کتابشناسی توصیفی ملاصدرا (منبع زندگی، آثار و افکار)

کتابشناسى حاضر در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول به معرفى آثارى که در خصوص شرح حال و افکار ملاصدرا نگاشته شده اند, مى پردازد که در دو قسمت جداگانه مقالات و کتابها آمده است.
در بخش دوم, آثار و تألیفات خود ملاصدرا معرفى شده است و حدالامکان به ذکر تعداد دفعاتى که به چاپ رسیده اند و یا مقالاتى که درباره کتاب مورد معرفى نگاشته شده و یا احیاناً نقدى که در رابطه با آن انجام گرفته, پرداخته است. فهرست آثار ملاصدرا بر پایه معرفیهاى قبلى بزرگان بوده و اگر بعد از آنان رساله یا نوشته اى تازه به دست آمده, به آن فهرست ها اضافه شده است.
ولى درباره زندگى و افکار صدرالمتألهین کتابنامه مستقلى تنظیم و ارائه نشده است و به این لحاظ نوشته حاضر خالى از نواقص نخواهد بود و شاید مطالب و مقالاتى از قلم افتاده باشد که تذکر آنها موجب امتنان نگارنده بوده تا در ارائه تکمیلى و جامع (کتابشناسى حکمت متعالیه) گنجانیده شود.
بخش اول: کتابها و مقالات منتشر شده درباره زندگى و افکار ملاصدرا
یک: کتب(فارسى, عربى, انگلیسى, آلمانى):
1 ـ آشتیانى, سید جلال الدین, شرح حال و آراء فلسفى ملاصدرا. مشهد, 1340ش, (چاپ دوم تهران, 1360ش, انتشارات نهضت زنان مسلمان, دفتر 104) 240 صفحه.
این رساله نخستین اثر مستقل در زبان فارسى بوده که بمناسبت چهارصدمین سال تولد صدرالمتألهین در بیان افکار خاص وى تألیف شده است.
2 ـ آل یاسین, جعفر, صدرالدین شیرازى مجدد الفلسفه الاسلامیه, بغداد, 1375ق, مطبعه المعارف.
3 ـ حسن زاده آملى, حسن, قرآن و عرفان و برهان از هم جدائى ندارند. تهران, 1370ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى, شماره 664, 105 صفحه.
4 ـ خواجوى, محمد, لوامع العارفین فى احوال صدرالمتألهین, تهران, 1366ش, انتشارات مولى, 247 صفحه.
5 ـ راشد, حسنعلى, دو فیلسوف شرق و غرب (صدرالمتألهین و اینشتین), تهران, 1318ش, چاپ دوم 1346ش, چاپ سوم 1355, مؤسسه انتشاراتى فراهانى, 150 صفحه.
6 ـ زنجانى, ابو عبداللّه, الفیلسوف الفارسى الکبیر صدرالدین شیرازى, دمشق, 1936م, المفید.
7 ـ سجادى, سید جعفر, مصطلاحات فلسفى صدرالدین شیرازى, چاپ دوم, تهران, 1360ش, انتشارات نهضت زنان مسلمان, دفتر 50, شانزده « 261 صفحه.
8 ـ فضل الرحمن, فلسفه ملاصدرا, نیویورک, 1975م, انتشارات دانشگاه دولتى نیویورک, 277 صفحه, به زبان انگلیسى:The philosophy of Mulla Sadra
9 ـ کربن, هانرى, ملاصدرا, ترجمه و اقتباس: ذبیح اللّه منصورى, تهران, چاپ پنجم 1372ش, سازمان انتشارات جاویدان, 385 صفحه.
10 ـ مشکوة الدینى, دکتر عبدالمحسن, نظرى به فلسفه صدرالدین شیرازى (ملاصدرا), تهران, چاپ دوم 1361ش, انتشارات آگاه, 230 صفحه.
11 ـ نصر, سیدحسین, حکمت متعالیه و صدرالدین شیرازى, لندن, 1978م, به زبان انگلیسى:
Sadr al-Din shirazi and his Transcendent Theosophy
12 ـ نصر, سیدحسین, (به اهتمام و مقدمه), یادنامه ملاصدرا, تهران, 1340ش, انتشارات دانشگاه.
13 ـ هورتن, ماکس, نظام فلسفى شیرازى, استراسبورگ, 1913م,
به زبان آلمانى: Das philophische Sustem von Schirazi
دو: کتبى که بخشى از آنها به افکار و زندگى ملاصدرا اختصاص دارند:
1 ـ آشتیانى, سیدجلال الدین, منتخبات فلسفى از صدرالحکماءصدرالدین شیرازى, در منتخباتى از آثار حکماى الهى ایران, ج1, تهران, 1350ش, قسمت ایرانشناسى انستیتو ایران و فرانسه, چاپ دوم, 1363ش, مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى, قم, صفحه 98.
2 ـ احمدى, احمد, حرکت جوهرى و رابطه آن با خلق جدید, در سیر عرفان و فلسفه در جهان اسلام (مجموعه مقالات سومین کنگره فرهنگى), تهران, 1367ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى, صفحه 119.
3 ـ امین, سیدمحسن, المولى صدرالدین بن ابراهیم الشیرازى, در اعیان الشیعه, ج7, بیروت, چاپ دوم تهران, دارالتعاریف, صفحه 321.
4 ـ بیدار فر, محسن, حول الکتاب و المؤلف(ملاصدرا), در تفسیر القرآن الکریم(مقدمه), ج1, قم, 1361ش, انتشارات بیدار, صفحه 11.
5 ـ پرتو, ابوالقاسم, جنبش گوهرى, در اندیشه هاى فلسفى ایران, تهران, 1373ش, انتشارات اساطیر, صفحه 283.
6 ـ جوادى آملى, عبداللّه, حکمت متعالیه و حکیم متأله, در شرح حکمت متعالیه(اسفار اربعه), بخش یکم از جلد ششم, تهران, 1368ش, انتشارات الزهراء, صفحه 37.
7 ـ حسن زاده آملى, حسن, عرفان و حکمت متعالیه, در دومین یادنامه علامه طباطبائى, تهران, 1363ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى, صفحه 9.
8ـ سروش, عبدالکریم, نهاد ناآرام جهان, تهران, موسسه فرهنگى صراط, 87صفحه.
9 ـ حقیقت, عبدالرفیع,ملاصدراى شیرازى, در تاریخ علوم و فلسفه ایرانى از جاماسب حکیم تا حکیم سبزوارى,تهران, 1372ش.
10 ـ حلبى, على اصغر, صدرالدین شیرازى, در تاریخ فلسفه در ایران و جهان اسلامى, تهران, 1373ش, انتشارات اساطیر, صفحه 472.
11 ـ خوانسارى, محمد, محمدبن ابراهیم شیرازى, در روضات الجنات, ح2, طهران, 1306ق, چاپ سنگى, صفحه 331.
12 ـ خواند میر, غیاث الدین, ملاصدرا, در ملحقات روضة الصفا, رضا قلى خان هدایت, طهران, ج8, 1270ق, چاپ سنگى, صفحه 129.
13ـ داناسرشت, اکبر, افکار سهروردى و ملاصدرا با خلاصه اى از حکمت الاشراق و اسفار, تهران, 1316ش,
14 ـ سجادى, سیدجعفر, حرکت از دیدگاه ملاصدرا, در سیر عرفان و فلسفه در اسلام (مجموعه مقالات سومین کنگره فرهنگى), تهران, 1367ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى, صفحه 237.
15 ـ عابدى شاهرودى, على, گفتار در حرکت جوهرى و خلق جدید, در سیر عرفان و فلسفه در جهان اسلام (مجموعه مقالات سومین کنگره فرهنگى), تهران 1367ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى, صفحه 193.
16 ـ عابدى شاهرودى, على, اصول و تطور فلسفه, در (مقدمه) مفاتیح الغیب, ملاصدرا, ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, چاپ دوم 1371ش, انتشارات مولى, صفحه 67.
17 ـ فخرى, ماجد, توسعه بعدى حکمت اشراق: صدرالدین شیرازى(ملاصدرا) و اخلافش, در سیر فلسفه در جهان اسلام, ترجمه فارسى زیر نظر نصراللّه پور جوادى, تهران, مرکز نشر دانشگاهى, 1372ش, صفحه 325.
18 ـ کربن, هانرى, ملاصدرا شیرازى و شاگردان او, در تاریخ فلسفه اسلامى, ج2, ترجمه جواد طباطبائى, تهران, 1370ش, انتشارات کویر با همکارى انجمن ایرانشناسى فرانسه, صفحه 157.
19 ـ لاهورى, اقبال, صدرالدین شیرازى, در سیر فلسفه در ایران, ترجمه آریان پور, تهران, 1347ش, چاپ چهارم, 1357ش, انتشارات امیرکبیر, صفحه 130.
20 ـ مدرسى چهاردهى, مرتضى, در تاریخ فلاسفه اسلام, ج1, تهران, 1336ش, انتشارات علمى, صفحه 179.
21 ـ مدرس تبریزى, محمدعلى, ملاصدرا, در ریحانة الادب, ج2, طهران, 1331ش, مطبعه سعدى, صفحه 458.
22 ـ مطهرى, مرتضى, حکمت صدرالمتألهین, در مجموعه آثار, ج13, تهران, 1373ش, انتشارات صدرا, صفحه 249.
23 ـ مطهرى, مرتضى, فلسفه ملاصدرا, در مجموعه آثار, ج13, تهران, 1373ش, انتشارات صدرا, صفحه 271.
24 ـ مشکوة الدینى, عبدالمحسن, بساط تصدیق به روش صدرالدین شیرازى و ارتباط این مسأله با مسأله کثرت یا وحدت وجود, منطق و مباحث الفاظ(مجموعه متون و مقالات تحقیق), به اهتمام مهدى محقق و توشى هیکو ایزوتسو, انتشارات دانشگاه تهران, 1370ش, ص 407.
25ـ نصر, سیدحسین, صدرالدین شیرازى(ملاصدرا), در تاریخ فلسفه در اسلام, ج2, ترجمه فارسى زیر نظر نصراللّه پورجوادى, تهران, 1368ش, مرکز نشر دانشگاهى, صفحه 475.
26 ـ نصر, سیدحسین, ملاصدرا در هندوستان, در : 1ـ مجله راهنماى کتاب, سال چهارم, دیماه 1340, 2ـ معارف اسلامى در جهان معاصر, تهران, 1347ش, چاپ دوم 1353ش, چاپ سوم 1371ش, شرکت سهامى کتابهاى جیبى با همکارى مؤسسه انتشارات امیرکبیر, صفحه 123.
27 ـ نصر, سیدحسین, آشنایى با ملاصدرا در مغرب زمین, در: 1ـ کتاب یادنامه ملاصدرا, طهران, 1340ش, 2ـ معارف اسلامى در جهان معاصر, تهران, 1347ش, چاپ دوم 1353ش, چاپ سوم 1371ش, شرکت سهامى کتابهاى جیبى با همکارى مؤسسه انتشارات امیرکبیر, صفحه 133.
28 ـ مظفر, شیخ محمدرضا, ترجمه المؤلف (ملاصدرا), در (مقدمه) اسفار اربعه, ملاصدرا, بیروت, الطبعه الثالثه, 1981م, دارالاحیاء التراث العربى, صفحه الف.
29 ـ نعمه, شیخ عبداللّه, ملاصدرا, در فلاسفه شیعه, ترجمه سید جعفر غصبان, تهران, 1369ش, سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى, صفحه 477.
سه: مقالاتى که درباره زندگى و افکار و آثار ملاصدرا نوشته شده اند:
1 ـ آشتیانى, سیدجلال الدین, انتقاد بر انتقاد, مجله راهنماى کتاب, س6, ش 4و5, تیر و مرداد 1342.
2 ـ آشتیانى, سیدجلال الدین, انتقاد بر انتقاد بر انتقاد, مجله راهنماى کتاب, س 6, ش 1و2, فروردین و اردیبهشت 1342.
3 ـ الآشتیانى, السیدجلال الدین, اصالة الوجود عند صدرالدین الشیرازى, تعریب: السید عمار ابورغیف, مجلة الفکر الاسلامى, السنة الاولى, العدد الثانى, ربیع الثانى ـ جمادى الثانیه 1414هـ, قم.
4 ـ ابراهیمى دینانى, غلامحسین, سه مسئله فلسفى از خواجه نصیر تا ملاصدرا, معارف, دوره سوم, شماره 2, مرداد, آبان 1365.
5 ـ بهبهانى, سیدعلى موسوى, نظریه میرداماد و ملاصدرا در مسأله حدوث و قدم عالم, نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانى, سال 23, شماره 2ـ1, 1355ش.
6 ـ حجازى, سیدمحمدرضا, وجود و علم در فلسفه صـدرالمتـألهین, معـرفت, سـال سـوم شـماره2(10), پاییز 1373ش.
7 ـ حکمت, على اصغر, از الکندى تا صدرا, مجله دانشکده ادبیات, سال دهم, شماره 3, فروردین 1342.
8 ـ حقدار, على اصغر, فلسفه نوصدرایى (حکمت متعالیه در دوران معاصر), کیهان هوایى, شماره 1105, چهارشنبه 11 آبان 1373ش.
9ـ حقدار, على اصغر, مبانى حکمت متعالیه از دیدگاه صدرالمتألهین, کلام اسلامى, سال سوم, شماره(4), زمستان 1373ش.
10 ـ دانا سرشت, اکبر, پاسخ دو انتقاد, مجله راهنماى کتاب, س 6, ش 4و5, تیر و مرداد 1342ش.
11 ـ دانش پژوه, محمدتقى, فهرست نگارشهاى صدراى شیرازى, مندرج در یادنامه ملاصدرا, به اهتمام سیدحسین نصر, تهران, 1340ش, انتشارات دانشگاه تهران, ص 105ـ120.
12 ـ ذکاوتى قراگزلو, علیرضا, نکته گیریهاى ملاصدرا بر بوعلى, معارف, دوره هشتم, ش 1, فروردین, تیر 1370.
13 ـ ذکاوتى قراگزلو, علیرضا, انتقاد بر ملاصدرا در عصر ما, کیهان فرهنگى, سال 8, ش 7, دى 1370.
14 ـ رفیعى قزوینى, سیدابوالحسن, شرح حال صدرالمتألهین شیـرازى, منـدرج در عـرفان و عـارف نـمایان (ترجمه کسر اصنام الجاهلیه), تهران, 1371ش, انتشارات الزهرا, ص 17.
15 ـ سجادى, دکتر سیدجعفر, بحثى در علم یا وجود ذهنى, مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانى,سال 22, 92ـ91, 1354ش.
16 ـ طباطبائى, سیدمحمدحسین, تاریخ و روش فلسفى ملاصدرا, مندرج در مجموعه مقالات و پرسشهاى و پاسخها, به کوشش و مقدمه سیدهادى خسروشاهى, ج2, تهران, 1371ش, دفتر نشر فرهنگ اسلامى, ص3.
17 ـ طباطبائى, سیدمحمدحسین, انتقاد بر انتقاد یادنامه ملاصدرا, مجموعه مقالات و پرسشها و پاسخها , ج2, ص 21.
18 ـ طباطبائى, سیدمحمد حسین, بحثى درباره ملاصدرا, مجموعه مقالات و پرسشها و پاسخها, ص 33.
19 ـ طباطبائى, سیدمحمدحسین, اصالت وجود و هدف حیات, مجموعه مقالات و پرسشها و پاسخها. ج2, ص 105.
20 ـ غرویان, محسن, امکان وجود فقرى در فلسفه, کیهان اندیشه, شماره 50, مهر و آبان 1372ش.
21 ـ کدیور, محسن, اندیشه هاى جدید و ارزش تفکر فلسفى صدرالمتألهین, کیهان اندیشه, شماره 50, مهر و آبان 1372ش.
22 ـ مبینى, حسن, اصالت وجود در حکمت متعالیه و فلسفه غرب, کیهان اندیشه, ش 49, مرداد و شهریور 1372.
23 ـ مصباح یزدى, محمدتقى, نکاتى پیرامون اصالت وجود در فلسفه ملاصدرا, کیهان فرهنگى, سال 8, شماره 6, آذر 1370.
24 ـ مصلح, جواد, بحث فلسفى, نشریه معارف, شماره 24ـ25و26, 1355 ش.
25 ـ مصلح, جواد, اصول فلسفه صدرالدین شیرازى, مندرج در جشن نامه هانرى کرین, زیر نظر سیدحسین نصر, تهران, 1356ش, انجمن فلسفه ایران, ص141.
26 ـ نصر, سیدحسین, مابعدالطبیعه صدرالدین شیرازى و فلسفه اسلامى در ایرانِ دوره قاجار, مشکوة, شماره 32, 1371ش, مشهد.
27 ـ نژاد سلیم, رحیم, جهان یک سیاله روان, کیهان اندیشه, ش 33, آذر و دى 1369ش.
28 ـ نژاد سلیم, رحیم, ابتکار صدرالمتألهین در علت و معلول, کیهان اندیشه, ش47, فروردین و اردیبهشت 1372.
29 ـ همائى, جلال الدین, تجدد امثال و حرکت جوهرى, مجله جاویدان خرد, سال 3, ش 1. تابستان 1356.
30 ـ حکمت متعالیه, کیهان اندیشه, شماره 48, خرداد و تیر 1372ش.
بخش دوم: آثار و تألیفات ملاصدرا و ترجمه آنها
تاکنون پنج فهرست نگارى تحقیقى از تألیفات و آثار ملاصدرا انجام یافته است:
الف: دانش پژوه, محمدتقى, فهرست نگارشهاى صدراى شیرازى, یادنامه ملاصدرا, تهران, دانشکده الهیات, 1340ش, ص 105ـ120.
ب ـ نصر, سیدحسین, آثار ملاصدرا, مقدمه رساله سه اصل, تهران, دانشکده معقول و منقول, تهران, 1340ش.
ج ـ آشتیانى, سیدجلال الدین, فهرست نگارشهاى آخوند ملاصدراى شیرازى, شرح حال و آراء فلسفى ملاصدرا, مشهد, انتشارات زوار, 1341ش, ص 210ـ225 [, حقدار, على اصغر, کتابشناسى استاد آشتیانى (ضمیمه عرفان اسلامى از ابن عربى تا عصر حاضر در آثار استاد آشتیانى), قم, 1373ش].
د ـ خواجوى, محمد, تصنیفات صدرالمتألهین, لوامع العارفین فى احوال صدرالمتألهین, تهران, انتشارات مولى, 1366 ش, ص 99ـ127.
هـ ـ بیدارفر, محسن, تالیفات صدرالمتألهین, تفسیر القرآن الکریم, جلد اول, قم, انتشارات بیدار, 1366ش, ص 90 ـ 117(این فهرست نگارى به جهت کاملتر و دقیقتر بودن اساس این قسمت از کتابشناسى حاضر را تشکیل مى دهد.)
* * *
1 ـ اتحاد العاقل و المعقول
2 ـ اتصاف الماهیة بالوجود , الف: مجموعه رسائل آخوند, تهران , 1302ق, چاپ سنگى, ص 110ـ119/ , ب: حاشیه رساله و تصور و تصدیق (الجوهر النضید), تهران, 1311ق, چاپ سنگى.
3 ـ اجوبة المسائل شمس الدین محمد الجیلانى (ملاشمسا), , حاشیه مبدأ و معاد, تهران, 1314ق, چاپ سنگى, ص 340ـ359.
4 ـ اجوبة المسائل النصیریه, الف: حاشیه شرح الهدایة الاثیریه, تهران, 1313ق, چاپ سنگى, ص 383ـ393/ , ب: حاشیه تهذیب الاخلاق, تهران, 1314ق, چاپ سنگى, ص 372ـ391 (نگارنده این رساله را با مقدمه اى در موضوعات سه گانه آن (حرکت و زمان, بقاى نفس, قاعده الواحد لایصدر عنه الا الواحد) با تعلیقاتى همراه متن تصحیح شده بر مبناى دو نسخه فوق در دست انتشار دارد.)
5 ـ اجوبة المسائل (جواب مسائل بعض الخلان) , رسائل فلسفى, به تصحیح و تعلیق سیدجلال الدین آشتیانى, مشهد, 1392ق, دانشکده الهیات.
6 ـ اثبات شوق الهیولى للصوره
7 ـ اسرار الایات و انوار البینات , الف: تهران, 1319ق, چاپ سنگى/ , ب: به تصحیح محمدخواجوى, تهران, 1360ش, انجمن حکمت و فلسفه ایران (ترجمه فارسى محمد خواجوى, تهران, 1363ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى)
8 ـ اکسیر العارفین فى معرفة الحق والیقین , مجموعه رسائل آخوند, ص 278ـ340 (ترجمه ژاپنى, توکیو, انجمن بررسیهاى اسلامى)
9 ـ ایقاظ النائمین, به تصحیح محسن مویدى, تهران, 1361ش, انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران.
10 ـ رسـاله فى التشـخص , مجموعه رسائل آخوند, ص 120ـ132.
11 ـ التصور والتصدیق , الف: ملحق به جوهر النضید, تهران, 1311ق, چاپ سنگى , ب: ملحق به جوهر النضید, قم, 1362ش, انتشارات بیدار (ترجمه و شرح انتقادى (آگاهى و گواهى), مهدى حائرى یزدى, تهران, 1360ش, انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران).
12 ـ تعلیقات شرح حکمة الاشراق , ملحق به شرح قطب الدین شیرازى بر حکمة الاشراق, تهران, 1315ق, چاپ سنگى.
13 ـ تعلیقات على الالهیات من الشفا , ملحق به الهیات شفا, تهران, 1303ق, چاپ سنگى, (چاپ افست: قم, انتشارات بیدار).
14 ـ تفسیر آیة النور , الف: تفسیر سور قرآنیه, تهران, 1322ق, چاپ سنگى/ , ب: تهران, 1313ق, چاپ سنگى/ , ج: تفسیر القرآن الکریم, تصحیح محمدخواجوى, قم, 1366ش, انتشارات بیدار, (ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1362ش, انتشارات مولى)
15 ـ تفسیر آیة الکرسى , الف: تفسیر سور قرآنیه/ , ب: تفسیر القرآن الکریم,
16 ـ تفسیر سوره الاعلى , الف: تفسیر سور قرآنیه/ , ب: به همراه کشف القواعد, تهران, 1312ق, چاپ سنگى/ , ج: تفسیر القرآن الکریم, (ترجمه محمد خواجوى, تهران, انتشارات مولى)
17 ـ تفسیر سوره الحمد والبقره , الف: تفسیر سور قرآنیه/ , ب: به همره کشف القواعد/ , ج: تهران, 1393ق, چاپ حروفى/ , د: تفسیر القرآن الکریم.
18 ـ تفسیر سوره الجمعه , الف: تفسیر سور قرآنیه/ , ب: تفسیر القرآن الکریم, ج (ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, انتشارات مولى).
19 ـ تفسیر سوره الحدید , الف: تفسیر سور قرآنیه/ , ب: تفسیر القرآن الکریم,
20 ـ تفسیر سوره الزلزال , الف: تفسیر سور قرآنیه , ب: تفسیر القرآن الکریم, (ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, انتشارات مولى).
21 ـ تفسیر سوره السجده , الف: تفسیر سور قرآنیه , ب: تفسیر القرآن الکریم,
22 ـ تفسیر سوره الطارق , الف: تفسیر سور قرآنیه , ب: تفسیر القرآن الکریم, (ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, انتشارات مولى).
23 ـ تفسیر سوره الواقعه , الف: تفسیر سور قرآنیه , ب: تفسیر القرآن الکریم, (ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, انتشارات مولى).
24 ـ تفسیر سوره یس , الف: تفسیر سور قرآنیه , ب: تفسیر القرآن الکریم.
25 ـ حدوث العالم , الف: مجموعه رسائل آخوند/ , ب: با تصحیح و و ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, انتشارات مولى.
26 ـ رساله الحشر , الف: مجموعه رسائل آخوند/ , ب: حاشیه مبدأ و معاد, ص 184ـ231, چاپ سنگى/ , ج: حاشیه کشف الفوائد, تهران, 1312ق, ص 94ـ140/ , د: به تصحیح و ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1363ش, انتشارات مولى.
27 ـ الحکمة العرشیه , الف: ملحق به رسالة المشاعر, تهران, 1315ق, چاپ سنگى/ , ب: با ترجمه غلامحسین آهنى , 1/ب: اصفهان, 1341ش, دانشگاه اصفهان/ , 2/ب: تهران, 1361ش, انتشارات مولى.
28 ـ الحکمة المتعالیه فى الاسفار العقلیة الاربعه (فى المسائل الربوبیه ـ خ ل) , الف: تهران, 1282ق, چاپ سنگى با حواشى سبزوارى/ , ب: قم, 1383ق, چاپ مطبعة الحیدرى با حواشى سبزورى, نورى, اصفهان, آقا على, هیدجى و طباطبایى در 9 جلد/ , ج: نجف 1387ق, / , د: بیروت, 1981م, دار احیاء التراث العربى/ , هـ: تهران, 1414ق,مؤسسة الطباعه و النشر وزارة الثقافة والارشاد الاسلامى به تصحیح و تعلیق آیة اللّه حسن حسن زاده آملى (ترجمه و تلخیص جواد مصلح (فلسفه عالى) و (روانشناسى فلسفى), تهران, 1337ش, انتشارات دانشگاه تهران)
29 ـ خلق الاعمال , الف: مجموعه رسائل آخوند, ص 371ـ377/ , ب: حاشیة کشف الفوائد, ص 146ـ158.
30 ـ دیباچه عرش التقدیس.
31 ـ دیوان شعر و منتخب رباعیات و مثنویات , ملحق به رساله سه اصل, به تصحیح سیدحسین نصر, الف: تهران, 1340ش, دانشکده معقول و منقول/ , ب: تهران, 1360ش, انتشارات مولى/ , ج: تهران, 1365ش, انتشارات مولى.
32 ـ سریان نور وجود الحق فى الموجودات , مجموعه رسائل آخوند.
33 ـ سه اصل, به تصحیح سیدحسین نصر , الف: تهران, 1340ش, دانشکده معقول و منقول , ب: تهران, 1360ش, انتشارات مولى , ج: تهران, 1365ش, انتشارات مولى.
34 ـ شرح الاصول من الکافى/ الف: به ضمیمه مفاتیح الغیب, تهران, 1282ق, چاپ سنگى/ , ب: به تصحیح و ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1360ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
35 ـ شرح الهدایه الاثیریه, تهران, 1313ق, چاپ سنگى.
36 ـ الشواهد الربوبیه فى المناهج السلوکیه , الف: با تعلیقات سبزوارى, تهران, 1286ق, چاپ سنگى/ , 1/ب: به تصحیح و تعلیق استاد آشتیانى, مشهد, 1346ش, دانشگاه مشهد 2/ب: تهران 1360ش, مرکز نشر دانشگاهى (ترجمه جواد مصلح, تهران, 1366ش, انتشارات سروش)
37 ـ القضا والقدر , مجموعه رسائل آخوند, ص 148ـ237.
38 ـ کسر اصنام الجاهلیه, به تصحیح محمدتقى دانش پژوه, تهران, 1340ش, دانشکده معقول و منقول(ترجمه/الف: محسن شفاهى, تهران,/ , ب: محسن بیدارفر (عرفان و عارف نمایان), تهران, 1405ق, انتشارات الزهرا).
39 ـ لمیه اختصاص المنطقه بموضع معین من الفلک, نسخه خطى, کتابخانه آستان قدس رضوى,ش 876
40 ـ اللمعات المشرقیه فى المباحث المنطقیه, شرح و ترجمه (منطق نوین) عبدالحسین مشکوه الدینى, تهران, 1362, انتشارات آگاه.
41 ـ المبدأ والمعاد/الف: تهران, 1314ق, چاپ سنگى/ , ب: به تصحیح و تعلیق سیدجلال الدین آشتیانى, تهران, 1354ش, انجمن فلسفه ایران/ , ج: نسخه خطى در اختیار نگارنده اهدائى استاد آیة اللّه سیدابوالحسن مولانا, 1237ق. (ترجمه ابوالقاسم بن احمد الیزدى, تهران, 1362ش, مرکز نشر دانشگاهى).
42 ـ متشابهات القرآن , رسائل فلسفى آخوند, به تصحیح و تعلیق استاد آشتیانى, الف: مشهد, 1393ق, دانشگاه فردوسى/ , ب: قم, 1362ش, انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
43 ـ المزاج, مخطوط, کتابخانه آستان قدس رضوى, مشهد, بشماره 143.
44 ـ المسائل القدسیه , رسائل فلسفى آخوند, به تصحیح و تعلیق سیدجلال الدین آشتیانى.
45 ـ المشاعر , الف: تهران, 1315ق, چاپ سنگى/ , ب: با ترجمه میرزا عمادالدوله, (عماد الحکمه, تهران, 1342ش, انستیو ایران و فرانسه با ترجمه و تعلیق فرانسوى هانرى کربن , ج: با ترجمه غلامحسین آهنى, اصفهان, 1340ش, دانشگاه اصفهان/ , د: با شرح ملامحمدجعفر لاهیجى, به تصحیح و تعلیق و مقدمه سیدجلال الدین آشتیانى, 1/د: مشهد, 1383ق, انتشارات زوار 2/د: قم, 1360ش, انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
46 ـ المظاهر الالهیه فى اسرار العلوم الکمالیه , الف: در حاشیه مبدأ و معاد, چاپ سنگى, ص 232ـ 338/ , ب: به تصحیح استاد آشتیانى, مشهد, 1380ق, دانشکده الهیات.
47 ـ المعاد الجسمانى, با شرح و تصحیح استاد آشتیانى (شرح بر زاد المسافر ملاصدرا), تهران, 1359ش, انجمن حکمت و فلسفه ایران,
48 ـ مفاتیح الغیب , الف: به ضمیمه شرح اصول کافى, تهران, 1282ق, چاپ سنگى/ , ب: به تصحیح محمد خواجوى, تهران, 1363ش, مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى (ترجمه محمد خواجوى, تهران, 1365ش, انتشارات مولى).
49 ـ الواردات القلبیه فى معرف الربوبیه , الف: مجموعه رسائل آخوند, ص 238ـ277/ , ب: با ترجمه و تصحیح احمد شفیعیها, تهران, 1399ق, انجمن فلسفه ایران.
50 ـ الوجود, مخطوط, کتابخانه دانشکده حقوق تهران, (فهرست ص 500).
51و52 ـ دو نامه به میرداماد.

*