مطالب مرتبط با کلیدواژه

جنسیت


۱.

جنسیت و «اخلاق مراقبت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۷ شماره ۴۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت اخلاق­ مراقبت اخلاق فمینیستی اخلاق زنانه اخلاق عدالت­محور اخلاق تکلیف‌گرا اخلاق ‌نتیجه‌گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۶۲
امروزه نظریه اخلاق مراقبت، به مثابه بدیلی برای نظریه‌های اخلاقی سنتی که مردسالار قلمداد می‌شود، از سوی برخی فمینیست‌ها ارائه شده است. خانم کَرول گیلیگان روش کولبرگ را در رشد قضاوت اخلاقی کودکان به کار گرفت و به نظریه‌ای در اخلاق رسید که آن را «اخلاق مراقبت» (ethics of care) نامید. یافته‌های وی بعدها به دست فیلسوفان و متفکران زن فمینیست تکمیل شد و به صورت نظریه‌ای اخلاقی در برابر نظریات رایج غرب درآمد. این نظریه اخلاقی سه نقد عمده بر نظریه‌های اخلاقی تکلیف‌گرای کانت و نتیجه‌گرای میل وارد می‌کند و آن‌ها را به مثابه نظریات اخلاقی مردسالارانه ناقص یا نادرست می‌شمارد. این سه نقد عبارتند از استناد به قواعد عام اخلاقی، رعایت بی‌طرفی و تأکید انحصاری بر عقلانیت. در برابر، ادعا می‌شود که اخلاق مراقبت، اخلاقی است قاعده‌گریز، جزیی­نگر، متن‌محور، عینی، درگیر و مبتنی بر عواطف که ریشه جنسیتی دارد. نوشته حاضر به معرفی و تحلیل این ایده می­پردازد.
۲.

تحلیلی فلسفی از رابطه ارزشمندی ذاتی و جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۷ شماره ۴۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت ارزشمندی ذاتی مراتب عقل تحلیل فلسفی انسان­شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۶۸
رابطه ارزشمندی ذاتی و جنسیت از تحقیقات بنیادینی است که نتایج حاصل از آن بر طیف وسیعی از نظریات حوزة مسایل زنان تأثیرگذار است. در این مقاله ضمن ارائه تعریف و بیان اقسام ارزشمندی ذاتی در بیرون از حوزة اخلاق و اشاره­ای به برخی از مبانی ارزشی در انسان­شناسی، جهت­گیری­های زیرساختی این بحث تعیین می­شود و سپس با نگاهی فلسفی به تحلیل ذات و ذاتیات و جنس و فصل انسانی و سنجش تأثیر جنسیت در آن پرداخته شده است. از آنجا که اصیل­ترین و ارزشمندترین گوهر وجودی انسان عقل است، تبیین رابطه قوای ادراکی و مراتب عقل با جنسیت مورد بررسی قرار گرفته است. آن­گاه مراتب رابطه روح و روحیات با جنسیت نیز براساس نظریه حرکت جوهری و تأثیر متقابل نفس و بدن بیان گردیده و در آخر با نگاه توحیدی ـ قرآنی ارزشمندی ذاتی زن در فضایی متفاوت به تصویر کشیده شده است.
۳.

فاطمه زهرا سلام الله علیها الگوی حضور اجتماعی سیاسی زن مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۷ شماره ۳۹

کلیدواژه‌ها: جنسیت هویت زن حضور رفتارجمعی فاطمه زهرا «س»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵۶۵
تبلور شخصیت و هویت انسانی به عوامل گوناگونی از جمله امکان تاثیرگذاری از رهگذر حضور در عرصه اجتماعی وابسته است. از این رو، در حرکت احیاگرانه پیامبران الهی و از جمله پیامبر اعظم (ص) توجه ویژه‌ای به این موضوع مبذول گردید تا آنجا که با هدف پاسداشت هویت و کرامت انسانی زن، با در نظرگرفتن حقوق متناسب با توانمندی‌های او به همراه انتظار انجام تکالیف و وظایفی در شأن وی، از کهتری مقام زن در برابر مرد کاسته شد و از این طریق امکان تحقق استقلال شخصیتی و رفتاری برای جنس زن فراهم آمد. رسالت پیامبر صلی‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله در زدودن خرافات جاهلیت و معرفی جایگاه شامخ زن در حیات اجتماعی-سیاسی، در رفتار آن بزرگوار با فاطمه زهرا علیهاالسلام تجلی یافت. به رغم همه این اقدامات درپی وفات آن حضرت (ص)، باردیگر بیم آن می‌رفت که با تقویت تفکیک عرصه خصوصی از عمومی، جنسیت بر هویت غلبه یابد و انسانیت زن در پیشگاه مردانگی مرد ذبح گردد. از این‌رو، اقدامی قاطع لازم می‌آمد که با گرامی‌داشت مقام زن، کرامت انسانیت را پاس نهد و این مهم جز از رهگذرخاندان نبوت و آن هم به دست تربیت شده بلافصل نبی، شدنی نبود.
۴.

تحلیل جامعه شناختی زبان مخفی در بین دختران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۷ شماره ۴۱

کلیدواژه‌ها: جنسیت دختران زبان مخفی آرگو تابوی زبانی جامعه¬شناسی زبان خرده فرهنگ جوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۰۴
در برخی شرایط، ارتباط کلامی در جامعه، تحت تأثیر ناهنجاری های اجتماعی، مقوله جدیدی به نام زبان مخفی (آرگو) را به وجود می¬آورد. بررسی این لغات، حوزه¬های معنایی تابو و مقدس کاربران را مشخص می-سازد. استفاده جوانان از این واژگان و نفوذ آن به عنوان خرده فرهنگ جوانان، ارتباط کلامی خاصی را در بین آنها ایجاد می¬نماید که نیازمند بررسی¬های علمی است. بدین لحاظ با بهره¬گیری از مطالعه اسنادی، علل، عوامل و چگونگی نفوذ و گسترش زبان مخفی در بین جوانان و تأثیر جنسیت در این خصوص و نحوه ورود آن به خرده فرهنگ دختران جوان بررسی گردید. نتایج این مطالعه نشان می¬دهد که جوانان و از جمله دختران، جهت پنهان نگهداشتن افکار و عقاید خود و هم¬چنین به دلیل قبح استفاده صریح از برخی لغات در چارچوب هنجارها، آداب و رسوم و فضای جامعه، به سوی استفاده از زبان مخفی گرایش پیدا می¬کنند. گروه¬های دوستان و محافل دوستانه، پیامک، وبلاگ و … محمل اشاعه این واژگان می¬باشد. با افزایش این لغات و کاربرد آنها، احتمال ایجاد آنارشیسم زبانی به زبان فارسی دور از انتظار نخواهد بود. پیشگیری از این وضعیت از طریق طرح پسامدی از اصطلاحات و نقد عالمانه وضعیت کنونی، میسر خواهد شد.
۵.

اندیشه سیاسی فمینیسم

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۵ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: قدرت جنسیت عدالت روش‌شناسی رئالیسم صلح دولت پوزیتویسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱۶۱
این نوشتار درصدد پاسخگویی به این سؤال است که آیا می‌توان مجموعه دغدغه‌های فمینیستی را در قالب اندیشه سیاسی فمینیستی مطالعه نمود. برای پاسخ در ابتدا باید مفاهیم کلیدی فمینیست‌ها را بررسی کرده و سپس روش شناخت آن‌ها را تبیین نمود. تمرکز فمینیست‌ها بر مفاهیمی مانند دولت، قدرت، عدالت، صلح و امنیت و ارائه تفسیری جنسیت محور از آن مفاهیم و نیز اتخاذ روش پست پوزیتویستی در شناخت پدیده‌ها، مجموعه سؤالات و پاسخ‌های فمینیست‌ها را در قامت اندیشه سیاسی فمینیستی نشان می‌دهد. در این مقاله پس از روش فمینیستی شناخت، مهمترین مدعیات آن‌ها در حوزه اندیشه سیاسی، تشریح و در نهایت سلسله تجویز‌های فمینیستی در زمینه مفاهیم پایه‌ای اندیشه سیاسی نقد و ارزیابی می‌شود. به اعتقاد مؤلف نقدهای فمینیستی در آشکار ساختن ساحت‌های مغفول اهمیت تعیین کننده‌ای دارد، اما کاستی اساسی این نقدها، تشتت آنهاست. مسئول و مجرم1 شمردن مردان در تحلیل فمینیستی به قدری برجسته است که گویی مردان بانی و حامی همه مرارت‌های هستی بوده‌اند.
۶.

زیبایی شناسی در تحلیل جنسیتی فمینیسم

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۵ شماره ۳۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت فمینیسم زنان هنر زیباشناسی نبوغ خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷۴۸
زیبایی‌شناسی فمینیسم چون سایر مقولات این مکتب مفروضات بنیادین و سنتی غرب را به‌دلیل تکیه بر پیش‌فرض‌ها و نظریات متعصبانه و یکسونگری جنسیتی، مورد انتقاد قرار داده و این مفروضات را محور اساسی در شکل‌گیری و عملکرد زیبایی‌شناسی می‌داند. لذا معتقد است در حوزة هنر و زیبایی‌شناسی، تبعیض جنسیتی مانع رشد نبوغ، استعداد و خلاقیت زنان برای تولید آثار هنری شده است؛ پس با تمسک به رویکردهای فلسفی، انتقادی، روانکاوانه هم برای اثبات تمایزات آثار هنری زنان و مردان تلاش نموده و هم به دنبال ارائه چهارچوبی با ویژگی‌های سبکی مشترک در آثار هنری زنان است تا بتواند کیفیت‌های زنانه قابل تشخیصی را در فرهنگ عمومی جریان دهد.
۷.

علوم اجتماعی، فمینیسم و انگاره مرد محوری

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۴ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: جنسیت فلسفه علم علوم اجتماعی روش‌شناسی بومی روش‌شناسی دینی مطالعات زنان، علم فمینیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۰۳
مفروضات، پیش‌فرض‌ها، منطق تحلیل روش‌شناسانه چنین علمی و قدرت پاسخگویی آن به مسائل اجتماعی، مورد بحث و بررسی انتقادی قرار می‌گیرد. سکوی پرش علم فمینیستی، انتقادات وارده بر علوم اجتماعی موجود است و مهم‌ترین چالش‌های نظری و روش‌شناختی نیز در تقابل آرای معتقدان علوم فمینیستی و منتقدان علوم فمینیستی (معتقدان عرصه علم الاجتماع) شکل گرفته است.
۸.

بررسی چالشهای مربوط به مدیریت زنان

نویسنده:
منبع: تحقیقات زنان ۱۳۸۶ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: جنسیت سقف شیشه ای فرهنگ سازمانی مردسالاری دیوارهای شیشه ای عدالت در سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰۶
به رغم حضور موثر بانوان در مقاطع تحصیلی عالی و احراز شایستگیهای عمومی، متاسفانه هنوز تعداد زنانی که توانسته اند در سطوح عالی مدیریتی منصوب شوند، بسیار اندک است؛ یعنی میزان ارتقای زنان به سطوح عالی مدیریت با پیشرفت تحصیلی و تجربیات حرفه ای آنان همخوانی ندارد. بنابراین وجود نوعی مانع نامریی به نام سقف شیشه ای بسیار بارز است. این پژوهش سعی بر شناسایی عوامل موثر بر ایجاد سقف شیشه ای در سازمان، ارایه راهکارهایی مبنی بر کاهش و از بین بردن آن دارد. در این امتداد، تسلط دیرینه مردان بر ساختارهای اداری به مثابه مهمترین عامل در ایجاد سقف شیشه ای و نیز سایر عوامل موثر همانند رواج فرهنگ و زبان مردانه در سازمان به مثابه سایر عوامل موثر بر توسعه قدرت مردان در سازمانها مدنظر قرار گرفته است. این تحقیق با اتخاذ ماهیتی توصیفی پیمایشی از طریق تحلیل همبستگی به بررسی شاخصهای موثر بر شکل گیری سقف شیشه ای در سازمانها می پردازد. جامعه آماری از میان بانوان شاغل در سازمان توسعه برق (وابسته به مجموعه توانیر) در نظر گرفته شد، سپس بر حسب تحلیلهای آماری نمونه مناسبی از آنها انتخاب شد. در نهایت با استفاده از پرسشنامه های ساختارمند نسبت به اخذ دیدگاه افراد اقدام شد. نتایج حاصل نشان می دهد که میان تسلط دیرینه مردان بر ساختار اداری، رواج فرهنگ مرد سالاری در سازمان، افزایش قدرت مردان در سازمان و ایجاد سقف شیشه ای در آن رابطه مستقیم وجود دارد. سقف شیشه ای مانعی است که زنان با آن روبرو می شوند و از پیشرفت آنان در محیطهای کاری جلوگیری می شود (Emerald group,2006:19).
۹.

سیماى زن در خطاب هاى قرآن

نویسنده:
منبع: بانوان شیعه ۱۳۸۴ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: جنسیت خطابات قرآنى حقیقت انسانى فمنیسم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام جایگاه زن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن انسان در قرآن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده مباحث کلی
تعداد بازدید : ۱۴۷۰۹
موج سوم فمنیسم تحت تأثیر اندیشه‏هاى پست مدرن، علم را به ساختار زبانى و در نهایت، به عنصر جنسیت ارجاع مى‏دهد و معتقد است که غلبه مرد، علم و همچنین زبانى مردانه به دنبال آورده است. بر اساس این دیدگاه، قرآن نیز که به زبان عربى نازل شده است، هویتى مذکر دارد. اما واقع آن است که قرآن عنصر جنسیت را در حقیقت انسانى دخیل نمى‏داند و بسیارى از خطاب‏هاى قرآنى متوجه حقیقت انسانى‏اند. اما حتى در مواردى که از نظر محاورات عام زبان عربى، خطاب با ضمیر مذکر بیان شده، بیان قرآن به گونه‏اى است که ظهور کلام را متوجه حقیقت انسانى مى‏کند.
۱۰.

بررسی طرح واره های نقش جنسیتی و کلیشه های فرهنگی در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زنان ۱۳۸۳ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: جنسیت طرح واره های ذهنی کلیشه های فرهنگی نقش های جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵۱
* * پژوهشکده ی زنان، دانشگاه الزهرا در این پژوهش، طرح واره های نقش جنسیتی و کلیشه های فرهنگی درباره ی زنانه گی و مردانه گی در گروهی از دانش جویان دختر با کاربرد پرسش نامه ی نقش جنسیتی بم و پرسش نامه ی اطلاعات فردی، بررسی شده است. هدف از این مطالعه، بررسی و شناخت صفات و ویژه گی های روان شناختی زنانه گی، مردانه گی و بررسی کلیشه های فرهنگی در رابطه با نقش های جنسیتی در دانش جویان دختر است. مطالعاتی از این دست، می تواند طرح واره های ذهنی مسلط و کلیشه های فرهنگی مربوط به جداسازی نقش های جنسیتی را کم رنگ تر سازد، هویت جنسیتی را هویتی پیچیده و چند عاملی بشمارد، آن را از ابعاد مختلف بررسی کند و باز اندیشی درباره ی کلیشه های فرهنگی زنانه و مردانه را پدید آورد. یافته ها نشان می دهد که دختران دانش جوی مورد مطالعه، در مقیاس زنانه گی در مقایسه با مقیاس مردانه گی تفاوت معنادار دارند؛ به عبارت دیگر، تفاوت بین طرح واره های ذهنی زنانه و مردانه در این گروه معنادار است. هم چنین، ویژه گی های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دانش جویان با نقش های جنسیتی آن ها رابطه دارد. یافته ها بر اساس این دیدگاه که جنسیت پدیده ئی پویا، سیال و تغییرپذیراست و نقش های جنسیتی مجموعه ئی از منش ها است که همواره باید روزآمد شود، مورد بحث قرار گرفته است.
۱۱.

تحلیل جنسیتی فعالیت های کشاورزی در روستاهای شهرستان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زنان ۱۳۸۶ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: جنسیت کشاورزی تصمیم گیری تحلیل جنسیتی دسترسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸۶ تعداد دانلود : ۱۰۷۰
هدف کلی این پژوهش توصیفی، تحلیل جنسیتی انجام فعالیت های کشاورزی به وسیله روستاییان شهرستان کرمانشاه، به روش کمی، است. جامعه آماری پژوهش را ساکنان روستاهای شهرستان کرمانشاه تشکیل دادند (148425نفر: 79040 مرد و 69385 زن) و با محاسبه حجم نمونه ای معادل 382 نفر، از روش نمونه گیری چند مرحله ای استفاده شد. بر اساس یافته ها، میزان مشارکت زنان روستایی، به ویژه زنان میان سال، در انجام امور مختلف پرورش دام بیش از مردان بود، ولی در امور زراعت و باغ داری، تنها در وجین و فرآوری محصولات مشارکت داشتند؛ هم چنین میزان دست رسی زنان به منابع مختلف و تصمیم گیری آن ها در مورد منابع و درآمدها نیز کم تر از مردان بود. بر اساس تحلیل واریانس دو سویه، از لحاظ میزان مشارکت فیزیکی در امور کشاورزی، میزان دست رسی به منابع، و توان دخل و تصرف در آن ها (کنترل و تصمیم گیری)، بین چهار گروه مردان میان سال، زنان میان سال، زنان جوان، و مردان جوان روستایی، اختلافی معنادار مشاهده شد؛ بنابراین، برنامه ریزی توسعه روستایی شهرستان کرمانشاه بر پایه واقعیت های مذکور و بر اساس عدالت محوری جنسیتی توصیه می شود.
۱۲.

بررسی تفاوت های جنسیتی در انگیزه های خرید الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زنان ۱۳۸۷ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: جنسیت خرید الکترونیک خرید اینترنتی انگیزه های کاربردی انگیزه های احساسی - اجتماعی انگیزه های هویتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹۷ تعداد دانلود : ۱۲۶۴
خرید مایحتاج زندگی، امری نیازمند صرف وقت و انرژی است. پژوهش ها نشان می دهد «انگیزه های خرید»، به عنوان عامل اثرگذار بر رفتار خرید افراد، به سه گروه انگیزه های کاربردی، احساسی - اجتماعی، و هویتی دسته بندی می شود و جنسیت، یکی از سازه هایی است که می تواند بر متفاوت بودن میزان اهمیت عوامل یاد شده در افراد مختلف تاثیر گذارد. این پژوهش با مطرح کردن هفت فرضیه و یک سوال فرعی، به بررسی رابطه عامل جنسیت با انگیزه های خرید، جذابیت های ظاهری سایت، و نوع کالا پرداخته و انگیزه های کاربردی را، به عنوان تسهیل کننده، و انگیزه های احساسی - اجتماعی را، به عنوان عامل مانع در خرید الکترونیک، مورد آزمون قرار داده است. روش پژوهش شامل دو بخش کیفی و کمی است و جامعه آماری، خریداران اینترنتی زن و مرد سایت های ایرانی اند. برای آزمون فرضیه ها نیز، از آزمون های t برای دو گروه مستقل و 2 استفاده شد. نتایج پژوهش، با پذیرفتن یک فرضیه و رد کردن شش فرضیه دیگر، نشان می دهد که تنها بین انگیزه های احساسی - اجتماعی و جنسیت رابطه ای معنادار وجود دارد و این انگیزه ها برای زنان مهم تر از مردان است. بین جنسیت و انگیزه کاربردی و هویتی، و نیز بین جنسیت و جذابیت های ظاهری سایت و نوع کالا رابطه ای معنادار دیده نشد.
۱۳.

بررسی حقوق و آزادی های بنیادین زنان در کنوانسیون رفع تمام اشکال تبعیض علیه زنان مرکز حقوق بشر سازمان ملل متحد

مترجم:
منبع: فصلنامه حقوق اساسی ۱۳۸۴ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: جنسیت زنان برابری کنوانسیون تبعیض وق بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸۶ تعداد دانلود : ۱۵۰۳
حقوق بشر زنان بخشی جدایی ناپذیر ، بنیادین و غیر قابل تفکیک حقوق بشر جهانی است . حضور کامل و برابر زنان در عرصه ی سیاسی ، مدنی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در سطوح ملی ، منطقه ای و بین المللی همچنین نابودی تمام شکلهای تبعیض جنسیتی هدف مهم و ضروری جامعه بین المللی است . ...
۱۴.

نگرشی بر قانون اساسی فنلاند

نویسنده:
منبع: فصلنامه حقوق اساسی ۱۳۸۴ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: جنسیت زنان برابری کنوانسیون تبعیض حقوق بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۶ تعداد دانلود : ۱۷۸۹
این مقاله به بررسی تحولات قانون اساسی کشور فنلاند و تصویب متن جدید آن در سال 2000 می پردازد . اما چرا فنلاند را برای یک بررسی حقوقی برگزیده ایم ؟ معمولا پژوهش حقوقدانان ما بیشتر درباره نظام حقوقی فرانسه ، امریکا ، انگلیس و غیره متمرکز است ، در حالی که افزون بر الگوهای یاد شده ، می توان از تجربیات نظام حقوقی اسکاندیناوی با ویژگیهایی همانند اصل قانونمداری ، حمایت از حقوق اجتماعی ، نظام انتخاباتی تناسبی ، تشکیل دولتهای ائتلافی و غیره بهره برد و درس گرفت . ...
۱۵.

بررسی تاثیر داد و ستدی خودمهاری و جنسیت بر جو روانی - اجتماعی کلاس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی ۱۳۸۵ شماره ۱ و ۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت اجتماعی خودمهاری جو روانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش خود و تلاشهای آن
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش انگیزش در تعلیم و تربیت
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری
تعداد بازدید : ۲۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۰۵۵
"در این پژوهش، تاثیر خودمهاری دانش آموزان بر جو روانی- اجتماعی کلاس های دختران و پسران بررسی شده است. امروزه، پژوهش های پرورشی و آموزشی، به جای تمرکز بر پی آمدهای آزمودنی و استاندارد شده مانند هوش و استعداد تحصیلی، بر جنبه های پیرامونی فرآیند یادگیری متمرکز شده است. به گونه ای که پژوهش های فراوانی نقش و تاثیر فرآیندهای شناختی و عاطفی فراگیر آن را بر جو روانی- اجتماعی چیره بر کلاس کرده اند. توانایی دانش آموزان در خودمهاری، از متغیرهای مهم تاثیرگذار بر جو روانی- اجتماعی چیره بر کلاس است که در این پژوهش تاثیر آن بر ابعاد برخورد (اصطکاک)، همبستگی، انضباط، و رقابت در جو روانی کلاس بررسی شده است. برای این کار، 494 دانش آموز دوره راهنمایی (240 پسر و 254 دختر) در شیراز به شیوه تصادفی گزیده شدند و به پرسش نامه های جو روانی کلاس و مقیاس خودمهاری پاسخ گفتند. یافته ها نشان داد که تاثیر دادوستدی خودمهاری و جنسیت بر جو روانی- اجتماعی چیره بر کلاس معنادار است "
۱۶.

بررسی روش کلاس داری آموزگار بر پایه ی جنسیت دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی ۱۳۸۵ شماره ۱ و ۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت روش کلاس داری تعامل دانش آموز و آموزگار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی شخصیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره کودکی اول
  3. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی برنامه ریزی درسی
تعداد بازدید : ۳۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۸۵۲
" آیا در مدارس به تفاوت های جنسیتی دامن زده می شود؟ آیا کنش ورزی های کلاسی میان آموزگار و شاگردان، پدیدآورنده نابرابری های جنسیتی در کلاس درس و در پی آن در جامعه است؟ آموزگار به سان عضوی از جامعه، بی گمان متاثر از فرهنگ چیره جامعه ای است که در آن زندگی می کند. نگرش های موجود درباره توانایی دختران و پسران و میزان موفقیت آنها در رشته های گوناگون آموزشی و شغل های مختلف، پنداره های آموزگار را می سازد. در این پژوهش، تاثیر جنسیت دانش آموزان بر روش کلاس داری آموزگار بررسی شده است. برای این کار، نمونه ای 88 نفری از آموزگاران زن همسردار که دست کم چهار سال پیشینه آموزش در پایه چهارم دبستان داشتند (44 نفر از مدرسه های دخترانه و 44 نفر از مدرسه های پسرانه) در شهر تهران گزیده شدند. داده های پژوهش با پرسش نامه ای پژوهش گر ساخته گردآوری شد. یافته های پژوهش نشان داد که کنش ورزی های کلاسی میان دانش آموزان و آموزگاران، جدا از نگرش ها و انتظارهای آموزگاران نیست. 56.8 درصد از آموزگاران بازگو کردند که شیوه درس دادن خود را بر پایه جنسیت دانش آموزان تغییر می دهند و 87.5 درصد آنها بر این باور بودند که دختران و پسران باید شغلی در خور جنسیت خود برگزینند "
۱۷.

بررسی تاثیر نگرش مردان بر ایجاد گروه های مستقل زنان روستایی: مطالعه موردی استان آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه ۱۳۸۷شماره ۱

کلیدواژه‌ها: جنسیت مطالعه موردی آذربایجان شرقی (استان) زنان روستایی مشارکت روستایی تسهیلگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۸
انجام فعالیت های مشارکتی و حضور اجتماعی فعال تر زنان در فرآیند توسعه یکی از رهیافت های مورد تأکید در پارادایم مشارکتی توسعه است، اما «گروه هدف» قرار دادن زنان بدون توجه به موقعیت مردان و متقاعد کردن آنان به همراهی با زنان نمی تواند موفقیت لازم را در پی داشته باشد. تلقی مردان از وظایف و نقش های زنان در زندگی معیار مهمی برای حضور اجتماعی و انجام فعالیت های آنان به شمار می رود. لذا دستیابی به توسعه ای که در همه ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی جریان داشته باشد، نیاز به تغییر ذهنیت ها و سیاست های معطوف به روابط جنسیتی و بازسازی ساختارها بر این اساس دارد.در این مقاله‏، با توجه به نتایج پژوهش میدانی در روستاهای 6 شهرستان واقع در استان آذربایجان شرقی جهت بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت تسهیلگران در ایجاد گروه های مستقل زنان، تأثیر نظر مردان بر ایجاد چنین گروه هایی بررسی می شود؛ این پژوهش با تکمیل پرسشنامه تهیه شده توسط محقق و با انجام مصاحبه رودررو با پاسخگویان صورت گرفته است. روایی پرسشنامه صوری و پایایی مقیاس اصلی با استفاده از آماره آلفای کرونباخ 88/0 محاسبه شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان عوامل مورد بررسی، بین نظر مردان در خصوص نقش زنان در زندگی، موافقت آنان با شرکت زنان در جلسات زنانه و نظر مردان در خصوص زمینه های مناسب برای فعالیت زنان با ایجاد و تداوم فعالیت گروه های مستقل زنان روستایی رابطه مستقیم وجود دارد.
۱۸.

تفاوت های جنسیتی در دانش و باورهای مرتبط با سلامتی و رابطه آن ها با رفتارهای مرتبط با سلامتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال دوم پاییز ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلیدواژه‌ها: جنسیت تفاوت های جنسیتی ایران هند دانشجویان دانش بهداشتی باورهای بهداشتی رفتارهای مرتبط با سلامتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۸
"تحقیق حاضر به دنبال توصیف و تبیین تفاوت های جنسیتی و ملی در دانش و باورهای مرتبط با سلامتی (بهداشت)، و اثرات آن بر رفتارهای مرتبط با سلامتی در بین دانشجویان ایرانی (در دانشگاه مازندران) و دانشجویان هندی (در دانشگاه پنجاب)، با تاکید ویژه بر عوامل روانی-اجتماعی بوده است. برای انجام تحقیق حاضر، از روش پیمایش استفاده شده است. با به کارگیری شیوه نمونه گیری چند مرحله ای، تعداد 504 نفر از دانشجویان هر دو دانشگاه، به طور تصادفی انتخاب شدند تا به پرسشنامه خود اجرا پاسخ دهند. پرسشنامه شامل دو مقیاس راجع به دانش بهداشتی و باور بهداشتی، و نیز تعدادی سوال در زمینه رفتارهای مرتبط با سلامتی، نظیر؛ بهداشت فردی، فعالیت جسمی، عادات غذایی، معاینات دوره ای پیشگیرانه، مصرف مشروبات الکلی، و استعمال دخانیات بود. مهم ترین یافته های تحقیق حاضر را می توان به شرح زیر خلاصه کرد؛ 1) دانشجویان هندی در مقایسه با دانشجویان ایرانی، آگاهی و دانش بیشتری راجع به عوامل مخاطره آمیز ایجاد کننده برخی از بیماری ها داشتند (دانش بهداشتی بالاتر)؛ در حالی که تفاوتی بین دانشجویان مرد و زن در این زمینه وجود نداشت؛ 2) در حالی که تفاوتی در زمینه باورها و عقاید بهداشتی بین دانشجویان دو کشور مشاهده نشد، زنان دانشجو در مقایسه باهمتایان مرد در هر دو کشور باورهای بهداشتی مثبت تری داشتند (از آگاهی بیشتری در زمینه اهمیت برخی از رفتارها برای حفظ و ارتقای سلامتی شان برخوردار بودند)؛ 3) گرچه رابطه مشاهده شده بین دانش بهداشتی با رفتارهای مرتبط با سلامتی ضعیف بوده و به لحاظ آماری معنادار نبود؛ اما رابطه بسیار قوی و معناداری بین داشتن باورهای بهداشتی مثبت تر با انجام رفتارهای مثبت تر مرتبط با سلامتی مشاهده شد. بر اساس این یافته ها پیشنهاد می شود که به منظور افزایش رفتارهای مثبت تر دانشجویان در زمینه سلامتی و کاهش رفتارهای مخاطره آمیز، ضروری است به جای تاکید صرف بر افزایش دانش بهداشتی آنان، ارتقا و بهبود بخشیدن باورهای آنان راجع به سلامتی به عنوان یک گام اساسی و مهم مدنظر سیاستگذاران قرار گیرد. "
۱۹.

موقعیت زن در تفکر فلاسفه عصر روشنگرى سده هجدهم فرانسه

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی علامه ۱۳۸۲ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: جنسیت میزوژینى حقوق مدنى شهروندى تساوى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۹ تعداد دانلود : ۷۲۹
" تاثیر افکار میزوژینى (به حساب نیاوردن زنان) ارسطو که غالباً از مکتب کلاسیک به افکار فلاسفه سده هجدهم راه یافته بود تا پایان قرن همچنان ادامه یافت. مردانى که براى اعتلاى تفکر بشرى راه بسیار پرفراز و نشیبى را طى کردند، درباره جامعه زنان قضاوت بسته اى داشتند. منتسکیو، حقوقدانى که تحلیل هاى حقوقى و سیاسى اش هنوز مرجع تحقیق متخصصان است، گرچه نسبت به گذشتگان تحت تاثیر روشن بینى خود در مورد جامعه زنان به نکات مثبتى دست یافت، اما در مورد حقوق مدنى و حقوق شهروندى زنان دیدى سنتى و کاملاً ارسطویى داشت. همین خط فکرى نزد فلاسفه دیگر چون دیدرو و بعضى دیگر از نویسندگان دایره المعارف و بالاخره روسو ادامه یافت و در دوره انقلاب فرانسه در وضع قوانین تاثیر گذاشت و سهم اجتماعى زنان نادیده گرفته شد. انتقادات و دفاعیات زنان اهل قلم و دیگر فیلسوفان دایره المعارف نظیر دالامبر و کندرسه و پیروان خط تفکرش، نظریه پردازانى که در مقابل اظهارنظرهاى فلاسفه ایستادند، بالاخره دریچه هاى فضاى قابل استشمامى را در پس انقلاب گشود و از آن پس تکامل یافت. "
۲۰.

جایگاه جنسیت در آسیب پذیری ناشی از آثار و پیامدهای زمین لرزه

مترجم:
منبع: رفاه اجتماعی زمستان ۱۳۸۲ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: جنسیت آسیب پذیری زمین لرزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۶ تعداد دانلود : ۹۰۶
"ممکن است در بازسازی زمین لرزه در ذهن، مفروض کردن رابطه جنسیت با این مقوله نامربوط به نظر رسد . ""خشونت ناگزیر""(The tyranny of the urgent) می تواند مقوله جنسیت را گونه ای تجمل جلوه دهد، اما هدف و نیت این مقاله آزمودن جایگاه جنسیت در سنجش استعداد آسیب پذیری و تسکین و تخفیف زلزله است. در متن مقاله موارد متعددی از تحلیل جنسیتی ارائه می شود که به آسیب پذیری زنان در برخی حوادث و رخدادها می پردازد. سپس به توصیه های لازم در باب آگاهی جنسیتی(gender-aware) که موجب تخفیف و کاهش آلام می شود پرداخته می شود و بعد درباره مرکزیت جنسیت در فجایع و بلایا از نظر سیاست های تصمیم گیری و روش های اجرایی بحث می شود. در ادامه، به قابلیت بالقوه تبدیل شوندگی (Transformative potential) موجود در بلایای زلزله، در ارزیابی و بازبینی مجدد رابطه جنسیت و بلایا، اشاره خواهد شد. "