). نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه، درمانگران، مشاوران و روانشناسان می توانند از هر دو روش رفتار درمانی دیالکتیکی و تحلیل رفتار متقابل در کنار سایر روش های درمانی برای کاهش مشکلات بین شخصی دانش آموزان دارای اضطراب اجتماعی استفاده نمایند.

سنجش آگاهی و شناخت ترجیحات عمومی گام نخست در پایش و آسیب شناسی برنامه های آموزشی اجراشده و همچنین طراحی محتوای جدید آموزشی در جهت ارتقای سطح دانش و رفع نواقص موجود است. در این راستا این مطالعه با طراحی و سنجش پایایی و روایی پرسشنامه، نسبت به ارزیابی سطح آگاهی و نظرسنجی در خصوص ترجیحات عمومی در زمینه مدیریت پسماندهای خطرناک خانگی در شهر تهران اقدام گردید. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بیش از نیمی از 971 شهروند تهرانی شرکت کننده در این پژوهش، از خطرناک بودن 6 دسته از پسماندهای خطرناک خانگی اطلاع درستی ندارد. همچنین کمتر از 5 درصد پاسخ دهندگان از سرانه تولید و سهم بخش خطرناک خانگی از جریان پسماند مسکونی آگاه هستند. بااین وجود، اطلاع شهروندان در زمینه نحوه مدیریت و همچنین آثار سوء مدیریت نادرست پسماندهای خطرناک خانگی، در حد قابل قبولی ارزیابی گردیده است. در نظرسنجی صورت گرفته از شهروندان روش جمع آوری توسط اپلیکیشن ها به عنوان روش برتر انتخابی برای جمع آوری و فضای مجازی، به عنوان پراستفاده ترین منبع برای دریافت محتوای آموزشی در خصوص پسماندهای خطرناک خانگی تعیین گردید. نتایج به دست آمده نشانگر آن است که 8/67 درصد از شهروندان حاضر به پرداخت اضافه بها به منظور مدیریت بهینه بخش خطرناک خانگی بوده و 9/92 درصد از آن ها خواستار وضع جریمه برای متخلفین مدیریت اصولی این دسته از پسماندها هستند. جمع بندی نتایج پژوهش حاضر از نقصان آگاهی عمومی در خصوص شناخت کمیت و کیفیت بخش خطرناک خانگی حکایت داشته که می توان این کمبود را با تولید محتوای آموزشی و ارائه آن در فضای مجازی مرتفع ساخت.

مقدمه: جامعه عشایری ایران به عنوان یک واقعیت اجتماعی، بخشی از ساختار تاریخی سیاسی و فرهنگی و عضو فعال از پیکره جامعه ملی است. این در حالی است که بررسی های انجام شده نشان می دهد الگوی معیشت عشایری با بحران مواجه است. در صورتی که این ناپایداری بدلیل عدم برخورداری ادامه یابد، توسعه ملی نیز به خطر خواهد افتاد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی کیفیت معیشت عشایر اسکان یافته در کانون جمعیتی سلین با عشایر کوچنده دهستان قشلاق بخش آبش احمد شهرستان کلیبر می پردازد.روش شناسی تحقیق: جامعه آماری پژوهش عشایر کوچ رو و اسکان یافته دهستان قشلاق بخش آبش احمد شهرستان کلیبر می باشد. که جامعه نمونه طبق روش نمونه گیری کوکران برای عشایر کوچ رو290 نفر و برای عشایر اسکان یافته40 نفر به دست آمد و پرسشنامه ها بصورت تصادفی بین سرپرستان خانوار پخش گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون T تک نمونه ای و همبستگی پیرسون استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده ی جغرافیایی پژوهش دهستان قشلاق بخش آبش احمد شهرستان کلیبر می باشد.یافته ها و بحث: نتایج حاصل از روش T تک نمونه ای نشان داد که کیفیت معیشت عشایر کوچ رو (با میانگین 97/2) کم تر از میانگین نظری(3) و در حد متوسط رو به پایین ارزیابی می شود. همچنین کیفیت معیشت عشایر اسکان یافته(با میانگین 05/3) بالا تر از میانگین نظری(3) و در حد متوسط رو به بالا می باشد.نتایج: نتایج آزمون همبستگی پیرسون نیز نشان رابطه معنادار بین متغیرهای مورد بررسی پژوهش با کیفیت معیشت عشایر کوچ رو و اسکان یافته را نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان اذعان کرد وضعیت معیشت عشایر اسکان یافته نسبت به عشایر کوچ رو در دهستان قشلاق بخش آبش احمد شهرستان کلیبر در وضعیت مناسبی قرار دارد.

مقدمه: پرداختن به موضوع سطح بندی پایداری فضایی در سکونتگاه های انسانی ما را قادر خواهد کرد تا با شناختی کافی از مکان های مطالعه شده برای برنامه ریزی و مدیریت مطلوب تر آنها اقدام کنیم. در واقع پایداری فضایی روستا چیزی جز ایجاد آسایش فضای سکونت برای روستاییان نیست. علاوه بر این، جلوگیری از هدررفت منابع سرزمینی، منابع انسانی و منابع سرمایه ای در بحث پایداری فضایی مورد توجه پژوهشگران است. دستیابی به چنین خواسته ای از طریق انجام طرح هادی در روستا امکان پذیر است. این طرح یک ابزار مدیریتی مطلوب برای نظارت، کنترل، جهت دهی و بهبود کارایی عملکردها با هدف تجدید حیات و هدایت روستا از لحاظ ابعاد فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی است.هدف پژوهش: ارزیابی نقش طرح هادی روستایی بر پایداری فضایی روستاهای شهرستان آبدانان است.روش شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف، «کاربردی» و از نظر روش، «توصیفی تحلیلی» است. در این پژوهش از روش کتابخانه ای و همچنین برداشت های میدانی (مشاهده، مصاحبه و نظرسنجی از صاحب نظران و مسئولین) برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 16 روستای شهرستان آبادانان واقع در استان ایلام می باشد که در آنها طرح هادی اجرا شده است: انجیره، گنداب، پشت قلعه، جابرانصار، هفت چشمه، شهرک هزارانی، وچکاب جودکی، وچکبود علیا، سرپله، ژیور، گل گل علیا، گل گل سفلی، هونگه، آب انار، سیاه گل و هلیوه.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان آبدانان با مساحت ۲۹۱۹ کیلومترمربع در جنوب و جنوب شرقی استان ایلام واقع شده و از سمت شمال به شهرستان های زرین آباد و بدره، از جنوب به استان خوزستان و شهرستان دزفول، از شرق به شهرستان دره شهر، از غرب به شهرستان دهلران محدود می شود.یافته ها و بحث: برای ارزیابی اثرات طرح های هادی اجرا شده بر پایداری فضایی روستاهای نمونه، از شاخص هایی نظیر جمعیت، فعالیت، تعاملات فضایی و ارتباطات (سلسله مراتب سکونتگاه ها) و مشارکت استفاده شده است. میزان تأثیر بعد مسکن بر کیفیت زندگی روستاییان برپایه طرح هادی بیش از سایر ابعاد بوده است. بعد مشارکت نیز از نظر مردم نیز در جایگاه دوم از میزان تأثیر گذاری بوده است. ابعاد شبکه معابر، کاربری اراضی و خدمات و تعاملات فضایی و ارتباطات در جایگاه های بعدی از اجرای طرح هادی بر میزان کیفیت زندگی قرار گرفتند.نتایج: نتایج نشان داد که اجرا و نقش طرح های هادی در پایداری کالبدی فضایی سکونتگاه های روستایی بر کیفیت زندگی روستاهای مورد مطالعه کاملاً مشهود است.

مقدمه:  منابع و ظرفیت های فراوانی برای توسعه ی گردشگری عشایری در ایران وجود دارد که از نظر اجرایی و پژوهشی مغفول مانده است. علیرغم اهمیت مزیت رقابتی گردشگری عشایری، پیشینه ی پژوهشی متمرکز بر جایگاه آن در ادبیات گسترده ی گردشگری، ضعیف به نظر می رسد. . ضرورت بررسی روند پژوهش های علمی در هر حوزه ای از دانش، به دلیل اهمیت ارائه ی تصویر شفاف از سیر علمی این پژوهش ها و شناسایی شکاف های پژوهشی در آن حوزه از دانش می باشد.هدف پژوهش:  در همین راستا هدف پژوهش حاضر، توصیف و تحلیل محتوای پژوهش های ایرانی گردشگری عشایری است.روش شناسی تحقیق:  پژوهش حاضر از نظر هدف، از نوع توصیفی-اکتشافی، از نظر ماهیت داده ها، کیفی مبتنی بر داده های ثانویه ی آرشیوی، به لحاظ روش جمع آوری داده ها، کتابخانه ایِ آنلاین و از نظر تحلیل، کمّی مبتنی بر تحلیل محتوای کمّی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش، شامل تمامی مقالات علمی و پایان نامه ها/رساله هایی می باشد (تمام شماری) که با محوریت گردشگری عشایری به چاپ رسیده و انجام شده اند. با دریافت فایل این مقالات و پایان نامه ها/رساله ها، بر اساس سئوال های پژوهش این اسناد با استفاده از نرم افزار SPSS22 تجزیه و نرم افزار مایکروسافت-اکسل 2016 ترکیب و تحلیل شدند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: پژوهش حاضر، قلمروی جغرافیایی خاصی ندارد و با رویکرد بررسی اسنادی-آرشیوی، تمام پژوهش ها در زمینه ی گردشگری عشایری را مدنظر قرار داده است.یافته ها و بحث:  تعداد پژوهش های گردشگری عشایری 68 مورد است و سرآغاز آن مربوط به سال 1386 است. در سال 1400 و 1401، بیشترین تعداد آن منتشر شده اما در سال 1402 با کاهش چشمگیری روبرو شده است. 53% پژوهش ها در حوزه ی نشریات و پایان نامه ها/رساله های جغرافیایی منتشر شده اند. بیشترین تخصص دانشگاهی، ترکیبی (بین رشته ای) و جغرافیایی بوده است. بیشترین گرایش موضوعی مربوط به موضوعات برنامه ریزی، ظرفیت سنجی منابع در مناطق و جامعه ی عشایری و اثرات گردشگری عشایری، و بیشترین رویکردهای مطالعاتی مربوط به رویکرد علمی و دانش محور بوده است. گردشگری عشایری بیشتر با رویکردهای گردشگری طبیعی-فرهنگی، گردشگری روستایی و احداث اقامتگاه بومگردی در ارتباط است. ایلات قشقایی و بختیاری و استان های فارس، چهارمحال وبختیاری، بیشتر از سایرین در این پژوهش ها مدنظر قرار گرفتند. عمده ی پژوهش ها از روش کمّی استفاده نموده اند. نقش تاثیرپذیر گردشگری عشایری پُررنگ تر بوده و بیشتر از جنبه ی عرضه محوری، این پژوهش ها انجام شده است.نتایج: به عنوان نتیجه گیری کلی، پژوهشگران این حوزه روند علمی و دانش محورشدن در پژوهش های گردشگری عشایری و به تبع آن سیاست گذاری و اجرای صحیح سیاست ها را در پیش گرفته اند، اما روند این پژوهش ها در سال 1402 دچار یک افول زودرس شده است. پیشنهادات کاربردی مبتنی بر یافته ها و نتایج در حد اقتباس پژوهشگران به منظور اصلاح رویکردهای قبلی و یا آغاز پژوهش های نوین در این حوزه ارائه گردید.

رای وحدت رویه پیش رو که موضوع نقد این مقاله است در پی اختلاف شعبه اول و پنجم دیوانعالی کشور در خصوص دادگاه صالح برای درخواست اهدای جنین صادر شده است، شعبه پنجم دیوانعالی کشور با تلقی درخواست اهدای جنین به عنوان دعوایی که دارای خوانده است، دادگاه صالح را به تبع آن دادگاه های تهران اعلام نموده است، اما شعبه اول دیوان عالی کشور درخواست مذکور را نیازمند تقدیم دادخواست ندانسته و از امور غیر ترافعی تلقی نموده است، همچنین بر اساس رای شعبه مذکور زوجین امکان طرح این درخواست را در محل اقامت خود دارند. با وقوع اختلاف مذکور رای وحدت رویه صادر شماره 755 در سال 1395 صادر و در پی آن رای شعبه او.ل دیوانعالی کشور منطبق با قانون تشخیص داده شده است، رای مذکور همچون بسیاری از آرای وحدت رویه صادره دارای نقاط قوت و ضعف است، با تحلیل این نقاط قوت و ضعف مشخص گردید، رای وحدت رویه با توجه به ماهیت غیر ترافعی بودن درخواست اهدای جنین صادر شده است، آثار درخواست های غیر ترافعی بر آن بار شده و با مقتضیات اجتماعی نیز هماهنگ است، اما در کنار این ویژگی ها؛ رای وحدت رویه دامنه خود را از مورد اختلاف فراتر گسترانیده است، همان مفاد آیین نامه قانون را تکرار نموده است و برخلاف قانون حمایت از خانواده تقدیم دادخواست را ضروری ندانسته است.

 مطالعات گسترده و رو به رشد، وجود ترجیحات اجتماعی، پیامدهای اقتصادی و سیاسی آنها و شرایط مختلفی را که تحت آن بر تعادل و نتایج تعاملات انسانی تأثیر می گذارند، مستند کرده است. در این پژوهش با استفاده از داده های بررسی ترجیحات جهانی (GPS) تلاش شده تا اثر سن و جنسیت بر ترجیحات اجتماعی برای کل کشور و استانها بررسی شود. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داده است که اولا، سن افراد اثر مثبت و معنی داری بر اعتماد به دیگران و نوعدوستی دارد و اثر منفی و معنی داری بر مقابله به مثل منفی دارد، اما بر مقابله به مثل مثبت اثر معنی داری ندارد. ثانیا، جنسیت تنها بر اعتماد به دیگران اثر منفی و معنی داری دارد. یعنی زنان اعتماد کمتری به دیگران دارند. ثالثا، درآمد و تحصیلات اثر منفی و معنی دار بر اعتماد و اثر معنی دار و مثبت بر نوعدوستی و مقابله به مثل مثبت دارد و اثر معنی داری بر مقابله به مثل منفی ندارند. همچنین رتبه بندی استانهای کشور بر اساس ارکان تشکیل دهنده ترجیحات اجتماعی (اعتماد به دیگران، نوعدوستی، مقابله به مثل مثبت و منفی) محاسبه و ارایه شد. بر اساس یافته های پژوهش مشخص شد که ایران از نظر نوعدوستی، اعتماد و عمل مقابله به مثل از متوسط جهان بالاتر است، و استانهای مرکزی، لرستان و ایلام به ترتیب بالاترین رتبه را در اعتماد، نوعدوستی و مقابله به مثل دارند.