چشم انداز مدیریت صنعتی

چشم انداز مدیریت صنعتی

چشم انداز مدیریت صنعتی سال 13 بهار 1402 شماره 49 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه مدلی برای سیاست گذاری بودجه در برنامه های ارتباط دانشگاه با جامعه با رویکرد پویایی شناسی سیستم (موردمطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشگاه صنعت جامعه ارتباط دانشگاه با جامعه پویایی شناسی سیستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۹
تاکنون در ایران اقدامات مختلفی در راستای افزایش همکاری های دانشگاه و جامعه، به خصوص صنعت انجام شده است؛ اما نبود نگاه سیستمی و پویایی های موجود باعث شده است تا ارتباط دانشگاه با جامعه به خوبی بررسی نشود و بسیاری از زوایا نادیده گرفته شود. در این راستا هدف مطالعه حاضر، ارائه مدل پویای ارتباط دانشگاه با جامعه با رویکرد پویایی شناسی سیستم برای رفع موانع و تعارضات با توجه به داده های تاریخی است. برای این منظور سه متغیر اصلی مقاله نویسی، کیفیت آموزش و طرح های برون دانشگاهی در نظر گرفته شده است. ارتباط بین این شاخص ها در مدل پژوهش حاضر از طریق متغیر ظرفیت در دسترس اعضای هیئت علمی است که منبع مشترک بین هر سه متغیر اصلی نیز است. برای اعتبارسنجی مدل از آزمون بازتولید رفتار و تحلیل حساسیت مدل استفاده شد. پس از تأیید اعتبارسنجی مدل سیاست های مختلف بررسی و بهترین سیاست به منظور بهبود سه متغیر اصلی با توجه به منبع مشترک ظرفیت در دسترس اعضای هیئت علمی انتخاب شد. یافته های شبیه سازی نشان داد که تسهیم بودجه دانشگاه در شاخص های اصلی مقاله نویسی، کیفیت آموزش و طرح های برون دانشگاهی تحت تأثیر اختلاف مقاله نویسی، کیفیت آموزش و طرح های برون دانشگاهی با مقدار هدف گذاری شده نتایج قابل قبولی داشته است.
۲.

مدل خوشه بندی چند معیاره قابل اطمینان و انعطاف پذیر برای اینترنت وسایل نقلیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خوشه بندی خوشه بندی پایدار مسیریابی قابلیت اطمینان اینترنت وسایل نقلیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۴
اینترنت وسایل نقلیه، چارچوب جدیدی برای سیستم های حمل ونقل هوشمند است که یکی از اهداف آن بهبود ایمنی و افزایش کیفیت سفرهای جاده ای است. تغییرات توپولوژی در اینترنت وسایل نقلیه، کارکرد برنامه های ایمنی را با چالش های اساسی روبه رو می کند. به علت تنوع شرایط ترافیکی، قابلیت اطمینان روش های خوشه بندی فعلی با ریسک های زیادی مواجه می شود. در این پژوهش با هدف افزایش قابلیت اطمینان در اینترنت وسایل نقلیه، یک مدل خوشه بندی چند معیاره و بدون وابستگی به زیرساخت به نام RFCV پیشنهاد شده است و با معرفی چهار معیار جدید با عنوان «سابقه تحرک خودرو»، «تطابق سرعت خودرو با میانگین هارمونیک سرعت خودروهای نزدیک»، «تعداد همسایگان مطمئن خودرو» و «کیفیت عملکرد در خوشه های قبلی»، خودروهای در حال حرکت وزن دهی می شوند و یکی از آن ها با بهترین وزن به عنوان سرخوشه انتخاب می شود و یک سرخوشه جایگزین نیز برای بهبود پایداری خوشه تعیین می شود. پایداری خوشه باعث می شود تبادل پیام در نزدیک ترین زمان نسبت به زمان واقعی میسر شود. کارایی طرح پیشنهادی از نظر تئوری اثبات شده است و شبیه سازی با سناریوهای متعدد در محیط SUMO و NS3، نمایانگر برتری روش RFCV در افزایش «طول عمر مسیر و نرخ تحویل بسته ها» و کاهش «میانگین تأخیر و سربار کنترلی» در محیط های متراکم شهری و کم تراکم بزرگ راهی است.
۳.

بررسی عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی در ایران و انگلستان با بررسی نقش میانجی گری اشتیاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قصد کارآفرینی هنجارهای ذهنی نگرش فردی اشتیاق کارآفرینی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۴۴
در سال های اخیر پژوهش درباره عوامل تأثیرگذار بر قصد کارآفرینی توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است؛ اما این زمینه از بررسی روابط غیرمستقیم و مقایسه این عوامل در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه بی بهره مانده است؛ بنابراین در این پژوهش بر اساس نظریه های رفتار برنامه ریزی شده و اشتیاق کارآفرینانه، تأثیر میانجی گری اشتیاق کارآفرینانه بر رابطه نگرش فردی و هنجار ذهنی بر قصد کارآفرینی بررسی می شود. داده های کمّی به ترتیب از 122 و 260 دانشجوی مقطع کارشناسی در انگلستان و ایران جمع آوری شده و با مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار آموس بررسی و تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد که برخلاف پیش بینی نظریه های نامبرده، اشتیاق کارآفرینی نیز تأثیر مستقیم و مثبتی بر قصد کارآفرینی دارد؛ همچنین اشتیاق کارآفرینی میانجی جزئی رابطه بین نگرش فردی و قصد کارآفرینی در هر دو کشور است؛ اما اشتیاق رابطه بین هنجارهای ذهنی و قصد کارآفرینی را در ایران به صورت کامل و در انگلستان به صورت جزئی واسطه گری می کند؛ بنابراین به منظور تقویت قصد کارآفرینی، سیاست گذاران باید با توجه به اهمیت اشتیاق کارآفرینانه، با سرمایه گذاری در توسعه نگرش فردی مثبت و هنجار ذهنی نسبت به کارآفرینی، سعی در تقویت آن داشته باشند.
۴.

ارائه مدل یکپارچه برنامه ریزی تولید و زمان بندی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه با در نظر گرفتن عدم قطعیت پارامترها و اختلال در تسهیلات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه زمان بندی اختلال NSGA-II MOPSO

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
مسئله زمان بندی ماشین های موازی و نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه این دسته از ماشین ها ازجمله مسائل کلیدی در حوزه فرآیندهای تولیدی است که همواره موردتوجه پژوهشگران بوده است. این پژوهش به دنبال طراحی مدل یکپارچه ای برای زمان بندی تولید و برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات ماشین های موازی با در نظر گرفتن احتمال اختلال در عملکرد تسهیلات و عدم قطعیت در پارامترهای مسئله است. در این راستا یک مدل برنامه ریزی ریاضی با دو هدف حداقل سازی زمان تکمیل وزنی محصولات و حداکثرسازی قابلیت اطمینان در خط تولید ارائه شده است. با توجه به ماهیت NP-hard مسئله موردبررسی از جنبه محاسباتی، از الگوریتم های حل فراابتکاری NSGA-II و MOPSO به منظور حل مسائل عددی در ابعاد متوسط و بزرگ استفاده شده است. بر این اساس، مسائل عددی در ابعاد مختلف طراحی شده و از الگوریتم های موردنظر به منظور حل این مسائل استفاده شد. نتایج نشان می دهند که الگوریتم NSGA-II در مقایسه با الگوریتم MOPSO جواب های مناسب تری را ارائه می کند. هرچند الگوریتم MOPSO نسبت به الگوریتم NSGA-II از نظر زمان حل مسئله از کارایی بیشتری برخوردار است، مقدار این برتری قابل ملاحظه نیست و نمی توان آن به عنوان مبنای قطعی مقایسه دو الگوریتم در نظر گرفت.
۵.

مدل سازی توانمندسازهای صنعت 4.0 در پیاده سازی زنجیره تأمین پایدار با رویکرد دیمتل-فرآیند تحلیل شبکه ای فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت 4.0 توانمندسازهای صنعت 4.0 زنجیره تأمین پایدار زنجیره تأمین پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۰۷
هدف این پژوهش، شناسایی توانمندسازهای صنعت ۴.۰ پایداری زنجیره تأمین و تلاش بیشتر برای پیشنهاد یک چارچوب پژوهشی برای پل زدن به شکاف های نظری است. ابتدا توانمندسازهایی که بر اتخاذ قابلیت پایداری تأثیر می گذارند از طریق مرور مقاله های داخلی و خارجی به وسیله روش فراترکیب شناسایی شد و پس از شناسایی، توانمندسازها به صورت پرسشنامه مقایسه زوجی درآمد و در اختیار 12 نفر از خبرگان حوزه صنایع تولیدی کاشی در استان یزد قرار گرفت. با اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه و تحلیل آن با استفاده از روش ترکیبی دیمتل فرایند تحلیل شبکه ای فازی درنهایت مدلی ارائه شد. از نتایج پژوهش بخش فراترکیب 114 کُد باز، 26 کُد محوری و درنهایت 7 کُد انتخابی استخراج شد که کُدهای انتخابی شامل عوامل سازمانی، سیستم تولید، محیط زیست، محصول، اقتصادی، فناوری و اجتماعی است که در روش ترکیبی دیمتل فرایند تحلیل شبکه ای فازی، روابط و اهمیت این توانمندسازها بررسی و مشخص شد که بُعد «فناوری» تأثیرگذارترین، بُعد «محصول» تأثیرپذیرترین و بُعد «اقتصادی» مهم ترین ابعاد محسوب می شوند.
۶.

برنامه ریزی تولید- توزیع چندهدفه فازی با درنظرگرفتن هزینه انتشار گاز CO2 و رویکرد حل نوین برنامه ریزی آرمانی چند گزینه ایی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تأمین برنامه ریزی تولید توزیع یکپارچه مجموعه های فازی انتشار گاز CO2 برنامه ریزی آرمانی چند گزینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۳
در دنیای رقابتی امروز، شرکت ها باید زنجیره های تأمین خود را به طور مؤثر در شرایط متغیر بازار مدیریت کنند؛ همچنین شرکت ها ملزم به جبران آسیب های زیست محیطی خود شده اند. در این پژوهش، یک شبکه زنجیره تأمین دوسطحی، چند محصولی و چند دوره ای شامل مراکز تولید و توزیع با سه هدف حداقل سازی هزینه های لجستیکی، زمان تحویل و هزینه های انتشار گاز CO 2 مدل سازی شده است. پارامترهای تقاضای مشتریان، سطح نیروی انسانی و ماشین آلات در دسترس دارای عدم قطعیت هستند و به صورت اعداد فازی در نظر گرفته شده اند؛ همچنین امکان بهره گیری از خدمات پیمانکاری برای عملیات تولید و حمل با هزینه بالاتر وجود دارد. نوآوری اصلی این پژوهش از منظر مدل سازی امکان بهره گیری از سیستم های حمل ونقل مختلف و همچنین توجه به آلایندگی ناشی از آن ها و از منظر حل، بهره گیری از روش نوین آرمانی چندگزینه ای فازی (ارائه شده در 2018) است؛ همچنین از داده های واقعی شرکت «دایا تکنولوژی» برای مطالعه موردی و ارزیابی عملکرد مدل استفاده شده است.
۷.

ارائه مدل عوامل کلیدی موفقیت برای مقابله با اثر موجی در زنجیره تأمین فرش ماشینی ایران: نگاهی بر همه گیری کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تأمین اثر موجی عوامل کلیدی موفقیت همه گیری کرونا فرش ماشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۱۸
زنجیره های تأمین برای بقا باید بتوانند با اختلالات مقابله کنند. همه گیری کرونا یکی از مهم ترین اختلالاتی بود که توانست به اثر موجی در زنجیره تأمین منجر شود. اثر موجی به اختلالی اشاره دارد که اثر آن به صورت دومینویی سایر قسمت های زنجیره تأمین را تحت تأثیر قرار می دهد و احتمال وقوع آن کم، اما اثرگذاری آن بالا است. این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای مقابله با اثر موجی در زنجیره تأمین فرش ماشینی ایران است. در این پژوهش بر اساس مصاحبه های عمیق عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شد؛ سپس با رویکرد نقشه شناختی فازی، مدل عوامل کلیدی موفقیت ایجاد شد. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان صنعت فرش ماشینی است. نتایج نشان داد که 23 عامل کلیدی موفقیت برای مقابله با اثر موجی وجود دارد که در میان آن ها «دیجیتال سازی زنجیره تأمین»، «مدیران توانمند و کارآمد» و «هماهنگی در زنجیره تأمین» به عنوان مهم ترین عوامل اثرگذار و «هماهنگی در زنجیره تأمین»، «برنامه ریزی مناسب» و «انعطاف پذیری در تولید» به عنوان مهم ترین عوامل مرکزی باید موردتوجه ویژه قرار گیرند؛ درنتیجه به سیاست گذاران توصیه می شود برای ارتقای این موارد به رفع مشکلات هوشمندی کسب وکار و زنجیره تأمین، مأموریت گرا کردن دانشگاه ها، برگزاری کارگاه های توانمندسازی مدیران و رفع موانع رفتاری زنجیره تأمین توجه داشته باشند.
۸.

شناسایی و بررسی روابط میان انگیزه های مؤثر بر شکل گیری نوآوری رایگان (مورد مطالعه: بوم سازگان نوآوری ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوآوری رایگان در ایران نوآوری مصرف کننده انگیزه های مؤثر نوآوران رایگان خبره سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۹
نوآوری رایگان، مفهومی است که به «لطف رایگان» افراد جهت ارائه ایده برای رفع مشکلات گفته می شود. در نوآوری رایگان معامله ای از جنس مالی وجود ندارد و این سؤال مطرح می شود که نوآوران چگونه به مشارکت ترغیب می شوند؟ در بررسی های پیشین، نوآوری رایگان به طور مستقیم در مورد منافع و ارزش های انسانی است و با منفعت، مشارکت، سرگرمی، آموزش، خلاقیت، بشردوستی و دیگر موضوعات مهم همراه با «رشد و پیشرفت انسانی» سروکار دارد. این پژوهش برای پاسخ به سؤال مطرح شده و بررسی بوم سازگان نوآوری رایگان در ایران، انگیزه های مؤثر بر شکل گیری نوآوری رایگان شناسایی و انگیزه های شناسایی شده، رتبه بندی شدند. با بررسی ادبیات موجود در حوزه نوآوری رایگان با استفاده از خبره سنجی و روش دلفی فازی، انگیزه های مؤثر شناسایی و سپس با استفاده از دیمتل، تأثیر 8 انگیزه نهایی با نظرهای خبرگان پژوهش شامل انسان دوستی، پاداش شخصی، پذیرش اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، افزایش شهرت و منزلت، کمک رسانی، احساس رضایت مندی از منزلت و لذت یادگیری می باشد. ارزش این پژوهش، آن است تا نخست مبانی نظری حوزه نوآوری رایگان در زبان فارسی را غنی کند و سپس با فراهم کردن پیشنهادهای سیاستی، زمینه را برای بهره مندی از نتایج اجرای نوآوری رایگان در جامعه ایران فراهم سازد.
۹.

برنامه ریزی پایدار زنجیره تأمین یک هلدینگ داروسازی با استفاده از مفهوم هاب تأمین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری زنجیره تأمین شهرک صنعتی هاب تأمین صنعت داروسازی مطالعه موردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۷۶
این پژوهش، در یک شهرک صنعتی دارویی، شامل روابط بین تأمین کنندگان، مجموعه تولیدکنندگان و مشتریان، با استفاده از مفهوم هاب تأمین تحت مدیریت 3PL بهینه شده است. در این راستا یک مدل جدید ریاضی برای زنجیره تأمین این مجموعه صنعتی در حالت پایدار پیشنهاد شده است که محورهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در این مدل لحاظ و سپس توسط نرم افزار گمز به طور دقیق حل شده است. هدف، کمّینه کردن هزینه های تحمیل شده به سیستم، شامل هزینه عملیاتی هاب تأمین، هزینه حمل ونقل مواد خام و محصولات، هزینه سفارش گذاری، هزینه انبارداری مواد خام و محصولات نهایی، هزینه کمبود محصولات نهایی که به شکل پس افت در نظر گرفته شده اند، هزینه استخدام و اخراج نیروی انسانی و هزینه معدوم کردن ضایعات این کارخانه های دارویی است. همچنین یک روش ابتکاری مبتنی بر آزادسازی در این پژوهش پیشنهاد شده است؛ سپس مجموعه ای از مسائل نمونه ای با الهام از مطالعه موردی اجرا و پیاده سازی شده اند. در ادامه نتایج دقیق به دست آمده توسط نرم افزار گمز و روش ابتکاری با یکدیگر مقایسه شدند. در انتها به منظور درک بهتر میزان حساسیت پذیری محورهای مختلف رویکرد پایداری (اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی)، چندین تحلیل حساسیت مختلف صورت پذیرفته و یافته های مدیریتی و عملیاتی مفیدی در این خصوص برای مدیریت ارشد چنین صنایعی ارائه شده است.
۱۰.

ارائه مدل پیش بینی ریسک های بحرانی شبکه انتقال گاز با استفاده از الگوریتم های داده کاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی ریسک نگهداری و تعمیرات مدل سازی داده کاوی شبکه انتقال گاز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۸۰
باتوجه به نقش مهم رویکردهای پیش بینانه در کاهش هزینه های نگهداری تعمیرات، هدف از انجام پژوهش، ارائه مدل پیش بینی ریسک های بحرانی و اولویت دار بر پایه الگوریتم های داده کاوی است. روش داده کاوی پژوهش بر اساس روش CRISP طرح ریزی شده است. مدل سازی داده ها بر پایه داده کاوی «توصیفی» و«پیش بینی» و استفاده از الگوریتم های خوشه بندی و طبقه بندی است. شاخص سیلوئیت مبنای خوشه بندی در نظر گرفته شده و از الگوریتم های Two Step، Kohnen و K-Means استفاده شده است. بهترین مقدار، مبتنی بر الگوریتم K-Means برابر 6446/0 با تعداد خوشه 5 بود و ویژگی های اصلی برای انجام طبقه بندی و پیش بینی ریسک ها تعیین شد. الگوریتم های شبکه عصبی، درخت C.5، نزدیک ترین همسایگی و بردار پشتیبان برای طبقه بندی استفاده شده است. در این پژوهش، الگوریتم ترکیبی پیش بینی به صورت تکاملی به کارگیری شده و در هر مرحله، هدف تقویت میزان صحت و اعتبار مدل طبقه بندی و افزایش یادگیری داده ها است. نتایج پژوهش، یادگیری در56/97 درصد از داده های موردتوافق را نشان داده و میزان صحت و اعتبار مدل ترکیبی برای طبقه بندی داده ها، 86/92 درصد برآورد شده است. بر اساس نتایج، 13 ریسک، بحرانی تشخیص داده شده اند که در این میان «انتشار گازهای آلاینده و مواد شیمیایی» و «عدم آموزش و توجیه نبودن پیمانکاران نسبت به موقعیت شبکه» به ترتیب بیشترین و کمترین اولویت را دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۴